Электронный каталог

83
М 91
Мұсабаев, М.
    Сәкеннің соңғы күндері [Текст] / М. Мұсабаев // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 7 наурыз. - №47. - Б. 11.
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Сәкен Сейфуллин -- 130 жыл -- тұлға ақын -- әдеби дәстүр -- Үлкен террор -- англия-америкалық тарихшы -- Роберт Конквест
Аннотация: Тар жол, тайғақ кешуден тайсалмаған тұлға ақын, ірі мемлекет қайраткері Сәкен Сейфуллиннің биыл 130 жылдығы. 28 жасында қазақ өкіметін басқарған жаңа бағыттағы әдеби дәстүрдің негізін салған ақынның өмірі небәрі 44 жасында «Үлкен террор» саясатымен қиылды.
Держатели документа:
БҚУ

26.89
К 95
Құттымұратұлы, Қ.
    Сарайшықтың шырақшысы [Текст] / Қ. Құттымұратұлы // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 11 наурыз. - №49. - Б. 12.
ББК 26.89

Рубрики: краеведение

Кл.слова (ненормированные):
халықаралық экспедиция -- тарихшы -- географ -- геолог ғалымдар -- журналист -- өлкетанушы -- тіпті суретші -- Әбілсейіт Мұқтар -- Жошы ұлысы астаналары -- Сарайшық -- Алтын Орда
Аннотация: Осыдан бес жыл бұрын, 2019 жылдың қазан айында, халықаралық экспедиция құрамында жолға шықтық. Тобымызда тарихшы, географ, геолог ғалымдар, журналист, өлкетанушы, тіпті суретші де бар еді. Басшымыз – бір жыл бұрын ғана «Сарайшық» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының директоры болып іске кіріскен белгілі тарихшы Әбілсейіт Мұқтар.
Держатели документа:
БҚУ

63(5каз)
О-82
Өтениязов , С.
    Ұлттық тарих пен ұрпақ алдында арымыз таза болсын ("Ақтбан шұбырынды"оқиғасының ақиқаты) [Текст] / С. Өтениязов // Qazaq adebieti . - 2024. - №9.- 8 наурыз. - Б. 7
ББК 63(5каз)

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
Ақтабан шұбырынды -- жазушы .Нұржекеұлы -- Әбдезұлының мақаласы -- Кәрібаевтың «Аласапыран жылдар ақиқаты» -- История Киргиз кайсаков…» кітабы -- Мұхаммед Қанафия – Шоқан
Аннотация: Қазақ тарихындағы ең бір қаралы кезең «Ақтабан шұбырынды» оқиғасын өткен жылы Қазақ­стан жұртшылығы бір жыл бойы жетім қыздың тойындай етіп шала-шарпы атап өт­ті. Тарихшы деген атымыз бар, азды-көпті тарихи ғылымға сіңірген еңбегіміз бар болған соң, сол кемшін көріністерді көзімізбен көргесін үн шығармай қала алмадық. Өз басым ұлт­тық қасірет болған «Ақтабан шұбырынды» оқиғасының 300 жылдығына 10 ай, 8 ай, 6 ай, 3 ай… қалды деп 2022 жылы дабыл қағып едім, алайда ешқандай баспасөз «Ақтабан шұбырынды» оқиғасына қатысты бірде-бір мақаламды жарыққа шығармады. Неге олай болғанын аздап түсінсек те, түсінбеген болдық. Енді, міне, ұлт­тық тарихымыздың сол кезеңі хақында жарияланған мақалаларға тарихшы-ғалым ретінде біз де пікір айтып, үн қосайық, сол мақалалардың ала-құла тұстары болса соны да айтайық деген ойға келдік.
Держатели документа:
БҚУ

