Электронный каталог

63
А 52
Алтайұлы, Н.
    Алаш қозғалысының тарихы: Оралдан -Орынборға [Текст] / Н. Алтайұлы // Орал өңірі. - 2017. - №126. - 21 қазан. - Б. 1,6
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
алаш қозғалысы -- тарих -- орал -- орынбор -- 100 жылдығы -- тәуелсіздік
Аннотация: Кеше Орал қаласында Алаш қозғалысының және Алашорда Үкіметінің 100 жылдығына байланысты "Алаштан Тәуелсіздікке және Қазақстанның ұлттық бірігуіне" атты халықаралық конференция өтті. Конференцияда Ресей, Өзбекстан, Жапония және Қазақстан ғалымдары баяндама жасады.
Держатели документа:
БҚМУ

63.3
А 52
Алтайұлы, Н.
    Орда қоңған Орынбор [Текст] / Н. Алтайұлы // Орал өңірі. - 2017. - №13, 2 қараша. - Б. 6
ББК 63.3

Рубрики: Қазақстан тарихы

Кл.слова (ненормированные):
Орынбор -- Алаш орда 100 жыл -- рухани жаңғыру --
Аннотация: Қазан айының 20-сы күні Орал қаласында Алаш қозғалысының және Алашорда Үкіметінің 100 жылдығына байланысты облыстық тарих және археология орталығының ұйымдастыруымен "Алаш тан Тәуелсіздікке және Қазақстанның ұлттық бірігуіне" атты халықаралық конференция өтті
Держатели документа:
БҚМУ

83
Б 82
Боранқұл, А.
    Махамбеттануға жол ашқан ғалым [Текст] / А. Боранқұл // Орал өңірі. - 2017. - №139. - 21 қараша. - Б. 9
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
махамбеттану -- қажым жұмалиев -- 110 жыл -- ғалым
Аннотация: 1907 жылы облысымыздың Қаратөбе ауданының Жалғыз ағаш елді мекенінде дүниеге келген қара бала ең соңғы шығармасы "Жайсаң жандарда" көрсеткеніндей оқу іздеп, жаяулап, Орынбор қаласына барып, ересектер мектебіне қабылданды. Кейін Шымкент қаласындағы ауыл шаруашылығы техникумында оқыды. Ол Қажым Жұмалиев еді
Держатели документа:
БҚМУ

85.33
Қ 95
Құттымұратұлы, Қ.
    Текедегі тұңғыш қойылым [Текст] / Қ. Құттымұратұлы // Орал өңірі. - 2018. - №33. - 27 наурыз. - Б. 5
ББК 85.33

Рубрики: Театр

Кл.слова (ненормированные):
халықаралық театр күні -- текедегі тұңғыш қойылым -- орал қаласы -- тұңғыш театр -- батырбек әлжанұлы -- абдрахман байділдин
Аннотация: Тарихқа көз салсақ, қазақ топырағындағы тұңғыш театр 1860 жылы Орал қаласында ұйымдастырылған екен. Ал жалпы ұлттық театр өнерінің дамуына қазақ даласының іргесінде 1765 жылы ашылған Омбы қалалық театры мен 1869 жылдан қызмет еткен Орынбор кәсіби театрының ықпалы мол болыпты..."Қазақ театрының тарихы" (жауапты шығарушы Б.Құндақбаев, Алматы, "Ғылым", 1975) кітабында 1890 жылдардан бастап Қазақстан аумағындағы қалаларда ашылған халық үйлерінде ("народный дом") жергілікті сауыққойлар ұйымдастырылған труппалар жаппай пайда бола бастағаны айтылады.Бұл қазақтың театр өнерінің тууына да себеп болғаны рас.
Держатели документа:
БҚМУ

85.33
ол\Қ 95
Құттымұратұлы, Қ.
    Текедегі тұңғыш қойылым [Текст] / Қ. Құттымұратұлы // Егемен Қазақстан. - 2018. - №53. - 19 наурыз. - Б. 8
ББК 85.33

