База данных: Статьи ППС
Страница 21, Результатов: 210
Отмеченные записи: 0
201.
Подробнее
63
Н 91
Нығметжанов, Б. Т.
Мұсылман діни көшбасшыларының рухани-ағарту саласындағы қызметтері (XIX ғ. аяғы – XX ғ.) [Текст] / Б. Т. Нығметжанов // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 329-332.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Ресей империясы -- Орынбор мүфтилігі -- діни тұлғалар -- молда -- мектеп -- медресе -- білім -- ағартушылық
Аннотация: Мақалада Патшалық Ресейдің отаршылдық саясаты тұсында діни қайраткер ретінде тарих сахнасына көтерілген тұлғаларға тоқталады. Әсіресе қазақ даласында рухани-ағарту саласының дамуына татар, башқұрт зиялы инттелигенттерінің ықпалы зор болды. Ресей патшалығы Орынбор мүфтилігі арқылы діни тұлғаларды қатаң бақылауда ұстап отырды. Мақалада автор Сәлімгерей Тевкелевтің қызметін де толық деректер негізінде сипаттай түскен. Мақалада Ресей патшалығының қазақ жеріне жүргізген рухани-отарлау саясаты туралы баяндайды. Осы жағдайға қарамастан мұсылман діни элиталары бірігіп, қазақ даласындағы білім мен ағартудың, дін мен мәдениеттің қалыптасуына түрткі болғандығын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ
Н 91
Нығметжанов, Б. Т.
Мұсылман діни көшбасшыларының рухани-ағарту саласындағы қызметтері (XIX ғ. аяғы – XX ғ.) [Текст] / Б. Т. Нығметжанов // «Білім берудегі трендтер» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық ғылыми-әдістемелік конференциясының жинағы. - Орал, 2024. - Т.2. - Б. 329-332.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Ресей империясы -- Орынбор мүфтилігі -- діни тұлғалар -- молда -- мектеп -- медресе -- білім -- ағартушылық
Аннотация: Мақалада Патшалық Ресейдің отаршылдық саясаты тұсында діни қайраткер ретінде тарих сахнасына көтерілген тұлғаларға тоқталады. Әсіресе қазақ даласында рухани-ағарту саласының дамуына татар, башқұрт зиялы инттелигенттерінің ықпалы зор болды. Ресей патшалығы Орынбор мүфтилігі арқылы діни тұлғаларды қатаң бақылауда ұстап отырды. Мақалада автор Сәлімгерей Тевкелевтің қызметін де толық деректер негізінде сипаттай түскен. Мақалада Ресей патшалығының қазақ жеріне жүргізген рухани-отарлау саясаты туралы баяндайды. Осы жағдайға қарамастан мұсылман діни элиталары бірігіп, қазақ даласындағы білім мен ағартудың, дін мен мәдениеттің қалыптасуына түрткі болғандығын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ
202.
Подробнее
83.7
С 12
Сабыр, М.
Ғибраты мол ғалым [Текст] / М. Сабыр // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.2. - 17 қараша. - Б. 25-28.
ББК 83.7
Рубрики: Ораторское искусство
Кл.слова (ненормированные):
Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев -- риторика -- қазақ тілі мен әдебиеті -- педагогика ғылымдарының докторы -- профессор -- Қазақстан Педагогикалық ғылымдар академиясының академигі -- ҚР Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы -- Ресей Риторикалық қауымдастығының мүшесі -- Журналистер одағының мүшесі -- Қазақстанның Құрметті ұстазы -- Жұбан Молдағалиев» энциклопедиясының бас редакторы -- Үздік педагог-зерттеуші -- шешендік өнер
Аннотация: ХХ ғасырдың 90-жылдары - Кеңес Одағының ыдырауы, Қазақ елінің жаңғыруы, тәуелсіздігіміздің жариялануы қараңғы дүлей түннен кейін сәруар таң атқандай дүние жаңарған, сана оянған алапат өзгерістер кезеңі.Сөз жоқ осы кезеңде А.С.Пушкин атындағы Орал педагогикалық институты да елмен бірге түледі, жаңарды. Қазақ филологиясындағы байырғы елге танымал ұстаз-ғалымдардың қатары сайдың тасындай қыз-жігіттермен толықты. Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетін бітіріпМұрат Сабыров, Нұрлан Майманов, Люба Құсайыновалар келді, ал ауылдан тәжірибелі мектеп мұғалімдері Абат Қыдыршаев, Болат Жексенғалиевтар арнайы шақыртылды. Ғұлама декан Серікқали Шарабасовтың соңынан ердік, атақты ғалымдар Ғабдырахим Әбуханов, Қалимолла Мырзағалиев, Мәтжан Тілеужановтар салған сара жолмен жүріп, ешбіріміз адасқан жоқпыз, жаман жерді басқан жоқпыз. Сол жас мамандардың ішінен жұлдызы жарқырап, өзгеге ұқсамайтын дара жолмен жүріп, өскен, өнген тұлға-Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев.
