Choice of metadata Статьи ППС
Page 5, Results: 50
Report on unfulfilled requests: 0
41.
Подробнее
У 47
Ұлықбек, Б.
Шыңғыс хан кім? [Текст] / Б. Ұлықбек // Жас алаш. - 2020. - №21. - Б. 6
ББК 63
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
Шыңғыс хан -- Моңғолия -- қытай -- қыпшақтар
Аннотация: Мақала Ұлы даланың алмас қылыштай жарқылдаған ру, тайпаларының басын қосып , ашса алақанында, жұмса жұдырығында ұстаған әрі аспанасты империясын бағындырған , Орта Азия және басқа да көптеген елдердің тізесін бүктірген Шыңғыс хан туралы .
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
У 47
Ұлықбек, Б.
Шыңғыс хан кім? [Текст] / Б. Ұлықбек // Жас алаш. - 2020. - №21. - Б. 6
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
Шыңғыс хан -- Моңғолия -- қытай -- қыпшақтар
Аннотация: Мақала Ұлы даланың алмас қылыштай жарқылдаған ру, тайпаларының басын қосып , ашса алақанында, жұмса жұдырығында ұстаған әрі аспанасты империясын бағындырған , Орта Азия және басқа да көптеген елдердің тізесін бүктірген Шыңғыс хан туралы .
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
42.
Подробнее
Н 11
Нұрбай, М. Ә.
1824 жылғы реформа және билік институттары [Текст] / М. Ә. Нұрбай // «Қазақтардың рухани қасиетті орындары туралы білімді зерттеу мен насихаттаудағы трансшекаралық ынтымақтастық» тақырыбындағы халықаралық ғылыми-тәжірибелік онлайн конференцияның материалдары. - Орал, 2021. - 14 қазан. - Б. 179-186
ББК 74
Рубрики: Педагогика
Кл.слова (ненормированные):
қазақ жері -- реформа -- билік институттары -- Орынбор қазақтар -- Кіші жүз -- Тарихшы -- сұлтан-правительдер -- Шотай Бақтыгерейұлы -- Баймұхамбет Айшуақов
Аннотация: XIX ғасырдың алғашқы жылдарынан Ресей әкімшілігі қазақ жерін өзіне қосудың түрлі амалдарын қарастырады. Соның ішінде, қазақ жерін, билік жүйесін Ресей империясының заңдарына сәйкес біріктіру басталады. Ресей әкімшілігінің басты мақсаты қазақ жерінде хандық билікті жойып, территорияларды өзінің ықпалында ұстау болатын.
Держатели документа:
ЗКУ
Н 11
Нұрбай, М. Ә.
1824 жылғы реформа және билік институттары [Текст] / М. Ә. Нұрбай // «Қазақтардың рухани қасиетті орындары туралы білімді зерттеу мен насихаттаудағы трансшекаралық ынтымақтастық» тақырыбындағы халықаралық ғылыми-тәжірибелік онлайн конференцияның материалдары. - Орал, 2021. - 14 қазан. - Б. 179-186
Рубрики: Педагогика
Кл.слова (ненормированные):
қазақ жері -- реформа -- билік институттары -- Орынбор қазақтар -- Кіші жүз -- Тарихшы -- сұлтан-правительдер -- Шотай Бақтыгерейұлы -- Баймұхамбет Айшуақов
Аннотация: XIX ғасырдың алғашқы жылдарынан Ресей әкімшілігі қазақ жерін өзіне қосудың түрлі амалдарын қарастырады. Соның ішінде, қазақ жерін, билік жүйесін Ресей империясының заңдарына сәйкес біріктіру басталады. Ресей әкімшілігінің басты мақсаты қазақ жерінде хандық билікті жойып, территорияларды өзінің ықпалында ұстау болатын.
Держатели документа:
ЗКУ
43.
Подробнее
П 16
Панищева, О.А.
