Электронный каталог

83
А 38
Ақыш, Н.
    Алтынсарин алауы [Текст] / Н. Ақыш // Juldyz. - 2021. - №11.-қараша. - Б. 37-67
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
тарихи роман -- ақсақал -- Ибрагим алтынсарин -- балқожа би -- шекара комиссиясы -- алтыбақан -- сабақтастар арасында -- файзолла алиевич -- иман шартты -- жаңа оқу жылында -- өмір суреттері -- мүлтіксіз орысша
Аннотация: Мақалада Алтынсарын алауы атты тарихи романның журналдық нұсқасы берілген және Ыбырай Алтынсаринның Орынбордағы оқу жылдары суреттелген.
Держатели документа:
БҚУ

63
Ә 17
Әбсадық, А. А.
    А. Васильевтің "Исторический очерк русского образования в Тургайской области" атты еңбегінің тарихи деректік және танымдық мән-маңызы (очерктің І бөлімі бойынша) [Текст] / А. А. Әбсадық, З. Е. Қабылдинов, Ж. Арықбаева // Отан тарихы. - 2021. - №4. - б. 5-15
ББК 63

Рубрики: Тарих. Тарих ғылымдары

Кл.слова (ненормированные):
васильев -- байтұрсынұлы -- торғай облысы -- мектептер жүйесі -- мұғалімдер -- ауыл мектебі
Аннотация: Александр Васильевич Васильев - Ресей империясының бөгде жұрттар арасында халық ағарту ісін ұйымдастыру саласының қайраткері, миссионер. Чуваш, татар, қазақ, араб тілдерін меңгерген түрколог. Ұлты - чуваш. Ол 1869-1876 жылдары Чебоксар діни мектебінде, 1876-1882 жылдары Қазан діни семинариясында, одан соң Қазан діни академиясында мұсылмандық діни сенімге қарсы маманданатын миссионерлік бағытта білім алады. 1886 жылы Қазан діни академиясын тамамдағаннан кейін Орынбор діни семинариясында грек тілінен, миссионерлік пәндерден, музыкадан сабақ береді. Шенеунік қызметтерін де атқарды. 1889-1894 жылдары Торғай облысының инспекторы лауазымын атқара жүріп, ол Торғай облысына орыс білімін тарату тарихымен танысады. Соның нәтижесінде оның "Исторический очерк русского образования в Тургайской области" деп аталатын тарихи очергі дүниеге келіп, 1896 жылы Орынборда басылып шығады. Кеңес дәуірінде аталмыш зерттеудегі деректер "жабық" түрде болып, ғылыми ортаға кең таныс болмады. А. Васильевтің зерттеуі - Торғай облысына орыс білімін тарату ісінің басы-қасында болған Н. Ильминскийдің, В. Григорьевтердің еңбектерінде, Орынбор әкімшілігінің қызметтік хаттарына, үкіметтің құжаттарға, архивтік материалдарға негізделген құнды тарихи-анықтамалық тарихи еңбек. Онда Торғай облысында ашылған орыс-қазақ мектептерінің ашылуы, онда қызмет еткен ұстаздар, білім алған шәкірттер туралы толымды тарихи деректер келтіріледі. Ағартушы А. Байтұрсынұлының ұстаздық жолындағы алғашқы мәліметтер де осы кітапта сақталған.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
Доп.точки доступа:
Қабылдинов, З. Е.
Арықбаева, Ж.

63.3
А 95
Ахмет, А. Қ.
    Жәңгір хан: күнгей мен көлеңке беттері [Текст] / А. Қ. Ахмет, Ғ. А. Шотанова, Е. М. Өжкенов, А. А. Ермекбаев // Отан тарихы. - 2021. - №4. - Б. 81-90
ББК 63.3

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
Орынбор -- Неплюев -- әскери училище -- кадет корпусы -- 1 эскадрилья -- 2 эскадрон -- сұлтан -- сұлтан балалары -- құрметті қазақтар -- корнет -- орта жүзбасы -- статист -- аудармашы -- тарихи тұлғалар
Аннотация: Бұл мақалада Жәңгір ханның мемлекетті басқару әдісі, сонымен қатар қиын кезеңде жергілікті ұлттық құндылықтарды сақтауға мүмкіндік берген оның жоғары интеллектісі туралы мәлімет берілген.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
Доп.точки доступа:
Шотанова, Ғ.А.
Өжкенов, Е.М.
Ермекбаев, А.А.

83
А 61
Аманшин, Б.
    Махамбеттің тағдыры [Текст] / Б. Аманшин // Махамбет.Республикалық әдеби-мәдени танымдық журнал. - 2021. - №4.-қазан-желтоқсан. - Б. 26-33
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
махамбет -- қызылбас -- өтеміс -- жайық -- беріш руы -- құлманияз -- нарын құмы -- исатай тобы -- патша әкімшілігі -- атырау жағасы -- орынбор
Аннотация: Мақалада Берқайыр Аманшиннің "Махамбеттің тағдыры" атты еңбегі ұсынылған.
Держатели документа:
БҚУ

83
Б 79
Бөлеев, Қ.
    Ыбырай Алтынсарин-қазақ педагогикасы ғылымының негізін қалаушы [Текст] / Қ. Бөлеев, Л. Қ. Бөлеев // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде. - 2022. - №1.-қаңтар. - Б. 22-38
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ұлы ағартушы-педагог -- ыбырай алтынсарин -- қазақ хрестоматиясы -- мәктубат -- шарият-ұл-ислам -- мұсылманшылықтың тұтқасы -- қазақтарға орыс тілін үйретудің бастауыш құралы -- орынбор ведомостосы -- психология -- дінтану
Аннотация: Мақалада қазақ педагогикасы ғылымының негізін қалаушы Ыбырай Алтынсарин туралы баяндалады.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Бөлеев, Л.Қ.

