Электронный каталог

28.9
Ж 31

    Жануарларда ұйқы безі қызметінің бұзылуы кезіндегі қан ағысындағы өзгерістер [Текст] / С. Н. Абдрешов , Ш. С. Шыныбекова , Э. С. Борибай [и др.] // Қазақстан Республикасы ұлттық ғылым академиясының баяндамалары. - 2021. - №4. - Б. 21-30
ББК 28.9

Рубрики: Физиология, биофизика и биохимия животных и человека

Кл.слова (ненормированные):
қан -- қан ағысы -- қан тамырлары -- панкератит -- ұйқы безі
Аннотация: мақалада ұйқы безінің бұзылуы кезіндегі ұлпалар мен мүшелердің қанмен қамтамасыз етілуі, қан ағысының өзгерістері қарастырылған. Жедел панкреатитті үлгілеу кезінде қан айналымының және қан көрсеткішінің қызметтері қарастырылған. Қанда жедел панкреатит кезінде жалпы амилаза, липаза, сілтілі фосфатаза, АЛТ, АСТ көрсеткіштерінің жоғарлағаны, ал жалпы белок, холестерин көрсеткіштерінің төмендегені байқалды. Тәжірибелік жануарларда панкреатит кезінде қанның реологиялық көрсеткіштері өзгерді, тұтқырлықтың артуы, қанның ұю уақыты қысқарады, қандағы тромбоциттер саны артты, бұл қанның да, лимфаның да ағысын нашарлатып, созылмалы қабыну процесінен көрсетті. Панкреатит кезінде қанның, лимфның және несептің иондық құрамында өзгерістер байқалды. Қан мен зәрдегі Na+, K+, Ca+2төмендеуі, K+, лимфадағы Ca+2 төмендеуі және Na+жоғарылауы организмдегі иондық алмасудың өзгерістерін көрсетеді. Ұйқыбезінің бұзылысы кезінде, ондағы жасушалардың қызыметінің жетіспеушілігімен сипатталады, қанныңтепе-теңдік жүйесінің,клеткалықжәне гуморалдық компонентерінің бұзылуы, зат алмасудыңөзгерістерімен қатар жүретіндігімен және эндогенді улануды болатындығымен байқалады. Қан айналым жүйесі ішкі мүшелер мен ұлпалардың бұзылысы кезіндеортада организмнің тұрақтылығын сақтау болып табылады. Ұйқы бeзiнiң мүшeлiк ұcақ қан тамырларында қанның ұюы, әрi қанға тoлы жағдайда бoлды, oл алдағы уақытта ұйқы бeзiнiң микрoциркулятoрлы өзeктeгi қанмeн қамтамасыз етуінің бұзыуына әкeлeдi. Жедел панкреатит кезіндегі магистральды тамырдағы қан ағысының жылдамдығы бақылау тобымен салыстырғанда төмендеді. Магистральды тамырдағы кедергі индексі RI 35% төмендеді, ол магистральды тамырдың диаметрінің үлкеюімен жүруіне байланысты. Жедел панкреатит кезінде жоғарғы шажырқай артериясындағы қан ағысының жылдамдығының жоғарлағаны тіркеді, ал қалып жағдайда қан ағысының жылдамдығы 28±0,02 см/с құрады. Ұйқы безінің бұзылысынан кейін қан тамырларының тонусының төмендеуі нәтижесінде іш қуысы мен ұйқы безінің қанмен қамтамасыз етілуі төмендеді. Артерия мен венатамырларының функционалды қасиеттерінің төмендеу нәтижесінде, ұйқы безінде қан ағымының төмендеуіне әкелді, бұл өз кезегінде микроциркуляторлық бұзылулардың сақталуы нәтижесінде көрінеді
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Абдрешов , С.Н.
Шыныбекова , Ш.С.
Борибай , Э.С.
Рахметулла , Н.А.
Сералиева , С.Э.

28
Н 90
Нурсеитова, Ж.
    Қанның құрамы мен қызметі. Қан жасушалары: эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер. Плазма. [Текст] / Ж. Нурсеитова // Биология және салауаттылық негізі . - 2022. - №4. - Б. 3-6
ББК 28

Рубрики: Биология

Кл.слова (ненормированные):
қан қызметі -- құрамы -- қан жасушалары
Аннотация: Қанның түйіршіктерін сипаттау, түрлі ағзалардың қанының формалы элементтерін зерттей алу.
Держатели документа:
БҚУ