Электронный каталог

63
А 50
Әлімақын, Д.
    Дудин экспедициясындағы қазақ өмірі [Текст] / Д. Әлімақын // Егемен Қазақстан . - 2022. - 12 қыркүйек. - №173. - Б. 12
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
Дудин экспедиция -- қазақ өмірі -- тарихи деректер -- намыстың ұлы болғандар да осы халықтың ішінен шықты -- дарынды этнограф -- саяхатшы -- Самуил Дудин -- алғаш­қы экспедиция
Аннотация: Қазақ даласына кім келіп, кім кетсе де, олардың қоржындары рухани олжаға толып қайтқанын тарихи деректер дәлелдеп береді. Өткен ғасырға есесі көп кеткен халық екеу болса, бірі – қазақ, біреу болса, тағы да қазақ. Уақыт керуені алға жылжыған сайын кешегі көп қателіктің жауабы анықтала түседі.
Держатели документа:
БҚУ

83
Н 91
Нысаналин , А.
    Шерхан мен Шыңғыс [Текст] / А. Нысаналин // Ana tili . - 2022. - №39.- 29 қыркүйек - 5 қазан. - Б. 4
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Бауырластар -- Шерхан мен Шыңғыс -- Қалжан Нұрмаханов -- Соғыстың сұрапыл кезінде
Аннотация: Бауырластар төс қағысып қауышқандай ұзақ уақыт салмағынан қыңбай Шығыстың алтын шуағын зілмауыр тас керуенімен жеткізіп жатқан Тәңіртаулармен сағынысып ұшырасқан Алатау мен Қаратау Сарыарқа самалымен аймаласып, Ортақтау тұсында түйіседі. Тескентау да осы төңіректе. Жердегі жәннаттай Мыңбұлақ, ботакөз бұлақтары сырлы иінағашпен суға келген сұлу қыздай мың бұрала бұлқынып, қойнауларды жайнатып, тек тәкаппар таулармен тілдеседі. Тіршілік бояуларға тұнып тұр. Қызыл, жасыл, сары, ақ, түрлі-түрлі. Гүлдердің хош иісі бұрқырайды. Түстік жағы Сусамыр, қапталда – Ақсу-Жабағылы, теріскейі ұшы-қиырсыз сағым құшқан қазақ даласы. Тескентаудан өткеннен кейін, пойыздар арқырап жер танабын қуырып, Шығыс пен Батысқа тартады. Теріс өзені кесе көлденеңдеп түстікке қарай ақса, Шекер тау-тас бұғағынан босанып, жалбыз жағасына күміс шашып солтүстікке сілтейді. Адамдар түгілі құстар екеш құстар да тылсым табиғаттың тарту күшін сезінгендей, терең аңғармен көктем мен күзде қанатты керуендер ілгері-кейін үздіксіз ағылып жатады. Бұл Жуалы төрі – Шерхан Мұртазаның туған топырағы, қозыкөш жерде Шыңғыс Айтматов айылы. Ақша бұлттарға жан бітіп, бір-біріне қимастықпен қол бұлғайтындай. Төсекте жандары, төскейде малдары қосылып, ауылы аралас, қойы қоралас қатарласып қоныстанып жатқан ел.
Держатели документа:
БҚУ

63
А 95
Ахметұлы, Д.
    Айбатынан ай жасырынған Қайыр ханға ескерткіш орнатылуы тиіс [Текст] / Д Ахметұлы // Ana tili. - 2022. - №40.- 6-12 қазан. - Б. 11
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Қайыр хан -- Отырар жібек жолы -- Шыңғыс хан -- Чингисхан как полководец и его наследие -- Дәнеш Ахметұлы -- Жазушы
Аннотация: Адамзат тарихында аты уақытпен бірге жасап, жыл өткен сайын жасарып, жаңғырып отыратын есімдер болады. Сарғайып барып, өшіп кетпейді, қайта мезгіл озған сайын түлеп, жаңарып отырады, Құрдымға батқандай болып, құрып кетпейді, қайта ел есіне түсіп, адами аңызы жалғаса түседі. Мұндай адамдар атын ата тарих бетінен көптеп кездестіруге болады. Солардың бірі және бірегейі – біздің жыл санауымыздың XIII ғасырында өмір сүрген Қайыр хан. Бұл жаһангер туралы тарихта аз жазылған жоқ. Қазақ тарихшыларынан тартып, күллі шығыс, тіпті батыс жылнамашылары да жазды. Әр тарихшы әртүрлі жазды, бірі оқиғаның оңынан келсе, екіншісі басқа жағынан келіп, болған істі мейлінше толықтыра түсті. Бұл жазбада біз сол бұрыннан елге таныс, айтылған оқиғаны қайталағымыз келмейді. Өзімізше ой айтып, кешегі тарихқа қалам тартқанымыз жөн. Әлқиса, енді аздап шегініс жасайық. Ол кез – мың бояулы Отырар қаласының аты әлемге мәшүр болып, даңқы шыққан кезі еді. Шаһар азиялық мәдениет пен өнердің ошағына айналды. Отырар жібек жолы керуенінің алтын бесігіне айналды. Кереметі сол, дәл сол шақта әлемге аты мәшүр шаһар кітапханасында ұлы Фараби оқыған, білім нәрімен сусындаған сан мыңдаған кітаптар көздің жауын алып, тізіліп тұрушы еді. Бұл мәдениеттің де ғұмыры санаулы екен...
Держатели документа:
БҚУ

