Электронный каталог

63.3(5Қаз)
Қ 21
Қарамендина, М.
    Хан Кене және қазақ-қырғыз бірлігінің маңызы [Текст] / М. Қарамендина // Қазақ тарихы. - 2021. - №5. - б. 16-20
ББК 63.3(5Қаз)

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
кенесары -- хан -- қазақ -- қырғыз -- бірлік -- ұлт-азаттық -- қозғалыс -- саясат -- патша үкіметі -- отаршылдық -- көтеріліс -- орыс империясы -- батыр -- тұлға
Аннотация: Бұл мақалада әйгілі Абылай ханның немересі Кенесары Қасымовтың саяси өмірі, ол бастаған қазақ халқының ұлт-азаматтық қозғалысы, патшалық Ресейдің әскери экспансиясына қарсы тұруда хан Кененің қырғыздарды бірлесе күресуге шақыруы, алайда олардан қолдау таппай, отарлаушылардың құрған қақпанына екі халықтың да бірдей жем болып, арандап қалуы туралы, сондықтан отаршылдыққа қарсы күресте қазақ-қырғыз бірлігінің маңыздылығын дәлелдеп, әйгілеу мәселесі жазылған. Сондай-ақ бұл мақалада Кенесары туралы ақын-жазушылардың пікірлері, Кенесарының фольклорлық мәтіндерде сипатталуы, оның көшпелілердің арасында сыйлы тұлға екендігі жазылған.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ

84
О-57
Омашұлы, Д.
    Жан мәңгі (Жазушы Шархан Қазығұлдың "Күлпет" романы хақында) [Текст] / Д. Омашұлы // Ана тiлi. - 2022. - 23-29 маусым. - №25. - Б. 9
ББК 84

Рубрики: Художественная литература

Кл.слова (ненормированные):
романы -- Күлпет -- Америка -- Ләззат -- көркем шығарма -- қызыл империя -- Орыс империясы -- қазақ әдебиеті
Аннотация: Діни сенім-нанымда адамның тәні тіршілігін тоқтатқаннан кейін оның кеудесінен ұшып шыққан жаны 40 күнге дейін мәйіт шыққан үйді айналып ұшып жүреді деген түсінік бар. Қайтқан адамның қырқын беріп, 40 күннен соң құдай жолын жасап жататынымыз да сондықтан. Шарханның бұл романына «Күлпет» деп атау бергені де мәңгілік жан тақырыбын қаузау екен. «Күлпет» деген сөз «жан азабы» деген мағынаны, ал осыған ұқсас «Күлмет» деген сөз адамның өмірде біліп, білмей жіберген қателігі, айыбы, қылмыстық ісі дегенді білдіреді екен. Романға жан мен тәннің мәңгілік күресі өзек болған. Шарханның осы романындағы негізгі кейіпкері Әбужан бір сұхбаттасына былай дейді: «Күлметтің кесірінен күлпетке түсіп, жан азабын арқалаған адамның бүкіл өмірі күстаналықпен шерленіп өтетіні ақиқат. Адам үшін бұдан үлкен жаза жоқ. Іштен уатылғаннан асқан азап болмайды. Федор Достаевскийдің айтатыны бар: «Чтобы любить добро, нужно всем сердцем ненавидить зло». Жақсылықты жаныңдай сүю үшін жамандықты өлердей жек көруің керек, шынында да. Сонда ғана адамдықтан кетпейсің. Мен Достаевскийдің романындағы кесірлі ісі үшін азапқа түспей-ақ өмір сүретін Свидригайлов пен Лужин сияқты адамдардың тәнінен бұрын жаны өліп қалған деп түсінемін.. мен өлімнен ешқашан қорыққан емеспін, мен адам жанының мәңгілік екенінен қорқамын».
Держатели документа:
ЗКУ