63
А 15
Әбілдос, Р.
    Ұлт қайраткерлерін әдеби кейіпкерлердей бір-біріне қарсы қою-әбестік [Текст] / Р. Әбілдос, Е. Иманбай // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 28 ақпан. - №41. - Б. 12.
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Талас Омарбеков -- 20-30 жылдар -- ұлт зиялылары туралы -- Алаш -- ұлттың генеалогиялық тұтастығы -- этнология -- «Ашаршылық» жинағы -- 4 томдық «Қазақстан
Аннотация: Тәуелсіздік жылдары ұлт тарихын түгендеуге айрықша еңбек сіңірген тұлғаның бірі – Ұлттық ғылым академиясының құрметті мүшесі, тарих ғылымдарының докторы, профессор Талас Омарбеков (1948-2021). Ғалымның 20-30 жылдардағы аштық қасіреті, ұлт зиялылары туралы еңбектері таңдаулы классикалық зерттеулер қатарында. «Алаш» тарихи зерттеу орталығында (Алматы) ұлттың генеалогиялық тұтастығы жөнінде ғылыми-жобаларды жүзеге асырды. Абай университетінде, Әл-Фараби университетінде, Ш.Уәлиханов тарих және этнология институтында тарихшы ғалымдарды даярлауға атсалысты. Ол – мектепке арналған «Қазақстан тарихы» оқулығының авторы. «Қазақ газеттері» құрамына енетін тарихи-танымдық «Ақиқат» журналында қызмет істеді. 4 томдық «Қазақстан (Қазақ елі) тарихын» жазуға жетекшілік етті («Ежелгі өркениеттерді зерттеу орталығы»). Парламент Сенаты әзірлеген көптомдық «Ашаршылық» жинағына қатысты. Қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссияның жуан ортасында жүрді. Өкінішке қарай, қабілет-қарымы елге қажет шақта әлемге нәубат болып келген пандемия салдарынан бақиға озды. Ғалым қайтарының алдында (5.05.2021 жыл) Әлихан Бөкейханның 155 жылдық мерейтойына орай «Тарлан» интеллектуалдық клубының мүшелерімен кездесіп, ой-тұжырымын ортаға салған екен. Ұстазымыздың таспаға жазылып қалған осы сөзін хатқа түсірген едік.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Иманбай, Е.

63(5каз)
М 94
Мырзабаева, Д.
    Марғұлан мұрасы – ұлттың рухани байлығы [Текст] / Д. Мырзабаева // Ana tili. - 2024. - №12.- 28 наурыз. - Б. 6
ББК 63(5каз)

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
Археолог -- этнограф -- тарихшы -- Қазақ КСР ҒА академигі -- Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері -- Әлкей Марғұлан -- 120 жыл -- ғылыми еңбектері -- мақала
Аннотация: Археолог, этнограф, тарихшы, Қазақ КСР ҒА академигі, Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері Әлкей Марғұланның туғанына 120 жыл толуына орай, Сақтаған Бәйішев атындағы Ақтөбе облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы өскелең ұрпақтың бойына мәдени құндылықтарды қалыптастырып, ұлы ғалымның еліміздің тарихы мен этнографиясы саласындағы мол мұрасын жеткізіп, өмірі мен ғылыми жолын жас ұрпаққа насихаттау мақсатында «Әлкей Марғұлан мұрасы – ұлттың рухани байлығы» тарихи-танымдық сағатын өткізді.
Держатели документа:
БҚУ

82(5Каз)
И 13
Ыбырайымұлы, Ә.
    Ай ханым туралы аңыз [Текст] / Ә. Ыбырайымұлы // Qazaq adebieti . - 2024. - №13.- 5 сәуір. - Б. 1,6-7
ББК 82(5Каз)

Рубрики: фольклор

Кл.слова (ненормированные):
адамзат -- Қойшығара Салғараұлы -- Сұхбат -- мифтік аңыз -- Зевс -- Геродот -- Тана-Ай
Аннотация: Мақалада адамсыз жерде тарих жоқ. Тарихты жасаған – Адам. Бірақ солай бола тұра адамзат жаратылған алғашқы күннен өз тарихын тасқа басып қалдыра алмаған. Оған оның жазу өнерін тым кеш, арада сан мыңдаған жылдар өткеннен кейін меңгергені айыпты болса керек. Осы ретте тылсым дүниеге жіті көз салып, тарих қойнауындағы құпияларды танып-білу арқылы түрік халықтарының беріде пайда болған жас этнос емес, сан мыңжылдықты құрайтын тарихы бар, ежелден келе жатқан көне халықтардың бірі екенін дәлелдейтін «Өмірбаян туған күннен басталады», «Жер-жаһанда арғы атаңның ізі бар» атты зерттеу еңбектерінің және өзге де 40-тан астам кітаптардың авторы, қаламгер-ғалым, тарихшы, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Қойшығара Салғараұлына жолығып, адамзат өркениеті жайында ой бөліскендігі жөнінде берілген.
Держатели документа:
БҚУ