Держатели документа:
ЗКУ
С 12
Сабыр, М.
Ғибраты мол ғалым [Текст] / М. Сабыр // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.2. - 17 қараша. - Б. 25-28.
Рубрики: Ораторское искусство
Кл.слова (ненормированные):
Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев -- риторика -- қазақ тілі мен әдебиеті -- педагогика ғылымдарының докторы -- профессор -- Қазақстан Педагогикалық ғылымдар академиясының академигі -- ҚР Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы -- Ресей Риторикалық қауымдастығының мүшесі -- Журналистер одағының мүшесі -- Қазақстанның Құрметті ұстазы -- Жұбан Молдағалиев» энциклопедиясының бас редакторы -- Үздік педагог-зерттеуші -- шешендік өнер
Аннотация: ХХ ғасырдың 90-жылдары - Кеңес Одағының ыдырауы, Қазақ елінің жаңғыруы, тәуелсіздігіміздің жариялануы қараңғы дүлей түннен кейін сәруар таң атқандай дүние жаңарған, сана оянған алапат өзгерістер кезеңі.Сөз жоқ осы кезеңде А.С.Пушкин атындағы Орал педагогикалық институты да елмен бірге түледі, жаңарды. Қазақ филологиясындағы байырғы елге танымал ұстаз-ғалымдардың қатары сайдың тасындай қыз-жігіттермен толықты. Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетін бітіріпМұрат Сабыров, Нұрлан Майманов, Люба Құсайыновалар келді, ал ауылдан тәжірибелі мектеп мұғалімдері Абат Қыдыршаев, Болат Жексенғалиевтар арнайы шақыртылды. Ғұлама декан Серікқали Шарабасовтың соңынан ердік, атақты ғалымдар Ғабдырахим Әбуханов, Қалимолла Мырзағалиев, Мәтжан Тілеужановтар салған сара жолмен жүріп, ешбіріміз адасқан жоқпыз, жаман жерді басқан жоқпыз. Сол жас мамандардың ішінен жұлдызы жарқырап, өзгеге ұқсамайтын дара жолмен жүріп, өскен, өнген тұлға-Абат Сатыбайұлы Қыдыршаев.
Держатели документа:
ЗКУ
203.
Подробнее
83
А 37
Айтбаева, А. Е.
Сырым батыр бастаған көтерілістің қазақ әдебиетіндегі көрінісі [Текст] / А. Е. Айтбаева // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 95-98.
ББК 83
Рубрики: Литературоведение
Кл.слова (ненормированные):
Сырым батыр -- қазақ әдебиет -- Ұлттық әдебиет -- тaрихи -- хaлық aқындaр
Аннотация: ХVIII ғaсырдың aяғы мен XIX ғaсырдың бaсындa пaтшa үкiметiнiң қaзaқ жерiн отaрлaу сaясaты белең aлғaны белгiлi. Отaршыл империя қaзaқ жерлерiнде бекiнiстер сaлып, жергiлiктi хaлықты aтa мекен қоныстaрынaн ығыстырa бaстaды. Қaзaқтың шұрaйлы жерлерi Ресейден келген мұжықтaрғa берiлiп, өздерi құм мен шөлейтке, тaу мен тaстaқ жерлерге қaрaй ығыстырa бaстaды. Отaрлaу сaясaтының aшықтaн-aшық жүргенiн Қaзaқстaнның әрбiр өңiрiнен нaқты мысaлдaр келтiре отырып сөз етуге болaтын болсa, соның бiрi бaтыс өңiрдегi ел жaғдaйы. Мәселен, бaтысымыздaғы Орaл кaзaк әскерлерiне шұрaйлы жерлердi бөлiп беру хaлықтың жaппaй нaрaзылығын тудырды. Отaршылдыққa қaрсы aлғaшқы дa, мaңызды көтерiлiстердiң ұзaқ жылдaрғa созылғaны тaрихтaн белгiлi.
