Choice of metadata Статьи ППС
Page 1, Results: 15
Report on unfulfilled requests: 0
1.
Подробнее
А 49
Әлжанова, Б. С.
Көлтабандар агрофитоценозын қалыптастыруды экологиялық негіздеу [Электронный ресурс] / Б. С. Әлжанова. - Электронный ресурс // М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің 75 жылдығына арналған "Экологиялық мәселелер және Батыс Қазақстанның биоалуантүрлілігі" атты аймақтық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары=Материалы региональной научно-практической конференции "Экологические проблемы и биоразнообразие Западного Казахстана", посвященной 75-летию Западно-Казахстанского государственного университета им.М.Утемисова. - 2007. - 27-28 сәуір. - Б. 4-7
Рубрики: Физическая география
Кл.слова (ненормированные):
агрофитоценоз -- биология -- экология -- каспий -- өзен -- көлтабан -- бқо -- шөп
Аннотация: Каспий маңы ойпаты арқылы ағып өтетін Бұлдырты, Өлеңті, Қалдығайты, Үлкен Өзен, Кіші Өзен т.б. өзендерінің су жайылмалы алқаптарында орналасқан көлтабандарда мол, тұрақты әрі мал азыктық сапасы жоғары жемшөп дайындауға болады.
Держатели документа:
БҚМУ
А 49
Әлжанова, Б. С.
Көлтабандар агрофитоценозын қалыптастыруды экологиялық негіздеу [Электронный ресурс] / Б. С. Әлжанова. - Электронный ресурс // М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің 75 жылдығына арналған "Экологиялық мәселелер және Батыс Қазақстанның биоалуантүрлілігі" атты аймақтық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары=Материалы региональной научно-практической конференции "Экологические проблемы и биоразнообразие Западного Казахстана", посвященной 75-летию Западно-Казахстанского государственного университета им.М.Утемисова. - 2007. - 27-28 сәуір. - Б. 4-7
| УДК |
Рубрики: Физическая география
Кл.слова (ненормированные):
агрофитоценоз -- биология -- экология -- каспий -- өзен -- көлтабан -- бқо -- шөп
Аннотация: Каспий маңы ойпаты арқылы ағып өтетін Бұлдырты, Өлеңті, Қалдығайты, Үлкен Өзен, Кіші Өзен т.б. өзендерінің су жайылмалы алқаптарында орналасқан көлтабандарда мол, тұрақты әрі мал азыктық сапасы жоғары жемшөп дайындауға болады.
Держатели документа:
БҚМУ
2.
Подробнее
Д 20
Дарбаева, Т. Е.
В.В.Ивановтың деректері бойынша Солтүстік Каспий маңы өсімдіктерінің таксономиялық әртүрлілігі [Текст] / Т. Е. Дарбаева , А. Н. Сарсенова // "Жаңа ғасырдағы білім мен ғылым" атты магистранттардың ғылыми мақалалар жинағы. - 2016. - Б.11-15.
ББК 2
Рубрики: Жаратылыстану ғылымдары
Кл.слова (ненормированные):
Солтүстік Каспий маңы -- биоморфологиялық талдау -- географиялық талдау -- тіршілік формасы -- ареал
Аннотация: Ғылыми мақалада В.В.Ивановтың деректері бойынша Солтүстік Каспий маңы флорасының биоморфологиялық және географиялық құрамы анықталған. Флора құрамында европалық түрлер (35%), ал тіршілік формасы бойынша көпжылдық шөптесін поликарпиктер басымдыққа ие (58,5%). Біржылдықтар флораның 31% құрайды.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Сарсенова, А.Н.
Д 20
Дарбаева, Т. Е.
В.В.Ивановтың деректері бойынша Солтүстік Каспий маңы өсімдіктерінің таксономиялық әртүрлілігі [Текст] / Т. Е. Дарбаева , А. Н. Сарсенова // "Жаңа ғасырдағы білім мен ғылым" атты магистранттардың ғылыми мақалалар жинағы. - 2016. - Б.11-15.
