Choice of metadata Статьи ППС
Page 9, Results: 88
Report on unfulfilled requests: 0
81.

Подробнее
32.973
Е 70
Ержанова, А. Е.
Цифрлық этикет және цифрлық мәдениет [Текст] / А. Е. Ержанова // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 58-61.
ББК 32.973
Рубрики: Компьютеры
Кл.слова (ненормированные):
этикет -- мәдениет -- ережелер -- интернет -- қауіпсіздік -- пайдаланушы -- технология
Аннотация: Мақалада цифрлық этикет пен цифрлық мәдениеттің қазіргі қоғамдағы маңыздылығы талқыланады. Цифрлық этикет онлайн ортадағы мінез-құлық ережелері мен нормаларын анықтайды, ал цифрлық мәдениет технологияларды қолдану саласындағы білім мен дағдылардың деңгейін сипаттайды. Мақала цифрлық этикеттің де, цифрлық мәдениеттің де артықшылықтары мен кемшіліктерін атап көрсетеді, сонымен қатар цифрлық теңсіздік және ақпараттың шамадан тыс жүктелуі сияқты өз салаларындағы мәселелерді талқылайды. Сонымен қатар, цифрлық кеңістікте қауіпсіз ортаны құру және өзара этикалық әрекеттесуді дамытуға үнемі назар аудару қажеттілігін атап көрсетеді
Держатели документа:
ЗКУ
Е 70
Ержанова, А. Е.
Цифрлық этикет және цифрлық мәдениет [Текст] / А. Е. Ержанова // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 58-61.
Рубрики: Компьютеры
Кл.слова (ненормированные):
этикет -- мәдениет -- ережелер -- интернет -- қауіпсіздік -- пайдаланушы -- технология
Аннотация: Мақалада цифрлық этикет пен цифрлық мәдениеттің қазіргі қоғамдағы маңыздылығы талқыланады. Цифрлық этикет онлайн ортадағы мінез-құлық ережелері мен нормаларын анықтайды, ал цифрлық мәдениет технологияларды қолдану саласындағы білім мен дағдылардың деңгейін сипаттайды. Мақала цифрлық этикеттің де, цифрлық мәдениеттің де артықшылықтары мен кемшіліктерін атап көрсетеді, сонымен қатар цифрлық теңсіздік және ақпараттың шамадан тыс жүктелуі сияқты өз салаларындағы мәселелерді талқылайды. Сонымен қатар, цифрлық кеңістікте қауіпсіз ортаны құру және өзара этикалық әрекеттесуді дамытуға үнемі назар аудару қажеттілігін атап көрсетеді
Держатели документа:
ЗКУ
82.

Подробнее
74
С 12
Сабырғалиева, А. С.
Gamma.app – презентацияларды әзірлеудегі ең үздік нейрондық желі [Текст] / А. С. Сабырғалиева, А. М. Байганова // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 151-153.
ББК 74
Рубрики: Педагогика
Кл.слова (ненормированные):
Gamma.app -- презентация -- шаблон -- жасанды интеллект -- Білім беру -- Цифрландыру -- білім беру жүйесі -- интеллект
Аннотация: Қазіргі заманда жасанды интеллекттің адам қызметінің барлық салаларына, соның ішінде білім беру саласына енуде. Мақалада Gamma.app нейрондық желісінде дайын презентацияны алудың ең тиімді тәсілі туралы қарастырылады. Gamma.app нейрондық желісі дайын презентация әзірлеуге бағыт бағдар беретін көмекші құрал. Презентацияны әзірлеу кезеңдеріне нақты тоқталып, “Білім берудегі жасанды интеллект” тақырыбында әзірленді
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Байганова, А.М.
С 12
Сабырғалиева, А. С.
Gamma.app – презентацияларды әзірлеудегі ең үздік нейрондық желі [Текст] / А. С. Сабырғалиева, А. М. Байганова // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 151-153.