83
А 36
Айтұлы, Н.
    Шабыты шалқар, қаламы сұңқар [Текст] / Н. Айтұлы // EGEMEN QAZAQSTAN . - 2023. - 10 ақпан. - №28. - Б. 12.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
прозалық шығар­малар -- жазушы Асқар Алтай -- Әдебиет -- роман
Аннотация: Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін қым-қуыт өтпелі нарықтық заман шырға­лаңында, шыны керек, қазақ әдебиетінің әлемдік деңгейде талай ғажайып туынды тудырған піл сүйекті ірі жанры прозаның керуені баяулап, байсал тартқан. Есесіне тұсауы шешілген шайырлардың жыр нөсері толассыз ақ жауындай сіркіреген. Өліара сәтте қазіргі заман, өзіміз өмір сүріп отырған бүгінгі күннің шындығын түп-тамырымен қопарып суреттейтін прозалық шығар­малардың жазылмай, бәсеңсіп іркіліс табуы күдік бұлтын қоюлата түскені бар.
Держатели документа:
БҚУ

83
С 20
Сәрсенхан, Б.
    Есенғали феномені [Текст] / Б. Сәрсенхан // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2023. - 4 қыркүйек. - №167. - С. 14.
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Ақындар -- Есенғали жыры -- әлем әдебиеті -- қазақ өле­ңі -- поэзия -- Есенғали Раушанов
Аннотация: Бізге дейін іргесі қаланған керуен дүниеге әр ақын өзінше зер салып, өзінше пікір түйді, сүйе білді. «Ақындар өтеді бәріне таң қалып» деген сол болар. Ал алыстан-ақ даралығы көзге ұратын Есенғали жырының түйсігі бөлек, сезімі терең.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
Б 12
Байбол, Ә
    Әбіш һәм «Аш бөрі» [Текст] / Ә Байбол // Qazaq adebieti. - 2024. - №.-16 ақпан. - Б. 8-9
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Әбіш Кекілбай -- Аш бөрі -- әңгіме -- боз үй -- Құрманғазы -- Қасқыр
Аннотация: «Таң атқалы жорытқаны жұртсыз жон. Тек жаңа ғана тастақ сайдың басындағы жалғыз құдыққа тап болып, ат суарып алды. Көптен бері бұл маңайға ел жуымапты. Құдық маңайының құмалағы қуаң. Астауы да қаңсуға айналыпты. Дегенмен көлденең керуен, бейсауат жолаушылар көп соғады екен, астаудың астына тыққан көн қауға бар боп шықты». Бұл – заманымыздың заңғар жазушысы, сөз зергері Әбіш Кекілбайдың Құрманғазы Сағырбайұлы ғұмырының бір ғана сәтінен сыр шертер «Аш бөрі» ат­ты шығармалары арасындағы ең аз талданған, иісі қазаққа мәшһүр композитордың образы керемет сомдалған кең тынысты әңгімесі.
Держатели документа:
БҚУ