Рубрики: Жаратылыстану ғылымдары
Кл.слова (ненормированные):
Солтүстік Каспий маңы -- биоморфологиялық талдау -- географиялық талдау -- тіршілік формасы -- ареал
Аннотация: Ғылыми мақалада В.В.Ивановтың деректері бойынша Солтүстік Каспий маңы флорасының биоморфологиялық және географиялық құрамы анықталған. Флора құрамында европалық түрлер (35%), ал тіршілік формасы бойынша көпжылдық шөптесін поликарпиктер басымдыққа ие (58,5%). Біржылдықтар флораның 31% құрайды.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Сарсенова, А.Н.
3.
Подробнее
К 58
Кожагалиева, Р. Ж.
Шежін жайылмасы табиғи көлтабандарындағы бидайық қауымдастығының биологиялық өнімділігін зерттеу әдіснамасы және оқу процесінде пайдалану [Текст] / Р. Ж. Кожагалиева, Г. Н. Нұрәділова // БҚМУ хабаршысы. - Орал, 2020. - №3. - Б. 243-248
ББК 28
Рубрики: Биологические науки
Кл.слова (ненормированные):
Шежін жайылмасы -- табиғи көлтабандар -- биологиялық өнімділік -- бидайық қауымдастығы -- әдіснама -- оқу процесі -- қолданбалы биология -- далалық зерттеу -- зертханалық жұмыс -- биомасса
Аннотация: Биология ғылымдар саласының негізгі зерттеу әдістері: бақылау эксперимент жүргізу және жинақталған фактілерді теориялық тұрғыдан қорытындылау болып табылады. Бақылау және эксперимент жолмен жинақталған материалдарды салыстыру, қорытындылау зерделеу оқушылардың логикалық шығармашылық ойлауын дамытады.Бидайық қауымдастығының биологиялық өнімділігін анықтау әдіснамасы қолданбалы биология курсы бойынша білім алатын студенттерге зерттеу тақырыптары бойынша жұмыстану барысында қажет болады. Қазақстанда қоғамдық мал шаруашылығын дамыту ең алдымен қолда бар шабындықтар мен жайылымдардың өнімділігін арттыру және оларды тиімді пайдалану есебінен жемшөп базасын нығайтуды талап етеді.Шежін-Дерін жайылымдарының ең құнды өсімдіктері – көпжылдық астық тұқымдас жоғары өнімді шөптер- бидайық, арпабас және т. б.Бидайық (Agropyron) - шөп шабуға, сондай-ақ жаюға арналған құнды және өнімді жем-шөп дақылдарының бірі. Бидайық (Agropyron) тұзды және қатты сілтілі топырақтарда, сазды және сазды топырақтарда өсіп, дамуы мүмкін, сондықтан бүлінген жерлерді биологиялық қалпына келтіру үшін табысты. Су басудың төменгі деңгейінде (іс жүзінде, бүкіл вегетациялық кезең) және жер асты суларының жоғары деңгейін, топырақтың жайылуы мен нығыздалуына (жайылымдық учаскелерде) жақсы бейімделген.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Нұрәділова, Г.Н.
К 58
Кожагалиева, Р. Ж.
