Электронный каталог

83
А 50
Әлімақын, Д.
    ChatGPT әдебиетке әсер ете ме? [Текст] / Д. Әлімақын, Н. Жолшыбайұлы // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2025. - 29 қаңтар. - №18. - Б. 10.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ChatGPT -- жазушысы Ри Кудан -- «Токио мұнарасы» атты роман -- ChatGPT арқылы шығарма
Аннотация: Қалай десек те жасанды интеллект (ЖИ) біздің өмірімізге дендеп енді. Қазір ол әр салада өз рөлін белсенді атқарып отыр. Бұл құбылыстың шығармашылық үдерістегі рөлі қандай, оны қаламгерлер пайдаланып жатыр ма деген сұрақтардың тууы заңдылық. Мүмкін сіз естіген де шығарсыз, жапон жазушысы Ри Кудан «Токио мұнарасы» атты романын жазу барысында ЖИ қосымшасын еркін пайдаланыпты. Осы романы арқылы 170-Акутагава әдеби сыйлығын жеңіп алды. Біз білмейтін қаншама қаламгер ChatGPT арқылы шығарма жазып жатқанын бір Құдай біледі. Әлгіндегі ақпаратты естіген соң, маған жасанды интеллектінің әдебиетке әсері туралы әлем қаламгерлерімен пікірлесу идеясы келді. Бұл тақырыпта неміс қаламгері Артур Вайгандт, мысыр жазушысы Моан Шалабия, қытай ақыны Сао Шүй, қазақ жазушысы Зәуре Төрехан және қырғыз ақыны Ұлықбек Өмекеев өз ойларын айтты.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Жолшыбайұлы, Н.

83
Б 18
Байқадамов, Н.
    Мемлекетшіл тұлға [Текст] / Н. Байқадамов // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2025. - 14 ақпан. - №30. - Б. 12.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Бердібек Сапарбаевт -- жазушы -- Әбіш Кекілбаев
Аннотация: Елге қызмет етуді бәрінен жоғары қоя білу – ердің ерінің ұстанымы. Бердібек Сапарбаевтың замандас әріптесі Қырымбек Көшербаев ғұлама жазушымыз Әбіш Кекілбаевтан: «Сіз шығармашылық адамысыз. Алға қойған жоспарларыңыз, жазсам деген дүниелеріңіз көп. Өте талантты жансыз. ЮНЕСКО-ның сараптамасымен ХХ ғасырдағы 100 ойшылдың қатарына ендіңіз. Осы сізге биліктің керегі не?», деп сұрапты. Сонда абыз Әбіш: «мемлекетке, тәуелсіздікке немқұрайды қарай алмаймын. Елдің намысы кетіп, еңсесі түскен күйін көргім келмейді. Тәуелсіздік жолында біздің жасаған еңбегіміздің жемісін өскелең ұрпақ көруі қажет. Сол үшін абыройлы қызмет атқарып, оларға өшпес мұра қалдыру үшін мен сол биліктің ішінде болуым керек. Өйткені көшеде тұрып ақыл айтқаннан гөрі, мемлекеттің ісіне араласып, соның дұрыс жүруіне, жақсы дамуына өз үлесімді қосқан әлдеқайда қымбат», деп жауап берген екен.
Держатели документа:
БҚУ

63.4 (5Қаз)
Р 12
Райымбекова , М.
    Тіл мен дәстүр - егіз ұғым [Текст] / М. Райымбекова // Ana tili . - 2025. - №9.- 7 наурыз. - Б. 4-5
ББК 63.4 (5Қаз)

Рубрики: Этнография

Кл.слова (ненормированные):
Ұлттық құндылықтар -- салт-дәстүр -- Зейнеп Ахметовамен сұхбат -- Бауыржан Момышұлы -- Күнделік -- Шығармашылық
Аннотация: Ұлттық құндылықтарды жандандырып, тереңге тамыр тартқан салт-дәстүрді ел ішінде кеңінен насихаттап жүрген белгілі жазушы, қоғам қайраткері Зейнеп Ахметовамен сұхбаттасып, апайдың әңгімесін тыңдау көптен ойымызда жүр еді. Қаламгердің қазақтың даңқты батыры Бауыржан Момышұлының тағылымды болмысын жаңа қырынан танытқан, халықтық педагогиканың озық үлгілері тұнып тұрған кітаптары оқырман қолынан түскен емес. Жазушыны мейрамымен құттықтап, көкейіміздегі сауалдарды қойып көрдік. Ұлт руханиятының қара шаңырағы — Қазақстан Жазушылар одағына арнайы келіп, одақ табалдырығын аттамас бұрын иіліп сәлем салған Зейнеп апай талай ұлылардың ізі қалған құт мекенге сәлем салып барып кіру — атадан қалған игі дәстүр екенін жеткізді.
Держатели документа:
БҚУ

