Choice of metadata Статьи ППС
Page 1184, Results: 11838
Digitizing pages:
No results! 1000
Report on unfulfilled requests: 0
11831.
Подробнее
М 92
Мухамбетжанова, А. А.
Мұхит Мералыұлының әншілік стилі [Текст] / А. А. Мухамбетжанова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 169-173.
ББК 85.31
Рубрики: Музыка
Кл.слова (ненормированные):
Ренессансын әкелді -- Мұхит (Мұхамбеткерей) Мералыұлы -- «айдай» әндер -- «миксолидийлік» лад -- диапазоны ундецима -- мажорлық гексахорд -- регистр -- өлеңді-аспаптық стиль -- аймақтық стиль -- эпикалық серпініс -- қолдың ритмикалық әдісі -- төкпе күй қағидасы -- орама қағыс -- қара қағыс -- түйдек қағыс -- айдай қағыс -- ілме қағыс -- алма кезек қағыс -- теріс қағыс -- суырып салма негізгі -- ауызша-кәсіби мектеп
Аннотация: Қазіргі заман уақыты дәстүрлі орындаушы ұлттық қазақтың музыкасын қаз-қалпында бұзбай, өз бойына дәстүрлі музыка мәдениетінің рухани және эстетикалық құндылықтарды сіңірумен қатар нота мен еуропалық классикалық музыкасының мүмкіндіктерін білетін маман болуын және де оның қазіргі заманауи мәдениетінің әр түрлі қызмет формаларына бейімделуін қажет етеді. Мәдениеттің әр түрлі саласында өздерін көрсете алатын кәсіби тұлға тәрбиеленуі тиіс. Қазақ халқының діні мен тілі, салт-дәстүрі бір бола тұра, ұлттық музыка өнерінде рухани мұрасының байлығын дәлелдей түсетін бірнеше аймақтық орындаушылық дәстүрлер бар екені белгілі. Ғасырлар бойы сабақтастығын жоймай келген мазмұны мен формасы жалпыхалықтық, жалпы қазаққа тән, бірақ бір-бірінен орындаушылық стилі, мәнері өзгеше болып қалыптасып, Жетісу, Арқа, Батыс Қазақстан әншілік мектептеріне бөлінеді. Қазақ ән өнерінің «алтын ғасыры» болып саналатын 19-ғасырда шырқау шыңына жеткен ауызша-кәсіби мәдениетімізде бастауын тереңнен алатын дәстүрлі ән өнерінің бірі - Мұхит сал есімімен байланысты. Мұхит әншілік стилін үйреніп саралауда өте қарапайымнан күрделілікке бірте- бірте ауысу. Әншілік мектептегі домбыра сүйемелі мен қағыс қостау түрлерінің ерекшелігін ескеру. Дем қолдану әдістерімен дауыс ерекшеліктерінің өлшемі жайлы мағлұмат беру. Шәкірттің есту, есте сақтау қабілеттерін дамыту және әншілік өнерге құштарлығын, ынтасын арттыруға ықпал ету
Держатели документа:
ЗКУ
М 92
Мухамбетжанова, А. А.
Мұхит Мералыұлының әншілік стилі [Текст] / А. А. Мухамбетжанова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 169-173.