Держатели документа:
ЗКУ
А 37
Айтбаева, А. Е.
Сырым батыр бастаған көтерілістің қазақ әдебиетіндегі көрінісі [Текст] / А. Е. Айтбаева // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 95-98.
Рубрики: Литературоведение
Кл.слова (ненормированные):
Сырым батыр -- қазақ әдебиет -- Ұлттық әдебиет -- тaрихи -- хaлық aқындaр
Аннотация: ХVIII ғaсырдың aяғы мен XIX ғaсырдың бaсындa пaтшa үкiметiнiң қaзaқ жерiн отaрлaу сaясaты белең aлғaны белгiлi. Отaршыл империя қaзaқ жерлерiнде бекiнiстер сaлып, жергiлiктi хaлықты aтa мекен қоныстaрынaн ығыстырa бaстaды. Қaзaқтың шұрaйлы жерлерi Ресейден келген мұжықтaрғa берiлiп, өздерi құм мен шөлейтке, тaу мен тaстaқ жерлерге қaрaй ығыстырa бaстaды. Отaрлaу сaясaтының aшықтaн-aшық жүргенiн Қaзaқстaнның әрбiр өңiрiнен нaқты мысaлдaр келтiре отырып сөз етуге болaтын болсa, соның бiрi бaтыс өңiрдегi ел жaғдaйы. Мәселен, бaтысымыздaғы Орaл кaзaк әскерлерiне шұрaйлы жерлердi бөлiп беру хaлықтың жaппaй нaрaзылығын тудырды. Отaршылдыққa қaрсы aлғaшқы дa, мaңызды көтерiлiстердiң ұзaқ жылдaрғa созылғaны тaрихтaн белгiлi.
Держатели документа:
ЗКУ
204.
Подробнее
63
Ш 12
Шақшақов, Қ. Ғ.
Ботай мәдениетінің ескерткіштеріндегі кешенді зерттеулер [Текст] / Қ. Ғ. Шақшақов, М. З. Утегенов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 172-182.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Тарих -- археология -- ескерткіш -- Солтүстік Қазақстан -- мәдениет -- Ботай
Аннотация: Мақалада Ботай мәденитетіндегі соңғы археологиялық зерттеулердің нәтижелері ұсынылған. Солтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы көрнекті ғалым В.Ф. Зайберттің жетекшілігімен 1980 жылы Ботай энеолиттік қонысы ашылды, кейінгі зерттеулер Солтүстік Қазақстан, Көкшетау және Ботай халықаралық экспедициясының ал кейінгі жылдары Ботай қонысына ұқсас болып келген бірқатар ескерткіштер – оның ішіндегі Рощинское, Сергеевка, Красный Яр, Васильковка, Баландино қоныстары ашылды. Солтүстік Қазақстан мен далалық белдеудің энеолиттік ескерткіштеріне қатысты материалдарды талдай келіп, біз мынадай бір заңдылықты байқадық. Ботай мәдениетінің археологиялық нысандар Орал-Ертіс аралығында көп жағдайда классикалық далалық экожүйеде, ал шекаралық аймақтарда – солтүстүгінде орманды-далалық, оңтүстігінде жартылай шөлді өңірлік орналасқан. Ботай мәдениетінің ескерткіштерінің зерттеу жаратылыстану ғылымдары саласындағы отандық, батыстық және ресейлік сарапшылардың зерттеулерінде Ботай қонысының артефактілері және мәдени қабаттарын жан-жақты талдау зерттеу нәтижесінде көптеген автордың жасаған ғылыми жаңалықтарын растайды. Сондай-ақ Ботай мәдениетінің басқа қоныстары. ерте жылқы шаруашылығының құрылымы мен технологиясы Ботай мәдениеті Еуразия және Қазақстан тарихында ерекше орын алады. Ботай мәдениеті тарихы ескерткіштері ғылыми және жалпы ғылыми әдебиеттерде үнемі талқылануда
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Утегенов, М.З.
Ш 12
Шақшақов, Қ. Ғ.