Рубрики: Педагогика
Кл.слова (ненормированные):
Gamma.app -- презентация -- шаблон -- жасанды интеллект -- Білім беру -- Цифрландыру -- білім беру жүйесі -- интеллект
Аннотация: Қазіргі заманда жасанды интеллекттің адам қызметінің барлық салаларына, соның ішінде білім беру саласына енуде. Мақалада Gamma.app нейрондық желісінде дайын презентацияны алудың ең тиімді тәсілі туралы қарастырылады. Gamma.app нейрондық желісі дайын презентация әзірлеуге бағыт бағдар беретін көмекші құрал. Презентацияны әзірлеу кезеңдеріне нақты тоқталып, “Білім берудегі жасанды интеллект” тақырыбында әзірленді
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Байганова, А.М.
83.

Подробнее
24
Б 42
Бекболатова, А. М.
Тұрмыстық химия [Текст] / А. М. Бекболатова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 45-48.
ББК 24
Рубрики: Химия
Кл.слова (ненормированные):
химия -- цифрландыру -- білім -- цифрлық технология -- цифрлық платформалар -- Wordwall -- Google -- Крестик нолик -- TARSIYA -- Додекаэдр -- UNO -- 2 жұлдыз 1 тілек
Аннотация: Қазіргі уақытта қоғамды цифрландыру жұмысы көптеген мемлекеттік жолдаулардың басты стратегиялық басымдығы болып табылады. Сондықтан барлық салаларда, яғни медицина саласы, қызмет көрсету орталығы, білім саласында цифрлық технологияны кеңінен қолдануға халықты сауаттандыру жұмыстары жүргізілуде. Осындай сандық технологияның дамыған уақытында болашақ ұрпаққа заман талабына сай білім беру біздің алдымыздағы басты міндетіміз.
Держатели документа:
ЗКУ
Б 42
Бекболатова, А. М.
Тұрмыстық химия [Текст] / А. М. Бекболатова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 45-48.
Рубрики: Химия
Кл.слова (ненормированные):
химия -- цифрландыру -- білім -- цифрлық технология -- цифрлық платформалар -- Wordwall -- Google -- Крестик нолик -- TARSIYA -- Додекаэдр -- UNO -- 2 жұлдыз 1 тілек
Аннотация: Қазіргі уақытта қоғамды цифрландыру жұмысы көптеген мемлекеттік жолдаулардың басты стратегиялық басымдығы болып табылады. Сондықтан барлық салаларда, яғни медицина саласы, қызмет көрсету орталығы, білім саласында цифрлық технологияны кеңінен қолдануға халықты сауаттандыру жұмыстары жүргізілуде. Осындай сандық технологияның дамыған уақытында болашақ ұрпаққа заман талабына сай білім беру біздің алдымыздағы басты міндетіміз.
Держатели документа:
ЗКУ
84.

Подробнее
81.2
М 94
Мырзағалиева, А. С.
Кәсіби тілдің термин жүйесін оқытуда жасанды интеллекті қолдану [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Өркен. - 2024. - 29 тамыз. - №7. - Б. 6.
ББК 81.2
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
Кәсіби тіл -- жасанды интеллекті -- термин -- Кəсіби тілдің термин жүйесі -- қазақ тілі -- интерактивті тапсырмалар -- Duolingo -- Memrise -- платформалар -- LanguageTool -- Grammarly
Аннотация: Қазіргі заманғы технологиялар қарқынды дамып, əртүрлі салаларға еніп жатыр. Білім беру саласында да осы технологиялардың рөлі артып келеді. Жасанды интеллект (AI) – бұл технологиялардың ең маңыздысы жəне болашағы зор құралы. Қазақ тілінде кəсіби терминологияны меңгеру студенттер үшін үлкен маңызға ие, себебі бұл олардың кəсіби салаларда дұрыс жəне тиімді қарым-қатынас жасауына көмектеседі. Бұл мақалада кəсіби тілдің термин жүйесін меңгеруде жасанды интеллекттің мүмкіндіктері мен оны қолдану əдістері қарастырылады.
Держатели документа:
ЗКУ
М 94
Мырзағалиева, А. С.