Рубрики: Музыка
Кл.слова (ненормированные):
Ренессансын әкелді -- Мұхит (Мұхамбеткерей) Мералыұлы -- «айдай» әндер -- «миксолидийлік» лад -- диапазоны ундецима -- мажорлық гексахорд -- регистр -- өлеңді-аспаптық стиль -- аймақтық стиль -- эпикалық серпініс -- қолдың ритмикалық әдісі -- төкпе күй қағидасы -- орама қағыс -- қара қағыс -- түйдек қағыс -- айдай қағыс -- ілме қағыс -- алма кезек қағыс -- теріс қағыс -- суырып салма негізгі -- ауызша-кәсіби мектеп
Аннотация: Қазіргі заман уақыты дәстүрлі орындаушы ұлттық қазақтың музыкасын қаз-қалпында бұзбай, өз бойына дәстүрлі музыка мәдениетінің рухани және эстетикалық құндылықтарды сіңірумен қатар нота мен еуропалық классикалық музыкасының мүмкіндіктерін білетін маман болуын және де оның қазіргі заманауи мәдениетінің әр түрлі қызмет формаларына бейімделуін қажет етеді. Мәдениеттің әр түрлі саласында өздерін көрсете алатын кәсіби тұлға тәрбиеленуі тиіс. Қазақ халқының діні мен тілі, салт-дәстүрі бір бола тұра, ұлттық музыка өнерінде рухани мұрасының байлығын дәлелдей түсетін бірнеше аймақтық орындаушылық дәстүрлер бар екені белгілі. Ғасырлар бойы сабақтастығын жоймай келген мазмұны мен формасы жалпыхалықтық, жалпы қазаққа тән, бірақ бір-бірінен орындаушылық стилі, мәнері өзгеше болып қалыптасып, Жетісу, Арқа, Батыс Қазақстан әншілік мектептеріне бөлінеді. Қазақ ән өнерінің «алтын ғасыры» болып саналатын 19-ғасырда шырқау шыңына жеткен ауызша-кәсіби мәдениетімізде бастауын тереңнен алатын дәстүрлі ән өнерінің бірі - Мұхит сал есімімен байланысты. Мұхит әншілік стилін үйреніп саралауда өте қарапайымнан күрделілікке бірте- бірте ауысу. Әншілік мектептегі домбыра сүйемелі мен қағыс қостау түрлерінің ерекшелігін ескеру. Дем қолдану әдістерімен дауыс ерекшеліктерінің өлшемі жайлы мағлұмат беру. Шәкірттің есту, есте сақтау қабілеттерін дамыту және әншілік өнерге құштарлығын, ынтасын арттыруға ықпал ету
Держатели документа:
ЗКУ
11832.
Подробнее
М 91
Мутиев, З. Ж.
Х.Сүйіншәлиевтің «Қорқыт ата кітабы» зерттеу еңбегі: танымдық-ғибраттық мәні және қорқыт кітабының рухани маңызы (тарихи-салыстырмалы, типологиялық талдау) [Текст] / З. Ж. Мутиев // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 174-177.
ББК 82
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
смарт-технология -- жасанды интеллект -- семинар -- Қорқыт ата кітабы -- типологиялық талдау -- салыстырмалы-тарихи талдау
Аннотация: Смарт технологиялардың білім беру процесінде, оның ішінде сабақтарда қолданудың тиімділігі зор. Әлемдік білім беру жүйесінде цифрлық құралдар мен смарт технологиялардың кеңінен қолданылуы оқыту мен оқуды жетілдіруге үлкен мүмкіндік беруде. Мақалада смарт тақталар, интерактивті платформалар, виртуалды оқыту құралдары және басқа да инновациялық технологиялардың сабақ барысында магистранттардың білімін тереңдету, шығармашылық қабілеттерін дамыту және оқу процесін қызықты ету үшін қалай пайдаланылатыны қарастырылады. Смарт технологияларды тиімді қолдану арқылы оқытушы мен магистранттар арасындағы кері байланыстың жақсаратыны, оқу материалдарының көрнекі түрде ұсынылуы және магистранттардың пәнге деген қызығушылығы артатыны көрсетіледі. Сонымен қатар, автор білім беру мекемелерінде смарт технологияларды енгізудің кейбір қиындықтары мен оларды шешу жолдарын да талқылайды. Мақала білім беру жүйесіндегі заманауи технологиялардың мүмкіндіктері мен артықшылықтарын көрсетуге бағытталған
Держатели документа:
ЗКУ
М 91
Мутиев, З. Ж.
Х.Сүйіншәлиевтің «Қорқыт ата кітабы» зерттеу еңбегі: танымдық-ғибраттық мәні және қорқыт кітабының рухани маңызы (тарихи-салыстырмалы, типологиялық талдау) [Текст] / З. Ж. Мутиев // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 174-177.
