Электронный каталог

83
Ж 11
Жүніс , Е.
    Жүректің жұмсақ күлкісі [Текст] / Е. Жүніс // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2022. - 29 маусым. - №122. - Б. 11
ББК 83

Рубрики: Литературоведение

Кл.слова (ненормированные):
жастық элексирі -- Жамбыл жырау -- Абышқаның сақалы -- Шота Руставели -- Николай Тихонов -- Ғали Орманов -- Ақын
Аннотация: Ол да бір жастық элексирі. Жастық элексирі дегенде, әдетте, әңгіме ауаны әбілхаят суы жайына ойысса керек-ті. Алайда біз жастықтың жойқын қуаты, жүз жасаған жүректің өзін алқынта, жүйрік атша жұлқынта жүрдек соқтырған жастық рухы жайын айтсақ дейміз. Жамбыл-Жәкеміздің жасы алпыстан асқан шағында, алып жүректің аманат шағындағы ақырғы соғысына дейін бүлкілдеп тұрған уағында да кәрілікті мойындамауы, қарттыққа мойымауы, буыннан алса да бойұсынбауы жастың өзін жасқантар жасампаз қуатқа ие.
Держатели документа:
ЗКУ

71
К 36
Керейтегі, Ә.
    Беделі биік тұлға еді [Текст] / Ә. Керейтегі // Орал өнірі. - 2022. - №114. - Б. 11
ББК 71

Рубрики: Мәдениет

Кл.слова (ненормированные):
Жақия Исатаев -- 100 жыл -- соғыс жəне еңбек -- соғыс жəне еңбек
Аннотация: Желден жүйрік жылдар-ай десейші! «Ленин», «Еңбек Қызыл Ту», «Қызыл Жұлдыз» ордендері мен 12 медальдің иегері, Қазақ КСР-ның еңбек сіңірген зоотехнигі, соғыс жəне еңбек ардагері Жақия Исатаевтың туғанына 100 жыл толды.
Держатели документа:
БҚУ

83
М 33
Матин, Әли Акбар Талеби
    Аттар Нишапури - әлемдік тұлға [Текст] / Әли Акбар Талеби Матин // EGEMEN QAZAQSTAN . - 2023. - 14 сәуір. - №70. - Б. 9.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Ақын-жазушылар -- Нишапури -- қазақ әдебиеті -- парсы әдебиеті -- әдебиет -- поэтикалық және проза­лық шығармалар -- ақын -- шығарма
Аннотация: Ақын-жазушыларымен әлемге мәшһүр, тарихы терең парсы әдебиеті орта ғасырлардан бастап саяхатшылар мен ирантанушылардың көмегімен еуропалық тілдерге аударыла бастады. Парсы әдебиетінде әлемдік деңгейдегі ақын-тұлғалардың ішінде қазақ қоғамына «Шығыстың жеті жұлдызы» ретінде танылған Рудаки, Фердоуси, Низами, Хайям, Сағди, Руми, Хафизді атауға болады. Қазақ әдебиетіне парсы ақын-жазушыларының ықпалы болғаны сөзсіз. Әсіресе ұлы Абай мен Шәкәрім шығармашылығынан осы әсерді нақты аңғарамыз. Сондай-ақ Тұрмағанбет Ізтілеуұлының Фердоусидің ­«Шахнаме» туындысынан Рүстем дастанын қазақ тілінде жырлауы да – Қазақ елінің Иран әдебиетімен таныстығының жалғасуына себепші. Парсы әдебиетінің алтын дәуірін жасаған ортағасырлық ақын-жазушылар Иран әдебиетін күллі әлемге танымал етті. Әсіресе XII-ХІІІ ғасырлардағы парсы әдебиетінің жарық жұлдыздарының қатарынан осы ел әдебиетінің дамуына зор үлес қосқан Сағди Ширази, Руми мен Низамиді атап өткен жөн. Осындай кіл жүйріктердің замандасы – Аттар Нишапури.
Держатели документа:
БҚУ