Ботай мәдениетінің ескерткіштеріндегі кешенді зерттеулер [Текст] / Қ. Ғ. Шақшақов, М. З. Утегенов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 172-182.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Тарих -- археология -- ескерткіш -- Солтүстік Қазақстан -- мәдениет -- Ботай
Аннотация: Мақалада Ботай мәденитетіндегі соңғы археологиялық зерттеулердің нәтижелері ұсынылған. Солтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы көрнекті ғалым В.Ф. Зайберттің жетекшілігімен 1980 жылы Ботай энеолиттік қонысы ашылды, кейінгі зерттеулер Солтүстік Қазақстан, Көкшетау және Ботай халықаралық экспедициясының ал кейінгі жылдары Ботай қонысына ұқсас болып келген бірқатар ескерткіштер – оның ішіндегі Рощинское, Сергеевка, Красный Яр, Васильковка, Баландино қоныстары ашылды. Солтүстік Қазақстан мен далалық белдеудің энеолиттік ескерткіштеріне қатысты материалдарды талдай келіп, біз мынадай бір заңдылықты байқадық. Ботай мәдениетінің археологиялық нысандар Орал-Ертіс аралығында көп жағдайда классикалық далалық экожүйеде, ал шекаралық аймақтарда – солтүстүгінде орманды-далалық, оңтүстігінде жартылай шөлді өңірлік орналасқан. Ботай мәдениетінің ескерткіштерінің зерттеу жаратылыстану ғылымдары саласындағы отандық, батыстық және ресейлік сарапшылардың зерттеулерінде Ботай қонысының артефактілері және мәдени қабаттарын жан-жақты талдау зерттеу нәтижесінде көптеген автордың жасаған ғылыми жаңалықтарын растайды. Сондай-ақ Ботай мәдениетінің басқа қоныстары. ерте жылқы шаруашылығының құрылымы мен технологиясы Ботай мәдениеті Еуразия және Қазақстан тарихында ерекше орын алады. Ботай мәдениеті тарихы ескерткіштері ғылыми және жалпы ғылыми әдебиеттерде үнемі талқылануда
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Утегенов, М.З.
205.
Подробнее
28
Д 20
Дарбаева, Т. Е.
Богатск ауылы маңындағы Жайық өзенінің жайылмалы шалғындарының мия қауымдастықтары [Текст] / Т. Е. Дарбаева, А. Е. Аубакірова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 32-36.
ББК 28
Рубрики: Биология
Кл.слова (ненормированные):
Богатск ауылы -- Жайық өзені -- мия қауымдастықтары -- жайылмалы шалғындар -- Жалпы Сырт -- аймақ -- Жер -- Батыс Қазақстан облысы -- геология -- Погодаево ауылы -- Жалаңаш мия
Аннотация: Байтерек ауданының көлемі 7700 шаршы шақырымды құрайды. Ол облыстың оң жақ жағалауының оңтүстігінде орналасқан және солтүстігінде Ресей Федерациясымен, оңтүстігінде Ақжайық, батысында Тасқала, шығысында Батыс Қазақстан облысының Теректі, солтүстік-шығысында Бөрлі аудандарымен шектеседі. Теректі ауданымен шекаралас, ортасында Орал қаласының жерлері солтүстік-батысқа қарай орналасқан. Ауданның орталығы- Переметное кенті
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Аубакірова, А.Е.
Д 20
Дарбаева, Т. Е.
Богатск ауылы маңындағы Жайық өзенінің жайылмалы шалғындарының мия қауымдастықтары [Текст] / Т. Е. Дарбаева, А. Е. Аубакірова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 32-36.
Рубрики: Биология
Кл.слова (ненормированные):
Богатск ауылы -- Жайық өзені -- мия қауымдастықтары -- жайылмалы шалғындар -- Жалпы Сырт -- аймақ -- Жер -- Батыс Қазақстан облысы -- геология -- Погодаево ауылы -- Жалаңаш мия
Аннотация: Байтерек ауданының көлемі 7700 шаршы шақырымды құрайды. Ол облыстың оң жақ жағалауының оңтүстігінде орналасқан және солтүстігінде Ресей Федерациясымен, оңтүстігінде Ақжайық, батысында Тасқала, шығысында Батыс Қазақстан облысының Теректі, солтүстік-шығысында Бөрлі аудандарымен шектеседі. Теректі ауданымен шекаралас, ортасында Орал қаласының жерлері солтүстік-батысқа қарай орналасқан. Ауданның орталығы- Переметное кенті
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Аубакірова, А.Е.
206.
Подробнее
20.1
Н 90
Нуржанова, Б. К.
Облыстық экологиялық-биологиялық орталығының білім алушыларына далада экскурсия жүргізу [Текст] / Б. К. Нуржанова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 282-286.