Рубрики: Театр

Кл.слова (ненормированные):
тарих -- театр -- текедегі тұңғыш қойылым -- ұлттық театр өнері -- батырбек әлжанұлы -- абдрахман байдилдин -- қазақ театрының тарихы
Аннотация: Тарихқа көз салсақ, қазақ топырағындағы тұңғыш театр 1860 жылы Орал қаласында ұйымдастырылған екен. Ал жалпы ұлттық театр өнерінің дамуына қазақ даласының іргесінде 1765 жылы ашылған Омбы қалалық театры мен 1869 жылдан қызмет еткен Орынбор кәсіби театрының ықпалы мол болыпты..."Қазақ театрының тарихы" (жауапты шығарушы Б.Құндақбаев, Алматы, "Ғылым", 1975) кітабында 1890 жылдардан бастап Қазақстан аумағындағы қалаларда ашылған халық үйлерінде ("народный дом") жергілікті сауыққойлар ұйымдастырылған труппалар жаппай пайда бола бастағаны айтылады.Бұл қазақтың театр өнерінің тууына да себеп болғаны рас.
Держатели документа:
БҚМУ

83
Х 24
Хасан, С.
    Пушкинді қызықтырған қазақтар [Текст] / С. Хасан // Ұлттық қоғамдық-саяси журнал, Aqiqat. - Алматы, 2019. - №1. - Б. 83-89
ББК 83

Рубрики: Литературоведение

Кл.слова (ненормированные):
ақын -- пушкин -- тасарал -- наталья -- петербург -- капитан кызы -- итальяндықтарша болмыс -- пугачев бүлігінің шежіресі -- петрдың тарихы -- орал -- тарихи шежіре -- поэма -- орынбор -- ақ жайық -- каспий теңізі
Аннотация: Бұл мақалада Александр Сергеевич Пушкиннің шығармашылығы туралы айтылған
Держатели документа:
БҚМУ

80/84(5каз)
Х 25
Хасан , С.
    Пушкинді қызықтырған қазақтар [Текст] / С. Хасан // AQIQAT. - Ақпан. - 2019. - №2. - Б. 46-54
ББК 80/84(5каз)

