Электронный каталог


 

Choice of metadata Статьи ППС

Page 35, Results: 353

Report on unfulfilled requests: 0

81.2
А 52

Алтай, А. А.
    Қазіргі ғылым парадигмасындағы «лингвистикалық интеллект» ұғымы [Текст] / А. А. Алтай, А. М. Абызова, Б. Ж. Каримова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 87-100.

ББК 81.2

Рубрики: Языкознание

Кл.слова (ненормированные):
интеллект -- лингвистикалық интеллект -- вербалды интеллект -- тілдік операциялар -- коммуникация -- риторика -- металингвистикалық аспект
Аннотация: Ғылыми мақалада «лингвистикалық интеллект» ұғымының қазіргі ғылым кеңістігіндегі орны мен зерттелу мәселесі қарастырылады. Зерттеудің мақсаты – «лингвистикалық интеллект» терминінің ерекшеліктері, қалыптасуы және оның ішкі құрамдас компоненттерін айқындау болып табылады. Жаһандану мен цифрлық өркениет ықпалының артуына байланысты жеке тұлғаның лингвистикалық әлеуетін арттыру өзекті мәселеге айналды. Адамның ақыл-ой қабілетінің айқын көрінісі саналатын бұл ұғымды түбегейлі зерттеп, лингвистикалық интеллектіні қалыптастыру және дамыту, жүзеге асу формаларын белгілеу, басты тілдік операцияларға сипаттама беру арқылы негізгі ғылыми міндет жүзеге асады. Зерттеу әдістемесіне лингвистикалық интеллект ұғымын нақты айқындауға мүмкіндік беретін лексикографиялық анализ, концептуалды саралау мен құрылымдық модельдеу тәсілдері кіреді. Зерттеліп отырған құбылысқа отандық және шетелдік ғалымдардың берген тұжырымдамалары мен бақылауларына сүйеніп оның басты белгілері анықталды. Сондай-ақ соңғы зерттеулер қорытындысы лингвистикалық интеллектінің дербес ерекшеліктерін көрсетіп отыр. Ұсынылған модельдер мен сызбалар нақты ғылыми дәлелдемелерді саралау нәтижесінде қалыптасты. Негізгі тұжырымдар лингвистикалық интеллектінің қазіргі уақытта жіті зерделеуді қажет ететін тұжырым екендігін дәлелдеді. Зерттеу тіл біліміне үлес қоса отырып, тың түсінік арқылы жаңа ғылыми нәтижелер алуға болатынын айғақтайды. Жұмыстың практикалық мәні лингвистикалық интеллекті ұғымының ерекшеліктеріне назар аудара отырып оны қалыптастыру мен дамыту мәселесін белгілеумен айқындалады.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Абызова, А.М.
Каримова, Б.Ж.

Алтай, А.А. Қазіргі ғылым парадигмасындағы «лингвистикалық интеллект» ұғымы [Текст] / А. А. Алтай, А. М. Абызова, Б. Ж. Каримова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.87-100.

341.

Алтай, А.А. Қазіргі ғылым парадигмасындағы «лингвистикалық интеллект» ұғымы [Текст] / А. А. Алтай, А. М. Абызова, Б. Ж. Каримова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.87-100.


81.2
А 52

Алтай, А. А.
    Қазіргі ғылым парадигмасындағы «лингвистикалық интеллект» ұғымы [Текст] / А. А. Алтай, А. М. Абызова, Б. Ж. Каримова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 87-100.

ББК 81.2

Рубрики: Языкознание

Кл.слова (ненормированные):
интеллект -- лингвистикалық интеллект -- вербалды интеллект -- тілдік операциялар -- коммуникация -- риторика -- металингвистикалық аспект
Аннотация: Ғылыми мақалада «лингвистикалық интеллект» ұғымының қазіргі ғылым кеңістігіндегі орны мен зерттелу мәселесі қарастырылады. Зерттеудің мақсаты – «лингвистикалық интеллект» терминінің ерекшеліктері, қалыптасуы және оның ішкі құрамдас компоненттерін айқындау болып табылады. Жаһандану мен цифрлық өркениет ықпалының артуына байланысты жеке тұлғаның лингвистикалық әлеуетін арттыру өзекті мәселеге айналды. Адамның ақыл-ой қабілетінің айқын көрінісі саналатын бұл ұғымды түбегейлі зерттеп, лингвистикалық интеллектіні қалыптастыру және дамыту, жүзеге асу формаларын белгілеу, басты тілдік операцияларға сипаттама беру арқылы негізгі ғылыми міндет жүзеге асады. Зерттеу әдістемесіне лингвистикалық интеллект ұғымын нақты айқындауға мүмкіндік беретін лексикографиялық анализ, концептуалды саралау мен құрылымдық модельдеу тәсілдері кіреді. Зерттеліп отырған құбылысқа отандық және шетелдік ғалымдардың берген тұжырымдамалары мен бақылауларына сүйеніп оның басты белгілері анықталды. Сондай-ақ соңғы зерттеулер қорытындысы лингвистикалық интеллектінің дербес ерекшеліктерін көрсетіп отыр. Ұсынылған модельдер мен сызбалар нақты ғылыми дәлелдемелерді саралау нәтижесінде қалыптасты. Негізгі тұжырымдар лингвистикалық интеллектінің қазіргі уақытта жіті зерделеуді қажет ететін тұжырым екендігін дәлелдеді. Зерттеу тіл біліміне үлес қоса отырып, тың түсінік арқылы жаңа ғылыми нәтижелер алуға болатынын айғақтайды. Жұмыстың практикалық мәні лингвистикалық интеллекті ұғымының ерекшеліктеріне назар аудара отырып оны қалыптастыру мен дамыту мәселесін белгілеумен айқындалады.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Абызова, А.М.
Каримова, Б.Ж.