Шежін жайылмасы табиғи көлтабандарындағы бидайық қауымдастығының биологиялық өнімділігін зерттеу әдіснамасы және оқу процесінде пайдалану [Текст] / Р. Ж. Кожагалиева, Г. Н. Нұрәділова // БҚМУ хабаршысы. - Орал, 2020. - №3. - Б. 243-248
Рубрики: Биологические науки
Кл.слова (ненормированные):
Шежін жайылмасы -- табиғи көлтабандар -- биологиялық өнімділік -- бидайық қауымдастығы -- әдіснама -- оқу процесі -- қолданбалы биология -- далалық зерттеу -- зертханалық жұмыс -- биомасса
Аннотация: Биология ғылымдар саласының негізгі зерттеу әдістері: бақылау эксперимент жүргізу және жинақталған фактілерді теориялық тұрғыдан қорытындылау болып табылады. Бақылау және эксперимент жолмен жинақталған материалдарды салыстыру, қорытындылау зерделеу оқушылардың логикалық шығармашылық ойлауын дамытады.Бидайық қауымдастығының биологиялық өнімділігін анықтау әдіснамасы қолданбалы биология курсы бойынша білім алатын студенттерге зерттеу тақырыптары бойынша жұмыстану барысында қажет болады. Қазақстанда қоғамдық мал шаруашылығын дамыту ең алдымен қолда бар шабындықтар мен жайылымдардың өнімділігін арттыру және оларды тиімді пайдалану есебінен жемшөп базасын нығайтуды талап етеді.Шежін-Дерін жайылымдарының ең құнды өсімдіктері – көпжылдық астық тұқымдас жоғары өнімді шөптер- бидайық, арпабас және т. б.Бидайық (Agropyron) - шөп шабуға, сондай-ақ жаюға арналған құнды және өнімді жем-шөп дақылдарының бірі. Бидайық (Agropyron) тұзды және қатты сілтілі топырақтарда, сазды және сазды топырақтарда өсіп, дамуы мүмкін, сондықтан бүлінген жерлерді биологиялық қалпына келтіру үшін табысты. Су басудың төменгі деңгейінде (іс жүзінде, бүкіл вегетациялық кезең) және жер асты суларының жоғары деңгейін, топырақтың жайылуы мен нығыздалуына (жайылымдық учаскелерде) жақсы бейімделген.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Нұрәділова, Г.Н.
4.
Подробнее
А 56
Альжанова, Б. С.
Пирогенді факторлардың құрғақ дала аймағының күңгірт қара қоңыр топырақтарының кейбір қасиеттеріне әсері [Текст] / Б. С. Альжанова, С. С. Джубатырова, А. А. Беркалиева // БҚУ хабаршысы. - Орал, 2021. - №1. - Б. 437-447
ББК 40.3
Рубрики: Почвоведение
Кл.слова (ненормированные):
пирогенді фактор -- күңгірт қызыл топырақ -- құрғақ дала аймағы -- экологиялық жағдай -- дала өрттері -- постпирогенді сукцессия -- топырақ қасиеттері -- топырақ құнарлығы -- органикалық зат -- деградация
Аннотация: Мақалада пирогенді факторлардың құрғақ дала аймағының қара қоңыр топырақтарының кейбір қасиеттеріне әсері қарастырылады. Дала өрттері орман өрттеріне қарағанда жиі кездеседі, үлкен аумақты қамтиды және тез таралуымен сипатталады. Құрғақ дала аймағында жауын-шашынның төмен мөлшері, жазғы маусымдарда жоғары температура, қатты жел, аңызақ, бірнеше жыл қатарынан құрғақшылық болуы дала өрттерінің пайда болуы мен таралуына қолайлы жағдай жасайды. Өрттен кейінгі алғашқы жылдары өсімдік жамылғысы біртіндеп қалпына келе бастайды, алдымен қоршаған ортаның қолайсыз жағдайларына бейімделген бір жылдықтар пайда болады, олар біртіндеп, көпжылдық түрлермен алмастырылады. Зерттеулер астықты-ақ жусанды және әр түрлі шөпті – астықты – ақ жусанды өсімдіктері бар қара қоңыр топырақтары бар ұзақ жылдар бойы игерілмеген тыңайған танаптарда жүргізілді. Өрттен 3 жыл өткен соң қайта зерттеу жүргізілді. 3 жыл өткеннен кейінгі өртенген топырақтың морфологиялық сипаттамасы топырақ қабатының жоғарғы бөлігіне және дала киізіне ғана өрт әсері байқалғанын көрсетті. Қара қоңыр топырақтардың физикалық және химиялық қасиеттерін талдау нәтижелері өрттің әсерінен топырақтың негізгі қасиеттері өзгеретінін көрсетеді. Өрттен кейінгі бірінші жылы топырақ ерітіндісінің реакциясының жоғарылауы және қара қоңыр топырақтың жоғарғы қабаттарының құрылымдық жағдайының нашарлауы байқалды. 3 жыл өткеннен кейін осы көрсеткіштердің жақсару үрдісі байқалады.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Джубатырова, С.С.
Беркалиева, А.А.
А 56
Альжанова, Б. С.