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
смарт-технология -- жасанды интеллект -- семинар -- Қорқыт ата кітабы -- типологиялық талдау -- салыстырмалы-тарихи талдау
Аннотация: Смарт технологиялардың білім беру процесінде, оның ішінде сабақтарда қолданудың тиімділігі зор. Әлемдік білім беру жүйесінде цифрлық құралдар мен смарт технологиялардың кеңінен қолданылуы оқыту мен оқуды жетілдіруге үлкен мүмкіндік беруде. Мақалада смарт тақталар, интерактивті платформалар, виртуалды оқыту құралдары және басқа да инновациялық технологиялардың сабақ барысында магистранттардың білімін тереңдету, шығармашылық қабілеттерін дамыту және оқу процесін қызықты ету үшін қалай пайдаланылатыны қарастырылады. Смарт технологияларды тиімді қолдану арқылы оқытушы мен магистранттар арасындағы кері байланыстың жақсаратыны, оқу материалдарының көрнекі түрде ұсынылуы және магистранттардың пәнге деген қызығушылығы артатыны көрсетіледі. Сонымен қатар, автор білім беру мекемелерінде смарт технологияларды енгізудің кейбір қиындықтары мен оларды шешу жолдарын да талқылайды. Мақала білім беру жүйесіндегі заманауи технологиялардың мүмкіндіктері мен артықшылықтарын көрсетуге бағытталған
Держатели документа:
ЗКУ
11833.
Подробнее
О-80
Отаров, М. Т.
Портретжазу бойынша негізгі әдістемелік ұсыныстар [Текст] / М. Т. Отаров // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 177-180.
ББК 85
Рубрики: Искусство
Кл.слова (ненормированные):
Портрет -- кескіндеме -- пропорция -- портрет шынайылығы -- бет элементтері -- образ -- түс реңктері -- майлы бояу -- портрет этюді -- палитра
Аннотация: Мақалада портреттік кескіндеме орындаудың әдістемелік ұсыныстары қарастырылған. Педагог өз іс-тәжірибесін негізге ала отырып, портрет жазудың әдіс-тәсілдеріне жан-жақты талдау жасаған
Держатели документа:
ЗКУ
О-80
Отаров, М. Т.
Портретжазу бойынша негізгі әдістемелік ұсыныстар [Текст] / М. Т. Отаров // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 177-180.
Рубрики: Искусство
Кл.слова (ненормированные):
Портрет -- кескіндеме -- пропорция -- портрет шынайылығы -- бет элементтері -- образ -- түс реңктері -- майлы бояу -- портрет этюді -- палитра
Аннотация: Мақалада портреттік кескіндеме орындаудың әдістемелік ұсыныстары қарастырылған. Педагог өз іс-тәжірибесін негізге ала отырып, портрет жазудың әдіс-тәсілдеріне жан-жақты талдау жасаған
Держатели документа:
ЗКУ
11834.
Подробнее
П 54
Полянина, О. Г.
Современные методы обучения иностранным языкам студентов высших учебных заведений [Текст] / О. Г. Полянина // Профессиональное мастерство педагога: сборник материалов. - Уральск, 2024. - С. 180-185.
ББК 81.2
Англ.яз.
Рубрики: Английский язык
Кл.слова (ненормированные):
Обучение иностранным языкам -- высшее образование -- современные методы -- цифровые технологии -- коммуникативный подход -- проектный метод -- межкультурная компетенция
Аннотация: Статья посвящена рассмотрению современных методов обучения иностранным языкам студентов высших учебных заведений. В ней анализируются новейшие подходы, такие как коммуникативный, проектный и игровой методы, использование цифровых технологий, а также межкультурный подход. Представленные методы направлены на повышение уровня владения языком, развитие навыков общения и культуры восприятия иностранной речи. В статье акцентируется внимание на необходимости комплексного подхода, адаптации методов под конкретные образовательные потребности и предпочтения студентов
Держатели документа:
ЗКУ
П 54
Полянина, О. Г.
