Электронный каталог

63
Д 70
Досби, А.
    Әлихан Бөкейханның өлкетану мұрасы [Текст] / А. Досби // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2025. - 1 қаңтар. - №1. - Б. 9.
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Әлихан Бөкейхан -- өлкетану мұрасы -- Материалы к характеристике памятников материальной культуры Акмолинского округа» -- Әлихан Бөкейханның деректерін жинаған -- музей -- Описание памятников
Аннотация: Бұл мұра Қазақстан Республикасы Ұлттық музейінің Жазба дерек және ақпарат (фото-негатив, құжат) қорында сақталып келген өлкетанушы Л.Ф.Семёнов материалы ішінен шықты. Тапқан – Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті тарих мамандығының докторанты, болашақ PhD Нұрлыбек Елкей. Ол Алаш қайраткері Хайретдин Болғанбайға қатысты деректер іздеп жүріп, аталған өлкетанушының «Материалы к характеристике памятников материальной культуры Акмолинского округа» (ҚР ҰМ, негізгі қор № 42571) атты топтамасынан осы жәдігерлікті байқап, сүйіншілеп «Egemen Qazaqstan» газетіне хабарласты. Материал орыс тілінде (мәшеңкеге басылған).
Держатели документа:
БҚУ

74
М 51
Мендибаева, Ж. А.
    Көптілді топтарда студенттердің кәсіби бағдарланған тезарусын қалыптастыру [Текст] / Ж. А. Мендибаева // Педагогика мәселелері. - 2024. - №6. - Б. . 9-10
ББК 74

Рубрики: Педагогика

Кл.слова (ненормированные):
үш тіл -- жаһандану кезеңі -- коммуникативтік қызмет -- білім беру -- ЖОО студенттері -- коммуникативтік қабілет -- коммуникативтік әрекет -- полилингвалді тұлға
Аннотация: Қазақстан Республикасы жаһандану кезеңінде әлемде өзіне лайықты орынды иемденуді, заман ағымына сай жастарды тәрбиелеуді нормативтік құжаттарда қарастырып, кем дегенде үш тілді меңгерген, әлем халықтарының мәдениеті мен салт-дәстүрлерін құрметтейтін көпмәдениетті тұлға тәрбиелеу стратегиясы анықтады. Өз ана тіліңмен қатар орыс және шетел тілін білу кім-кімнің болса да ой-өрісін кеңейтіп, оның жан-жақты дамып жетілуіне, толеранттылық ұстанымы мен әлем туралы танымның қалыптасуына ықпал ететіні анық.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
О-57
Омаров , А.
    Абай және Крылов: рухани сабақтастық (Абай жинағын жаңартудың өзектілігі жайында бірер сөз) [Текст] / А. Омаров // Qazaq adebieti . - 2025. - №3.- 23 қаңтар. - Б. 7
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Абай -- 180 жыл -- орыс ақыны Крылов -- мысал-өлең -- Әкем Абай туралы -- естелік -- Крылов мысалдары
Аннотация: Биыл рухани ұстазымыз – ұлы Абайдың туғанына 180 жыл толады. Бұл жылды «Абай жылы» деп атасақ та жарасады. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев жыл басында «Ана тілі» газетіне берген сұхбатында осы мерейлі датаны атап өтіп, атқарылар шаралардың жобасын да айқындап кеткен. «Қазақ әдебиеті» газеті жылашар санын да Абай туралы ауқымды сұхбатпен ашып, нөмір сайын жалғастырып келеді.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
Б 42
Бекбосынов, М
    Абайтанудағы Сара жол [Текст] / М Бекбосынов // Ana tili . - 2025. - №5.- 7 ақпан. - Б. 5
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Абайтану ғылымы -- Ыдырыс Мұстамбаев -- Мұхтар Әуезов -- Абайды зерт­теушілер -- Абайтану тарихы -- Монография
Аннотация: Абайтану ғылымы еліміздің тарих толқынында басынан өткерген қилы заман өзгерістерімен ажырамас бірлікте болғаны аян. Өйткені халықтың жан қоштауымен қабыса табысқан ғылым саласы биік белестерге көтерілгенде де, саясат­тың қаһарлы дауылында тайсақтай сөйлеу­ге мәжбүр болғанда да, дана хакімнің асыл ойларын ке­йінге жеткізуде өзінің тарихи миссиясын орындап шықты. Әдеби мұраны тұрпайы социологиялық сын тұрғысында бағалап, шығармалардың көркемдік, мазмұндық мәніне емес, пролетарлық, әлеумет­тік идеясына, автордың шығу тегіне қарап бағалаған кезеңде, Абай мұрасының адамзат­тық гуманизм мен моральдық принциптерге сай сипат­тарын, орыстың классикалық әдебие­тімен байланысын көлденең тартып, алып шыққандардың басында тұрған – Ыдырыс Мұстамбаев екенін баса айт­қан жөн.
Держатели документа:
БҚУ