74
К 21
Қаратабанов, Р.
    Құндылыққа негізделген мектеп түлегінің моделі: теориялық негіздемесі және жобалау тәсілдемесі [Текст] / Р. Қаратабанов // Білім. - 2024. - №1. - Б. 10-18.
ББК 74

Рубрики: Образование

Кл.слова (ненормированные):
құндылық -- құзырет -- мектеп түлегінің моделі -- «Толық адам» ілімі -- индикатор
Аннотация: Мақала құндылықтарға негізделген мектеп түлегі моделін әзірлеуге және теориялық негіздеуге арналған. Зерттеуде Web of Science және Scopus ха- лықаралық ғылыми базаларының деректері, сондай-ақ ЭЫДҰ жұмыстары, PISA және DeSeCo жобаларын қоса алғанда, халықаралық зерттеулерді талдау қолда- нылды. Жұмыс жаһандану процестерін ескере отырып және ұлттық мәдени біре- гейлікті сақтай отырып, құндылықтарды білім беру процесіне біріктіру қажеттілі- гіне баса назар аударады. Алты (он екі) негізгі құндылық анықталды: Тәуелсіздік және Отаншылдық, Бірлік және Ынтымақ, Әділдік және Жауапкершілік, Заң және Тәртіп, Еңбекқорлық және Кәсіби біліктілік, Жасампаздық және Жаңашылдық. Осы құндылықтардың әрқайсысы үшін тиісті құзыреттер әзірленді: Ұлттық мүддені іл- герілету, Ынтымақтастық пен әлеуметтік интеграция, Қоғамға қызмет ету, Құқықтық мәдениет және заңға құрмет, Еңбек белсенділігі және жоғары жетістіктерге ұмтылыс, Шығармашылық ойлау және инновациялық шешімдер. Модельдеу және синтездеу әдістері. Абайдың «Толық адам» туралы философиялық тұжырымдама- сына сүйене отырып, әр құзыреттің практикалық, когнитивтік және аффективті аспектілерін қамтитын түлектің кешенді моделін құруға мүмкіндік берді. Зерттеу нәтижелері білім беру ұйымдарына қажетті білім мен дағдыларды меңгеріп қана қоймай, сонымен қатар жауапкершілікті сезінетін, ынтымақтастыққа дайын және заңға құрметпен қарайтын түлектерді қалыптастыру үшін негіз ұсынады. Бұл мақа- ла құндылыққа негізделген білім берудің рөлі туралы пікірталасқа үлес қосады және білім беру бағдарламаларын жобалауға практикалық тәсілді ұсынады.
Держатели документа:
ЗКУ

71
М 52
Мерекеқызы, Ж.
    Этноүлгідегі әлемдік сахнаға: қазақи нақыштағы сән өнері [Текст] / Ж. Мерекеқызы // Oral oniri. - 2025. - 20 наурыз. - №24. - Б. 9.
ББК 71

Рубрики: мәдениет

Кл.слова (ненормированные):
Әсем Кенжебайқызы -- қазақ ұлттық киімдері -- ата-баба -- рухани мұра -- дизайнер -- сән академиясы -- өнер -- сұлулық -- тігінші -- кәсіптік лицей -- шығармашылық -- дипломдық жұмыс -- матаның түсі -- тарих -- мінез -- көшбасшылық -- жауапкершілік
Аннотация: Қазақтың ұлттық киімдері – ата-бабамыздың рухани мұрасын, талғамын және шеберлігін айшықтайтын асыл қазына. Бүгінде осы дәстүрді жаңғыртып, ұлттық нақыштағы заманауи киімдерді сән әлеміне енгізіп жүрген дизайнерлер аз емес. Солардың бірі – Әсем Кенжебайқызы.
Держатели документа:
БҚУ

71
Е 71
Еркебай, А.
    Сахна өнері: сан мен сапа қайтсе үндеседі? [Текст] / А. Еркебай // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2025. - 27 наурыз. - №57. - Б. 9.
ББК 71