Кәсіби тілдің термин жүйесін оқытуда жасанды интеллекті қолдану [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Өркен. - 2024. - 29 тамыз. - №7. - Б. 6.
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
Кәсіби тіл -- жасанды интеллекті -- термин -- Кəсіби тілдің термин жүйесі -- қазақ тілі -- интерактивті тапсырмалар -- Duolingo -- Memrise -- платформалар -- LanguageTool -- Grammarly
Аннотация: Қазіргі заманғы технологиялар қарқынды дамып, əртүрлі салаларға еніп жатыр. Білім беру саласында да осы технологиялардың рөлі артып келеді. Жасанды интеллект (AI) – бұл технологиялардың ең маңыздысы жəне болашағы зор құралы. Қазақ тілінде кəсіби терминологияны меңгеру студенттер үшін үлкен маңызға ие, себебі бұл олардың кəсіби салаларда дұрыс жəне тиімді қарым-қатынас жасауына көмектеседі. Бұл мақалада кəсіби тілдің термин жүйесін меңгеруде жасанды интеллекттің мүмкіндіктері мен оны қолдану əдістері қарастырылады.
Держатели документа:
ЗКУ
85.

Подробнее
22.6
Е 50
Елемесова, Б. Ә.
Ғажайып ғарыш әлемінің қызықты сырлары [Текст] / Б. Ә. Елемесова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 71-75.
ББК 22.6
Рубрики: Астрономия
Кл.слова (ненормированные):
ғарыш әлемі -- қызықты сырлары -- жұлдыз -- асторономия -- физикалық зертханасы -- физика -- планета -- Юпитер -- Сатурн -- Уран -- Нептун -- Плутон -- Білім аукционы -- Планетарий -- обсерватория
Аннотация: Өз қызметін тәуелсіз елімізде дербес өз жолы барын танытып үлгерген астрономия және ғарыш салаларымен тығыз байланысты жүргізіп отырған Облыстық балалар техникалық шығармашылығы орталығындағы планетарийдің өңіріміздің қоғамдық және мәдени өмірінде алатын орны бөлек. Бұл ерекше орталық аспан денелерін зерделеуге қатысты барлық талаптарға жауап бере алады. Әсіресе оның алдағы мақсатын жоғарыда аталған салалармен байланыстырғысы келетін жеткіншектерге тигізетін шапағаты мен тағылымына ешқандай баға жетпейді. «Астро үлгілеу» үйірмесінің жетекшісі ретінде ашып айтар болсам.
Держатели документа:
ЗКУ
Е 50
Елемесова, Б. Ә.
Ғажайып ғарыш әлемінің қызықты сырлары [Текст] / Б. Ә. Елемесова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 71-75.
Рубрики: Астрономия
Кл.слова (ненормированные):
ғарыш әлемі -- қызықты сырлары -- жұлдыз -- асторономия -- физикалық зертханасы -- физика -- планета -- Юпитер -- Сатурн -- Уран -- Нептун -- Плутон -- Білім аукционы -- Планетарий -- обсерватория
Аннотация: Өз қызметін тәуелсіз елімізде дербес өз жолы барын танытып үлгерген астрономия және ғарыш салаларымен тығыз байланысты жүргізіп отырған Облыстық балалар техникалық шығармашылығы орталығындағы планетарийдің өңіріміздің қоғамдық және мәдени өмірінде алатын орны бөлек. Бұл ерекше орталық аспан денелерін зерделеуге қатысты барлық талаптарға жауап бере алады. Әсіресе оның алдағы мақсатын жоғарыда аталған салалармен байланыстырғысы келетін жеткіншектерге тигізетін шапағаты мен тағылымына ешқандай баға жетпейді. «Астро үлгілеу» үйірмесінің жетекшісі ретінде ашып айтар болсам.
Держатели документа:
ЗКУ
86.

Подробнее
28
У 13
Уалиахметова, Ж. Н.
Зәр шығару жүйесі бойынша виртуалды лабораториялық жұмыс 3D моделі негізінде [Текст] / Ж. Н. Уалиахметова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 456-458.