72
А 50
Әлімақын, Д.
    Ғылымда мемлекеттік тілдің бәсі қашан артады? [Текст] / Д. Әлімақын // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2025. - 14 ақпан. - №30. - Б. 7.
ББК 72

Рубрики: наука

Кл.слова (ненормированные):
Ғылым -- ұлттық ғылым тілі -- жаратылыстану ғылымдары мен техника -- қазақ тілі -- мемлекеттік тіл -- Шерубай Құрманбайұлы -- ҰҒА академигі, терминтанушы
Аннотация: Ғылым – елдің өркениеттік деңгейін анықтайтын басты көрсеткіш. Еліміздің тәуелсіздік алғанына 30 жылдан асса да, ғылым саласы әлі күнге дейін мемлекеттік тілде сөйлей алмай отыр. Көптеген халықаралық форум мен ғылымға қатысты басқосу, жиналыс негізінен орыс және ағылшын тілдерінде өтеді. Мемлекеттік тілдегі ғылыми еңбектердің аздығы, терминологиядағы бірізділіктің жоқтығы, қазақ тілінде жазылған зерттеулердің халықаралық деңгейде мойындалмауы – бұл саланың ең өзекті мәселесі. Ендеше, қазақ ғылымы қашан қазақша сөйлейді? Біз осы сауалды ғалымдарға қойған едік. Аталған сұраққа ҰҒА академигі, терминтанушы Шерубай Құрманбайұлы, Президент жанындағы Ұлттық ғылым академиясы Ғылыми-техникалық ынтымақтастық орталығының басшысы, PhD Анар Мұхтарова, ғылыми қызметкер Данияр Ерланұлы, докторант Мәдина Шеңгелбай тарапынан берілген жауаптарды оқырман назарына ұсынып отырмыз.
Держатели документа:
БҚУ

32.973
К 33
Кеңес, Б. Е.
    Информатика саласына қатысты мектеп оқулықтарында терминдердің қолданылуы [Текст] / Б. Е. Кеңес, М. Кочак, Ж. Е. Есполова // Білім. - 2024. - №1. - Б. 19-28.
ББК 32.973