Пирогенді факторлардың құрғақ дала аймағының күңгірт қара қоңыр топырақтарының кейбір қасиеттеріне әсері [Текст] / Б. С. Альжанова, С. С. Джубатырова, А. А. Беркалиева // БҚУ хабаршысы. - Орал, 2021. - №1. - Б. 437-447
Рубрики: Почвоведение
Кл.слова (ненормированные):
пирогенді фактор -- күңгірт қызыл топырақ -- құрғақ дала аймағы -- экологиялық жағдай -- дала өрттері -- постпирогенді сукцессия -- топырақ қасиеттері -- топырақ құнарлығы -- органикалық зат -- деградация
Аннотация: Мақалада пирогенді факторлардың құрғақ дала аймағының қара қоңыр топырақтарының кейбір қасиеттеріне әсері қарастырылады. Дала өрттері орман өрттеріне қарағанда жиі кездеседі, үлкен аумақты қамтиды және тез таралуымен сипатталады. Құрғақ дала аймағында жауын-шашынның төмен мөлшері, жазғы маусымдарда жоғары температура, қатты жел, аңызақ, бірнеше жыл қатарынан құрғақшылық болуы дала өрттерінің пайда болуы мен таралуына қолайлы жағдай жасайды. Өрттен кейінгі алғашқы жылдары өсімдік жамылғысы біртіндеп қалпына келе бастайды, алдымен қоршаған ортаның қолайсыз жағдайларына бейімделген бір жылдықтар пайда болады, олар біртіндеп, көпжылдық түрлермен алмастырылады. Зерттеулер астықты-ақ жусанды және әр түрлі шөпті – астықты – ақ жусанды өсімдіктері бар қара қоңыр топырақтары бар ұзақ жылдар бойы игерілмеген тыңайған танаптарда жүргізілді. Өрттен 3 жыл өткен соң қайта зерттеу жүргізілді. 3 жыл өткеннен кейінгі өртенген топырақтың морфологиялық сипаттамасы топырақ қабатының жоғарғы бөлігіне және дала киізіне ғана өрт әсері байқалғанын көрсетті. Қара қоңыр топырақтардың физикалық және химиялық қасиеттерін талдау нәтижелері өрттің әсерінен топырақтың негізгі қасиеттері өзгеретінін көрсетеді. Өрттен кейінгі бірінші жылы топырақ ерітіндісінің реакциясының жоғарылауы және қара қоңыр топырақтың жоғарғы қабаттарының құрылымдық жағдайының нашарлауы байқалды. 3 жыл өткеннен кейін осы көрсеткіштердің жақсару үрдісі байқалады.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Джубатырова, С.С.
Беркалиева, А.А.
5.
Подробнее
К 15
Кайсагалиева, Г. С.
М.Өтемісов атындағы БҚУ кеппешөп қорында кездесетін күрделігүлділер тұқымдастарына талдау [Текст] / Г. С. Кайсагалиева, Л.Б. Рахметулла, Н. О. Кин // БҚУ хабаршысы. - Орал, 2021. - №2. - Б. 263-269
ББК 41
Рубрики: Растениеводство
Кл.слова (ненормированные):
гербарий -- секция -- туыс -- түр -- тіршілік форма -- экологиялық топтар -- географиялық талдау -- фитоценотикалық талдау
Аннотация: ХХ ғасырдың ортасынан бастап жаратылыстану-география факультетінің ғалымдары Солтүстік Каспий маңы аумағында өсiмдiк-топырақ жамылғысын, жануарлар әлемін зерттеп көптеген кешенді ауқымды зерттеулер өткізілген болатын. М.Өтемісов атындағы БҚУ-нің ботаника кафедрасының жанындағы кеппешөп қоры жаңа гербарий беттерімен толықтырылды. Күрделігүлділер тұқымдасы негізінен шөптесін өсімдіктер, басым көпшілігі көп жылдық кейбір түрлері бір жылдық, аздаған түрлері жартылай бұталы, бұталы өсімдіктер, аласа ағаштар түріндегі формалары да кездеседі. Сонымен бірге, өрмелегіш және суккулентті өкілдері де бар. Әдетте қосалқы жапырақшасыз, жай жапырақтары бүтін жиекті немесе тілімделген болып келеді. Жапырақтары кезектесіп орналасады. Ірі тұқымдастың 24000 түрі, 1200 туысы бар. Бұл мақалада кеппешөп қорындағы күрделігүлділер тұқымдасының өсімдіктеріне талдау жасалынған болатын. Олардың гербарий қорындағы туыс және түр саны аңықталып, тіршілік формаларына, экологиялық топтарына және географиялық, фитоценотикалық сынды сипаттамалар берілді.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Рахметулла, Л.Б.
