Choice of metadata Статьи ППС
Page 2, Results: 16
Report on unfulfilled requests: 0
11.
Подробнее
81.2
Р 95
Рысбаева , Г.Қ.
Түркi мәдениетiнiң басты рухани элементтерiнiң бiрi – бата-тiлек сөздер [Текст] / Г.Қ. Рысбаева // Вестник ЗКГУ=БҚМУ хабаршысы. - 2019. - №1. - Б. 208-215
ББК 81.2
Рубрики: Частное языкознание. Языки мира
Кл.слова (ненормированные):
бата -- бата-тiлек сөздер -- бата беру -- оң бата -- ақ бата -- алғыс бата -- теріс бата -- қарғыс мәнді сөз тіркесі -- жағымды образ -- дүниетанымдық түсiнiк -- ақсақал -- Наурыз батасы -- Рамазан батасы -- Алғыс -- алғыш -- Алғыс бата -- тілек -- қазақ дәстүр -- Қарғыс -- рухани-мәдени өмір -- түркі халқы
Аннотация: Мақалада түркі халықтарында кездесетін түркi мәдениетiнiң басты рухани элементтерiнiң бiрі – бата, бата-тiлек сөздер туралы және бата берудің негізгі ерекшеліктері суреттеледі. Бата мен тілек, екеуі синонимдес ұғым. Онда бүкіл халық болмысының наным-сенімі, рухани-мәдени өмір тәжірибесі суреттелген
Держатели документа:
БҚМУ
Р 95
Рысбаева , Г.Қ.
Түркi мәдениетiнiң басты рухани элементтерiнiң бiрi – бата-тiлек сөздер [Текст] / Г.Қ. Рысбаева // Вестник ЗКГУ=БҚМУ хабаршысы. - 2019. - №1. - Б. 208-215
Рубрики: Частное языкознание. Языки мира
Кл.слова (ненормированные):
бата -- бата-тiлек сөздер -- бата беру -- оң бата -- ақ бата -- алғыс бата -- теріс бата -- қарғыс мәнді сөз тіркесі -- жағымды образ -- дүниетанымдық түсiнiк -- ақсақал -- Наурыз батасы -- Рамазан батасы -- Алғыс -- алғыш -- Алғыс бата -- тілек -- қазақ дәстүр -- Қарғыс -- рухани-мәдени өмір -- түркі халқы
Аннотация: Мақалада түркі халықтарында кездесетін түркi мәдениетiнiң басты рухани элементтерiнiң бiрі – бата, бата-тiлек сөздер туралы және бата берудің негізгі ерекшеліктері суреттеледі. Бата мен тілек, екеуі синонимдес ұғым. Онда бүкіл халық болмысының наным-сенімі, рухани-мәдени өмір тәжірибесі суреттелген
Держатели документа:
БҚМУ
12.
Подробнее
82
U92
Utegenova, K. T.
Conceptual features of the «fidelity & adaldyk» concept [Текст] / K. T. Utegenova, K. K. Yergaliyeva // Вестник ЗКУ. - 2024. - №2. - Р. 104-113.
ББК 82
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
макроконцепт -- лингвокультура -- верность -- ядерные лексемы -- понятийное поле -- синонимические ряды
Аннотация: Актуальность исследования определена проблематикой, связанной с антропоцентрической парадигмой языкознания, типологизацией макроконцептов (базовых концептов) в русской и казахской лингвокультуре, изучением особенностей концепта «адалдық» как важного элемента этнокультурного пространства казахского народа. Цель исследования – описание понятийных признаков концепта «верность & адалдық» в русском и казахском языке. Лексико-семантическая характеристика исследуемых концептов проведена на лексикографических материалах. С целью определения содержания лексем по толковым словарям использован метод дефиниционного анализа; наблюдения и классификации материала – описательный метод; оценки частотности употребления лексических единиц – количественный. Результаты исследования позволили прийти к выводу о наличии отличительных концептуальных признаков концепта «верность/адалдық»: чистота и непорочность в казахском языке; надежность и преданность – в русских источниках.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Yergaliyeva, K.K.
U92
Utegenova, K. T.
Conceptual features of the «fidelity & adaldyk» concept [Текст] / K. T. Utegenova, K. K. Yergaliyeva // Вестник ЗКУ. - 2024. - №2. - Р. 104-113.