Методическое наследие А.Байтурсынова как основа отечественной системы образования [Текст] / О.А. Панищева, Т. Глухарева // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - С. 178-182.
ББК 74
Рубрики: Образование
Кл.слова (ненормированные):
зиялы қауым -- алаш рухани мұрасы -- ғалым -- ұстаз -- қазақ халқы -- тəуелсіз Қазақстан -- сапалы білім -- жаңартылған білім жүйесі -- жаңашыл педагогикалық идеялар -- əдістемелік мұра
Аннотация: Мақала ХХ ғасырдың басындағы көрнекті қайраткер Ахмет Байтұрсынұлының мол мұрасының ұлттық білім беру жүйесіндегі əдістемелік мұрасын зерттеуге арналған. Ол бүкіл саналы ғұмырын туған халқының рухани жаңғыруы жолындағы күреске арнаған Қазақстанның империялық даму кезеңіндегі əйгілі тұлғалардың бірі. А.Байтұрсынұлы еңбектерінің қазіргі отандық білім берудегі маңызы орасан зор. Ұрпағына мол мұра қалдырып, бүгінгі таңда оның ғылыми-əдістемелік еңбектері білім беру жүйесінде оқыту əдістемесінде кеңінен қолданылуда. Жаңартылған білім беру жүйесіне көшудегі Ахмет Байтұрсынұлының маңызы ерекше атап өтіледі.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Глухарева, Т.
П 16
Панищева, О.А.
Методическое наследие А.Байтурсынова как основа отечественной системы образования [Текст] / О.А. Панищева, Т. Глухарева // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - С. 178-182.
Рубрики: Образование
Кл.слова (ненормированные):
зиялы қауым -- алаш рухани мұрасы -- ғалым -- ұстаз -- қазақ халқы -- тəуелсіз Қазақстан -- сапалы білім -- жаңартылған білім жүйесі -- жаңашыл педагогикалық идеялар -- əдістемелік мұра
Аннотация: Мақала ХХ ғасырдың басындағы көрнекті қайраткер Ахмет Байтұрсынұлының мол мұрасының ұлттық білім беру жүйесіндегі əдістемелік мұрасын зерттеуге арналған. Ол бүкіл саналы ғұмырын туған халқының рухани жаңғыруы жолындағы күреске арнаған Қазақстанның империялық даму кезеңіндегі əйгілі тұлғалардың бірі. А.Байтұрсынұлы еңбектерінің қазіргі отандық білім берудегі маңызы орасан зор. Ұрпағына мол мұра қалдырып, бүгінгі таңда оның ғылыми-əдістемелік еңбектері білім беру жүйесінде оқыту əдістемесінде кеңінен қолданылуда. Жаңартылған білім беру жүйесіне көшудегі Ахмет Байтұрсынұлының маңызы ерекше атап өтіледі.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Глухарева, Т.
44.
Подробнее
Т 49
Тлеубаева, Б. Е.
Алаш ардақтылары көтерген ұлттық идея [Текст] / Б. Е. Тлеубаева // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - Б. 186-187.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Алашорда -- ұлттық идея -- отаршыл империя -- Алаш ардақтылар -- Əлихан Бөкейханов -- Ахмет Байтұрсынов -- қазақ дала
Аннотация: Мақала Алашорда дəуірінде өмір сүрген тау тұлғалар бейнесінен сыр шертеді. Əлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов секілді зиялы қауым көтерген ұлттық идея сөз болады. Алашорда тұлғалары ел келешегі үшін азап пен тауқіметке шыдады. Отаршыл империяның салған жарасы қазақ даласына ұлы өзгерістер əкелді. Шығармада осы іспеттес ойлар толық талданады.
Держатели документа:
ЗКУ
Т 49
Тлеубаева, Б. Е.