Рубрики: Информатика

Кл.слова (ненормированные):
термин -- терминология -- оқулық -- білім сапасы -- информатика
Аннотация: Білім беру саласындағы мұғалімдердің негізгі құралы – оқулық. Оқу- лықтардың мазмұнына қойылатын талаптардың бірі – терминдердің жүйелі қолда- нылуы. Мақаланың мақсаты – мемлекеттік терминологиялық коммиссия бекіткен терминдердің оқулықтарда қолданылу деңгейін анықтау. Осы мақсатқа сәйкес мақалада «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» 4-сынып, «Информати- ка» 5-сынып, «Информатика» 6-сынып, «Информатика» 7-сынып (Алматыкітап бас- пасы), «Информатика» 7-сынып (Атамұра баспасы), «Информатика» 7-сынып (Арман – ПВ баспасы) мектеп оқулықтарының негізгі терминдері termincom.kz сайтын- дағы, терминдермен салыстырылды. Салыстыру нәтижесінде мынадай мәселелер анықталды: termincom.kz қорындағы информатика саласына қатысты бекітілген терминдердің оқулықтарда қолданылмай, басқа нұсқаларының қолданылуы, ин- форматика саласына қатысты оқулықтардағы кейбір терминдердің termincom.kz қорында қамтылмауы, оқулықтарда орыс тіліндегі терминдер бірінші жазылып, қа- зақ тіліндегі терминдердің жақша ішінде жазылуы, орыс тіліндегі әртүрлі ұғымды білдіретін екі терминнің орнына қазақ тілінде бір терминнің қолданылуы. Осындай мәселелер туындамас үшін терминолог мамандар мен сала мамандары бірлесіп жұмыстар атқарып терминдерді бекітуі керек. Оқулық жазу барысында авторлар бекітілген терминдерге назар аударып, соларды қолдану дағдысын қалыптастыру- лары қажет. Термин ұғым мен мағынаны толық сипаттай алмайтын жағдай болса, авторлар өздерінің ұсыныстарын мемлекеттік терминологиялық комиссияға ұсы- нулары қажет. Жазылған оқулықтарға сараптама жасалған кезде пән бойынша ба- залық ғылыми мазмұнның сақталуы үшін терминдерге баса назар аударылуы қажет
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Кочак, М.
Есполова, Ж. Е.

74
G10
Görgeç, Celâl
    Yabancılara Türkçe Öğretiminde Diller Arası Homonim Sözcüklerin Öğretim Sürecine Etkileri: Türkçe-Rusça Örneği [Текст] / Celâl Görgeç // Bilim. - 2024. - №2. - Р. 23-32.
ББК 74

Рубрики: Образование

Кл.слова (ненормированные):
шетелдіктерге түрік тілін үйрету -- гомофондық құрылымдар -- қос тілді оқыту -- орыс тілі -- тіл үйрету -- тіларалық омонимдер
Аннотация: Тіл үйрету процесінде омонимдер шет тілін үйренушілерге айтарлықтай әсер етеді. Омоним сөздердің пайда болу себептері сан алуан. Бұл жағдай көбіне- се тілдердің күрделі даму процестеріне байланысты болса да, бұл жағдай кейде тілдердің бір-бірінен өзара әсерінен немесе өздерінің даму үрдісінен туындай- ды. Бұл мақалада түрік пен орыс тіліндегі мағынасы әртүрлі, бірақ жазылуы мен айтылуы бірдей сөздердің шетелдіктерге түрік тілін үйретуге қалай әсер еткені қарастырылады. Мұндай сөздер оқушылардың оқу процесінде түсінбеушіліктері мен қателіктерін тудыруы мүмкін. Әсіресе Түркияның Ыстамбұл, Анталья сияқты қалаларында орыс студенттері ұлттық білім жүйесіне енгізілген. Бұл жағдай орыс студенттерінің түрік тілін үйренуін қажет етеді. Бұл зерттеу орыс студенттерінің түрік тілін үйренуде осы сөздермен кездескен кездегі қиындықтарын, бұл сөз- дердің оларды оқыту стратегияларына тигізетін әсерін және бұл қиындықтарды жеңу жолдарын қарастыруды мақсат етеді. Сондай-ақ тіл үйретуде гомофондық құрылымдардың қандай артықшылық немесе кемшілік тудыратынын анықтау қа- жет. Бұл зерттеуде сапалы зерттеу әдістері қолданылды. Зерттеу жұмысында салы- стырмалы лингвистика әдісі арқылы грамматикалық және лексика талдаулары жа- салып, оқыту үрдісінде қолдануға болатын стратегиялар да сөз болды. Түрік тілін үйренетін және ана тілі орысша оқитын студенттермен жүргізілген бақылаулар мен әдебиеттерді шолудан алынған мәліметтер талданды. Зерттеудің шектеулері арасында тек ана тілі орыс тілінде оқитын студенттер бағаланып, түрік және орыс тілдерінің омоним сөздері талқыланды.
Держатели документа:
ЗКУ