ББК 20.1
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
Ботаникалық экскурсиялар -- өсімдіктер -- экосистемалар -- биологиялық әртүрлілігі -- экологиялық ерекшеліктері -- Экскурсия -- далада экскурсия -- Облыстық экологиялық-биологиялық орталығы -- экожүйелер
Аннотация: Ботаникалық экскурсиялар — өсімдіктер мен экосистемаларды зерттеу мақсатында ұйымдастырылатын іс-шаралар. Олар ғылыми зерттеу үшін деректер жинау, өсімдіктердің биологиялық әртүрлілігін, экологиялық ерекшеліктерін және табиғаттың сақталуын зерттеу үшін маңызды. Бұл экскурсиялар табиғатпен тығыз байланыста болып, зерттеушілер мен қоғамның экологиялық сана-сезімін көтеруге көмектеседі. «Экскурсия» сөзінің түпкі мәні латын тіліндегі «excursіo» терминінен алынады, ол бүгінгі күні «сапар», «серуендеу» деген мағына береді. Басында бұл сөз «әскери шапшаңдық», кейіннен «серуенге шығу», «жорық» деп белгіленген. Аталған термин Ресейде ХІХ ғасырдан қолданылып келе жатыр. Экскурсия – жеке тұлғаның уақытша болатын елдегі (жердегі) туристік ресурстарды танымдық мақсатта жиырма төрт сағаттан аспайтын уақытқа барып көруі. Яғни бір тәуліктен аспаса онда жасалынған сапар «экскурсия» деп аталады. Сайып келгенде, экскурсия ғылыми, білім беру, танымдық, мәдени-ағарту, демалу, т.б. мақсаттарда белгілі бір орындарға ұйымдастырылатын ұжымдық сапар немесе жорық
Держатели документа:
ЗКУ
Н 90
Нуржанова, Б. К.
Облыстық экологиялық-биологиялық орталығының білім алушыларына далада экскурсия жүргізу [Текст] / Б. К. Нуржанова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 282-286.
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
Ботаникалық экскурсиялар -- өсімдіктер -- экосистемалар -- биологиялық әртүрлілігі -- экологиялық ерекшеліктері -- Экскурсия -- далада экскурсия -- Облыстық экологиялық-биологиялық орталығы -- экожүйелер
Аннотация: Ботаникалық экскурсиялар — өсімдіктер мен экосистемаларды зерттеу мақсатында ұйымдастырылатын іс-шаралар. Олар ғылыми зерттеу үшін деректер жинау, өсімдіктердің биологиялық әртүрлілігін, экологиялық ерекшеліктерін және табиғаттың сақталуын зерттеу үшін маңызды. Бұл экскурсиялар табиғатпен тығыз байланыста болып, зерттеушілер мен қоғамның экологиялық сана-сезімін көтеруге көмектеседі. «Экскурсия» сөзінің түпкі мәні латын тіліндегі «excursіo» терминінен алынады, ол бүгінгі күні «сапар», «серуендеу» деген мағына береді. Басында бұл сөз «әскери шапшаңдық», кейіннен «серуенге шығу», «жорық» деп белгіленген. Аталған термин Ресейде ХІХ ғасырдан қолданылып келе жатыр. Экскурсия – жеке тұлғаның уақытша болатын елдегі (жердегі) туристік ресурстарды танымдық мақсатта жиырма төрт сағаттан аспайтын уақытқа барып көруі. Яғни бір тәуліктен аспаса онда жасалынған сапар «экскурсия» деп аталады. Сайып келгенде, экскурсия ғылыми, білім беру, танымдық, мәдени-ағарту, демалу, т.б. мақсаттарда белгілі бір орындарға ұйымдастырылатын ұжымдық сапар немесе жорық
Держатели документа:
ЗКУ
207.
Подробнее
63
С 76
Стамшалов, Е. И.