83
С 11

Сұлтанғалиева, Р. Б.
    Мемуарлық прозадағы шығармашыл тұлғаның көркем бейнесі: ой әлемі және портреттер типологиясы [Текст] / Р. Б. Сұлтанғалиева, А. Т. Ибатолла // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 107-119.

ББК 83

Рубрики: Литературоведение

Кл.слова (ненормированные):
проза -- мемуар -- автобиография -- мемуар -- роман -- күнделік -- естелік мемуар
Аннотация: Зерттеудің мақсаты – қазақ әдебиетіндегі мемуар жанрының ерекшеліктерін айқындау, мемуарлық шығармаларды зерделеу, шығармалардың тілі мен табиғатына тоқталу. Мемуар жанрында жазылған шығармалардың баяндау бірлігін талдау, көркем бірлік тұрғысынан зерделеу. Бұл мақалада қазақ әдебиетіндегі мемуарлық жанрдың табиғаты туралы сөз қозғалады. Қазақ әдебиетінде мемуарлық жанр ерте дами бастады. Өз алдына бөлек жанр ретінде өзіндік типологиясымен ерекшеленетін бұл жанрдың тарихы өте ертеден, Орхон-Енисей жазбаларынан бастау алған. Мақалада мемуарлық жанрдың формалары мен жазылу түрлеріне қарай талдау жасалады. Мемуарлық жанрдың түрлеріне естелік, автобиография, естелік мемуар, хат, күнделіктер жатады. Автордың баяндауына қарай мемуарлық жанрдың ерекшеліктерін байқауға болады. Кейбір шығармаларда үзік-үзік естеліктер жазылса, ал кейбіреуінде балалық шағынан бастап автор өзі тоқтаған өмірінің кезеңіне дейін жазады. Өмірінің соңына дейін жазу не жазбауды автор өзі шешеді. Өмірінің белгілі бір кезеңіне дейін жазуды жөн көруі де мүмкін. Мемуарлық шығармалар арқылы біз сол замандағы халық мұраты мен ұлт тағдырын, халық үнін ести аламыз. Тарих жалпылама жазылатын болса, мемуарда біз жеке бір тұлғаның өзіндік ойы мен өзіне аян шындығын білеміз. Мемуар жанры жалаң баяндаудан тұрмайды. Олай болса, оқырманды еліктіре алмас еді. Баяндау шеберлігі, образды жасау тәсілдері, характерді ашатын диалогтар құруы, мінездеме мен портреттерді жазу жолдары ерекше рөл ойнайды. Мемуарлық шығармалардың ішіндегі М.Мағауин, Ә.Нұршайықов, Қ.Жұмаділов сынды жазушылардың романдарындағы шығармашыл тұлғаның бейнесі талқыланады. Аталған авторлардың өзіндік қолтаңбалары мен жазу стильдері айқындалады. Шығармаларға арқау болған өмір шындығы мен көркемдік ізденістері, автор мен кейіпкер өзара байланысы танылады. Мемуарлық жанр мен тарихи романдардың аражігі айқындалады. Мемуарлық шығармада тарихты берудің, шындықты жеткізудің көркемдік тәсілдері, автордың қалай жүзеге асырғандығы жайлы сөз болады.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Ибатолла, А.Т.

Сұлтанғалиева, Р.Б. Мемуарлық прозадағы шығармашыл тұлғаның көркем бейнесі: ой әлемі және портреттер типологиясы [Текст] / Р. Б. Сұлтанғалиева, А. Т. Ибатолла // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.107-119.

342.

Сұлтанғалиева, Р.Б. Мемуарлық прозадағы шығармашыл тұлғаның көркем бейнесі: ой әлемі және портреттер типологиясы [Текст] / Р. Б. Сұлтанғалиева, А. Т. Ибатолла // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.107-119.


83
С 11

Сұлтанғалиева, Р. Б.
    Мемуарлық прозадағы шығармашыл тұлғаның көркем бейнесі: ой әлемі және портреттер типологиясы [Текст] / Р. Б. Сұлтанғалиева, А. Т. Ибатолла // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 107-119.