Рубрики: Филологические науки. Художественная литература

Кл.слова (ненормированные):
пушкинді қызықтырған қазақтар -- александр сергеевич пушкин -- жәңгір бөкейұлы -- орал казак әскері -- покатилов -- ақиқат журналы -- хасан серікқали
Аннотация: Александр Сергеевич сондағы Оралда болған үш тәуліктей уақыттың ішінде Орал Казак әскерінің әскери атаманы Покатиловтың қала орталығындағы қос қабатты сәулетті үйінде жатқан болатын. Ол да бұның бұрынғы кездесіп, талайғы шүйіркелесіп жүрген жоғары шенді әскерилерінің біріндей-ақ ақжарқын, адаммен жұғысқыш жан екен. Оның үстіне, Василий Осиповичтің өзі атақты ақын Александр Сергеевичке де мүлдем бөтен адам емес-ті. Ол кезінде жастай әскери адам болуды армандап, бертінде Екінші Петербург кадет корпусында оқыған еді. Ал, ол бертінде оны сәтімен бітірген соң, Неваның жағалауындағы бір әскери горнизонның артиллерияшылар бөлімшесінде біраз жыл қызмет атқарды. Оның ғасырдың басындағы Отан соғысы кезінде айрықша көзге түсіп, шенді, шекпенді болғандығы тағы бар. Түптеп келгенде, атаманның бұл кездегі Пушкиннің шығармашылығына деген өзіндік бір құрметі де ерекше еді. Покатилов ертеректе Петербургтегі зиялы қауым бас қосқан кештерде Александр Сергеевичтің сондағы қалың көпшіліктің қолқалауымен ортаға шығып, жаңа бір лирикалық жырларын шабыттана оқып, сондағы өзінің отырған ортасының ажары мен көркіне айналғандығына дейін де талай рет көзбен көрді. Па, шіркін, атақты Пушкинмен бір сәт қол берісіп амандасып, өзімен қайтара бір жүздесіп, оңашада бір тіл қатысу оның да көптен бергі іште жатқан бір асыл арманы еді ғой. Сол арманы өзін алдамағандығына шүкір десейші! Орал, шынында да, көне де, сұлу қала екен. Сол жылдың күзінде Орал Казак әскерінің наказной атаманы болып тағайындалатын Орал Казак әскерінің атаманы Покатилов Оралда ұлы ақынды өзі алдынан шығып, тиісінше қарсы алады. Бұндағы қауышу да Пушкиннің Оралға жеткенге дейінгі қауышуларының ешқайсысынан да еш кем болған жоқ. Сол жылдың 2-ші қазанында Пушкиннің өзінің әйеліне «…ондағы атаман мен казактар мені жақсы қарсалады, менің құрметіме екі мәрте қонақасы берді, олар менің денсаулығым үшін тост та көтерді…» деп үлкен толғаныс үстінде хат жазуының бір сыры да осында жатқан еді. Атаман бұл кезде өзінің қала сыртындағы саяжайынан қаладағы үйіне баруға енді ғана жинала бастаған болатын. Соған қарамастан, ол Пушкинді өзінің Шағанның етегіндегі орман-тоғайлы, бір шеті дариямен шектесіп жатқан саяжайына апарып, тиісінше сән-салтанатымен қонақ етті. Иә, сонда ғой, оның Пушкинге осыдан біраз жылдар бұрын ғана аң-құстар ғана мекен еткен бұл жабайы бақтың Орал казачествосы әскерінің саябағына айналдырылып, бұнда әртүрлі ағаш көшеттері отырғызылып, гүлзар баққа айналдырылғандығын айта келіп, бұл бақтың бертінде оралдықтардың арасында қарапайым ғана Хан тоғайы деп аталынып кеткендігін сөз ете қалғандығы! –Хан тоғайы? – Пушкинге сондағы атаманның әлгі сөздері тым тосын болып та естілген еді. –Иә-иә, Александр Сергеевич! – деді атаман өзінің сондағы қонақжай дастарханның басындағы әңгімесін әрі қарай да қызу түрде жалғастыра түсіп: – Бұл жәйден-жәй қойыла салған атау емес, бұл саялы бақтың ішінде кезінде Еділ мен Жайықтың аралығындағы ұланасыр сардалаға дейін келіп, Бөкей Ордасының негізін қалаған сұлтан Бөкей Нұралыұлы ақ патшаның құзырымен қазақ халқының сонау көне замандардан бергі салт-дәстүрлеріне сай, ақ киізге оралып, хан көтерілген. Бұл – бір, екіншіден, әлгі Бөкей хан өмірден өткен соң, оның орнына Астрахан қаласында, сондағы азаматтық губернатор Андреевскийдің үйінде жатып, орысша білім алған ұлы Жәңгір Бөкейұлы ресми түрде хан тағына отырғанда, әлі күнге дейін Ішкі (Бөкей) Орданы хан лауазымымен басқарып отырған ол да осы тоғайдың арасында тиісінше ақ киізге оралып, қалың елдің алдында хан көтерілген! Бір қарасаң, дәл сол кезде, яғни, осыдан тура он жылға жуық уақыт бұрын, дәл осы қазіргі сіз бен біз тұрған саябақта, бір жағынан, Жәңгір Бөкейұлы, бір жағынан, сондағы жас Жәңгірді хан сайламақ болып, сонау Орынбордан Оралға арнайы келген генерал-губернатор Эссеннің көздерінше, ала таңнан қала көгінен үш дүркін зеңбіректен сан рет оқ атылды. Иә, Александр Сергеевич, бұл тек сондағы Жәңгірді хан сайлау салтанатының тек алғашқы бір бастамасы ғана еді. Соның артынша-ақ, осы саябақтың ішінде халайықтың көз алдында Жәңгір Бөкеев ақ киізге оралып, оған Ішкі (Бөкей) Орданың ханы болып ресми түрде сайланғандығы туралы императордың Грамотасы салтанатты түрде табыс етіліп, үстіне сонау астаналық қаладағы ақ патшаның алтын сарайынан әкелінген бұлғын ішік жабылып, астына ақбоз ат мінгізілді.
Держатели документа:
БҚМУ