83
Қ 98
Қыдырәлі, Д.
    Түркінің тілін түрлеген Ақаң. [Текст] / Д. Қыдырәлі // Егемен Қазақстан . - 2022. - №78.-26 сәуір. - Б. 8
ББК 83

Рубрики: Әдебиет

Кл.слова (ненормированные):
ұлт ұстазы -- Ахмет Байтұрсынұлы -- түркі тілі -- Орынбор
Аннотация: Мақалада Алаш абызының бауырлас елдердің байланысын бекемдеген баянды қызметіне тоқталамыз.
Держатели документа:
БҚУ

74
Ә 17
Әбсадық, А. А.
    А. Васильевтің "Исторический очерк русского образования в Тургайской области" атты еңбегінің тарихи деректік және танымдық маңызы (Очерктің ІІ және ІІІ бөлімдері бойынша) [Текст] / А. А. Әбсадық, З. Е. Қабылдинов, Ж. Арықбаева // Отан тарихы. - 2022. - №1. - б. 5-14
ББК 74

Рубрики: Білім. Педагогикалық ғылым

Кл.слова (ненормированные):
Васильев -- Торғай облысы -- мектептер жүйесі -- мұғалімдер -- ауыл мектебі -- Байтұрсынұлы
Аннотация: Мақалада А. Васильевтің аталмыш зерттеуі - Торғай облысына орыс білімін тарату ісінің басы-қасында болған Н. Ильминскийдің, В. Григорьевтердің еңбектеріне, Орынбор әкімшілігінің қызметтік хаттарына, үкіметтің құжаттарға, архивтік материалдарға негізделген құнды тарихи-анықтамалық тарихи еңбек. Онда Торғай облысында ашылған орыс-қазақ мектептерінің ашылуы, онда қызмет еткен ұстаздар, білім алған шәкірттер туралы толымды тарихи деректер келтіріледі. Ағартушы А. Байтұрсынұлының ұстаздық жолындағы алғашқы мәліметтер де осы кітапта сақталған. Қазақ даласындағы орыс тіліндегі білімнің таралуы туралы тарихты тануда аталмыш кітаптың маңызы зор.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
Доп.точки доступа:
Қабылдинов, З. Е.
Арықбаева, Ж.

76.01
Ж 11
Жүсiп, Н.
    Қазақтың азаматы Сабыр деген [Текст] / Н. Жүсiп // AIQYN . - 2022. - 28 маусым. - №93. - Б. 5
ББК 76.01

Рубрики: Журналистика

Кл.слова (ненормированные):
мемлекеттік жур­налистика институты -- Сабыр Жұмағазиев -- Жұмысшылар факультеті -- партия комитеті -- Орынбор теміржолы -- Ембі станциясы -- комму­нис­тік журналистика
Аннотация: Қазақтың түкпірдегі бір ауы­лы­нан Ресей аттанып, Ле­нин­градтағы мемлекеттік жур­налистика институтына оқуға түскен адам көп емес. Сабыр Жұмағазиев – сол оқу орнын бітірген екінші қазақ.
Держатели документа:
ЗКУ

63.3
Р 88
Рүстемов, С. К.
    Орынбор мүфтилігінің қазақтардың қоғамдық-саяси және мәдени өміріндегі орны мен рөлі (ХVIII ғасырдың соңы - XX ғасырдың бас кезі) [Текст] / С. К. Рүстемов, Б. Б. Бұрханов // Отан тарихы. - 2022. - №2. - б. 134-142
ББК 63.3

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
ислам -- ресей империясы -- мүфтилік -- миссионерлік -- имам -- молда -- мешіт
Аннотация: Аталмыш мақалада Орынбор мүфтилігінің ХVIII-ғасырдың соңы мен ХХ ғасыр басындағы ХХ ғасырдың бас кезінде қазақтардың қоғамдық-саяси және мәдени өміріндегі рөлі қарастырылады.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
Доп.точки доступа:
Бұрханов, Б. Б.

83
К 88
Күмісбек, М.
    Ұлт ұстазының ұлағаты [Текст] / М. Күмісбек // Егемен Қазақстан. - 2022. - №157. - Б. 11
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
архив -- қазақ газеті -- бас редакторы -- А. Байтұрсынұлы -- реформалар -- мақалалар -- Орал облысы Чедырта -- Орынбор губерниясы -- тарихи құжаттар
Аннотация: Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлы жайлы өзі сүйген ұлттың сөзі айтылды. Бірақ сонда да аз секілді, қазақ үшін күрескен тауанды тұлғаның тереңіне кім бойлапты. Жақында Нұр-Сұлтан қаласының мемлекеттік архивінен қайраткердің құжаттарын көзіміз шалып қалды. Алаштың арманы үшін алып империямен алысқан қазақ баласының жүрек сөзі жазылған қолжазбалар ерен ерді еске түсіреді.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