Алаш ардақтылары көтерген ұлттық идея [Текст] / Б. Е. Тлеубаева // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - Б. 186-187.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Алашорда -- ұлттық идея -- отаршыл империя -- Алаш ардақтылар -- Əлихан Бөкейханов -- Ахмет Байтұрсынов -- қазақ дала
Аннотация: Мақала Алашорда дəуірінде өмір сүрген тау тұлғалар бейнесінен сыр шертеді. Əлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов секілді зиялы қауым көтерген ұлттық идея сөз болады. Алашорда тұлғалары ел келешегі үшін азап пен тауқіметке шыдады. Отаршыл империяның салған жарасы қазақ даласына ұлы өзгерістер əкелді. Шығармада осы іспеттес ойлар толық талданады.
Держатели документа:
ЗКУ
45.
Подробнее
Д 40
Джангужиев, М. С.
Қазан оқу орындарындағы қазақ студенттері (ХІХ ғасырдың ІІ жартысы - ХХ ғасырдыңбасы) [Текст] / М. С. Джангужиев // Кушаев оқулары ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы. - Орал, 2023. - Б. 50-57.
ББК 74
Рубрики: Образование
Кл.слова (ненормированные):
Қазан оқу орындар -- қазақ студенттері -- қазақ халқы -- білім беру жүйесі -- Бөкей Ордасы -- Қазан ветеринарлық институты -- Қазан Императорлық университеті -- Қазан мұғалімдер семинариясы
Аннотация: XIX ғасырдың екінші жартысында қазақ халқының білім беру жүйесіне ену динамикасы артты. XIX-XX ғғ. басында Қазақстанда білім беру ісі діни және зайырлы сынды екі бағытында жүргізілген. Түркі халықтарының өкілдері, оның ішінде қазақтар үшін маңызды қала ретінде Қазанның тартымдылығын сақтау өзекті мәселе болып табылды. Ресей империясы өмір сүрген уақытта университеттер мен институттарда оқыған жас қазақтар туралы жинақталған, зерттелген материалдар өте аз болды. Ал олардың көпшілігі сол кезде ХХ ғасырдың басында қазақ қоғамының белсенді мүшелері болған. Кейіннен қазақ зиялылары болса жергілікті татар прогресшілерімен белсенді ынтымақтасып жұмыс істеді.
Держатели документа:
ЗКУ
Д 40
Джангужиев, М. С.
Қазан оқу орындарындағы қазақ студенттері (ХІХ ғасырдың ІІ жартысы - ХХ ғасырдыңбасы) [Текст] / М. С. Джангужиев // Кушаев оқулары ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы. - Орал, 2023. - Б. 50-57.
Рубрики: Образование
Кл.слова (ненормированные):
Қазан оқу орындар -- қазақ студенттері -- қазақ халқы -- білім беру жүйесі -- Бөкей Ордасы -- Қазан ветеринарлық институты -- Қазан Императорлық университеті -- Қазан мұғалімдер семинариясы
Аннотация: XIX ғасырдың екінші жартысында қазақ халқының білім беру жүйесіне ену динамикасы артты. XIX-XX ғғ. басында Қазақстанда білім беру ісі діни және зайырлы сынды екі бағытында жүргізілген. Түркі халықтарының өкілдері, оның ішінде қазақтар үшін маңызды қала ретінде Қазанның тартымдылығын сақтау өзекті мәселе болып табылды. Ресей империясы өмір сүрген уақытта университеттер мен институттарда оқыған жас қазақтар туралы жинақталған, зерттелген материалдар өте аз болды. Ал олардың көпшілігі сол кезде ХХ ғасырдың басында қазақ қоғамының белсенді мүшелері болған. Кейіннен қазақ зиялылары болса жергілікті татар прогресшілерімен белсенді ынтымақтасып жұмыс істеді.
Держатели документа:
ЗКУ
46.
Подробнее
Е 81
Есқайрова, С. Б.
Алаш қайраткері, Хазірет Хасан Нұрмұхамедов [Текст] / С. Б. Есқайрова // Кушаев оқулары ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы. - Орал, 2023. - Б. 120-123.