ББК 83

Рубрики: Литературоведение

Кл.слова (ненормированные):
проза -- мемуар -- автобиография -- мемуар -- роман -- күнделік -- естелік мемуар
Аннотация: Зерттеудің мақсаты – қазақ әдебиетіндегі мемуар жанрының ерекшеліктерін айқындау, мемуарлық шығармаларды зерделеу, шығармалардың тілі мен табиғатына тоқталу. Мемуар жанрында жазылған шығармалардың баяндау бірлігін талдау, көркем бірлік тұрғысынан зерделеу. Бұл мақалада қазақ әдебиетіндегі мемуарлық жанрдың табиғаты туралы сөз қозғалады. Қазақ әдебиетінде мемуарлық жанр ерте дами бастады. Өз алдына бөлек жанр ретінде өзіндік типологиясымен ерекшеленетін бұл жанрдың тарихы өте ертеден, Орхон-Енисей жазбаларынан бастау алған. Мақалада мемуарлық жанрдың формалары мен жазылу түрлеріне қарай талдау жасалады. Мемуарлық жанрдың түрлеріне естелік, автобиография, естелік мемуар, хат, күнделіктер жатады. Автордың баяндауына қарай мемуарлық жанрдың ерекшеліктерін байқауға болады. Кейбір шығармаларда үзік-үзік естеліктер жазылса, ал кейбіреуінде балалық шағынан бастап автор өзі тоқтаған өмірінің кезеңіне дейін жазады. Өмірінің соңына дейін жазу не жазбауды автор өзі шешеді. Өмірінің белгілі бір кезеңіне дейін жазуды жөн көруі де мүмкін. Мемуарлық шығармалар арқылы біз сол замандағы халық мұраты мен ұлт тағдырын, халық үнін ести аламыз. Тарих жалпылама жазылатын болса, мемуарда біз жеке бір тұлғаның өзіндік ойы мен өзіне аян шындығын білеміз. Мемуар жанры жалаң баяндаудан тұрмайды. Олай болса, оқырманды еліктіре алмас еді. Баяндау шеберлігі, образды жасау тәсілдері, характерді ашатын диалогтар құруы, мінездеме мен портреттерді жазу жолдары ерекше рөл ойнайды. Мемуарлық шығармалардың ішіндегі М.Мағауин, Ә.Нұршайықов, Қ.Жұмаділов сынды жазушылардың романдарындағы шығармашыл тұлғаның бейнесі талқыланады. Аталған авторлардың өзіндік қолтаңбалары мен жазу стильдері айқындалады. Шығармаларға арқау болған өмір шындығы мен көркемдік ізденістері, автор мен кейіпкер өзара байланысы танылады. Мемуарлық жанр мен тарихи романдардың аражігі айқындалады. Мемуарлық шығармада тарихты берудің, шындықты жеткізудің көркемдік тәсілдері, автордың қалай жүзеге асырғандығы жайлы сөз болады.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Ибатолла, А.Т.

26.82
Т 23

Таскалиева, Г. Б.
    «Алтын-емел» ұлттық саябағының туристік ресурстық мүмкіндіктері мен ерекшеліктерін талдау [Текст] / Г. Б. Таскалиева // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 365-379.

ББК 26.82

Рубрики: География

Кл.слова (ненормированные):
ұлттық саябағы -- туристік мүмкіндіктер -- туристік нысандар -- Алтын-Емел -- туристік маршруттар -- биоалуантүрлілік
Аннотация: Бүгінгі таңда жаһандық туризм және қонақжайлылық индустриясы маңызды рөл атқарады. «Алтын-Емел» мемлекеттік ұлттық табиғи саябағы Қазақстандағы қазіргі заманғы биоалуантүрліліктің ең ірі қорығы және нағыз ашық аспан астындағы геологиялық-палеонтологиялық мұражай болып табылады. Ұзақ және күрделі геологиялық тарихы бар Алтын-Емелдің қазіргі ландшафтының бірегейлігі, флора мен фаунаның байлығы туристердің қызығушылығын тудырып отыр. Туристердің қызығушылығын қанағаттандыру барысында, туристік сапарлардың жыл сайынғы өсуіне қарамастан, ұлттық саябақтағы экологиялық туризм демалыс үшін базалық жағдайлардың және қажетті инфрақұрылымның болмауына байланысты бірқатар мәселелер туындайды.
Держатели документа:
ЗКУ

Таскалиева, Г.Б. «Алтын-емел» ұлттық саябағының туристік ресурстық мүмкіндіктері мен ерекшеліктерін талдау [Текст] / Г. Б. Таскалиева // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.365-379.

343.

Таскалиева, Г.Б. «Алтын-емел» ұлттық саябағының туристік ресурстық мүмкіндіктері мен ерекшеліктерін талдау [Текст] / Г. Б. Таскалиева // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.365-379.


26.82
Т 23

Таскалиева, Г. Б.
    «Алтын-емел» ұлттық саябағының туристік ресурстық мүмкіндіктері мен ерекшеліктерін талдау [Текст] / Г. Б. Таскалиева // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 365-379.

ББК 26.82

Рубрики: География

Кл.слова (ненормированные):
ұлттық саябағы -- туристік мүмкіндіктер -- туристік нысандар -- Алтын-Емел -- туристік маршруттар -- биоалуантүрлілік
Аннотация: Бүгінгі таңда жаһандық туризм және қонақжайлылық индустриясы маңызды рөл атқарады. «Алтын-Емел» мемлекеттік ұлттық табиғи саябағы Қазақстандағы қазіргі заманғы биоалуантүрліліктің ең ірі қорығы және нағыз ашық аспан астындағы геологиялық-палеонтологиялық мұражай болып табылады. Ұзақ және күрделі геологиялық тарихы бар Алтын-Емелдің қазіргі ландшафтының бірегейлігі, флора мен фаунаның байлығы туристердің қызығушылығын тудырып отыр. Туристердің қызығушылығын қанағаттандыру барысында, туристік сапарлардың жыл сайынғы өсуіне қарамастан, ұлттық саябақтағы экологиялық туризм демалыс үшін базалық жағдайлардың және қажетті инфрақұрылымның болмауына байланысты бірқатар мәселелер туындайды.
Держатели документа:
ЗКУ

26.82
Г 35


    Географиядан өтілетін «жасыл энергия көздері» тақырыбын проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастыру [Текст] / К. А. Тлеубергенова, Е. А. Тулегенов, Э. Қ. Қуандықова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 425-436.