Кин, Н.О.
К 15
Кайсагалиева, Г. С.
М.Өтемісов атындағы БҚУ кеппешөп қорында кездесетін күрделігүлділер тұқымдастарына талдау [Текст] / Г. С. Кайсагалиева, Л.Б. Рахметулла, Н. О. Кин // БҚУ хабаршысы. - Орал, 2021. - №2. - Б. 263-269
Рубрики: Растениеводство
Кл.слова (ненормированные):
гербарий -- секция -- туыс -- түр -- тіршілік форма -- экологиялық топтар -- географиялық талдау -- фитоценотикалық талдау
Аннотация: ХХ ғасырдың ортасынан бастап жаратылыстану-география факультетінің ғалымдары Солтүстік Каспий маңы аумағында өсiмдiк-топырақ жамылғысын, жануарлар әлемін зерттеп көптеген кешенді ауқымды зерттеулер өткізілген болатын. М.Өтемісов атындағы БҚУ-нің ботаника кафедрасының жанындағы кеппешөп қоры жаңа гербарий беттерімен толықтырылды. Күрделігүлділер тұқымдасы негізінен шөптесін өсімдіктер, басым көпшілігі көп жылдық кейбір түрлері бір жылдық, аздаған түрлері жартылай бұталы, бұталы өсімдіктер, аласа ағаштар түріндегі формалары да кездеседі. Сонымен бірге, өрмелегіш және суккулентті өкілдері де бар. Әдетте қосалқы жапырақшасыз, жай жапырақтары бүтін жиекті немесе тілімделген болып келеді. Жапырақтары кезектесіп орналасады. Ірі тұқымдастың 24000 түрі, 1200 туысы бар. Бұл мақалада кеппешөп қорындағы күрделігүлділер тұқымдасының өсімдіктеріне талдау жасалынған болатын. Олардың гербарий қорындағы туыс және түр саны аңықталып, тіршілік формаларына, экологиялық топтарына және географиялық, фитоценотикалық сынды сипаттамалар берілді.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Рахметулла, Л.Б.
Кин, Н.О.
6.
Подробнее
К 17
Қалжанов, С. Ж.
Батыс Қазақстан облысы қосмекенділерінің алуантұрлілігі және олардың таралуы [Текст] / С. Ж. Қалжанов // Орда орман шаруашылығының 120 жылдығына арналған халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының баяндамаларының материалдары: «Орман өсіру және қуаншылық экожүйелердің биологиялық және ландшафттық алуантүрлілігін сақтау: тарихы, қазіргі жағдайы және болашағы». - Орал, 2010. - 5-6 қараша. - Б. 136-138
ББК 28.693.33
Рубрики: Земноводные
Кл.слова (ненормированные):
Батыс Қазақстан облысы -- қосмекенділер -- алуантұрлілігі -- амфибия -- құйрықсыздар -- қызыл бауыр шұбар бақа -- кәдімгі тарбақа -- жасыл құрбақа -- кәдімгі құрбақа -- көл бақа -- сүйіртұмсық көлбақа -- шөпбақа
Держатели документа:
ЗКУ
К 17
Қалжанов, С. Ж.