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
макроконцепт -- лингвокультура -- верность -- ядерные лексемы -- понятийное поле -- синонимические ряды
Аннотация: Актуальность исследования определена проблематикой, связанной с антропоцентрической парадигмой языкознания, типологизацией макроконцептов (базовых концептов) в русской и казахской лингвокультуре, изучением особенностей концепта «адалдық» как важного элемента этнокультурного пространства казахского народа. Цель исследования – описание понятийных признаков концепта «верность & адалдық» в русском и казахском языке. Лексико-семантическая характеристика исследуемых концептов проведена на лексикографических материалах. С целью определения содержания лексем по толковым словарям использован метод дефиниционного анализа; наблюдения и классификации материала – описательный метод; оценки частотности употребления лексических единиц – количественный. Результаты исследования позволили прийти к выводу о наличии отличительных концептуальных признаков концепта «верность/адалдық»: чистота и непорочность в казахском языке; надежность и преданность – в русских источниках.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Yergaliyeva, K.K.
13.
Подробнее
83.7
Х 18
Хамза, Р. О.
Қазіргі қоғамдағы сөйлеу мәдениеті және мектеп оқушыларының сөйлеу мәдениетін қалыптастыру мәселесі [Текст] / Р. О. Хамза // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 185-186.
ББК 83.7
Рубрики: Ораторское искусство
Кл.слова (ненормированные):
сөйлеу мәдениеті -- мектеп оқушылар -- Қарым-қатынас құралы -- синоним -- образды сөйлеу мәдениеті -- фразеологизм -- астарлы сөйлеу -- тілдік қор
Аннотация: Мақалада қазіргі қоғамдағы сөйлеу мәдениетінің аса өзекті мәселері таратыла айтылып, мектеп оқушыларының сөйлеу мәдениетін қалыптастыру мәселесі нақты мысалдармен таразыланған.
Держатели документа:
ЗКУ
Х 18
Хамза, Р. О.
Қазіргі қоғамдағы сөйлеу мәдениеті және мектеп оқушыларының сөйлеу мәдениетін қалыптастыру мәселесі [Текст] / Р. О. Хамза // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 185-186.
Рубрики: Ораторское искусство
Кл.слова (ненормированные):
сөйлеу мәдениеті -- мектеп оқушылар -- Қарым-қатынас құралы -- синоним -- образды сөйлеу мәдениеті -- фразеологизм -- астарлы сөйлеу -- тілдік қор
Аннотация: Мақалада қазіргі қоғамдағы сөйлеу мәдениетінің аса өзекті мәселері таратыла айтылып, мектеп оқушыларының сөйлеу мәдениетін қалыптастыру мәселесі нақты мысалдармен таразыланған.
Держатели документа:
ЗКУ
14.
Подробнее
81.2
Ц 48
Церцвадзе, М. Г.
Концепт «мечта/арман» в русском и казахском языках [Текст] / М. Г. Церцвадзе, Б. Н. Кадирова // Вестник ЗКУ. - 2024. - №3. - С. 134-140.
ББК 81.2
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- лексема -- мечта -- синонимы -- пословицы и поговорки -- семантическая структура
Аннотация: Предлагаемая работа посвящается описанию и выявлению особенностей концепта «мечта/арман» в русском и казахском языках. Предметом исследования являются пословицы и поговорки с компонентом «мечта», а также паремии, характеризующие данное понятие имплицитно. В процессе работы применялись метод семантического анализа, метод паремиологического анализа, приемы дефиниционного, компонентного анализа, сопоставительный метод и методика концептуального анализа. Проведенное исследование позволило авторам работы выявить универсальные и специфические особенности функционирования концепта «мечта/арман» в русском и казахском языках. Результаты данного исследования могут быть использованы в лексикографической работе, в переводческом деле, при обучении второму, неродному языку, для успешного осуществления межкультурной коммуникации.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Кадирова, Б.Н.
Ц 48
Церцвадзе, М. Г.
Концепт «мечта/арман» в русском и казахском языках [Текст] / М. Г. Церцвадзе, Б. Н. Кадирова // Вестник ЗКУ. - 2024. - №3. - С. 134-140.