83
Н 90
Нұрпейісов, Н.
    Қайраткердің әдебиеттану мұрасы [Текст] / Н. Нұрпейісов // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 6 маусым. - №108. - Б. 13.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Сұлтанбек Қожанов -- қазақ әдебиеті -- Темірбек Қожакеев -- Абай мен Ахмет, Мағжан ақындар -- Сұлтанбек Қожанов -- «Керуен» атты естеліктер кітабы -- жырлар -- Бейбіт Қойшыбаев
Аннотация: Мемлекет басшысы тарихымыздың күрделі кезеңдерін терең зерделеп, жазықсыз жапа шеккен боздақтарды ақтау ісін жалғастыру аса маңызды іс екенін атап көрсетті. Бүгінгі айтпағымыз да саяси қуғын-сүргін құрбаны болған тарихи тұлғалардың бірі, биыл туғанына 130 жыл толған Сұлтанбек Қожанов туралы. Әділетсіз қоғамның тақсіретін көп тартқан осы қайраткер кешегі 90-жылдарға дейін елеусіз, ескерусіз қалып келді. Қарт Қаратаудың теріскей бетіндегі шежірелі Созақ жерінде, дәлірек айтқанда, әулиелі Ақсүмбе, періштелі Ақбикеш баурайында дүниеге келген ол Түркістан, Ташкент, Орынбор, Қызылорда, Мәскеу, т.б. қалаларда оқып, еңбек етіп, саяси тұлға деңгейіне көтерілді. Тәрбие көзі ұстаздық еңбек пен хатшылық, комиссарлық қызметтің қай-қайсысын атқарса да елдік ұстанымнан айныған жоқ. Қожановты қайта тану сол тоқсаныншы жылдары жаңа бір күшпен белең алды. Профессор Темірбек Қожакеевтің, ҰҒА корреспондент-мүшесі Амантай Шәріптің, жазушы ғалымдар Бейбіт Қойшыбаев, Жолтай Әлмашұлы мен Дулат Тұрантегінің әр кезде жарық көрген еңбектері қайраткердің әр алуан қырын ашып, халыққа танытып жатыр.
Держатели документа:
БҚУ

32.816
Т 11
Төңкер, Е.
    Роботтехника – алғырлар бәсекесі [Текст] / Е. Төңкер // Егемен Қазақстан. - 2024. - 21 маусым. - №119. - Б. 18.
ББК 32.816

Рубрики: Кибернетические модели

Кл.слова (ненормированные):
робот -- Роботтехника -- физика -- математика -- информатика -- STEM -- science, technology, engineering and mathematics -- Python -- Paspberry Pi -- компьютерлік навигация
Аннотация: Жыл сайын жаңа робот, жаңа жүйе пайда болып, барлық салаға дендеп еніп келеді. Жасанды интеллект пен құлтемірлер адам ресурстарын алмастырып жатыр. Роботтехника – бірнеше ғылымның түйіскен тұсы. Мұнда физика, математика, информатика және тіпті биология саласындағы білім қолданылады. Сәт сайын шығып жатқан жаңалықтарға үңілсек, роботтехниканы барлық салада қолдануға болатынын дамыған елдер ерте түсінді. Бұл керуенге біз де ілесе бастадық. Ендеше, еліміздің роботтехника көшіндегі хал-ахуалын бағамдап көрейік.
Держатели документа:
ЗКУ

83
К 12
Қабылов, Н.
    Күнгейге беттеген керуен [Текст] / Н. Қабылов, Ғ. Кенжебаев // Қазақ әдебиеті . - 2024. - 23 тамыз. - №33. - Б. 21.
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

MeSH-не главная:

Кл.слова (ненормированные):
Мырзахан Ахметов -- ақын -- жазушы -- Ауылдастары арқа сүйеген аға
Аннотация: Жақында Алматыға қонаққа келгенде, кездесейсоқ Мырзахан Ахметовтің «Қилы-қилы тағдырлар» кітабы қолыма түсті. Бірден көзіме оттай басылып, өткен күндер көз алдыма тізбектеле қалды. Себебі Мырзахан менің курстасым болатын.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Кенжебаев, Ғ.

83(5каз)
Ж 12
Жайлыбай , Ғ.
    Жәркеннің жалғызы [Текст] / Ғ. Жайлыбай // Qazaq adebieti . - 2024. - №37.- 20 қыркүйек. - Б. 1,4-5
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Ақынның -- Жыраулар -- Несіпбек Айтұлы -- Отаншыл рухтың ақынымақаласы -- Жәркен -- Жалғыз поэмасы
Аннотация: Қазақта «Қыран күнге қараса да, кірпігін қақпайды» деген тәмсіл бар. Ақынның жүрек-жанары да солай. Кірпігін қақпайды. Қағуға тиіс те емес шығар. Шындықтың шырайын кіргізбесе де, ақиқат­тың атын жамылып, жұмыр жердің бетіндегі тарих керуеніне ілескен зұлымдық атаулы аз ба? Арманын ардақтап, үмітін үкілей алмаса, сан толқынның запыран зары, көлге айналған көз жасының өтеуі кімнің мойнында? Үздіккен үн, үлбіреген сезімді бастан кешірген Ақын жүрегі жан әлемін нұрға малып қана емес, қайраққа жанып та күн кешеді екен.
Держатели документа:
БҚУ