Современные методы обучения иностранным языкам студентов высших учебных заведений [Текст] / О. Г. Полянина // Профессиональное мастерство педагога: сборник материалов. - Уральск, 2024. - С. 180-185.
Рубрики: Английский язык
Кл.слова (ненормированные):
Обучение иностранным языкам -- высшее образование -- современные методы -- цифровые технологии -- коммуникативный подход -- проектный метод -- межкультурная компетенция
Аннотация: Статья посвящена рассмотрению современных методов обучения иностранным языкам студентов высших учебных заведений. В ней анализируются новейшие подходы, такие как коммуникативный, проектный и игровой методы, использование цифровых технологий, а также межкультурный подход. Представленные методы направлены на повышение уровня владения языком, развитие навыков общения и культуры восприятия иностранной речи. В статье акцентируется внимание на необходимости комплексного подхода, адаптации методов под конкретные образовательные потребности и предпочтения студентов
Держатели документа:
ЗКУ
11835.
Подробнее
С 11
Сұлтанғалиева, Р. Б.
Әңгімежанрын талдаудың ғылыми мәселелері [Текст] / Р. Б. Сұлтанғалиева // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 185-188.
ББК 82
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
әңгіме жанры -- көркемдік құрылымы -- жанрлық ерекшеліктер -- бейнелеу тәсілдері -- заманауи қазақ әңгімесінің моделі -- ресурстар -- әдіс-тәсілдер
Аннотация: Мақалада әңгіменің жанрлық ерекшеліктерін айқындау және классикалық әңгіме жанрындағы оқиғаның баяндау тәсілі, композициялық-сюжеттік құрылысы, кейіпкерлер жүйесі, өмір шындығын қамту, адам мінезін ашу мүмкіндіктерін, қаламгердің бейнелеу тәсілдерін саралау және модерндік, постмодерндік бағыттағы әңгіме жанрындағы жаңашыл ізденістерді айқындау, заманауи қазақ әңгімесінің моделін көрсету мақсатына сай жүргізілген сабақ үлгісі талданады. Әңгіменің жанрлық ерекшеліктерін ғылыми теориялық зерттеу еңбектеріндегі ғылыми талдаулар мен көркем шығарманың мәтінін толыққанды жан-жақты талдау арқылы классикалық әңгіме жанрындағы оқиғаның баяндау тәсілі, композициялық- сюжеттік құрылысы, кейіпкерлер жүйесі, өмір шындығын қамту, адам мінезін ашу мүмкіндіктерін, қаламгердің бейнелеу тәсілдері ашылады және модерндік, постмодерндік бағыттағы әңгіме жанрындағы жаңашыл ізденістер сараланады, заманауи қазақ әдебиетіндегі әңгіме жанрының басты ерекшеліктері айқындалып, сабақ барысында қолданылған әдіс-тәсілдер мен ресурстарға сипаттама беріледі.
Держатели документа:
ЗКУ
С 11
Сұлтанғалиева, Р. Б.
Әңгімежанрын талдаудың ғылыми мәселелері [Текст] / Р. Б. Сұлтанғалиева // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 185-188.