Европадағы Түркістандық эмиграция өкілдері және ХХ ғ. 20-30 жылдарындағы қазақ босқындарының тағдыры [Текст] / Е. И. Стамшалов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №3. - Б. 149-166.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Түркістандық босқындар -- дайындау науқандары -- қазақ босқындары -- халық көтерілістері -- түйешілер керуені -- уәкілетті өкілдер -- реэмигранттар -- саяси эмиграция өкілдері -- қоныс аударушылар -- көмек қоры
Аннотация: Ресейдегі билік большевиктердің қолына көшкеннен кейінгі Европаға кеткен түрік саяси эмиграциясының алғашқы толқыны сапында идеялық тұғырнамаларына орай кеңестік билікті қабыл етпеген саяси қайраткерлер, интеллигенция өкілдері болды. М. Шоқай сияқты қайраткер тұлғалар өз тарихи отанында болып жатқан әлеуметтік-экономикалық және саяси өзгерістерді жіті қадағалап отырды. Шаруашылықты кеңестік үлгіде қайта жаңғыртудың солақай тәсілдері салдарынан орын алған аштық, босқыншылық көріністері Европадағы саяси эмиграция өкілдерін әрекетке бастады. Қазақстанның оңтүстік және батыс өңірлерінен іргелес Өзбекстан, Қарақалпақстан, Түркіменстан, Тәжікстан арқылы алыс шетелдер Иран мен Ауғанстанға ағылған босқындар көші пайда болды. Аштық пен жазалау шараларынан жан сақтауды мұрат еткен қазақ босқындарының шекаралық әскери күштер тарапынан қуғын-сүргінге ұшырады. Архив құжаттары мен естелік деректері босқыншылықтың ауыр зардабынан құтылу мақсатында қоныс аударушылар түрліше айла-тәсілдермен бой тасалап, кеңестік өкімет құрығынан құтылып кетуге жанталаса ұмтылысын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ
С 76
Стамшалов, Е. И.
Европадағы Түркістандық эмиграция өкілдері және ХХ ғ. 20-30 жылдарындағы қазақ босқындарының тағдыры [Текст] / Е. И. Стамшалов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №3. - Б. 149-166.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Түркістандық босқындар -- дайындау науқандары -- қазақ босқындары -- халық көтерілістері -- түйешілер керуені -- уәкілетті өкілдер -- реэмигранттар -- саяси эмиграция өкілдері -- қоныс аударушылар -- көмек қоры
Аннотация: Ресейдегі билік большевиктердің қолына көшкеннен кейінгі Европаға кеткен түрік саяси эмиграциясының алғашқы толқыны сапында идеялық тұғырнамаларына орай кеңестік билікті қабыл етпеген саяси қайраткерлер, интеллигенция өкілдері болды. М. Шоқай сияқты қайраткер тұлғалар өз тарихи отанында болып жатқан әлеуметтік-экономикалық және саяси өзгерістерді жіті қадағалап отырды. Шаруашылықты кеңестік үлгіде қайта жаңғыртудың солақай тәсілдері салдарынан орын алған аштық, босқыншылық көріністері Европадағы саяси эмиграция өкілдерін әрекетке бастады. Қазақстанның оңтүстік және батыс өңірлерінен іргелес Өзбекстан, Қарақалпақстан, Түркіменстан, Тәжікстан арқылы алыс шетелдер Иран мен Ауғанстанға ағылған босқындар көші пайда болды. Аштық пен жазалау шараларынан жан сақтауды мұрат еткен қазақ босқындарының шекаралық әскери күштер тарапынан қуғын-сүргінге ұшырады. Архив құжаттары мен естелік деректері босқыншылықтың ауыр зардабынан құтылу мақсатында қоныс аударушылар түрліше айла-тәсілдермен бой тасалап, кеңестік өкімет құрығынан құтылып кетуге жанталаса ұмтылысын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ
208.
Подробнее
26.82
Х 69
Ходжанова, Б. Х.
Литва Республикасының экономикасы: тарихи сабақтастық және қазіргі даму ерекшеліктері [Текст] / Б. Х. Ходжанова, Н. С. Жармаганбетова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №3. - Б. 388-403.