Батыс Қазақстан облысы қосмекенділерінің алуантұрлілігі және олардың таралуы [Текст] / С. Ж. Қалжанов // Орда орман шаруашылығының 120 жылдығына арналған халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының баяндамаларының материалдары: «Орман өсіру және қуаншылық экожүйелердің биологиялық және ландшафттық алуантүрлілігін сақтау: тарихы, қазіргі жағдайы және болашағы». - Орал, 2010. - 5-6 қараша. - Б. 136-138
Рубрики: Земноводные
Кл.слова (ненормированные):
Батыс Қазақстан облысы -- қосмекенділер -- алуантұрлілігі -- амфибия -- құйрықсыздар -- қызыл бауыр шұбар бақа -- кәдімгі тарбақа -- жасыл құрбақа -- кәдімгі құрбақа -- көл бақа -- сүйіртұмсық көлбақа -- шөпбақа
Держатели документа:
ЗКУ
7.
Подробнее
Б 11
Білім ап саяңда [Текст] // Өркен. - 2022. - 31 тамыз. - №7. - Б. 4
ББК 74.58
Рубрики: Высшее образование
Кл.слова (ненормированные):
бқу әнұраны -- өліара -- 90 жылдық -- м. өтемісов атындағы батыс қазақстан университеті -- жоғары білім -- тақыр жерге шөп қықпайды -- түйін
Держатели документа:
ЗКУ
Б 11
Білім ап саяңда [Текст] // Өркен. - 2022. - 31 тамыз. - №7. - Б. 4
Рубрики: Высшее образование
Кл.слова (ненормированные):
бқу әнұраны -- өліара -- 90 жылдық -- м. өтемісов атындағы батыс қазақстан университеті -- жоғары білім -- тақыр жерге шөп қықпайды -- түйін
Держатели документа:
ЗКУ
8.
Подробнее
Т 80
Трушева, Қ. З.
Этностилдегі ойыншықтардың баланың дүниетанымын дамытудағы әсері [Текст] / Қ. З. Трушева // М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан университетінің 90 жылдығына арналған «Ғылым және білім берудегі дәстүрлер мен инновациялар: тарих, қазіргі жағдай, перспективалар» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары (Орал, 5 қазан 2022 ж.). - Орал, 2022. - Б.1. - Б. 328-329.
ББК 74
Рубрики: Педагогика
Кл.слова (ненормированные):
ойыншықтар -- ата-ана -- Бала -- шетел ойыншықтар -- этностиль -- ұлттық идеология -- ұлттық құндылықтар -- ұлттық ойыншықтар
Аннотация: Әрбір ата-ана сәбиіне қуаныш сыйлау үшін ештеңеден аянбайды. «Баланың ойнағанына, қазанның қайнағанына қара» деп қазақ текке айтпаған. Ойыншық арқылы баланың ойлау қабілеті артады, сол арқылы өмірге бейімделеді. Өкініштісі, көздің жауын алатын ойыншықтың басым бөлігі Қытайдан әкелінеді. Осы шет елден келетін ойыншықтардың сапасы мен қауіпсіздігіне қаншалықты мән береміз? Оны дұрыс таңдай аламыз ба, шетел ойыншықтарының бала психологиясына кері әсерін көп ата-аналар біле бермейді. Өз алдымызға тәуелсіз ел болдық. Енді қазақ баласына қазақы ойыншықтың қажеті екендігін түсінетін уақыт әлдеқашан жеткен. Бірақ бұған үкімет те, ата-ана да, кәсіпкерлер де назар аударар емес. Әрине, отанды қойыншықтарды өндіретіндер мүлдем жоқ деп аузымызды құр шөппен сүрте алмаймыз. Сол себептен елімізде өндіріліп жасалатын этностилдегі ойыншықтарымызды дамытуымыз өзекті мәселеге айналды. Қазақстан әлемдік қауымдастықта лайықты орын алу үшін, бүгінгі жас ұрпақтың денсаулығына осы ойыншықтардың зиянды екенін айта отырып, оның бала ағзасына тигізетін кері әсерін насихаттап, этностиліндегі ойлауды дамытатын ойыншықтарды жасаудың жолдарын іздестіру қажет. Ойыншықтар заттарды, оларды түсін, формасын, көлемін түйсіну, әр түрлі қасиеттер мен сапаларды білдіретін сөздерді түсіну және қолдану қабілетін дамытуға көмектесетін болуы тиіс.
Держатели документа:
ЗКУ
Т 80
Трушева, Қ. З.