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
әңгіме жанры -- көркемдік құрылымы -- жанрлық ерекшеліктер -- бейнелеу тәсілдері -- заманауи қазақ әңгімесінің моделі -- ресурстар -- әдіс-тәсілдер
Аннотация: Мақалада әңгіменің жанрлық ерекшеліктерін айқындау және классикалық әңгіме жанрындағы оқиғаның баяндау тәсілі, композициялық-сюжеттік құрылысы, кейіпкерлер жүйесі, өмір шындығын қамту, адам мінезін ашу мүмкіндіктерін, қаламгердің бейнелеу тәсілдерін саралау және модерндік, постмодерндік бағыттағы әңгіме жанрындағы жаңашыл ізденістерді айқындау, заманауи қазақ әңгімесінің моделін көрсету мақсатына сай жүргізілген сабақ үлгісі талданады. Әңгіменің жанрлық ерекшеліктерін ғылыми теориялық зерттеу еңбектеріндегі ғылыми талдаулар мен көркем шығарманың мәтінін толыққанды жан-жақты талдау арқылы классикалық әңгіме жанрындағы оқиғаның баяндау тәсілі, композициялық- сюжеттік құрылысы, кейіпкерлер жүйесі, өмір шындығын қамту, адам мінезін ашу мүмкіндіктерін, қаламгердің бейнелеу тәсілдері ашылады және модерндік, постмодерндік бағыттағы әңгіме жанрындағы жаңашыл ізденістер сараланады, заманауи қазақ әдебиетіндегі әңгіме жанрының басты ерекшеліктері айқындалып, сабақ барысында қолданылған әдіс-тәсілдер мен ресурстарға сипаттама беріледі.
Держатели документа:
ЗКУ
11836.
Подробнее
У 74
Усенко, М. С.
Некоторые методические аспекты преподавания юридических дисциплин в высшей школе [Текст] / М. С. Усенко // Профессиональное мастерство педагога: сборник материалов. - Уральск, 2024. - С. 188-191.
ББК 67
Рубрики: Право
Кл.слова (ненормированные):
методика -- преподавание -- юриспруденция -- высшая школа -- обучение
Аннотация: Современное высшее юридическое образование направлено на подготовку специалистов, обладающих не только теоретическими знаниями, но и развитыми профессиональными навыками, необходимыми для работы в условиях практики. В этой статье рассматриваются методические аспекты преподавания юридических дисциплин в высшей школе, а также особенности внедрения инновационных технологий, интерактивных методов обучения и адаптации преподавания к современным требованиям образовательного процесса. На основе анализа современных методик подчеркивается необходимость в дидактическом обновлении процесса преподавания юридических дисциплин, что позволит готовить компетентных специалистов, готовых к решению актуальных профессиональных задач.
Держатели документа:
ЗКУ
У 74
Усенко, М. С.
Некоторые методические аспекты преподавания юридических дисциплин в высшей школе [Текст] / М. С. Усенко // Профессиональное мастерство педагога: сборник материалов. - Уральск, 2024. - С. 188-191.
Рубрики: Право
Кл.слова (ненормированные):
методика -- преподавание -- юриспруденция -- высшая школа -- обучение
Аннотация: Современное высшее юридическое образование направлено на подготовку специалистов, обладающих не только теоретическими знаниями, но и развитыми профессиональными навыками, необходимыми для работы в условиях практики. В этой статье рассматриваются методические аспекты преподавания юридических дисциплин в высшей школе, а также особенности внедрения инновационных технологий, интерактивных методов обучения и адаптации преподавания к современным требованиям образовательного процесса. На основе анализа современных методик подчеркивается необходимость в дидактическом обновлении процесса преподавания юридических дисциплин, что позволит готовить компетентных специалистов, готовых к решению актуальных профессиональных задач.
Держатели документа:
ЗКУ
11837.
Подробнее
У 84
Утемисова, Э. К.
Язык делового общения как область современного английского языка и как часть учебного процесса в языковом вузе (на примере обучения деловому английскому языку) [Текст] / Э. К. Утемисова // Профессиональное мастерство педагога: сборник материалов. - Уральск, 2024. - С. 192-197.
ББК 81.2
Англ.яз.