ББК 63
Рубрики: история
Кл.слова (ненормированные):
Алаш қайраткері -- Хазірет Хасан Нұрмұхамедов -- Алаш қозғалысы -- қазақ халқы -- Большевик -- қоғам қайраткері -- Батыс Қазақстан облысы -- Алаш автономиясы -- Совет үкіметі
Аннотация: Алаш қозғалысы қазақ халқының рухани жаңғыруы, мемлекеттік дербестігі және атамекен жерінің тұтастығы үшін жүргізген күресі, яғни қазақ елінің ұлт-азаттық қозғалысы. Ол екі кезеңнен тұрады. Алғашқы кезең (1905-17 жж.) патшалық биліктің соңғы жылдарымен тұстас келді. Бар болғаны он екі жылда ол үлкен жолдан өтті, қазақ халкының табиғи ұлттық мүддесі бар екендігін, ең алдымен, қазақ халқының өзіне танытты, сондай-ақ оны империялық күштерге мойындатты, оларды қазақтың талап-тілегімен есептесуге мәжбүр етті. Азаттық қозғалыстың екінші кезеңі советтік биліктің кұрылған, қалыптасқан және ауқымды реформалық шараларды іске асырған жылдарына сәйкес келді (1917-32 жж.). Большевиктік билік жүргізген өзгерістер бұрынғы империялык әдіс, құралдар аркылы іске асырылды. Советтік билік орнағанға дейін азаттық қозғалыстың басында болған ұлт зиялылары бұл өзгерістерден шеттетілді, тіптен контрреволюциялык, сепаратистік элементтер ретінде қуғын-сүргінге ұшыратылып, жойылды. Екінші кітап алаш зиялыларының осы соңғы тарихи кезеңдегі өмірі мен қызметіне арналған. Автор алаш зиялыларын екі буыннан тұратын тарихи құбылыс ретінде қарастырады. Екі буынды да, олардың түрлі ерекшеліктеріне қарамастан, біріктіріп тұрған қызыл жіп - ұлт тағдыры. Тергеу ісіне тартылған тек алаштық зиялылар емес-тін, олардың қатарында ұлт-азаттық қозғалыска жанашырлык танытқан ауқаттылар, советтік идеологияға қырын қараған дін кызметкерлері де болды. ЧК-ОГПУ-НКВД жүргізген перманентті репрессиялық шаралар қазақ қоғамындағы осы үш әлеуметтік күшке - ұлт зиялыларына, ауқаттыларға, дін кызметкерлеріне қарсы бағытталды. Бұл, әрине, дербес талдауды қажет ететін ауқымды тақырыптар [1, 3б]. Біз зерттеуімізде аталған ауқымды кеңестік саясаттың жүргізген бұл шараларының арасында күллі мұсылман әлеміне танымал діни хазірет, мемлекет және қоғам қайраткері Хасан Нұрмұхамедов туралы зерттеуді қолға алдық.
Держатели документа:
ЗКУ
Е 81
Есқайрова, С. Б.
Алаш қайраткері, Хазірет Хасан Нұрмұхамедов [Текст] / С. Б. Есқайрова // Кушаев оқулары ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы. - Орал, 2023. - Б. 120-123.