ББК 26.82
Рубрики: География
Кл.слова (ненормированные):
Литва Республикасы -- Алитус -- Вильнюс -- Каунас -- Клайпед -- Паневежск -- Таурагс -- Тельшяйск -- Еуропалық Одақ -- инновация -- экспорт -- энергетика
Аннотация: Бұл мақалада Литва Республикасының шаруашылығының құрылымы және экономикалық даму жағдайын қарастырады. Литва Республикасы — Балтық жағалауында орналасқан шағын, бірақ стратегиялық маңызы бар мемлекеттердің бірі. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін тәуелсіздігін алған Литва қарқынды саяси, экономикалық және әлеуметтік өзгерістерді бастан кешірді. Еуропалық Одақ пен НАТО мүшелігі елдің дамуына жаңа серпін берді. Елдің физикалық географиялық орналасуына жалпы шолу жасай отырып, қазіргі әлеуметтік-экономикалық даму барысына сипаттама беріледі. Литва Республикасы Шығыс Еуропа (Орыс) жазығының батысында орналасқан. Мұздық елдің рельефін қалыптастыруда маңызды рөл атқарды. Солтүстік аудандарды қоспағанда, Литва аумағы бүкіл Балтық жағалауындағы мұздық шөгінділерінің ең қуатты жинақталу аймағында орналасқан. ЖІӨ құрылымындағы өнеркәсіптің үлесі 2019 жыл бойынша 25,2 % құрайды. 1990 жылдан кейін бұл салада Балтық жағалауына тән процестер болды. Шикізат пен технологиялық байланыстардың үзілуі, нарықтар мен мемлекеттік тапсырыстардың жоғалуы өнеркәсіп құрылымының өзгеруіне, көптеген ірі кәсіпорындардың жойылуына әкелді. Отын өнеркәсібі бойынша Кеңес заманында Ресейден Новополоцк - Мажейкай мұнай құбыры арқылы келетін мұнай негізінде Литвада отын-энергетикалық кешен құрылды. Оның құрамына мұнай өңдеу зауыты, мұнай құбыры, Бутингтегі мұнай терминалы кірді. Литва-Балтық жағалауы елдерінің жалғыз өзі мұнай өңдеу болды. Көлік кешені бойынша ел аумағында автомобиль, әуе көлігі, темір жол көлігі жолға қойылған
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Жармаганбетова, Н.С.
Х 69
Ходжанова, Б. Х.
Литва Республикасының экономикасы: тарихи сабақтастық және қазіргі даму ерекшеліктері [Текст] / Б. Х. Ходжанова, Н. С. Жармаганбетова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №3. - Б. 388-403.
Рубрики: География
Кл.слова (ненормированные):
Литва Республикасы -- Алитус -- Вильнюс -- Каунас -- Клайпед -- Паневежск -- Таурагс -- Тельшяйск -- Еуропалық Одақ -- инновация -- экспорт -- энергетика
Аннотация: Бұл мақалада Литва Республикасының шаруашылығының құрылымы және экономикалық даму жағдайын қарастырады. Литва Республикасы — Балтық жағалауында орналасқан шағын, бірақ стратегиялық маңызы бар мемлекеттердің бірі. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін тәуелсіздігін алған Литва қарқынды саяси, экономикалық және әлеуметтік өзгерістерді бастан кешірді. Еуропалық Одақ пен НАТО мүшелігі елдің дамуына жаңа серпін берді. Елдің физикалық географиялық орналасуына жалпы шолу жасай отырып, қазіргі әлеуметтік-экономикалық даму барысына сипаттама беріледі. Литва Республикасы Шығыс Еуропа (Орыс) жазығының батысында орналасқан. Мұздық елдің рельефін қалыптастыруда маңызды рөл атқарды. Солтүстік аудандарды қоспағанда, Литва аумағы бүкіл Балтық жағалауындағы мұздық шөгінділерінің ең қуатты жинақталу аймағында орналасқан. ЖІӨ құрылымындағы өнеркәсіптің үлесі 2019 жыл бойынша 25,2 % құрайды. 1990 жылдан кейін бұл салада Балтық жағалауына тән процестер болды. Шикізат пен технологиялық байланыстардың үзілуі, нарықтар мен мемлекеттік тапсырыстардың жоғалуы өнеркәсіп құрылымының өзгеруіне, көптеген ірі кәсіпорындардың жойылуына әкелді. Отын өнеркәсібі бойынша Кеңес заманында Ресейден Новополоцк - Мажейкай мұнай құбыры арқылы келетін мұнай негізінде Литвада отын-энергетикалық кешен құрылды. Оның құрамына мұнай өңдеу зауыты, мұнай құбыры, Бутингтегі мұнай терминалы кірді. Литва-Балтық жағалауы елдерінің жалғыз өзі мұнай өңдеу болды. Көлік кешені бойынша ел аумағында автомобиль, әуе көлігі, темір жол көлігі жолға қойылған
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Жармаганбетова, Н.С.
209.
Подробнее
81
О-71
Орынова, Е. С.
Ресей зерттеушісі Петр Симон Паллас еңбегіндегі Батыс Қазақстан топономикасы [Текст] / Е. С. Орынова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 108-111.