ББК 28
Рубрики: Биология
Кл.слова (ненормированные):
виртуалды лабораториялық жұмыс -- Зәр шығару жүйесі -- жоғары технологиялар -- 3D технологиялар -- білім беру -- Бүйрек -- Random программасы -- Joyteka платформасы
Аннотация: Қазіргі заманғы қоғам жоғары технологиялардың пайда болуымен және адам өмірінің барлық салаларын қарқынды компьютерлендірумен сипатталады. Елбасының «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жахандық бәсекеге қабілеттілік» атты жолдауында цифрлы технологияны қолдану арқылы құрылатын жаңа индустрияларды өркендетуге тиіс екеніміз айтылған. Білім беру саласындағы 3D технологиялары бізге көрнекі оқу құралдарын алуға, студенттердің шығармашылық қабілеттерін дамытуға мүмкіндік береді. Бүгінгі таңда білім беру саласында студенттерге тақырыпқа терең енуге мүмкіндік беретін 3D моделі кеңінен қолданылады
Держатели документа:
ЗКУ
У 13
Уалиахметова, Ж. Н.
Зәр шығару жүйесі бойынша виртуалды лабораториялық жұмыс 3D моделі негізінде [Текст] / Ж. Н. Уалиахметова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 456-458.
Рубрики: Биология
Кл.слова (ненормированные):
виртуалды лабораториялық жұмыс -- Зәр шығару жүйесі -- жоғары технологиялар -- 3D технологиялар -- білім беру -- Бүйрек -- Random программасы -- Joyteka платформасы
Аннотация: Қазіргі заманғы қоғам жоғары технологиялардың пайда болуымен және адам өмірінің барлық салаларын қарқынды компьютерлендірумен сипатталады. Елбасының «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жахандық бәсекеге қабілеттілік» атты жолдауында цифрлы технологияны қолдану арқылы құрылатын жаңа индустрияларды өркендетуге тиіс екеніміз айтылған. Білім беру саласындағы 3D технологиялары бізге көрнекі оқу құралдарын алуға, студенттердің шығармашылық қабілеттерін дамытуға мүмкіндік береді. Бүгінгі таңда білім беру саласында студенттерге тақырыпқа терең енуге мүмкіндік беретін 3D моделі кеңінен қолданылады
Держатели документа:
ЗКУ
87.

Подробнее
83.7
Ж 49
Жексенғалиев, Б. Ө.
Жақсының жақсылығын айт... [Текст] / Б. Ө. Жексенғалиев, Р. О. Хамза // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 116-117.
ББК 83.7
Рубрики: Ораторское искусство
Кл.слова (ненормированные):
Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев -- шешендіктану -- педагогика -- белгілі ғалым -- әдіскер-педагог -- педагогика ғылымдарының докторы -- профессор -- филология -- Шешендік өнер
Аннотация: Қадірлі дос, абзал азамат, ұлағатты ұстаз, танымал ғалым Әбекең, Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев бүгінде алпыстың асқарына қадам басқан екен.Тәуелсіз Қазақстан ғылымының қазақ тілтанымы мен шешендіктануы, педагогика мен әдістеме салаларында өзінің ғылыми-әдістемелік еңбектерімен және педагогикалық қызметімен ұлттық ғылым мен білім беру ісіне өзіндік елеулі үлесін қосып жүрген белгілі ғалым, әдіскер-педагог, педагогика ғылымдарының докторы, профессор Абат Сатыбайұлы Қыдыршаевтың есімі бүгінде еліміздің ғылыми жұртшылығы мен педагогикалық қауымына жақсы таныс. Абат досымыздың білім мен ғылымдағы жеткен жетістіктері мен алған асулары да көпшілікке мәлім, жұртқа аян. Ол туралы тізбелеп айтсақ, ұзаққа кетерміз. Біз абзал досымызды бүгінде үлкен-кішіге үлгі боларлықтай биіктерге әкелген Ұстаздық жолы мен ғылымдағы жолына сәл өзгеше көз жіберіп, бар бақытын тынымсыз еңбек пен ізденістен тауып, бүгінде сол еңбектің зейнетін көре бастаған абзал азамат туралы бір үзік сырды көпшілік қауыммен бөліскенді жөн көріп отырмыз
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Хамза, Р.О.