ББК 26.82

Рубрики: География

Кл.слова (ненормированные):
жасыл энергия -- экология -- күн -- жел -- сарқылмайтын -- педагогика -- проблемалық оқыту технологиясы
Аннотация: Мақалада білім алушылардың География пәнінен оқылатын «жасыл энергия көздері» түсінігі, проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастырылып отыр. Атап айтқанда күн мен желден алынатын энергиялардың Қазақстандағы жағдайы мен ерекшеліктері қарастырылған. Ал бұл баламалы энергия көздері осы кездері біздің елдің ғана емес жүниежүзілік елдер деңгейіндегі көкейтесті мәселелерінің бірі болып отыр. Және «Баламалы энергия» көздері табиғи ресурстарды үнемі тұтынудың мүмкіндігі болмаған жағдайда сарқылмайтын энергия көзі ретінде тиімді пайдалануға бағытталған. Жасыл экономиканы дамыту, экологиялық дағдарысты болдырмаудың бірден бір жолы. Жердегі табиғи жасыл энергияның негізгі көзі - таусылмайтын энергия қорлары - Жел мен Күн. Және Қазақстан кремнийге бай болғандықтан жаңа технологиялар көмегімен, фотоэлектрлік модульдер өндіру қолға алынуда. Астанада фотоэлектрлік модульдер шығаратын «Astana Solar» зауыты Қазақстандық кремнийден күн батареяларын шығаруды қатты қолға алуда. Аталған энергия көздерінің адамзат тіршілігі үшін өте маңыздысы - радиоактивті заттар шығармауында. 2013 ж. Мемлекет басшысының Жарлығымен Қазақстанның «жасыл» экономикаға көшу тұжырымдамасы қабылданды. 2020 ж. дейінгі қысқа және 2030-2050 жылдарға дейінгі ұзақ мерзімді тұжырымдамада болашақта дамытатын индикаторлар қажеттігі көрсетілген. Демек, жасыл немесе жаңартылған энергия негізінде дамитын - елдің табиғатын жақсартуға, жаңартуға үлес қосатын, зиян келтірмеуге бағытталған жаңа технологиялардың қажеттілігі. Осы орайда, білім алушылардың танымдық әрекетін қалыптастыру мақсатында, берілген тапсырмалар - проблемалық технологиялар арқылы оқытудың жеке, топтық жолдары арқылы ұйымдастырылған.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Тлеубергенова, К. А.
Тулегенов, Е.А.
Қуандықова, Э.Қ.
Қиясова, Л.Ш.
Жорабай, С.Т.

Географиядан өтілетін «жасыл энергия көздері» тақырыбын проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастыру [Текст] / К. А. Тлеубергенова, Е. А. Тулегенов, Э. Қ. Қуандықова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.425-436.

344.

Географиядан өтілетін «жасыл энергия көздері» тақырыбын проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастыру [Текст] / К. А. Тлеубергенова, Е. А. Тулегенов, Э. Қ. Қуандықова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.425-436.


26.82
Г 35


    Географиядан өтілетін «жасыл энергия көздері» тақырыбын проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастыру [Текст] / К. А. Тлеубергенова, Е. А. Тулегенов, Э. Қ. Қуандықова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 425-436.

ББК 26.82

Рубрики: География

Кл.слова (ненормированные):
жасыл энергия -- экология -- күн -- жел -- сарқылмайтын -- педагогика -- проблемалық оқыту технологиясы
Аннотация: Мақалада білім алушылардың География пәнінен оқылатын «жасыл энергия көздері» түсінігі, проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастырылып отыр. Атап айтқанда күн мен желден алынатын энергиялардың Қазақстандағы жағдайы мен ерекшеліктері қарастырылған. Ал бұл баламалы энергия көздері осы кездері біздің елдің ғана емес жүниежүзілік елдер деңгейіндегі көкейтесті мәселелерінің бірі болып отыр. Және «Баламалы энергия» көздері табиғи ресурстарды үнемі тұтынудың мүмкіндігі болмаған жағдайда сарқылмайтын энергия көзі ретінде тиімді пайдалануға бағытталған. Жасыл экономиканы дамыту, экологиялық дағдарысты болдырмаудың бірден бір жолы. Жердегі табиғи жасыл энергияның негізгі көзі - таусылмайтын энергия қорлары - Жел мен Күн. Және Қазақстан кремнийге бай болғандықтан жаңа технологиялар көмегімен, фотоэлектрлік модульдер өндіру қолға алынуда. Астанада фотоэлектрлік модульдер шығаратын «Astana Solar» зауыты Қазақстандық кремнийден күн батареяларын шығаруды қатты қолға алуда. Аталған энергия көздерінің адамзат тіршілігі үшін өте маңыздысы - радиоактивті заттар шығармауында. 2013 ж. Мемлекет басшысының Жарлығымен Қазақстанның «жасыл» экономикаға көшу тұжырымдамасы қабылданды. 2020 ж. дейінгі қысқа және 2030-2050 жылдарға дейінгі ұзақ мерзімді тұжырымдамада болашақта дамытатын индикаторлар қажеттігі көрсетілген. Демек, жасыл немесе жаңартылған энергия негізінде дамитын - елдің табиғатын жақсартуға, жаңартуға үлес қосатын, зиян келтірмеуге бағытталған жаңа технологиялардың қажеттілігі. Осы орайда, білім алушылардың танымдық әрекетін қалыптастыру мақсатында, берілген тапсырмалар - проблемалық технологиялар арқылы оқытудың жеке, топтық жолдары арқылы ұйымдастырылған.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Тлеубергенова, К. А.
Тулегенов, Е.А.
Қуандықова, Э.Қ.
Қиясова, Л.Ш.
Жорабай, С.Т.