ББК 81
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
Петр Симон Паллас -- Жайық өзені -- Батыс Қазақстан -- топонимика -- Река Яик -- Орал қаласы -- Яицкий городок
Аннотация: Бұл ғылыми мақалада Батыс Қазақстанның топонимикалық тарихына ерекше назар аударған және орал қаласы атауының шығу тегі және оның географиялық маңызы туралы өз пікірлерін айтқан Петр Симон Палластың зерттеулері қарастырылады. Оның "Яицкий қалашығы" атауының шығу тегі, Яик өзенімен байланысы және тарихи және мәдени маңызы бар "Орал" атауының өзгеруі туралы еңбектері қаралды. Мақалада сонымен қатар аймақтағы сауда және мәдени алмасулардағы орал қаласының рөлі зерттеліп, Паллас еңбектерінің маңыздылығы және оның зерттеулерінен алынған мәліметтердің қазіргі ғылыми зерттеулерге қосқан үлесі қарастырылады
Держатели документа:
ЗКУ
О-71
Орынова, Е. С.
Ресей зерттеушісі Петр Симон Паллас еңбегіндегі Батыс Қазақстан топономикасы [Текст] / Е. С. Орынова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 108-111.
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
Петр Симон Паллас -- Жайық өзені -- Батыс Қазақстан -- топонимика -- Река Яик -- Орал қаласы -- Яицкий городок
Аннотация: Бұл ғылыми мақалада Батыс Қазақстанның топонимикалық тарихына ерекше назар аударған және орал қаласы атауының шығу тегі және оның географиялық маңызы туралы өз пікірлерін айтқан Петр Симон Палластың зерттеулері қарастырылады. Оның "Яицкий қалашығы" атауының шығу тегі, Яик өзенімен байланысы және тарихи және мәдени маңызы бар "Орал" атауының өзгеруі туралы еңбектері қаралды. Мақалада сонымен қатар аймақтағы сауда және мәдени алмасулардағы орал қаласының рөлі зерттеліп, Паллас еңбектерінің маңыздылығы және оның зерттеулерінен алынған мәліметтердің қазіргі ғылыми зерттеулерге қосқан үлесі қарастырылады
Держатели документа:
ЗКУ
210.
Подробнее
82
Б 37
Бегежанова, К. Ж.
Түркітану және тарих [Текст] / К. Ж. Бегежанова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 114-118.
ББК 82
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
Түркітану -- классификация -- Орхон-Енисей жазба ескерткіштері -- Отарәлі Бүркіт -- тіл білімі
Аннотация: Баяндамада профессор, филология ғылымдарының докторы түрколог Отарәлі Бүркіт және тіл білімі қолөнершілерінің еңбектері ұсынылды.Академик Ә.Т. Қайдаров пен профессор М. Оразова "Түркологияны зерттеуге кіріспе", Н.А .Баскакова" түркі тілдерін зерттеуге кіріспе","Алтай тілдер отбасы", А. Н. Кононов" Ресейдегі түркі тілдерін оқыту тарихы".Бартольдтағы Еңбектер, Ғ. Айдарова. Түркология-мәдениет, әдебиет,тіл,тарих, этнография, география, түркі халықтарының әлеуметтік жағдайы мен философиялық көзқарастары туралы ғылымның бір саласы.
Держатели документа:
ЗКУ
Б 37
Бегежанова, К. Ж.
Түркітану және тарих [Текст] / К. Ж. Бегежанова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 114-118.
Рубрики: Филология
Кл.слова (ненормированные):
Түркітану -- классификация -- Орхон-Енисей жазба ескерткіштері -- Отарәлі Бүркіт -- тіл білімі
Аннотация: Баяндамада профессор, филология ғылымдарының докторы түрколог Отарәлі Бүркіт және тіл білімі қолөнершілерінің еңбектері ұсынылды.Академик Ә.Т. Қайдаров пен профессор М. Оразова "Түркологияны зерттеуге кіріспе", Н.А .Баскакова" түркі тілдерін зерттеуге кіріспе","Алтай тілдер отбасы", А. Н. Кононов" Ресейдегі түркі тілдерін оқыту тарихы".Бартольдтағы Еңбектер, Ғ. Айдарова. Түркология-мәдениет, әдебиет,тіл,тарих, этнография, география, түркі халықтарының әлеуметтік жағдайы мен философиялық көзқарастары туралы ғылымның бір саласы.
Держатели документа:
ЗКУ
Страница 21, Результатов: 210