Этностилдегі ойыншықтардың баланың дүниетанымын дамытудағы әсері [Текст] / Қ. З. Трушева // М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан университетінің 90 жылдығына арналған «Ғылым және білім берудегі дәстүрлер мен инновациялар: тарих, қазіргі жағдай, перспективалар» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары (Орал, 5 қазан 2022 ж.). - Орал, 2022. - Б.1. - Б. 328-329.
Рубрики: Педагогика
Кл.слова (ненормированные):
ойыншықтар -- ата-ана -- Бала -- шетел ойыншықтар -- этностиль -- ұлттық идеология -- ұлттық құндылықтар -- ұлттық ойыншықтар
Аннотация: Әрбір ата-ана сәбиіне қуаныш сыйлау үшін ештеңеден аянбайды. «Баланың ойнағанына, қазанның қайнағанына қара» деп қазақ текке айтпаған. Ойыншық арқылы баланың ойлау қабілеті артады, сол арқылы өмірге бейімделеді. Өкініштісі, көздің жауын алатын ойыншықтың басым бөлігі Қытайдан әкелінеді. Осы шет елден келетін ойыншықтардың сапасы мен қауіпсіздігіне қаншалықты мән береміз? Оны дұрыс таңдай аламыз ба, шетел ойыншықтарының бала психологиясына кері әсерін көп ата-аналар біле бермейді. Өз алдымызға тәуелсіз ел болдық. Енді қазақ баласына қазақы ойыншықтың қажеті екендігін түсінетін уақыт әлдеқашан жеткен. Бірақ бұған үкімет те, ата-ана да, кәсіпкерлер де назар аударар емес. Әрине, отанды қойыншықтарды өндіретіндер мүлдем жоқ деп аузымызды құр шөппен сүрте алмаймыз. Сол себептен елімізде өндіріліп жасалатын этностилдегі ойыншықтарымызды дамытуымыз өзекті мәселеге айналды. Қазақстан әлемдік қауымдастықта лайықты орын алу үшін, бүгінгі жас ұрпақтың денсаулығына осы ойыншықтардың зиянды екенін айта отырып, оның бала ағзасына тигізетін кері әсерін насихаттап, этностиліндегі ойлауды дамытатын ойыншықтарды жасаудың жолдарын іздестіру қажет. Ойыншықтар заттарды, оларды түсін, формасын, көлемін түйсіну, әр түрлі қасиеттер мен сапаларды білдіретін сөздерді түсіну және қолдану қабілетін дамытуға көмектесетін болуы тиіс.
Держатели документа:
ЗКУ
9.
Подробнее
К 35
Кенжебай, Р.Д.
Қазақ тіліндегі фитонимдердің этнотанымдық сипаты [Текст] / Р.Д. Кенжебай // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - Б. 46-50.
ББК 81.2
Каз.яз
Рубрики: Казахский язык
Кл.слова (ненормированные):
фитоним -- емдік шөптер -- адыраспан -- жалбыз -- фитонимдердің этимологиясы -- Қазақ тілі -- Алдыраспан
Аннотация: Бұл мақалада фитонимдер деп сакральды өсімдіктер қатарында табылатын, қазақ халқының емдік өсімдіктері қарастырылады. Алдыраспан емдік өсімдігінің түпкі мағынасында, көне түркілік мағынада атырау, ажырау мағынасында келеді. Меңдуана деп аталатын емдік шөптің этимологиясы парсы сөздерінің қосындысынан шыққаны қарастырылады. Жалбыз өсімдігінің əуелгі формасы қаралады. Өзге де емдік өсімдіктердің этимологиясы ғана емес, этнотанымдық сипаты да ашылды
Держатели документа:
ЗКУ
К 35
Кенжебай, Р.Д.
Қазақ тіліндегі фитонимдердің этнотанымдық сипаты [Текст] / Р.Д. Кенжебай // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - Б. 46-50.