28
С 17

Самбаев, Н. С.
    Кіші Арал теңізіндегі қазіргі экологиялық өзгерістер жағдайында кәсіптік тұқы балықтарының (cyprinoidei) биологиялық ерекшеліктері мен ауланым динамикасы [Текст] / Н. С. Самбаев, С. Е. Шарахметов, С. Бердіахметқызы // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 445-461.

ББК 28

Рубрики: Биология

Кл.слова (ненормированные):
Кіші Арал теңізі -- кәсіптік тұқы балықтары -- биотоп -- гидроэкология -- ауланым
Аннотация: Кіші Арал теңізінің 2006 жылдан бастап гидроэкологиялық жағдайының қалпына келуіне байланысты, көптеген балық түрлеріне өмір сүру мүмкіндігі жоғарылады. Судың тұздылығы 10 промиллеге дейін түсіп, қоректік базасы қалпына келе бастады. Алайда он жыл өте теңіздің гидрологиялық жағдайы біртіндеп нашарлап, қалыпты қолайлы деңгейі 42 БЖм ауданы 330000 га дан, қазіргі кезеңде деңгейі 40,8 БЖм, ауданы 285000 га дейін төмендеді. Кіші Арал теңізінде басым бөлігін тұқы (Cyprinoidei) балық түрлері құрайды, яғни барлық 22 түрдің 13 түрі тұқы балықтарына тиесілі. Олар теңізде біркелкі таралмаған, себебі теңіз үш түрлі биотопқа – тұзды, тұздылау және тұщы аудандарға бөлініп, мекен ету ортасының су құрамы, қоректік қоры өзгеше болып келеді. Кіші Арал теңізінде зерттеу жұмыстары салыстырмалы түрде биотоптарда құрма аулармен жүргізіліп, кәсіптік балықтардың биологиялық өлшемдері талданды. Мақалада Кіші Арал теңізіндегі тұқы балық түрлерінің соңғы жылдардағы жағдайы, ұзындық-жастық құрылымы және биотоптар бойынша мекен ету ерекшелігі жазылған. Келешекте тұқы (Cyprinoidei) балық түрлерінің теңізде қолайлы жағдайда өсіп-өну үшін ұсыныстар келтірілген
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Шарахметов, С.Е.
Бердіахметқызы, С.

Самбаев, Н.С. Кіші Арал теңізіндегі қазіргі экологиялық өзгерістер жағдайында кәсіптік тұқы балықтарының (cyprinoidei) биологиялық ерекшеліктері мен ауланым динамикасы [Текст] / Н. С. Самбаев, С. Е. Шарахметов, С. Бердіахметқызы // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.445-461.

345.

Самбаев, Н.С. Кіші Арал теңізіндегі қазіргі экологиялық өзгерістер жағдайында кәсіптік тұқы балықтарының (cyprinoidei) биологиялық ерекшеліктері мен ауланым динамикасы [Текст] / Н. С. Самбаев, С. Е. Шарахметов, С. Бердіахметқызы // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1.- Б.445-461.


28
С 17

Самбаев, Н. С.
    Кіші Арал теңізіндегі қазіргі экологиялық өзгерістер жағдайында кәсіптік тұқы балықтарының (cyprinoidei) биологиялық ерекшеліктері мен ауланым динамикасы [Текст] / Н. С. Самбаев, С. Е. Шарахметов, С. Бердіахметқызы // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 445-461.

ББК 28

Рубрики: Биология

Кл.слова (ненормированные):
Кіші Арал теңізі -- кәсіптік тұқы балықтары -- биотоп -- гидроэкология -- ауланым
Аннотация: Кіші Арал теңізінің 2006 жылдан бастап гидроэкологиялық жағдайының қалпына келуіне байланысты, көптеген балық түрлеріне өмір сүру мүмкіндігі жоғарылады. Судың тұздылығы 10 промиллеге дейін түсіп, қоректік базасы қалпына келе бастады. Алайда он жыл өте теңіздің гидрологиялық жағдайы біртіндеп нашарлап, қалыпты қолайлы деңгейі 42 БЖм ауданы 330000 га дан, қазіргі кезеңде деңгейі 40,8 БЖм, ауданы 285000 га дейін төмендеді. Кіші Арал теңізінде басым бөлігін тұқы (Cyprinoidei) балық түрлері құрайды, яғни барлық 22 түрдің 13 түрі тұқы балықтарына тиесілі. Олар теңізде біркелкі таралмаған, себебі теңіз үш түрлі биотопқа – тұзды, тұздылау және тұщы аудандарға бөлініп, мекен ету ортасының су құрамы, қоректік қоры өзгеше болып келеді. Кіші Арал теңізінде зерттеу жұмыстары салыстырмалы түрде биотоптарда құрма аулармен жүргізіліп, кәсіптік балықтардың биологиялық өлшемдері талданды. Мақалада Кіші Арал теңізіндегі тұқы балық түрлерінің соңғы жылдардағы жағдайы, ұзындық-жастық құрылымы және биотоптар бойынша мекен ету ерекшелігі жазылған. Келешекте тұқы (Cyprinoidei) балық түрлерінің теңізде қолайлы жағдайда өсіп-өну үшін ұсыныстар келтірілген
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Шарахметов, С.Е.
Бердіахметқызы, С.

28.693.35
Д 40

Джангазиева, Б. Ж.
    Қазақстанның Қызыл Кітабына енген жыртқыш құстар [Текст] / Б. Ж. Джангазиева, Г. Е. Ерболатова, А. Н. Мырзағалиева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 63-69.