63.5(5каз)
С 13
Сабыр , М.
    Көрісу айты туралы не білеміз? [Текст] / М. Сабыр // Oral oniri. - 19 наурыз. - 2019. - №22-23. - Б. 8.
ББК 63.5(5каз)

Рубрики: Этнография

Кл.слова (ненормированные):
көрісу айты туралы не білеміз? -- 14 наурыз көрісу күні -- мереке -- Қазақ елі -- болашаққа бағдар: рухани жаңғыру -- Мұрат Сабыр - филология ғылымдарының докторы, профессор
Аннотация: 14 наурыз - Көрісу айты, көрісу күні емес. Ауызекі тілде көрісетін күн дегенмен, бұл бір күнмен шектелмейтін мейрам. Ежелде күллі қазақ даласында болған мереке кейін ұмыт қалып, еліміздің батыс аймақтарында ғана сақталған. "Көрісу айты" Атырау, Маңғыстау, Батыс Қазақстан, Ақтөбе облысының кей аудандарында, Қарақалпақстан, Түрікменстан қазақтарында, Ресейдің Саратов, Самара, Орынбор, Астрахан аймақтарында сақталған. "Көрісу айты", Ұлыстың ұлы күні құтты болсын! Жастан жасқа жете берейік!
Держатели документа:
БҚМУ

76.01(5каз)
Z99
Құттымұратұлы , Қ.
    "Ұшқынның" редакторы Тамимдар Сафиев [Текст] / Қ. Құттымұратұлы // EGEMEN QAZAQSTAN. - 19 наурыз. - 2019. - №53. - Б. 10.
ББК 76.01(5каз)

Рубрики: Журналистика

Кл.слова (ненормированные):
Ұшқынның редакторы Тамимдар Сафиев -- ел газеті егемен қазақстан -- бір ғасырлық тойын атап өтуде -- халел есенбаев -- тамимдар сафиев -- тілші Қ.Құттымұратұлы -- "Егемен" - 100
Аннотация: Биыл ел газеті "Егемен Қазақстан" бір ғасырлық тойын атап өткелі отыр. Сонау 1919 жылы 17 желтоқсанда "Ұшқын" деген атаумен Орынборда жарық көрген басылымның басы-қасында жүрген алғашқы алғақы редакторлар ретінде Халел Есенбаев пен Тамимдар Сафиевтің есімі қатар аталады.
Держатели документа:
ЗКГУ

63.3 (5Каз)
И 85
Исенов, Ө.
    Қазақ газеті: ұлт мүддесі [Текст] / Ө. Исенов // Қазақ тарихы . - Алматы, 2019. - №3(170). - Б. 22-23
ББК 63.3 (5Каз)

Рубрики: История Казахстана

Кл.слова (ненормированные):
А.Байтұрсынұлы -- орынбор қаласы -- қазақ газеті -- редактор -- түрік баласы -- алаш зиялылары -- ұлттық газет -- ұлттық партия -- жеке шағын кітапхана -- орынбор губерниясы
Аннотация: Қазақ газетінің номерлері бүгінде Алматыда Ұлттық кітапхананың және бір бөлігі Орынбор облыстық ғылыми кітапханасы қорында сақтаулы. Бұл - бір. Екіншіден, Қазақ газеті бүкіл қазақ сахарасының рухани саяси өрлеуіне ықпал етті. Үшіншіден, Жоғарыда ықшамдай тұжырымдаған және біз бұл жолы сөз етпеген "Қазақ газетінде" жарияланған мақалалар, сөз, жоқ түбі бір түркі халқының бірлігі мен ұлттық төл тарихымыздың да күрделі мәселелері болды
Держатели документа:
БҚМУ