Рубрики: история
Кл.слова (ненормированные):
Алаш қайраткері -- Хазірет Хасан Нұрмұхамедов -- Алаш қозғалысы -- қазақ халқы -- Большевик -- қоғам қайраткері -- Батыс Қазақстан облысы -- Алаш автономиясы -- Совет үкіметі
Аннотация: Алаш қозғалысы қазақ халқының рухани жаңғыруы, мемлекеттік дербестігі және атамекен жерінің тұтастығы үшін жүргізген күресі, яғни қазақ елінің ұлт-азаттық қозғалысы. Ол екі кезеңнен тұрады. Алғашқы кезең (1905-17 жж.) патшалық биліктің соңғы жылдарымен тұстас келді. Бар болғаны он екі жылда ол үлкен жолдан өтті, қазақ халкының табиғи ұлттық мүддесі бар екендігін, ең алдымен, қазақ халқының өзіне танытты, сондай-ақ оны империялық күштерге мойындатты, оларды қазақтың талап-тілегімен есептесуге мәжбүр етті. Азаттық қозғалыстың екінші кезеңі советтік биліктің кұрылған, қалыптасқан және ауқымды реформалық шараларды іске асырған жылдарына сәйкес келді (1917-32 жж.). Большевиктік билік жүргізген өзгерістер бұрынғы империялык әдіс, құралдар аркылы іске асырылды. Советтік билік орнағанға дейін азаттық қозғалыстың басында болған ұлт зиялылары бұл өзгерістерден шеттетілді, тіптен контрреволюциялык, сепаратистік элементтер ретінде қуғын-сүргінге ұшыратылып, жойылды. Екінші кітап алаш зиялыларының осы соңғы тарихи кезеңдегі өмірі мен қызметіне арналған. Автор алаш зиялыларын екі буыннан тұратын тарихи құбылыс ретінде қарастырады. Екі буынды да, олардың түрлі ерекшеліктеріне қарамастан, біріктіріп тұрған қызыл жіп - ұлт тағдыры. Тергеу ісіне тартылған тек алаштық зиялылар емес-тін, олардың қатарында ұлт-азаттық қозғалыска жанашырлык танытқан ауқаттылар, советтік идеологияға қырын қараған дін кызметкерлері де болды. ЧК-ОГПУ-НКВД жүргізген перманентті репрессиялық шаралар қазақ қоғамындағы осы үш әлеуметтік күшке - ұлт зиялыларына, ауқаттыларға, дін кызметкерлеріне қарсы бағытталды. Бұл, әрине, дербес талдауды қажет ететін ауқымды тақырыптар [1, 3б]. Біз зерттеуімізде аталған ауқымды кеңестік саясаттың жүргізген бұл шараларының арасында күллі мұсылман әлеміне танымал діни хазірет, мемлекет және қоғам қайраткері Хасан Нұрмұхамедов туралы зерттеуді қолға алдық.
Держатели документа:
ЗКУ
47.
Подробнее
К 58
Қожағалиева, С. Т.
Батыс Қазақстандағы денсаулық сақтау ісінің қалыптасуы (ХІХ-ХХ ғ. басы) [Текст] / С. Т. Қожағалиева // Кушаев оқулары ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы. - Орал, 2023. - Б. 124-130.
ББК 5
Рубрики: Медицина
Кл.слова (ненормированные):
Ресей империясы -- денсаулық сақтау саласы -- құжаттар -- отаршылдық мемлекеттік саясат -- медициналық мекемелердің қалыптасуы -- медицина -- интеллигенциясы -- Кеңестік болшевиктер -- қазақ елі -- бруцеллез -- туберкулез -- түйнеме -- құтыру -- туляремия
Аннотация: Мақалада Батыс Қазақстандағы ХІХ ғасырдың аяғы - ХХ ғасырдың басындағы денсаулық сақтау ісінің қалыптасуы мен дамуы туралы зерттеулер берілген. Ресей империясының соңғы кезеңіндегі қоғамдық-саяси жағдайларға талдау жасалып, оның қазақ даласына әсері талданған. Алғашқы қазақ дәрігерлерінің рөлі көрсетілген
Держатели документа:
ЗКУ
К 58
Қожағалиева, С. Т.
Батыс Қазақстандағы денсаулық сақтау ісінің қалыптасуы (ХІХ-ХХ ғ. басы) [Текст] / С. Т. Қожағалиева // Кушаев оқулары ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы. - Орал, 2023. - Б. 124-130.