74
D49

    Development of graphomotor skills in primary school students [Текст] / A. E. Karymsakova, G. M. Abildinova, A. M. Aitymova, A. V. Petrova // Білім=Образование. - 2024. - №3. - Р. 47-60.
ББК 74

Рубрики: Образование

Кл.слова (ненормированные):
графомоторлық дағдылар -- әдістеме -- ұсақ моторика -- бастауыш сыныптар -- оқыту
Аннотация: Зерттеудің өзектілігі мектеп оқушыларына үздіксіз технологиялық білім берудің заманауи жағдайында графомоторлық дағдыларды дамытуды анықтауға бағытталған. Бастауыш мектеп жасындағы балалардың проблемаларын анықтау мақсатында графомоторлық дағдылардың даму деңгейінің кешенді диагностика- сы жүргізілді, ол графомоторлық дағдылардың дамуының жеткіліксіз деңгейін көр- сетті. Эксперименттік топтағы бастауыш сынып оқушыларының жазу кезінде қол және көз қимылдарын үйлестіру дұрыс дамымаған, балалар толық бейнені көр- мейді және белгіленген шектен шығады; Болашақта бұл тек орыс тілі сабақтарын- да ғана емес, басқа оқу пәндерінде де елеулі проблемаларға әкелуі мүмкін
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Karymsakova, A.E.
Abildinova, G.M.
Aitymova, A.M.
Petrova, A.V.

83
О-75
Оспанұлы , С.
    Серік Мақпырұлы еңбектерінің мұғалімдерге, оқытушыларға, студенттерге танымдық - тағылымдық әсері [Текст] / С. Оспанұлы , К. Мырзағалиева // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде. - 2024. - №7-8. - Б. 12 -26
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
С.Мақпырұлы -- еңбектері -- өлең -- Юля Жадовская -- автор -- шығарма -- тақырып -- туынды -- жинақ
Аннотация: Мақалада, аты айтып тұрғандай, ұзақ жылдар бойы жоғары оқу орнында сабақ берген, білімді де, білікті, тәжірибесі де мол ұстаз - ғалым Серік Мақпырұлы еңбектерінің мұғалімдерге, оқытушыларға, студенттерге танымдық- тағылымдық әсері нақты мысалдар келтіре отырып жеткізіледі.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Мырзағалиева, К.

83
Б 12
Бақбергенұлы, Ә. А.
    Б.Мұқайдың "Өмірзая" романындағы ұлттық таным [Текст] / Ә. А. Бақбергенұлы // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде. - 2024. - №7-8. - Б. 34 - 43
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Б.Мұқай -- өмірзая ромагы
Аннотация: Әдебиеттегі ұлттық таным, ұлттық характер кейіпкерлердің образын жан- жақты аша түсетіні анық. Әдебиет шынайы өмірдің боямасыз көрінісі ретінде оқырманға автордың айтқысы келген өмір шындығын танытады. Шығармадағы тартыс, конфликт, басты кейіпкердің басындағы әр түрлі трагедиялар желісі басты образдың ұлттық танымын аша түседі, әрі оқырманға сенімді түрде айшықтай түседі. Б. Мұқайдың" Өмірзая" романындағы басты кейіпкер Аяған Қуатовтың өмірдің қайғысы мен қуанышына қазақы таным биігінен көрінуі, Қуат ақсақалдың қазақы аңғал сенгіштігі, балажандығы, мейірімі ұлттық характердің айнымас көрсеткіші секілді. Жазушы кейіпкерлерінің іс - әрекеті, мінез - құлқы арқылы ұлттық танымды ұтымды көрсете білген.
Держатели документа:
БҚУ