Ж 49
Жексенғалиев, Б. Ө.
Жақсының жақсылығын айт... [Текст] / Б. Ө. Жексенғалиев, Р. О. Хамза // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 116-117.
Рубрики: Ораторское искусство
Кл.слова (ненормированные):
Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев -- шешендіктану -- педагогика -- белгілі ғалым -- әдіскер-педагог -- педагогика ғылымдарының докторы -- профессор -- филология -- Шешендік өнер
Аннотация: Қадірлі дос, абзал азамат, ұлағатты ұстаз, танымал ғалым Әбекең, Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев бүгінде алпыстың асқарына қадам басқан екен.Тәуелсіз Қазақстан ғылымының қазақ тілтанымы мен шешендіктануы, педагогика мен әдістеме салаларында өзінің ғылыми-әдістемелік еңбектерімен және педагогикалық қызметімен ұлттық ғылым мен білім беру ісіне өзіндік елеулі үлесін қосып жүрген белгілі ғалым, әдіскер-педагог, педагогика ғылымдарының докторы, профессор Абат Сатыбайұлы Қыдыршаевтың есімі бүгінде еліміздің ғылыми жұртшылығы мен педагогикалық қауымына жақсы таныс. Абат досымыздың білім мен ғылымдағы жеткен жетістіктері мен алған асулары да көпшілікке мәлім, жұртқа аян. Ол туралы тізбелеп айтсақ, ұзаққа кетерміз. Біз абзал досымызды бүгінде үлкен-кішіге үлгі боларлықтай биіктерге әкелген Ұстаздық жолы мен ғылымдағы жолына сәл өзгеше көз жіберіп, бар бақытын тынымсыз еңбек пен ізденістен тауып, бүгінде сол еңбектің зейнетін көре бастаған абзал азамат туралы бір үзік сырды көпшілік қауыммен бөліскенді жөн көріп отырмыз
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Хамза, Р.О.
88.

Подробнее
28.6
К 21
Карагойшин, Ж. М.
Қазақстан аумағында қазақстан аумағында құндыздың (Castor Fiber) қазіргі кездегі таралуы мен саны [Текст] / Ж. М. Карагойшин, Р. Қ. Анатолий // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 6-8.
ББК 28.6
Рубрики: Зоология
Кл.слова (ненормированные):
құндыз -- Шағын өзендер -- Жайық өзені -- Батыс Қазақстан облысы
Аннотация: Құндыз-жартылай суда тіршілік етуге бейімделген кеміргіш. Олардың мекендейтін қоныстарының типтері мен жүйесі Хопер қорығында [1], Коми АССР-да [2], Жоғары Печеро бассейнінде [3], Белоруссияда [4] жан-жақты зерттелген. Жайық өзені жағдайында алғаш рет 1997-2000 жылдары жан-жақты зерттеліп, нәтижелері баспа беттерінде жарық көрген. Құндызлардың бір жерде ұзақ тіршілік етуі су режимі мен азық қорына байланысты. Жағасы жайпақ, суы тайыз, қорегі аз мекендерді олар қоныстана бермейді. Көктемгі су тасуы кезінде өзеннің жайылмасындағы ескі арналар мен көлдер суға толған кезде олар уақытша мекендерін орман ішіндегі немесе биіктеу жердегі суларға қоныстанған ауыстырады. Су көп болған жылдары құндызды әртүрлі сулы ойпаттан, тіпті далалық жерлердегі көздерден де кездестіруге болады. Мәселен, Жылбасы селосы маңындағы ескі арна толып, қоныстары тарылған кезде кәмшат ауыл маңындағы үйілген шөп үстіне келіп қоныстанған (қорықшалардың ауызша мәліметі). Алысқа ұзап таралу уақыты да осы көктемгі су тасу уақытына сәйкес келеді. Жазда су тартылған мезгілде құндыз бұрынғы қоныстарына қайтып оралады немесе жаңа қолайлы жерлерде қалып қояды. Мысалы, Қарашығанақ газ кешені маңындағы Тұңғыш елді-мекеніндегі Қоншыбай сайын (Березовка өзенінің саласы) құндыз 1993 жылдан қоныстана бастаған. Су деңгейі өте төмен, әрі Елек өзенінен (40 шақырым) алыста орналасқан. Қазір бұл жерде құндыздың бір қонысы ғана бар. Сол жердегі тұрғындардың айтуы бойынша, бұрын болмаған, тек 1993-94 жылдары су тасуы кезінде келіп қоныстанған. Бұл жерде құндыздың қоректері-терек, ақтал, ақ терек, бұталы талдардың түрлері және шөптесін өсімдіктер мол. Кирсанов қорықшасындағы құндыз мекендері жағалауы ін қазуға өте ыңғайлы жайылма көлдер, өзен салалары және ескі арналар бойы.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Анатолий, Р.Қ.