63
О-57
Омарғалиев, Е.
    Дулыға жырдың киесі-Дулат [Текст] / Е. Омарғалиев // ANA TILI. - 2023. - 6-12 сәуір. - №14. - Б. 7.
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
Дулат Бабатайұлы -- қазақ хандығы -- мұра
Аннотация: Дулат Бабатайұлы заманындағы өзге ақындарға қазақтың көп жеріне танымал болған. Ол Шығыс, Оңтүстік Қазақстан және Арқаны аралап шыққан. Ертедегі ақындар үлгісінде тәрбиеленіп өскен. Әуелі ақын айтыс, әзіл-оспақ ретіндегі өлеңдер шығарып, айтып жүрген. Бірақ кейін ол ел арасы, ауыл іші, жергілікті тақырыпты жырлаудан гөрі, саяси-әлеуметтік, қоғамдық мәселелерды жырлауға ойысқан. Ол өлең мәнін білген, тілге жүйрік, нақылдап-мәтелдеп сөйлейтін шешен. Ақын елді ұйытар, тыңдаушысына әсерлі үлгі көрсетер өткір жырды шешендікпен алға ұсынады.
Держатели документа:
БҚУ

83
К 76
Қошқаров, С.
    Тілдің құдіреті мен қасиеті [Текст] / С. Қошқаров // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2023. - 8 желтоқсан. - №235. - Б. 13.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Тіл -- құдірет -- қазақ тілі -- әде­биет -- Тіл -- орыс тілі
Аннотация: Көл жағасында он шақты үйлі ауыл. Көршілер туысыңдай. Бірінің кем-кетігін екіншісі түгендейді. Жарамды ат әрқайсысында бола бермейді. Ол уақытта той-томалақ қазіргідей жиі болмаса да, өтіп жатады. Көрші келді үйге. Сөз бас­тады ақырын. Алдымен мал-жан, сосын өзге мән-жайға кезек тиді. Аталары жөнінде сөз өрбіді. Көргендерін естеріне алды, беттерін сипады. Аяқталар емес әңгіме. Көктемшілік жайы да ұмыт қалған жоқ. Биылғы төл жағдайы да айтылды. Үй иесінің атбегілік еңбегі де елеусіз қалмады, мадаққа оранды. Мұны кім жек көреді. Отағасы көңілі кеңіп, одан сайын жіби түсті. Соны байқаған көрші бастырмалата берді. Сиыр сауым кез орағытпа әңгімені қыздырып, ақыры құдаларына барып келу үшін жүйрік ат майын сұрады. Оған көнуден басқа амал жоқ еді. Солай болды да. Көнеден жеткен қымбат сөз үй иесін тырп еткізбей, бұрылып ұзай алмайтындай орады, сөйтіп азаматқа демеу болды, жоқтың кем-кетігін жамауға көмектесті. Әр шаруаның иінін келтіріп, қисынын табатын осындай биік шешендік қабілет қайдан жүр еді сол заман адамдарында? Олар тіпті мектепте де оқыған жоқ қой, өзгесін былай қойғанда.
Держатели документа:
БҚУ

74
Т 23
Таубаева, Ө.
    Осы өлкеге өмір бойы қарыздармен [Текст] / Ө. Таубаева // Oral oniri. - 2024. - 15 ақпан. - №14. - Б. 8-9.
ББК 74

Рубрики: білім

Кл.слова (ненормированные):
Қазыбай Қараұлы Бозымов -- ректор -- Жәңгір хан -- БҚАТУ -- комсомол комитетінің хатшысы -- кафедра оқытушысы -- факультет деканы
Аннотация: Жүйрік уақыттың ұшқыр қанаты Қазыбай Қараұлын кемел жасқа алып жетті. Жетпіс бес жас – бұл ер-азаматқа тән күш-қуат пен кәсіби және адами тәжірибенің әдемі үйлесім тапқан кезеңі. Осы кемел жасқа Қазыбай Қараұлы тың жігер, жарқын көңілмен жетіп отыр.
Держатели документа:
ЗКУ

85
Р 96
Рысқұлова, Г
    Театр [Текст] / Г Рысқұлова // Мәдениет. - 2023. - №12. - Б. 15-16
ББК 85

Рубрики: Өнер

Кл.слова (ненормированные):
театр -- анимациялық фильм -- әдебиет пен өнер -- орамды ой,көркем сөз
Аннотация: Мақалада қазақ театр өнерінің қайнар-көзі халық шығармашылығы,ұлттық салт-дәстүр,әдет-ғұрыпы екені сонымен қатар Алдар көсе,Қожанасыр, т.б секілді аңызға айналған,қиыннан қиыстырып әңгіме айтатын тапқыр,ой-қиялы жүйрік кейіпкерлер де сахна көркі екені айтылады
Держатели документа:
БҚУ