Рубрики: Казахский язык
Кл.слова (ненормированные):
фитоним -- емдік шөптер -- адыраспан -- жалбыз -- фитонимдердің этимологиясы -- Қазақ тілі -- Алдыраспан
Аннотация: Бұл мақалада фитонимдер деп сакральды өсімдіктер қатарында табылатын, қазақ халқының емдік өсімдіктері қарастырылады. Алдыраспан емдік өсімдігінің түпкі мағынасында, көне түркілік мағынада атырау, ажырау мағынасында келеді. Меңдуана деп аталатын емдік шөптің этимологиясы парсы сөздерінің қосындысынан шыққаны қарастырылады. Жалбыз өсімдігінің əуелгі формасы қаралады. Өзге де емдік өсімдіктердің этимологиясы ғана емес, этнотанымдық сипаты да ашылды
Держатели документа:
ЗКУ
10.
Подробнее
Ж 12
Жақыпова, Ж.
Атырау облысының экологиялық-географиялық мəселелерінің кеңістіктік саралануының экономикалық-географиялық факторлары [Текст] / Ж. Жақыпова // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - Б. 230-235.
ББК 65
Рубрики: Экономика
Кл.слова (ненормированные):
атмосфералық бассейн -- АМӨЗ -- құбыр көлігі -- кəсіпорын -- Атырау облысы -- экология -- география
Аннотация: Атырау облысында 25 ірі жəне салыстырмалы түрде ірі кəсіпорындар жұмыс істейді, олардың атмосфералық бассейнге жиынтық жылдық шығарындылары 2014 жылы 95,08 мың тоннаны құрады. Атмосфералық бассейнге жылдық шығарындылары болмашы ұйымдар мен кəсіпорындардың саны 298 кəсіпорынды құрайды. Олардың 2014 жылғы жиынтық жылдық шығарындылары 4,3 мың тоннаға тең. Өнеркəсіп өнімдері 2020 жылы 2017 жылмен салыстырғанда 2,2 есе жəне рентабельділігі 2,1 есе өсті. Көмірсутек шикізатын өңдеумен екі зауыт айналысады. Атырау мұнай өңдеу зауыты (АНПЗ) - негізінен құрамында парафині жоғары ауыр мұнайды өңдейді. Өңірде ең дамығандардың бірі мұнай, газ жəне су құбырларымен ұсынылған құбыр көлігі жүйесі болып табылады. Облыстың ауыл шаруашылығы дамымаған, мал шаруашылығына негізінен шөлді жайылымдар бар. Өңірдің жағалау аумағы бойынша жем-шөп базасы жеткіліксіз
Держатели документа:
ЗКУ
Ж 12
Жақыпова, Ж.
Атырау облысының экологиялық-географиялық мəселелерінің кеңістіктік саралануының экономикалық-географиялық факторлары [Текст] / Ж. Жақыпова // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - Б. 230-235.
Рубрики: Экономика
Кл.слова (ненормированные):
атмосфералық бассейн -- АМӨЗ -- құбыр көлігі -- кəсіпорын -- Атырау облысы -- экология -- география
Аннотация: Атырау облысында 25 ірі жəне салыстырмалы түрде ірі кəсіпорындар жұмыс істейді, олардың атмосфералық бассейнге жиынтық жылдық шығарындылары 2014 жылы 95,08 мың тоннаны құрады. Атмосфералық бассейнге жылдық шығарындылары болмашы ұйымдар мен кəсіпорындардың саны 298 кəсіпорынды құрайды. Олардың 2014 жылғы жиынтық жылдық шығарындылары 4,3 мың тоннаға тең. Өнеркəсіп өнімдері 2020 жылы 2017 жылмен салыстырғанда 2,2 есе жəне рентабельділігі 2,1 есе өсті. Көмірсутек шикізатын өңдеумен екі зауыт айналысады. Атырау мұнай өңдеу зауыты (АНПЗ) - негізінен құрамында парафині жоғары ауыр мұнайды өңдейді. Өңірде ең дамығандардың бірі мұнай, газ жəне су құбырларымен ұсынылған құбыр көлігі жүйесі болып табылады. Облыстың ауыл шаруашылығы дамымаған, мал шаруашылығына негізінен шөлді жайылымдар бар. Өңірдің жағалау аумағы бойынша жем-шөп базасы жеткіліксіз
Держатели документа:
ЗКУ
Page 1, Results: 15