83
Е 56
Елшібек, Ж.
    Туған топырақ тамыршысы [Текст] / Ж. Елшібек // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 28 мамыр. - №101. - Б. 13.
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Жазушы -- Рүстем Жанаев -- Төлеген Қажыбаев -- Қажығалым Мұқанов -- Тобық Жармағамбетов, Еркеш Ибраһим, Сейіт Кенжеахметов, Зейнел-Ғаби Иманбаев, Кәмен Оразалин, Өмір Кәріпұлы, Байжігіт Әбдіразақов, Мархабат Байғұтов -- журналист -- нағыз тарихшы – журналистер
Аннотация: Жазушы атану – кез келген пенденің маңдайына жазылмаған. Ол да әншілік, күйшілік сияқты қанмен беріліп, күндер жылжып, жылдар бойы жетіліп қалыптасады және ол ұлттық тілдің қайнар көзі арқылы жетілетін өнердің бірі. Осы тұрғыдан алғанда қазақ топырағы да ондай қабілет иелеріне кенде емес. Тілінен бал тамған сөз зергерлері бұрындары да болған, бүгінде де аз емес. Бірақ бізде жазу-сызу дәстүрі өмірге енгелі жазушы атаулының бәрі ондай шығармашылық адамдары көптеп шоғырланған ірі қалаларда немесе бас қалада тұрады деген солақай түсінік бар. Шындығында олай емес. Дәлдеп айтсақ, кешегі Лев Толстой, болмаса Михаил Шолоховтың өзі Мәскеуде не Санкт-Петербургта тұрып, мәңгілік дүниелер тудырған ештеңесі жоқ. Сондай-ақ Жидебайдағы Абай мен Торғайдағы Ыбырай да қара сөздің қаймағын қалқу үшін әйдік қалаларды іздемеген.
Держатели документа:
БҚУ

63.3-8
А 90
Асанәліұлы, С.
    Жауынгердің жорық жолдары [Текст] / С. Асанәліұлы // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 18 мамыр. - №95. - Б. 11.
ББК 63.3-8

Рубрики: Персоналии государственных и общественно-политических деятелей

Кл.слова (ненормированные):
Тарихи кітаптар -- Соғыс ардагерлері -- Жауынгер -- Махмұт Бесімбаев -- Майдандағы жанталас
Аннотация: Тарихи кітаптарды парақтасақ, кейде аспан асты жер үстіндегі дүрбелеңнен, аласапыран соғыс жылдарынан ары аса алмай жатамыз. Тарихшылар да көбіне-көп оқиғаның өзегін соғысқа дейін және соғыстан кейінгі жылдармен сабақтастырады. Екінші дүниежүзілік соғыстың ардагерлері жайында сөз бастасақ, аштық жылдарындағы нәубеттен айналып өте алмаймыз.
Держатели документа:
БҚУ

63
Ф 17
Файзолла, А.
    Алаш публицистикасы және бүгінгі заман [Текст] / А. Файзолла // Oral oniri. - 2024. - 18 сәуір. - №32. - Б. 10.
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Алаш -- Қазақ хандығы -- Алтын орда империясы -- Түркі қағанаты -- Алашорда -- ұлт зиялылары -- тарихшы Мәмбет Қойкелді -- іржақып Дулатұлы -- Ұлт зиялысы
Аннотация: Елімізді алып бәйтерекке теңесек, оның діңі – Алаш. Ал тамырлары Қазақ хандығы мен Алтын орда империясы, Түркі қағанаты болып тереңге кете береді. Осындай қуатты тамырлардан нәр алған Алашорда үкіметі қазақтың тәуелсіздігі үшін арпалысты, мемлекеттіліктің негізін қалады, бүгінгі территориямызды бекітіп, белгіледі. Өткен ғасырда ғұмыр кешкен ұлт зиялылары халқының келешегі үшін тек саясат майданында ғана емес, сондай-ақ ағартушылық саласында да қаны мен терін төкті. Бұл жөнінде тарихшы Мәмбет Қойкелді «Алашордашылар үшін ұлттық боcтaндық жолындaғы күрec пeн aғaртушылық қызмeт қaйықтың қоc ecкeгіндeй болaтын» – деп жазды. Ұлт қайраткерлерінің жұртын өркендеу, даму жолына үндеген шығармалары күні бүгінге дейін өзектілігін жойған жоқ. Сол себепті біз бұл мақаламызда Алаш публицистикасына тоқталмақпыз.
Держатели документа:
БҚУ

Бірманов, Н.
    Түркі дегеніміз кімдер ? Олар қалай пайда болды? [Текст] / Н. Бірманов // Oral oniri. - 2024. - 13 маусым. - №48. - Б. 10-11, 12.
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Нұрлыбек Бірманов -- тарихи деректер -- археологиялық зерттеу -- тарих -- орта ғасырлар -- қазақ хандығы -- скифтер, ғұндар, татарлар, черкестер
Аннотация: Шыққан тегін, түп-тұқиянын тануға біздің халық ерекше ықыласты жұрт. Бүгін назарларыңызға ұсынылып отырған мына тарихи сипаттағы көлемді мақаланың ауторы Нұрлыбек Бірманов та аталмыш бағытта біраздан бері ізденіп жүрген азамат. Ол өзінің пікір-пайымдарын бірнеше тарихшы ғалымдардың тарихи еңбектеріне сілтеме жасай отырып негіздейді. Оқып, ой түйіп, пікір білдіремін десеңіз, әрине, мархаббат!
Держатели документа:
БҚУ