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- лексема -- мечта -- синонимы -- пословицы и поговорки -- семантическая структура
Аннотация: Предлагаемая работа посвящается описанию и выявлению особенностей концепта «мечта/арман» в русском и казахском языках. Предметом исследования являются пословицы и поговорки с компонентом «мечта», а также паремии, характеризующие данное понятие имплицитно. В процессе работы применялись метод семантического анализа, метод паремиологического анализа, приемы дефиниционного, компонентного анализа, сопоставительный метод и методика концептуального анализа. Проведенное исследование позволило авторам работы выявить универсальные и специфические особенности функционирования концепта «мечта/арман» в русском и казахском языках. Результаты данного исследования могут быть использованы в лексикографической работе, в переводческом деле, при обучении второму, неродному языку, для успешного осуществления межкультурной коммуникации.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Кадирова, Б.Н.
15.
Подробнее
20.1
С 80
Стихарева, Т. Н.
О распространении видов рода Populus l. в горных тугаях Казахстана [Текст] / Т. Н. Стихарева, А. А. Иващенко // Вестник ЗКУ. - 2025. - №3. - С. 523-538.
ББК 20.1
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
Populus -- горный тугай -- флора -- вид -- разнообразие -- номенклатура -- гербарий -- синоним -- экосистема -- сохранение
Аннотация: В статье приведен анализ литературных, гербарных материалов и результатов собственных исследований авторов по уточнению видового разнообразия и распространению представителей рода Populus L. в горных тугаях южного и юго-восточного Казахстана. Показана динамика номенклатуры двух наиболее значимых видов, начиная с середины прошлого века. Растительные сообщества с участием P. macrocarpa (P. talassica) встречаются в долинах рек от Джунгарского Алатау до Западного Тянь-Шаня в районе высот 1200-2200 м над уровнем моря. Сообщества с P. afganica отмечены нами в долинах рек Бадам, Аксу, Бостургай (Западный Тянь-Шань) и Чарын (предгорья Северного Тянь-Шаня) в интервале высот 961-1160 м над уровнем моря. С целью углубленного изучения указанных видов необходимо проведение молекулярно-генетической идентификации образцов из различных географических популяций южных и юго-восточных регионов Казахстана
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Иващенко, А.А.
С 80
Стихарева, Т. Н.
О распространении видов рода Populus l. в горных тугаях Казахстана [Текст] / Т. Н. Стихарева, А. А. Иващенко // Вестник ЗКУ. - 2025. - №3. - С. 523-538.
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
Populus -- горный тугай -- флора -- вид -- разнообразие -- номенклатура -- гербарий -- синоним -- экосистема -- сохранение
Аннотация: В статье приведен анализ литературных, гербарных материалов и результатов собственных исследований авторов по уточнению видового разнообразия и распространению представителей рода Populus L. в горных тугаях южного и юго-восточного Казахстана. Показана динамика номенклатуры двух наиболее значимых видов, начиная с середины прошлого века. Растительные сообщества с участием P. macrocarpa (P. talassica) встречаются в долинах рек от Джунгарского Алатау до Западного Тянь-Шаня в районе высот 1200-2200 м над уровнем моря. Сообщества с P. afganica отмечены нами в долинах рек Бадам, Аксу, Бостургай (Западный Тянь-Шань) и Чарын (предгорья Северного Тянь-Шаня) в интервале высот 961-1160 м над уровнем моря. С целью углубленного изучения указанных видов необходимо проведение молекулярно-генетической идентификации образцов из различных географических популяций южных и юго-восточных регионов Казахстана
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Иващенко, А.А.
16.
Подробнее
81
М 94
Мырзағалиева, А. С.
Қазақ және татар тілдеріндегі «Кедейлік» концептісі: лингвомәдени шолу [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 78-80.