ББК 28.693.35

Рубрики: Птицы. Орнитология

Кл.слова (ненормированные):
Қызыл Кітап -- жыртқыш құстар -- Сұңқартәрізділер отряды -- Батыс Қазақстан облысы -- Жыланжегіш қыран -- бақалар -- тышқандар -- ұсақ -- Сақалтай -- Ақ сұңқар -- Бақалтақ қыран -- Қарақұс -- Бүркіт -- Дала қыраны -- Лашын
Аннотация: Бұл мақалада Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген жыртқыш құстарға шолу жасалды. Жалпы Қазақстан және Батыс Қазақстан облысы бойынша кездесетін түр сандары көрсетілді. Соның ішінде Аққұйрықты субүркіт, Жыланжегіш қыран, Ителгі, Сақалтай, Ақ сұңқар, Бақалтақ қыран, Қарақұс, Бүркіт, Дала қыраны, Лашын құстарының таралу аймағы, биологиялық ерекшеліктері және де қорғау шаралары қарастырылды. Құстар планетадағы жануарлардың ең гүлденген топтарының бірі болып табылады. Әлемде құстардың 8700 түрі бар, олардың ішінде Қазақстан фаунасында 530 түрі кездеседі. Қазақстанның Қызыл кітабына енген 50-ден астам түрі белгілі, ал Батыс Қазақстан облысы бойынша 41 түрі бар
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Ерболатова, Г.Е.
Мырзағалиева, А.Н.

Джангазиева, Б.Ж. Қазақстанның Қызыл Кітабына енген жыртқыш құстар [Текст] / Б. Ж. Джангазиева, Г. Е. Ерболатова, А. Н. Мырзағалиева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.63-69.

346.

Джангазиева, Б.Ж. Қазақстанның Қызыл Кітабына енген жыртқыш құстар [Текст] / Б. Ж. Джангазиева, Г. Е. Ерболатова, А. Н. Мырзағалиева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.63-69.


28.693.35
Д 40

Джангазиева, Б. Ж.
    Қазақстанның Қызыл Кітабына енген жыртқыш құстар [Текст] / Б. Ж. Джангазиева, Г. Е. Ерболатова, А. Н. Мырзағалиева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 63-69.

ББК 28.693.35

Рубрики: Птицы. Орнитология

Кл.слова (ненормированные):
Қызыл Кітап -- жыртқыш құстар -- Сұңқартәрізділер отряды -- Батыс Қазақстан облысы -- Жыланжегіш қыран -- бақалар -- тышқандар -- ұсақ -- Сақалтай -- Ақ сұңқар -- Бақалтақ қыран -- Қарақұс -- Бүркіт -- Дала қыраны -- Лашын
Аннотация: Бұл мақалада Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген жыртқыш құстарға шолу жасалды. Жалпы Қазақстан және Батыс Қазақстан облысы бойынша кездесетін түр сандары көрсетілді. Соның ішінде Аққұйрықты субүркіт, Жыланжегіш қыран, Ителгі, Сақалтай, Ақ сұңқар, Бақалтақ қыран, Қарақұс, Бүркіт, Дала қыраны, Лашын құстарының таралу аймағы, биологиялық ерекшеліктері және де қорғау шаралары қарастырылды. Құстар планетадағы жануарлардың ең гүлденген топтарының бірі болып табылады. Әлемде құстардың 8700 түрі бар, олардың ішінде Қазақстан фаунасында 530 түрі кездеседі. Қазақстанның Қызыл кітабына енген 50-ден астам түрі белгілі, ал Батыс Қазақстан облысы бойынша 41 түрі бар
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Ерболатова, Г.Е.
Мырзағалиева, А.Н.

42.349
С 20

Сарсенова, А. Н.
    Агарикоидты макромицеттердің ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. С. Қадерова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 78-81.

ББК 42.349

Рубрики: Грибы

Кл.слова (ненормированные):
Макромицеттер -- саңырауқұлақтар -- қақпақ саңырауқұлақтары -- базидиомицеттер -- аскомицеттер -- өсімдіктер -- микориза -- симбиоз -- экожүйенің тұрақты
Аннотация: Макромицеттер – көзге көрінетін, ірі денелі саңырауқұлақтар, олардың қатарына қалпақшалы саңырауқұлақтар, яғни базидиомицеттер (Basidiomycota) және аскомицеттер (Ascomycota) жатады. Олардың басты ерекшелігі – жемісті дене (қалпақша мен аяқша), бұл құрылымдар спорларды түзіп, таралуына ықпал етеді
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Қадерова, А.С.

Сарсенова, А.Н. Агарикоидты макромицеттердің ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. С. Қадерова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.78-81.

347.

Сарсенова, А.Н. Агарикоидты макромицеттердің ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. С. Қадерова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.78-81.


42.349
С 20

Сарсенова, А. Н.
    Агарикоидты макромицеттердің ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. С. Қадерова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 78-81.

ББК 42.349

Рубрики: Грибы

Кл.слова (ненормированные):
Макромицеттер -- саңырауқұлақтар -- қақпақ саңырауқұлақтары -- базидиомицеттер -- аскомицеттер -- өсімдіктер -- микориза -- симбиоз -- экожүйенің тұрақты
Аннотация: Макромицеттер – көзге көрінетін, ірі денелі саңырауқұлақтар, олардың қатарына қалпақшалы саңырауқұлақтар, яғни базидиомицеттер (Basidiomycota) және аскомицеттер (Ascomycota) жатады. Олардың басты ерекшелігі – жемісті дене (қалпақша мен аяқша), бұл құрылымдар спорларды түзіп, таралуына ықпал етеді
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Қадерова, А.С.