Рубрики: мәдениет

Кл.слова (ненормированные):
Сахна өнері -- Заманауи театр -- Жаңа бағыттар -- Жаңғыру -- Театр сыншылары -- Көрермен -- Даму үдерісі -- Шығармашылық -- Мониторинг
Аннотация: Қазіргі қазақ театры дегенде, сахна өнерінің бүгінгі аяқ алысы мен даму үдерісі әсте естен шығуға тиіс емес. Қуанарлығы сол, заманауи Қазақстан театр өнері уақыт талабына сәйкес жаңғырып, жаңа бағыттарды игеріп келеді. Оның айқын дәлелі – «Театр сыншылары бірлестігінің» өткен жылы жүргізген мониторинг қорытындысы.
Держатели документа:
БҚУ

85
А 37
Айжарықова, М.
    Әйел тағдарының галереясы [Текст] / М. Айжарықова // Ақиқат. - 2025. - №2. - Б. 98-102.
ББК 85

Рубрики: Өнер.

Кл.слова (ненормированные):
әйел -- галерея -- суретші -- жазушы -- Жұманова -- шығармалар -- журнал "Аружан" -- шығармашылық
Аннотация: Мақала әйел тағдарының галереясы туралы.
Держатели документа:
БҚУ.

63.3-8
Н 41
Негимов, С.
    Сәбең де - зерек абайтанушы [Текст] / С. Негимов // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2025. - 26 сәуір. - №79. - Б. 8
ББК 63.3-8

Рубрики: Персонали государственных и политических деятелей

Кл.слова (ненормированные):
Сәбит Мұқанов -- Абай Құнанбаев -- монография -- 1944–1945 жылдар -- ақынның өскен ортасы -- әдебиеттану -- ұлттық көзқарас -- шығармашылық шеберлік -- қарасөздер -- әдебиет зерттеушісі -- даналық қорытындылар
Аннотация: Сөз зергері, зерек әдебиеттанушы Сәбит Мұқанов «Абай Құнанбаев» монографиясында (1944–1945 жылдар) ақын өскен орта, ата-тегі, өмір кезеңдері, дүниеге, сөз өнеріне көзқарасы туралы зерттеу жүргізіп, тиянақты тұжырымдар айтты. Жазушы сөзімен айтсақ: «Абайды – ата-тегінде, өз өмірінде, ақындық таланты мен шеберлігін де, оқу-білім де, жалпы адамдық, өз ұлтының пікірлерін де, өміріндегі, шығармаларындағы күшті я әлсіз жақтарын да түгел қамту» көзделген. Зерттеуші даналық қорытындыларға, қанатты, ғибратты ойларға мейлінше бай қарасөздеріне зейін аударады.
Держатели документа:
БҚУ

83
К 15
Қайрулла, К.
    Бесқаланың атақты бес жырауы [Текст] / К. Қайрулла // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2025. - 25 саәуір. - №78. - Б. 10
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ақын-жыраулар -- фольклоршы-ғалымдар -- ғылыми экспедициялар -- шығармашылық қоржын -- жыраулық өнер -- ауыз әдебиеті -- хатқа түскен мұра -- Қазақстаннан барған өнер иелері -- музыкатанушы -- жыршы-жыраулар
Аннотация: Әмудария бойын, Бесқала атанған өлкені ежелден жайлаған қазақтардың арасынан ірі жыршы-жыраулар көптеп шыққаны мәлім. Анығырақ айтсақ, бұл аймақтағы қазақтар арасынан елге кең танылған, шығармашылық қоржыны мол жүзден астам ақын-жырау жыраулық өнердің дамуына ерекше үлес қосты. Кеңестік кезеңде жалпы қазақта жыраулық өнер көмескіленіп бара жатқан тұста Бесқала жыршыларынан өнеге алуға Қазақстаннан жас өнерпаздар көптеп барса, музыкатанушы, фольклоршы-ғалымдар да арнайы экспедиция ұйымдастырып, бірнеше рет аралап, көл-көсір дүниелерді хатқа түсірді.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
Н 90
Нұршат, М.
    CHATGPT қазақ әдебиеті сабағында: жасанды интеллектпен оқыту мүмкіндіктері [Текст] / М. Нұршат // Қазақ тілі мен әдебиеті . - 2025. - №3. - Б. 12-19
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Жасанды интеллект -- ChatGPT -- Қазақ әдебиеті -- білім беру -- шығармашылық қабілеттер -- сыни ойлау -- әдеби шығармаларды талдау -- нейрожелі -- дидактикалық потенциал -- этикалық сын - қатерлер
Аннотация: Мақалад білім беру сласындағы жасанды интеллектің қолданылуы сипатталған.
Держатели документа:
БҚУ