Рубрики: Английский язык
Кл.слова (ненормированные):
деловой английский язык -- язык делового общения -- обучение профессиональному английскому -- коммуникативные стратегии -- терминология -- международная деловая среда -- профессиональная коммуникация -- языковые вузы -- методика преподавания -- навыки делового общения
Аннотация: Статья посвящена изучению языка делового общения как важной области современного английского языка, а также рассмотрению его роли в учебном процессе языковых вузов. В статье анализируются ключевые аспекты и особенности делового английского, включая терминологию, стилистические характеристики и коммуникативные стратегии, востребованные в международной деловой среде. Особое внимание уделено методам и подходам к обучению деловому английскому языку, таким как развитие навыков ведения переговоров, деловой переписки, презентаций и других форм делового общения. Автор рассматривает педагогические принципы, которые способствуют эффективному усвоению профессионального лексикона и формированию необходимых навыков для успешной профессиональной коммуникации. В результате, статья подчёркивает значимость делового английского как средства для подготовки студентов к будущей карьере в международной среде, а также необходимость его интеграции в образовательные программы языковых вузов.
Держатели документа:
ЗКУ
У 84
Утемисова, Э. К.
Язык делового общения как область современного английского языка и как часть учебного процесса в языковом вузе (на примере обучения деловому английскому языку) [Текст] / Э. К. Утемисова // Профессиональное мастерство педагога: сборник материалов. - Уральск, 2024. - С. 192-197.
Рубрики: Английский язык
Кл.слова (ненормированные):
деловой английский язык -- язык делового общения -- обучение профессиональному английскому -- коммуникативные стратегии -- терминология -- международная деловая среда -- профессиональная коммуникация -- языковые вузы -- методика преподавания -- навыки делового общения
Аннотация: Статья посвящена изучению языка делового общения как важной области современного английского языка, а также рассмотрению его роли в учебном процессе языковых вузов. В статье анализируются ключевые аспекты и особенности делового английского, включая терминологию, стилистические характеристики и коммуникативные стратегии, востребованные в международной деловой среде. Особое внимание уделено методам и подходам к обучению деловому английскому языку, таким как развитие навыков ведения переговоров, деловой переписки, презентаций и других форм делового общения. Автор рассматривает педагогические принципы, которые способствуют эффективному усвоению профессионального лексикона и формированию необходимых навыков для успешной профессиональной коммуникации. В результате, статья подчёркивает значимость делового английского как средства для подготовки студентов к будущей карьере в международной среде, а также необходимость его интеграции в образовательные программы языковых вузов.
Держатели документа:
ЗКУ
11838.
Подробнее
К 21
Карагойшин, Ж. М.
Қазақстан аумағында қазақстан аумағында құндыздың (Castor Fiber) қазіргі кездегі таралуы мен саны [Текст] / Ж. М. Карагойшин, Р. Қ. Анатолий // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 6-8.
ББК 28.6
Рубрики: Зоология
Кл.слова (ненормированные):
құндыз -- Шағын өзендер -- Жайық өзені -- Батыс Қазақстан облысы
Аннотация: Құндыз-жартылай суда тіршілік етуге бейімделген кеміргіш. Олардың мекендейтін қоныстарының типтері мен жүйесі Хопер қорығында [1], Коми АССР-да [2], Жоғары Печеро бассейнінде [3], Белоруссияда [4] жан-жақты зерттелген. Жайық өзені жағдайында алғаш рет 1997-2000 жылдары жан-жақты зерттеліп, нәтижелері баспа беттерінде жарық көрген. Құндызлардың бір жерде ұзақ тіршілік етуі су режимі мен азық қорына байланысты. Жағасы жайпақ, суы тайыз, қорегі аз мекендерді олар қоныстана бермейді. Көктемгі су тасуы кезінде өзеннің жайылмасындағы ескі арналар мен көлдер суға толған кезде олар уақытша мекендерін орман ішіндегі немесе биіктеу жердегі суларға қоныстанған ауыстырады. Су көп болған жылдары құндызды әртүрлі сулы ойпаттан, тіпті далалық жерлердегі көздерден де кездестіруге болады. Мәселен, Жылбасы селосы маңындағы ескі арна толып, қоныстары тарылған кезде кәмшат ауыл маңындағы үйілген шөп үстіне келіп қоныстанған (қорықшалардың ауызша мәліметі). Алысқа ұзап таралу уақыты да осы көктемгі су тасу уақытына сәйкес келеді. Жазда су тартылған мезгілде құндыз бұрынғы қоныстарына қайтып оралады немесе жаңа қолайлы жерлерде қалып қояды. Мысалы, Қарашығанақ газ кешені маңындағы Тұңғыш елді-мекеніндегі Қоншыбай сайын (Березовка өзенінің саласы) құндыз 1993 жылдан қоныстана бастаған. Су деңгейі өте төмен, әрі Елек өзенінен (40 шақырым) алыста орналасқан. Қазір бұл жерде құндыздың бір қонысы ғана бар. Сол жердегі тұрғындардың айтуы бойынша, бұрын болмаған, тек 1993-94 жылдары су тасуы кезінде келіп қоныстанған. Бұл жерде құндыздың қоректері-терек, ақтал, ақ терек, бұталы талдардың түрлері және шөптесін өсімдіктер мол. Кирсанов қорықшасындағы құндыз мекендері жағалауы ін қазуға өте ыңғайлы жайылма көлдер, өзен салалары және ескі арналар бойы.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Анатолий, Р.Қ.