Рубрики: Медицина
Кл.слова (ненормированные):
Ресей империясы -- денсаулық сақтау саласы -- құжаттар -- отаршылдық мемлекеттік саясат -- медициналық мекемелердің қалыптасуы -- медицина -- интеллигенциясы -- Кеңестік болшевиктер -- қазақ елі -- бруцеллез -- туберкулез -- түйнеме -- құтыру -- туляремия
Аннотация: Мақалада Батыс Қазақстандағы ХІХ ғасырдың аяғы - ХХ ғасырдың басындағы денсаулық сақтау ісінің қалыптасуы мен дамуы туралы зерттеулер берілген. Ресей империясының соңғы кезеңіндегі қоғамдық-саяси жағдайларға талдау жасалып, оның қазақ даласына әсері талданған. Алғашқы қазақ дәрігерлерінің рөлі көрсетілген
Держатели документа:
ЗКУ
48.
Подробнее
Б 42
Бекбаева, Т. А.
1867-1868 жж. «Уақытша Ереженің» қазақ қоғамындағы әкімшілік басқару жүйесінің өзгеруіне ықпалы [Текст] / Т. А. Бекбаева, Ф. А. Адилова, Б. М. Утеулиева // БҚУ Хабаршысы. - 2024. - №2. - Б. 169-180.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
империя -- ереже -- округ -- болыс -- старшын -- генерал-губернатор -- рулық қоғам -- сұлтан -- Уақытша Ереже -- тарих
Аннотация: Мақалада, 1867-1868 жж. реформалардың Қазақстандағы орыс саясатының генезисін, эволюциясын, орны мен рөлін және оның дәстүрлі қазақ қоғамының өзгеруіне ықпалы қарастырылған. Сонымен қатар, мақалада ХІХ ғ. отырықшылыққа бет бұрған қазақ көшпелілерінің территориялық бөлінісінің қалыптасуына негіз болған реформалардың қоғамдық-саяси үдерісі сараланған. Патша әкімшілігінің қазақ жерлерін басқарудың ерекше мемлекеттік-саяси жүйесін құру мақсатында қабылдаған әкімшілік реформалардың нәтижесінде қазақ даласында орыс шенеунігі басқарған мемлекеттік мекемелер салынды. Мақалада, 1867-1868 жж. «Уақытша Ереженің» қабылдануымен қазақ даласына енгізілген жаңа басқару жүйе Ресей империясының қазақ жерін отарлау саясатын күшейте түскендігі қарастырылған. Аталған реформалар Ресейдің боданы болған Қазақстанға көптеген өзгерістер әкелді және Ресей империясы қазақ жерінің табиғи ресурстарын иеленуді көздеді. Мақалада осы тарихи кезеңде еліміздің әкімшілік басқаруында орын алған өзгерістермен қатар, қазақ жеріне қоныс аударған орыс шаруаларының жергілікті қазақ халқының әкімшілік-саяси және әлеуметтік-экономикалық дамуына тигізген кері әсері сараланған. Соған сәйкес, авторлар мақалада, 1867-1868 жж. «Уақытша Ереженің» енгізілуі қазақ тарихында қоныстандыру кезеңінің басталуына себеп болғандығын қазіргі көзқарас тұрғысынан қорытуды көздейді.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Адилова, Ф.А.
Утеулиева, Б.М.
Б 42
Бекбаева, Т. А.