ББК 81
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- концептосфера -- тілдік әлем бейнесі -- лингвистика -- этномәдениет
Аннотация: Тілдің мәдениетпен және халықтың дүниетанымымен өзара байланысы тілде ұлттық мінез бен мәдениеттің, қоршаған әлемді танудың ерекше тәсілінің көрініс табуына ықпал етеді. Бұл құбылыс концепт деп аталатын мәдени бірліктер арқылы тілде бейнеленеді. Осы зерттеуде қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» («кедейлік») концептосферасына енетін лексемалардың түрлі сөздіктердегі концептуалдық мәндерінің көрініс беру ерекшеліктері қарастырылады. Зерттеудің негізгі мақсаты – туыстас қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалардың этимологиясы мен түсіндірмесін салыстырмалы- салғастырмалы талдау және осы лексемалардың синонимдік қатарын анықтау. Тақырыптың өзектілігі – қазақ және татар этносоциолексемаларын антропоцентрлік парадигма аясында зерттеу қажеттілігімен байланысты, бұл тілдік бірліктер ұлттық менталитеттің айқын көрсеткіштері болып табылады. Осындай этносоциолексемалар қатарында «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалар ерекше орын алады. Зерттеудің материалдары ретінде қазақ және татар тіл білімінде жинақталған лексикографиялық деректер алынды, атап айтқанда, этимологиялық және түсіндірме сөздіктер, синонимдер сөздігі, сондай- ақ зерттеліп отырған тілдердің ұлттық корпустарының деректері пайдаланылды. Эмпирикалық, лингвомәдени, салыстырмалы-салғастырмалы, синхрондық және диахрондық талдау әдістері арқылы жүргізілген зерттеу нәтижесінде «кедейлік/ярлылык» концептосферасы қазақ және татар тілдерінің тілдік әлем бейнесінде кеңінен көрініс табатыны анықталды. Алайда, «кедейлік» және «ярлылык» лексемаларының синонимдері қазақ тілінің синонимдер сөздігінде кеңінен қамтылғанымен, татар тілінің синонимдер сөздігінде азырақ берілген. Аталған концептосфера құрылымында адамзаттың базалық концептілерінің қатарына жататын, бағалау әлеуеті жоғары және репрезентацияның кең функционалдық мүмкіндіктеріне ие лексемалар бар. Бұл лексемалар қазақ және татар халықтарының шынайылықты қабылдау ерекшеліктерін бейнелейді және мәдени-тарихи факторлармен, осы тілдік қауымдастықтардың ұлттық ерекшеліктерімен тығыз байланысты.
Держатели документа:
ЗКУ
М 94
Мырзағалиева, А. С.
Қазақ және татар тілдеріндегі «Кедейлік» концептісі: лингвомәдени шолу [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 78-80.
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- концептосфера -- тілдік әлем бейнесі -- лингвистика -- этномәдениет
Аннотация: Тілдің мәдениетпен және халықтың дүниетанымымен өзара байланысы тілде ұлттық мінез бен мәдениеттің, қоршаған әлемді танудың ерекше тәсілінің көрініс табуына ықпал етеді. Бұл құбылыс концепт деп аталатын мәдени бірліктер арқылы тілде бейнеленеді. Осы зерттеуде қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» («кедейлік») концептосферасына енетін лексемалардың түрлі сөздіктердегі концептуалдық мәндерінің көрініс беру ерекшеліктері қарастырылады. Зерттеудің негізгі мақсаты – туыстас қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалардың этимологиясы мен түсіндірмесін салыстырмалы- салғастырмалы талдау және осы лексемалардың синонимдік қатарын анықтау. Тақырыптың өзектілігі – қазақ және татар этносоциолексемаларын антропоцентрлік парадигма аясында зерттеу қажеттілігімен байланысты, бұл тілдік бірліктер ұлттық менталитеттің айқын көрсеткіштері болып табылады. Осындай этносоциолексемалар қатарында «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалар ерекше орын алады. Зерттеудің материалдары ретінде қазақ және татар тіл білімінде жинақталған лексикографиялық деректер алынды, атап айтқанда, этимологиялық және түсіндірме сөздіктер, синонимдер сөздігі, сондай- ақ зерттеліп отырған тілдердің ұлттық корпустарының деректері пайдаланылды. Эмпирикалық, лингвомәдени, салыстырмалы-салғастырмалы, синхрондық және диахрондық талдау әдістері арқылы жүргізілген зерттеу нәтижесінде «кедейлік/ярлылык» концептосферасы қазақ және татар тілдерінің тілдік әлем бейнесінде кеңінен көрініс табатыны анықталды. Алайда, «кедейлік» және «ярлылык» лексемаларының синонимдері қазақ тілінің синонимдер сөздігінде кеңінен қамтылғанымен, татар тілінің синонимдер сөздігінде азырақ берілген. Аталған концептосфера құрылымында адамзаттың базалық концептілерінің қатарына жататын, бағалау әлеуеті жоғары және репрезентацияның кең функционалдық мүмкіндіктеріне ие лексемалар бар. Бұл лексемалар қазақ және татар халықтарының шынайылықты қабылдау ерекшеліктерін бейнелейді және мәдени-тарихи факторлармен, осы тілдік қауымдастықтардың ұлттық ерекшеліктерімен тығыз байланысты.
Держатели документа:
ЗКУ
Page 2, Results: 16