К 21
Карагойшин, Ж. М.
Қазақстан аумағында қазақстан аумағында құндыздың (Castor Fiber) қазіргі кездегі таралуы мен саны [Текст] / Ж. М. Карагойшин, Р. Қ. Анатолий // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 6-8.
Рубрики: Зоология
Кл.слова (ненормированные):
құндыз -- Шағын өзендер -- Жайық өзені -- Батыс Қазақстан облысы
Аннотация: Құндыз-жартылай суда тіршілік етуге бейімделген кеміргіш. Олардың мекендейтін қоныстарының типтері мен жүйесі Хопер қорығында [1], Коми АССР-да [2], Жоғары Печеро бассейнінде [3], Белоруссияда [4] жан-жақты зерттелген. Жайық өзені жағдайында алғаш рет 1997-2000 жылдары жан-жақты зерттеліп, нәтижелері баспа беттерінде жарық көрген. Құндызлардың бір жерде ұзақ тіршілік етуі су режимі мен азық қорына байланысты. Жағасы жайпақ, суы тайыз, қорегі аз мекендерді олар қоныстана бермейді. Көктемгі су тасуы кезінде өзеннің жайылмасындағы ескі арналар мен көлдер суға толған кезде олар уақытша мекендерін орман ішіндегі немесе биіктеу жердегі суларға қоныстанған ауыстырады. Су көп болған жылдары құндызды әртүрлі сулы ойпаттан, тіпті далалық жерлердегі көздерден де кездестіруге болады. Мәселен, Жылбасы селосы маңындағы ескі арна толып, қоныстары тарылған кезде кәмшат ауыл маңындағы үйілген шөп үстіне келіп қоныстанған (қорықшалардың ауызша мәліметі). Алысқа ұзап таралу уақыты да осы көктемгі су тасу уақытына сәйкес келеді. Жазда су тартылған мезгілде құндыз бұрынғы қоныстарына қайтып оралады немесе жаңа қолайлы жерлерде қалып қояды. Мысалы, Қарашығанақ газ кешені маңындағы Тұңғыш елді-мекеніндегі Қоншыбай сайын (Березовка өзенінің саласы) құндыз 1993 жылдан қоныстана бастаған. Су деңгейі өте төмен, әрі Елек өзенінен (40 шақырым) алыста орналасқан. Қазір бұл жерде құндыздың бір қонысы ғана бар. Сол жердегі тұрғындардың айтуы бойынша, бұрын болмаған, тек 1993-94 жылдары су тасуы кезінде келіп қоныстанған. Бұл жерде құндыздың қоректері-терек, ақтал, ақ терек, бұталы талдардың түрлері және шөптесін өсімдіктер мол. Кирсанов қорықшасындағы құндыз мекендері жағалауы ін қазуға өте ыңғайлы жайылма көлдер, өзен салалары және ескі арналар бойы.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Анатолий, Р.Қ.
Page 1184, Results: 11838