К 21
Карагойшин, Ж. М.
Қазақстан аумағында қазақстан аумағында құндыздың (Castor Fiber) қазіргі кездегі таралуы мен саны [Текст] / Ж. М. Карагойшин, Р. Қ. Анатолий // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 6-8.
Рубрики: Зоология
Кл.слова (ненормированные):
құндыз -- Шағын өзендер -- Жайық өзені -- Батыс Қазақстан облысы
Аннотация: Құндыз-жартылай суда тіршілік етуге бейімделген кеміргіш. Олардың мекендейтін қоныстарының типтері мен жүйесі Хопер қорығында [1], Коми АССР-да [2], Жоғары Печеро бассейнінде [3], Белоруссияда [4] жан-жақты зерттелген. Жайық өзені жағдайында алғаш рет 1997-2000 жылдары жан-жақты зерттеліп, нәтижелері баспа беттерінде жарық көрген. Құндызлардың бір жерде ұзақ тіршілік етуі су режимі мен азық қорына байланысты. Жағасы жайпақ, суы тайыз, қорегі аз мекендерді олар қоныстана бермейді. Көктемгі су тасуы кезінде өзеннің жайылмасындағы ескі арналар мен көлдер суға толған кезде олар уақытша мекендерін орман ішіндегі немесе биіктеу жердегі суларға қоныстанған ауыстырады. Су көп болған жылдары құндызды әртүрлі сулы ойпаттан, тіпті далалық жерлердегі көздерден де кездестіруге болады. Мәселен, Жылбасы селосы маңындағы ескі арна толып, қоныстары тарылған кезде кәмшат ауыл маңындағы үйілген шөп үстіне келіп қоныстанған (қорықшалардың ауызша мәліметі). Алысқа ұзап таралу уақыты да осы көктемгі су тасу уақытына сәйкес келеді. Жазда су тартылған мезгілде құндыз бұрынғы қоныстарына қайтып оралады немесе жаңа қолайлы жерлерде қалып қояды. Мысалы, Қарашығанақ газ кешені маңындағы Тұңғыш елді-мекеніндегі Қоншыбай сайын (Березовка өзенінің саласы) құндыз 1993 жылдан қоныстана бастаған. Су деңгейі өте төмен, әрі Елек өзенінен (40 шақырым) алыста орналасқан. Қазір бұл жерде құндыздың бір қонысы ғана бар. Сол жердегі тұрғындардың айтуы бойынша, бұрын болмаған, тек 1993-94 жылдары су тасуы кезінде келіп қоныстанған. Бұл жерде құндыздың қоректері-терек, ақтал, ақ терек, бұталы талдардың түрлері және шөптесін өсімдіктер мол. Кирсанов қорықшасындағы құндыз мекендері жағалауы ін қазуға өте ыңғайлы жайылма көлдер, өзен салалары және ескі арналар бойы.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Анатолий, Р.Қ.
Page 9, Results: 88