1867-1868 жж. «Уақытша Ереженің» қазақ қоғамындағы әкімшілік басқару жүйесінің өзгеруіне ықпалы [Текст] / Т. А. Бекбаева, Ф. А. Адилова, Б. М. Утеулиева // БҚУ Хабаршысы. - 2024. - №2. - Б. 169-180.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
империя -- ереже -- округ -- болыс -- старшын -- генерал-губернатор -- рулық қоғам -- сұлтан -- Уақытша Ереже -- тарих
Аннотация: Мақалада, 1867-1868 жж. реформалардың Қазақстандағы орыс саясатының генезисін, эволюциясын, орны мен рөлін және оның дәстүрлі қазақ қоғамының өзгеруіне ықпалы қарастырылған. Сонымен қатар, мақалада ХІХ ғ. отырықшылыққа бет бұрған қазақ көшпелілерінің территориялық бөлінісінің қалыптасуына негіз болған реформалардың қоғамдық-саяси үдерісі сараланған. Патша әкімшілігінің қазақ жерлерін басқарудың ерекше мемлекеттік-саяси жүйесін құру мақсатында қабылдаған әкімшілік реформалардың нәтижесінде қазақ даласында орыс шенеунігі басқарған мемлекеттік мекемелер салынды. Мақалада, 1867-1868 жж. «Уақытша Ереженің» қабылдануымен қазақ даласына енгізілген жаңа басқару жүйе Ресей империясының қазақ жерін отарлау саясатын күшейте түскендігі қарастырылған. Аталған реформалар Ресейдің боданы болған Қазақстанға көптеген өзгерістер әкелді және Ресей империясы қазақ жерінің табиғи ресурстарын иеленуді көздеді. Мақалада осы тарихи кезеңде еліміздің әкімшілік басқаруында орын алған өзгерістермен қатар, қазақ жеріне қоныс аударған орыс шаруаларының жергілікті қазақ халқының әкімшілік-саяси және әлеуметтік-экономикалық дамуына тигізген кері әсері сараланған. Соған сәйкес, авторлар мақалада, 1867-1868 жж. «Уақытша Ереженің» енгізілуі қазақ тарихында қоныстандыру кезеңінің басталуына себеп болғандығын қазіргі көзқарас тұрғысынан қорытуды көздейді.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Адилова, Ф.А.
Утеулиева, Б.М.
49.
Подробнее
Н 91
Нығметжанов, Б. Т.
Мұсылман діни көшбасшыларының рухани-ағарту саласындағы қызметтері (XIX ғ. аяғы – XX ғ.) [Текст] / Б. Т. Нығметжанов // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 329-332.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Ресей империясы -- Орынбор мүфтилігі -- діни тұлғалар -- молда -- мектеп -- медресе -- білім -- ағартушылық
Аннотация: Мақалада Патшалық Ресейдің отаршылдық саясаты тұсында діни қайраткер ретінде тарих сахнасына көтерілген тұлғаларға тоқталады. Әсіресе қазақ даласында рухани-ағарту саласының дамуына татар, башқұрт зиялы инттелигенттерінің ықпалы зор болды. Ресей патшалығы Орынбор мүфтилігі арқылы діни тұлғаларды қатаң бақылауда ұстап отырды. Мақалада автор Сәлімгерей Тевкелевтің қызметін де толық деректер негізінде сипаттай түскен. Мақалада Ресей патшалығының қазақ жеріне жүргізген рухани-отарлау саясаты туралы баяндайды. Осы жағдайға қарамастан мұсылман діни элиталары бірігіп, қазақ даласындағы білім мен ағартудың, дін мен мәдениеттің қалыптасуына түрткі болғандығын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ
Н 91
Нығметжанов, Б. Т.
Мұсылман діни көшбасшыларының рухани-ағарту саласындағы қызметтері (XIX ғ. аяғы – XX ғ.) [Текст] / Б. Т. Нығметжанов // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 329-332.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Ресей империясы -- Орынбор мүфтилігі -- діни тұлғалар -- молда -- мектеп -- медресе -- білім -- ағартушылық
Аннотация: Мақалада Патшалық Ресейдің отаршылдық саясаты тұсында діни қайраткер ретінде тарих сахнасына көтерілген тұлғаларға тоқталады. Әсіресе қазақ даласында рухани-ағарту саласының дамуына татар, башқұрт зиялы инттелигенттерінің ықпалы зор болды. Ресей патшалығы Орынбор мүфтилігі арқылы діни тұлғаларды қатаң бақылауда ұстап отырды. Мақалада автор Сәлімгерей Тевкелевтің қызметін де толық деректер негізінде сипаттай түскен. Мақалада Ресей патшалығының қазақ жеріне жүргізген рухани-отарлау саясаты туралы баяндайды. Осы жағдайға қарамастан мұсылман діни элиталары бірігіп, қазақ даласындағы білім мен ағартудың, дін мен мәдениеттің қалыптасуына түрткі болғандығын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ
50.