42.349
С 20

Сарсенова, А. Н.
    Афиллофора саңырауқұлақтарының ерекшеліктері мен зерттеу әдістемесі [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. Т. Турмыс // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 86-89.

ББК 42.349

Рубрики: Грибы

Кл.слова (ненормированные):
Микология -- флористика -- Афиллофороидты саңырауқұлақтар -- Агарикоидты саңырауқұлақтар -- Полипороидты -- Кортциоидты -- Клавариоидты -- Гидноидты -- Цифеллоидты
Аннотация: Микологиялық-флористикалық зерттеулердің басты мақсаты – белгілі бір аумақта кездесетін саңырауқұлақ түрлерінің толық тізімін жасау. Бұл мақсатқа қол жеткізуде далалық жұмыстар маңызды рөл атқарады, себебі зерттеу аумағының микобиоталық құрамына қатысты алғашқы мәліметтер сол жұмыстар арқылы жиналады. Сонымен қатар, түрлердің тізімін түзу кезінде ғылыми жарияланымдар, архивтік материалдар, гербарий қорлары және бұрын жүргізілген зерттеулердің нәтижелері мұқият ескерілуі қажет
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Турмыс, А.Т.

Сарсенова, А.Н. Афиллофора саңырауқұлақтарының ерекшеліктері мен зерттеу әдістемесі [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. Т. Турмыс // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.86-89.

348.

Сарсенова, А.Н. Афиллофора саңырауқұлақтарының ерекшеліктері мен зерттеу әдістемесі [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. Т. Турмыс // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.86-89.


42.349
С 20

Сарсенова, А. Н.
    Афиллофора саңырауқұлақтарының ерекшеліктері мен зерттеу әдістемесі [Текст] / А. Н. Сарсенова, А. Т. Турмыс // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 86-89.

ББК 42.349

Рубрики: Грибы

Кл.слова (ненормированные):
Микология -- флористика -- Афиллофороидты саңырауқұлақтар -- Агарикоидты саңырауқұлақтар -- Полипороидты -- Кортциоидты -- Клавариоидты -- Гидноидты -- Цифеллоидты
Аннотация: Микологиялық-флористикалық зерттеулердің басты мақсаты – белгілі бір аумақта кездесетін саңырауқұлақ түрлерінің толық тізімін жасау. Бұл мақсатқа қол жеткізуде далалық жұмыстар маңызды рөл атқарады, себебі зерттеу аумағының микобиоталық құрамына қатысты алғашқы мәліметтер сол жұмыстар арқылы жиналады. Сонымен қатар, түрлердің тізімін түзу кезінде ғылыми жарияланымдар, архивтік материалдар, гербарий қорлары және бұрын жүргізілген зерттеулердің нәтижелері мұқият ескерілуі қажет
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Турмыс, А.Т.

28
С 20

Сарсенова, А. Н.
    Amygdalus туысының биологиялық және экологиялық ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 96-99.

ББК 28

Рубрики: Биология

Кл.слова (ненормированные):
Бадам -- Amygdalus -- биологиялық ерекшеліктері -- экологиялық ерекшеліктері -- раушангүлділер -- Amygdalus ledebouriana -- Өсімдік -- Ледебур бадамы -- Генофонд -- Флора
Аннотация: Бадам – Rosaceae Juss тұқымдасының Prunoideae тармағының 65 туысының бірі және Prunus L. туысы өкіл болып табылады. Prunus немесе Amygdaleae туысының өкілдері төрт тармақшамен сипатталады (Amygdalus (L.) Focke.; Cerasus (Mill.) A. Gray.; Emplectocladus (Torr.) A. Gray.; және Prunus L.) және шамамен 254 түрді қамтиды. Amygdalus тармағы 6 секциядан тұрады (Amygdalopsis (Carr.) Linsz.; Cerasioides (Carr.) Linsz.; Chamaeamygdalus Spach; Euamygdalus Spach.; Lycioides Spach.; Spartioides Spach.). КСРО флорасының мәліметтері бойынша Amygdalus тармағына 16 түрі кіреді. Ең аз зерттелген бөлімдердің бірі - ерекше қорғау мәртебесі бар (эндем және сирек кездесетін өсімдік түрлері) және сәндік қасиеттері бар Chamaeamygdalus ергежейлі бадамдар секциясымен ұсынылған [5, 6]. Қазақстанның жоғарғы сатыдағы өсімдіктер тізімі және Қазақстан флорасы бойынша Chamaeamygdalus – ергежейлі бадамы (Prunus tenella Batsch syn. Amygdalus nana L.), Ледебур бадамы (Prunus ledebouriana syn. Amygdalus ledebouriana) және Петтунников бадамы (Prunus petunnikowii syn Amygdalus petunnikowii) болып табылады. Сонымен қатар Қазақстан флорасының тізіміне Lycioides (Amygdalus communis syn. Prunus dulcis) секциясының бір түрі және Euamygdalus (Amygdalus spinosissima syn. Prunus spinosissima) секциясының бір түрі еңгізілген
Держатели документа:
ЗКУ

Сарсенова, А.Н. Amygdalus туысының биологиялық және экологиялық ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.96-99.

349.

Сарсенова, А.Н. Amygdalus туысының биологиялық және экологиялық ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.96-99.


