Электронный каталог

28
Д 41
Джангазиева, Б. Ж.
    Содержание тяжелых металлов в тканях и органах промысловых видов рыб реки Урал [Электронный ресурс] / Б. Ж. Джангазиева // Жаңа ғасырдағы білім мен ғылым: магистранттардың ғылыми мақалалар жинағы. - 2013. - С. 54-59
ББК 28

Рубрики: Экология

Кл.слова (ненормированные):
метал -- промысел -- рыба -- река -- Урал -- аккумуляция -- ртуть -- свинец -- хром -- цинк -- кадмий -- медь -- мышьяк -- никель -- производство -- судак
Аннотация: В данной статье показана особенности содержания и распределения тяжелых металлов в мышцах, жабрах, чешуе, печени, гонадах леща, судака, щуки в возрасте пяти-шести лет, обитающих в реке Урал.
Держатели документа:
ЗКГУ

20.1
А 92

    Атырау мұнай өңдеу зауытының техногендік әсер ету аймағындағы топырақтың ластану дәрежесін бағалау [Текст] / А. А. Ошақбай, Т. А. Базарбаева, Г. А. Мұқанова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 499-510.
ББК 20.1

Рубрики: Экология

Кл.слова (ненормированные):
топырақтың ластануы -- ауыр металдар -- экологиялық қауіп -- Атырау мұнай өңдеу зауыты -- жиынтық көрсеткіш -- техногендік әсер -- топырақтың химиялық құрамы -- экологиялық мониторинг -- ластаушы заттар -- тұрақты даму
Аннотация: Бұл мақалада Атырау мұнай өңдеу зауытының (АМӨЗ) техногендік әсер ету аймағындағы топырақтың ауыр металдармен ластану деңгейі зерттеледі. Зерттеудің негізгі мақсаты – зауыт аймағындағы топырақтың химиялық құрамындағы ауыр металдардың (мышьяк, никель, хром, кадмий және т.б.) концентрациясын анықтап, олардың экологиялық қауіпсіздігін бағалау. Зерттеу далалық және зертханалық әдістерді қолдану арқылы жүргізілді. Топырақтың химиялық ластануының жиынтық көрсеткіші (Zc) есептеліп, оның қауіптілік деңгейі бағаланды. Нәтижелер бойынша ауыр металдардың концентрациясы кейбір нүктелерде шекті рұқсат етілген концентрациядан (ШРК) бірнеше есе жоғары екені анықталды. Әсіресе, хром мен никельдің мөлшері экологиялық және адам денсаулығына үлкен қауіп төндіретін деңгейде. Зерттеу нәтижелері топырақтың ластану дәрежесін төмендету және экологиялық жағдайды жақсарту бойынша нақты ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді. Антропогендік әсерді азайту үшін экологиялық мониторинг жүйесін енгізу және қалпына келтіру шараларын жүргізу қажеттігі атап өтіледі
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Ошақбай, А.А.
Базарбаева, Т.А.
Мұқанова, Г.А.
Қырғызбай, Қ.Т.
Әлимұратқызы, А.

40.3
А 51
Алмагамбетова, С. Т.
    Топырақты ауыр металдардан тазарту технологияларын зерттеу [Текст] / С. Т. Алмагамбетова, М. Горбачева, А. Әділбай // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 49-52.
ББК 40.3

Рубрики: Почвоведение

Кл.слова (ненормированные):
Топырақтану -- жер -- Индустрияландыру -- урбанизация -- темір -- никель -- марганец -- мырыш -- микроэлементтер -- Ауыр металдар -- Фиторемедиация -- гипераккумуляторлық өсімдіктер -- Биологиялық сорғыны
Аннотация: Соңғы жылдары қоршаған ортаның ауыр металдармен және тұрақты органикалық ластаушы заттармен ластануының жаһандық проблемасына көбірек көңіл бөлінуде. Индустрияландыру мен урбанизацияның өсуіне байланысты соңғы бірнеше онжылдықта қоршаған ортадағы ауыр металдар мазмұны айтарлықтай өсті, бұл бүкіл әлемде үлкен алаңдаушылық туғызды. HMs-тығыздығы 5 г/см3-тен асатын және атомдық массасы кальцийден асатын металл элементтер тобы (MW = 40). Ауыр металдардың көпшілігі өте улы. Олардың жартылай шығарылу кезеңі 20 жылдан асады және табиғаты бойынша өте тұрақты, сондықтан биологиялық немесе физикалық процестер арқылы ыдырамайды, бірақ топырақта жиналады, бұл қоршаған ортаға ұзақ мерзімді қауіп төндіреді. Табиғатта микроэлементтер екі санатқа бөлінеді: алмастырылмайтын және алмастырылмайтын. Кобальт (Co), мыс (Cu), хром (Cr), темір (Fe), никель (Ni), марганец (Mn) және мырыш (Zn) сияқты металдар тірі организмдердегі физиологиялық және биохимиялық процестер үшін өте маңызды және маңызды металдар болып табылады; дегенмен, артық болған кезде олар улы болуы мүмкін. Кадмий (Cd), сынап (Hg) және қорғасын (Pb) — бұл тірі организмдер үшін өте қауіпті ауыр металдар
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Горбачева, М.
Әділбай, А.

20.1
E20

    Ecological assessment of aerotechnogenic pollution by heavy metals in the North Kazakhstan region [Текст] / B. Doskenova, G. Baituk, Zh. Nurkan [и др.] // Bulletin WKU. - 2025. - №2. - Р. 593-604.
ББК 20.1

Рубрики: Экология

Кл.слова (ненормированные):
экологическая оценка -- тяжелые металлы -- атмосферный воздух -- почва -- загрязнение
Аннотация: Загрязнение окружающей среды хрупкими металлами является актуальной проблемой из-за их устойчивости, способности к биоаккумуляции и токсического воздействия на экосистемы и здоровье человека. Северо-Казахстанская область усиливает влияние различных антропогенных факторов, включая промышленные выбросы, сельскохозяйственные практики и автомобильный транспорт, способствующие загрязнению окружающей среды и окружающей среды. Тяжелые металлы, такие как свинец (Pb), кадмий (Cd), цинк (Zn), никель (Ni) и ртуть (Hg), попадают в окружающую среду в результате промышленной деятельности, выхлопной транспортировки газа и применения агрохимикатов. Эти загрязнители накапливаются в почве, создают долгосрочные риски для сельскохозяйственного производства, качества грунтовой воды и биоразнообразия. Методология исследования включает в себя полевые отборы проб, лабораторный анализ и геопространственную оценку с применением ГИС-технологий для визуализации очагов загрязнения. Концентрации металлов в атмосфере и почве сопоставляются с национальными и международными стандартами безопасности для определения степени загрязнения. В ходе регулирования также контролируются экологические риски, связанные с загрязнением металлами, с акцентом на их контролируемом воздействии на здоровье человека. Хроническое воздействие вредных металлов может привести к серьезным проблемам со здоровьем, включая респираторные заболевания, неврологические нарушения и канцерогенные эффекты. Результаты исследований выявляют наиболее пострадавшие районы и меры по снижению загрязнения, такие как улучшение контроля загрязнений, устойчивое землепользование и ужесточение экологических норм. Исследование проводится по разработке систем долгосрочного и стратегий управления загрязнением для обеспечения безопасности
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Doskenova, B.
Baituk, G.
Nurkan, Zh.
Saduova, A.
Kaisina, G.