Подробнее
А 37
Айтбаева, А. Е.
Сырым батыр бастаған көтерілістің қазақ әдебиетіндегі көрінісі [Текст] / А. Е. Айтбаева // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 95-98.
ББК 83
Рубрики: Литературоведение
Кл.слова (ненормированные):
Сырым батыр -- қазақ әдебиет -- Ұлттық әдебиет -- тaрихи -- хaлық aқындaр
Аннотация: ХVIII ғaсырдың aяғы мен XIX ғaсырдың бaсындa пaтшa үкiметiнiң қaзaқ жерiн отaрлaу сaясaты белең aлғaны белгiлi. Отaршыл империя қaзaқ жерлерiнде бекiнiстер сaлып, жергiлiктi хaлықты aтa мекен қоныстaрынaн ығыстырa бaстaды. Қaзaқтың шұрaйлы жерлерi Ресейден келген мұжықтaрғa берiлiп, өздерi құм мен шөлейтке, тaу мен тaстaқ жерлерге қaрaй ығыстырa бaстaды. Отaрлaу сaясaтының aшықтaн-aшық жүргенiн Қaзaқстaнның әрбiр өңiрiнен нaқты мысaлдaр келтiре отырып сөз етуге болaтын болсa, соның бiрi бaтыс өңiрдегi ел жaғдaйы. Мәселен, бaтысымыздaғы Орaл кaзaк әскерлерiне шұрaйлы жерлердi бөлiп беру хaлықтың жaппaй нaрaзылығын тудырды. Отaршылдыққa қaрсы aлғaшқы дa, мaңызды көтерiлiстердiң ұзaқ жылдaрғa созылғaны тaрихтaн белгiлi.
Держатели документа:
ЗКУ
А 37
Айтбаева, А. Е.
Сырым батыр бастаған көтерілістің қазақ әдебиетіндегі көрінісі [Текст] / А. Е. Айтбаева // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 95-98.
Рубрики: Литературоведение
Кл.слова (ненормированные):
Сырым батыр -- қазақ әдебиет -- Ұлттық әдебиет -- тaрихи -- хaлық aқындaр
Аннотация: ХVIII ғaсырдың aяғы мен XIX ғaсырдың бaсындa пaтшa үкiметiнiң қaзaқ жерiн отaрлaу сaясaты белең aлғaны белгiлi. Отaршыл империя қaзaқ жерлерiнде бекiнiстер сaлып, жергiлiктi хaлықты aтa мекен қоныстaрынaн ығыстырa бaстaды. Қaзaқтың шұрaйлы жерлерi Ресейден келген мұжықтaрғa берiлiп, өздерi құм мен шөлейтке, тaу мен тaстaқ жерлерге қaрaй ығыстырa бaстaды. Отaрлaу сaясaтының aшықтaн-aшық жүргенiн Қaзaқстaнның әрбiр өңiрiнен нaқты мысaлдaр келтiре отырып сөз етуге болaтын болсa, соның бiрi бaтыс өңiрдегi ел жaғдaйы. Мәселен, бaтысымыздaғы Орaл кaзaк әскерлерiне шұрaйлы жерлердi бөлiп беру хaлықтың жaппaй нaрaзылығын тудырды. Отaршылдыққa қaрсы aлғaшқы дa, мaңызды көтерiлiстердiң ұзaқ жылдaрғa созылғaны тaрихтaн белгiлi.
Держатели документа:
ЗКУ
Page 5, Results: 50