28
С 20

Сарсенова, А. Н.
    Amygdalus туысының биологиялық және экологиялық ерекшеліктері [Текст] / А. Н. Сарсенова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 96-99.

ББК 28

Рубрики: Биология

Кл.слова (ненормированные):
Бадам -- Amygdalus -- биологиялық ерекшеліктері -- экологиялық ерекшеліктері -- раушангүлділер -- Amygdalus ledebouriana -- Өсімдік -- Ледебур бадамы -- Генофонд -- Флора
Аннотация: Бадам – Rosaceae Juss тұқымдасының Prunoideae тармағының 65 туысының бірі және Prunus L. туысы өкіл болып табылады. Prunus немесе Amygdaleae туысының өкілдері төрт тармақшамен сипатталады (Amygdalus (L.) Focke.; Cerasus (Mill.) A. Gray.; Emplectocladus (Torr.) A. Gray.; және Prunus L.) және шамамен 254 түрді қамтиды. Amygdalus тармағы 6 секциядан тұрады (Amygdalopsis (Carr.) Linsz.; Cerasioides (Carr.) Linsz.; Chamaeamygdalus Spach; Euamygdalus Spach.; Lycioides Spach.; Spartioides Spach.). КСРО флорасының мәліметтері бойынша Amygdalus тармағына 16 түрі кіреді. Ең аз зерттелген бөлімдердің бірі - ерекше қорғау мәртебесі бар (эндем және сирек кездесетін өсімдік түрлері) және сәндік қасиеттері бар Chamaeamygdalus ергежейлі бадамдар секциясымен ұсынылған [5, 6]. Қазақстанның жоғарғы сатыдағы өсімдіктер тізімі және Қазақстан флорасы бойынша Chamaeamygdalus – ергежейлі бадамы (Prunus tenella Batsch syn. Amygdalus nana L.), Ледебур бадамы (Prunus ledebouriana syn. Amygdalus ledebouriana) және Петтунников бадамы (Prunus petunnikowii syn Amygdalus petunnikowii) болып табылады. Сонымен қатар Қазақстан флорасының тізіміне Lycioides (Amygdalus communis syn. Prunus dulcis) секциясының бір түрі және Euamygdalus (Amygdalus spinosissima syn. Prunus spinosissima) секциясының бір түрі еңгізілген
Держатели документа:
ЗКУ

4
А 92

Атшыбаева, Г. К.
    Қабылтөбе ауылы маңындағы Қабыржық (euonymus l) тұқымдасы өсімдіктері [Текст] / Г. К. Атшыбаева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 111-115.

ББК 4

Рубрики: Сельское и лесное хозяйство

Кл.слова (ненормированные):
биоалуантүрлілігі -- Қабылтөбе -- Қабыржық -- тұқымдасы өсімдіктері -- биологиялық ерекшеліктері -- флора -- Қызыл кітап -- Euonymus L. -- орман -- ботаникалық қоры -- Дубрава мемлекеттік ботаникалық қорығы
Аннотация: Қазақстанның бай биоалуантүрлілігі, соның ішінде сирек кездесетін және жойылу қаупі бар өсімдіктері, ерекше назар аударуды талап етеді. Қызыл кітапқа енгізілген түрлерді сақтау және қорғау - қоршаған ортаны қорғау саласындағы маңызды мәселелердің бірі. Қабылтөбе ауылы маңындағы еменді ормандарда кездесетін қабыржық (Euonymus L.) туысының өкілдері сирек әрі құнды өсімдіктердің қатарында. Олардың экологиялық маңызы зор, себебі бұл өсімдік жергілікті флораның ажырамас бөлігі болып табылады
Держатели документа:
ЗКУ

Атшыбаева, Г.К. Қабылтөбе ауылы маңындағы Қабыржық (euonymus l) тұқымдасы өсімдіктері [Текст] / Г. К. Атшыбаева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.111-115.

350.

Атшыбаева, Г.К. Қабылтөбе ауылы маңындағы Қабыржық (euonymus l) тұқымдасы өсімдіктері [Текст] / Г. К. Атшыбаева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан.- Б.111-115.


4
А 92

Атшыбаева, Г. К.
    Қабылтөбе ауылы маңындағы Қабыржық (euonymus l) тұқымдасы өсімдіктері [Текст] / Г. К. Атшыбаева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 111-115.

ББК 4

Рубрики: Сельское и лесное хозяйство

Кл.слова (ненормированные):
биоалуантүрлілігі -- Қабылтөбе -- Қабыржық -- тұқымдасы өсімдіктері -- биологиялық ерекшеліктері -- флора -- Қызыл кітап -- Euonymus L. -- орман -- ботаникалық қоры -- Дубрава мемлекеттік ботаникалық қорығы
Аннотация: Қазақстанның бай биоалуантүрлілігі, соның ішінде сирек кездесетін және жойылу қаупі бар өсімдіктері, ерекше назар аударуды талап етеді. Қызыл кітапқа енгізілген түрлерді сақтау және қорғау - қоршаған ортаны қорғау саласындағы маңызды мәселелердің бірі. Қабылтөбе ауылы маңындағы еменді ормандарда кездесетін қабыржық (Euonymus L.) туысының өкілдері сирек әрі құнды өсімдіктердің қатарында. Олардың экологиялық маңызы зор, себебі бұл өсімдік жергілікті флораның ажырамас бөлігі болып табылады
Держатели документа:
ЗКУ

Page 35, Results: 353

 

All acquisitions for 
Or select a month