74
К 98
Қыяқбаева, Ұ
    Арманы асқақ ғалым,парасатты тұлға [Текст] / Ұ Қыяқбаева // Мектептегі психология//Психология в школе. - 2024. - №2. - Б. 3-9
ББК 74

Рубрики: Педагогика

Кл.слова (ненормированные):
ұлмекен болатқызы -- ұстаз,ғалым,психолог -- шәкірт жананың шамшырағы
Аннотация: Мақалада шәкірт жанына жол таба білген парасатты ұстаз,педагогика мен психология ғылымын қатар меңгерген терең білімді,ерік жігері мол,қаламы жүйрік ғалым Төлешова Ұлмекен Болатқызы туралы айтылады
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
Н 41
Негимов , С.
    Абайдың "толық адам" идеясы және Иран - Ғайыптың "Бүтін - адамы" [Текст] / С. Негимов // Ana tili . - 2024. - №30.- 1 тамыз. - Б. 6-7
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Толық адам идеясы -- Иран - ғайып -- Бүтін адам -- Абайдың философиялық-риторикалық ой-тұжырымдары -- 38-қара сөзі -- Абайдың ұлылығы мен даналығы
Аннотация: Ұлыс, тайпа өмір-тіршілігінде, бүтін Алаш жұртында, ел басқару ісінде (жер дауы, жесір дауы т.с.с.) саяси-әлеу­меттік немесе адам тағдырына қатысты ауқымды, күрделі мәселелерді «Әділетті ақылмен» (Абай сипаттамасы), ізгілік іс-харекетімен, тәуекелшілдікпен, көреген көсемдікпен талдап түсіндіретін ғасырлық ойға ие халықтың арын арлаған көреген білгірді, Абайдың тілімен айтқанда, ақ жамбыдай асыл қасиеттерді болмысына сіңірген тұлғасы толық, тұрманы түгел «толық адам» дейміз. Замана сырын, ел өмірінің философиясын, халықтың көзқарасын, адамзат қауымының мыңжылдық тәжірибесін, жүйеленген рухани ілім-білімін, ұлағатты, қымбат ой-пікірлерін тереңнен толғап, қопара білген білікті де, ел жақсысында кемелдік те, тереңдік те, жүйріктік те, «кәміл хақиқат та» бар. Хакім Абайдың философиялық-риторикалық ой-тұжырымдарында халықтың ойы мен тіліндегі «жақсы», «кәмәлат», «кәмәлат-ғазимат», «кәмәлатты», «кәміл», «кемел», «толық» секілді терең сырлы ұғымдарды әр қырынан шеберлікпен жетілдіріп, ұсталықпен, сақилықпен толықтырады. Қазақ рас айтады: «Жақсы ортақ, ай ортақ, күн ортақ». Табиғаттың даналығында жақсысы да бар. Оның жарығы, мейірімі, қайырымы – елдің игілігі. Ол – елдің елдігінің, тұтастық-бірлігінің, бақ-базарының нағыз кепілі. Ақиқатында, қариялардың талаптыларға «Жақсылардың қасында, мәслихатында бол, сарқытын іш» деуінің мәнісі – осы.
Держатели документа:
БҚУ

63.3-8
Н 41
Негимов, С.
    Ғылымның алтын жебелі сардары [Текст] / С. Негимов // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. -7 қыркүйек. - №173. - Б. 11.
ББК 63.3-8

Рубрики: Персоналии государственных и общественно-политических деятелей

MeSH-не главная:

Кл.слова (ненормированные):
Әлкей Хақанұлы Марғұлан -- ғылым -- көне ғұн -- үйсіндер -- Орхон -- арамей -- араб жазулары -- А.Х. Марғұланның зерттеулері ұлттық тарихымызды жан-жақты көрсеткен
Аннотация: Әлкей Хақанұлы Марғұлан – сан-салалы ғылымның тарауын жүйрік білетін, араб-парсы, түрік тілдеріне жетік, латынша, ағылшынша, немісше, французша танитын, екі тілде еркін көсілетін, әр құбылысты егжей-тегжейлі ұшан-теңіз мысал-деректермен тексеретін білімі телегей-теңіз айтулы оқымысты. Жастайынан туған халқымыздың таңғажайып тамаша көркем мұраларынан нәр алып, Фирдоуси, Сағди, Хафиз, Науаи сынды Шығыстың ойшыл алыптарының туындыларын түпнұсқадан оқыған көкірегі нұрлы жан.
Держатели документа:
ЗКУ