База данных: Статьи
Страница 2, Результатов: 26
Отмеченные записи: 0
11.
Подробнее
81
Қ 58
Қожахметова, Ф. Б.
"Ғаламның тілдік бейнесін" жасаудағы кәсіп, зат, сан атаулары мен кірме сөздер қоданысының танымдық мәні (Т.Ізтілеуов шығармашылығы бойына) [Текст] / Ф. Б. Қожахметова // әл-Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы = Вестник КазНУ им. аль-Фараби. - Алматы, 2017. - Б. 180-184. - (Филология серия = Cерия филологическая)
ББК 81
Рубрики: Тіл білімі
Кл.слова (ненормированные):
дискурс -- ғаламның тілдік бейнесі -- тілдік тұлға -- аялық білім -- лингвомәдени бірліктер -- автордың прагматикалық ұстаным
Аннотация: Мақалада ғалымның тілдік бейнесін айқындауда кез-келген көркем шығармадағы дүниетанымдық тілдік бірліктердің кейіпкер образын ашуға қызмет ететініндігі туралы сөз етіледі. Адам баласы ес біле бастағаннан ақиқат өмірге бейімделуі үшін өзін қоршаған ортаның болмысы мен өмірлік тәжірибесі туралы мәдени ақпараттардың жадтағы қорын жинақтай бастайтыны, осы түрлі білімдер арқылы тұлғаның бойында ғаламның тілдік бейнесі жасалатындығы қарастырылады. Мақалада Тұрмағамбет Ізтілеуов дискурсында ғаламның тілдік бейнесін жасаушы кәсіп, зат сан атаулары мен мамандық атаулары, ұлтаралық қатынас негізінде пайда болған кірме сөздер қолданысының танымдық мәні нақты тілдік деректермен дәйіктеледі. Сонымен қатар, зерттеу жұмысымызда ақын шығармаларының тілінде дәстүрлі көркемдік тәсілдерді қалай пайдаланғаны, өз жанына жалпыхалықтың тілге қандай өзгеріс әкелгендігі қарастырылады
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Тұңғышбаева, Ғ.Ж.
Абдықадырова, А.Р.
Қ 58
Қожахметова, Ф. Б.
"Ғаламның тілдік бейнесін" жасаудағы кәсіп, зат, сан атаулары мен кірме сөздер қоданысының танымдық мәні (Т.Ізтілеуов шығармашылығы бойына) [Текст] / Ф. Б. Қожахметова // әл-Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы = Вестник КазНУ им. аль-Фараби. - Алматы, 2017. - Б. 180-184. - (Филология серия = Cерия филологическая)
Рубрики: Тіл білімі
Кл.слова (ненормированные):
дискурс -- ғаламның тілдік бейнесі -- тілдік тұлға -- аялық білім -- лингвомәдени бірліктер -- автордың прагматикалық ұстаным
Аннотация: Мақалада ғалымның тілдік бейнесін айқындауда кез-келген көркем шығармадағы дүниетанымдық тілдік бірліктердің кейіпкер образын ашуға қызмет ететініндігі туралы сөз етіледі. Адам баласы ес біле бастағаннан ақиқат өмірге бейімделуі үшін өзін қоршаған ортаның болмысы мен өмірлік тәжірибесі туралы мәдени ақпараттардың жадтағы қорын жинақтай бастайтыны, осы түрлі білімдер арқылы тұлғаның бойында ғаламның тілдік бейнесі жасалатындығы қарастырылады. Мақалада Тұрмағамбет Ізтілеуов дискурсында ғаламның тілдік бейнесін жасаушы кәсіп, зат сан атаулары мен мамандық атаулары, ұлтаралық қатынас негізінде пайда болған кірме сөздер қолданысының танымдық мәні нақты тілдік деректермен дәйіктеледі. Сонымен қатар, зерттеу жұмысымызда ақын шығармаларының тілінде дәстүрлі көркемдік тәсілдерді қалай пайдаланғаны, өз жанына жалпыхалықтың тілге қандай өзгеріс әкелгендігі қарастырылады
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Тұңғышбаева, Ғ.Ж.
Абдықадырова, А.Р.
12.
Подробнее
71.
Т 93
Тымболова, А. О.
Әлемнің тілдік бейнесіндегі ұлттық-мәдени архетиптер мен стереотиптер [Текст] / А. О. Тымболова, А. С. Мурзинова, А. С. Әлметова // әл-Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы = Вестник КазНУ им. аль-Фараби. - Алматы, 2017. - №2. - С. 246-253. - (Филология серия = Cерия филологическая)
ББК 71.
Рубрики: Мәдениеттану
Кл.слова (ненормированные):
лингвомәдениеттану -- әлемнің концептуалдық бейнесі -- архетип -- стереотип -- мәдени семантикалық код -- ұлттық таным -- ұлттық діл
Аннотация: Бұл мақала қазақ, орыс, ағылшын халлықтарының дәстүрлі танымында ұлттық тілі арқылы жүйеленген "қонақжайлылық" ұғымын білдіретін архетиптер мен стереотиптерге арналады. Осыған байланысты, мақалада қазақ, орыс, ағылшын тілдері бойынша жинақталған тұрақты теңеулер мен фразеологизмдерге, мақал-мәтелдерге лингвомәдениеттанулық және когнитивті-дискурсивтік салғастырмалы талдау жүргізіледі. Әлемнің тілдік бейнесіндегі архетиптер мен стереотиптердің ұлттық мәдени мазмұнына айырықша мән беріледі
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Мурзинова, А.С.
Әлметова, А.С.
Т 93
Тымболова, А. О.
Әлемнің тілдік бейнесіндегі ұлттық-мәдени архетиптер мен стереотиптер [Текст] / А. О. Тымболова, А. С. Мурзинова, А. С. Әлметова // әл-Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы = Вестник КазНУ им. аль-Фараби. - Алматы, 2017. - №2. - С. 246-253. - (Филология серия = Cерия филологическая)
Рубрики: Мәдениеттану
Кл.слова (ненормированные):
лингвомәдениеттану -- әлемнің концептуалдық бейнесі -- архетип -- стереотип -- мәдени семантикалық код -- ұлттық таным -- ұлттық діл
Аннотация: Бұл мақала қазақ, орыс, ағылшын халлықтарының дәстүрлі танымында ұлттық тілі арқылы жүйеленген "қонақжайлылық" ұғымын білдіретін архетиптер мен стереотиптерге арналады. Осыған байланысты, мақалада қазақ, орыс, ағылшын тілдері бойынша жинақталған тұрақты теңеулер мен фразеологизмдерге, мақал-мәтелдерге лингвомәдениеттанулық және когнитивті-дискурсивтік салғастырмалы талдау жүргізіледі. Әлемнің тілдік бейнесіндегі архетиптер мен стереотиптердің ұлттық мәдени мазмұнына айырықша мән беріледі
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Мурзинова, А.С.
Әлметова, А.С.
13.
Подробнее
81
Б 76
Бозекенов, Т.
Ер мен әйелге ортақ антропонимдердің шығу уәжі мен даму процесі [Текст] / Т. Бозекенов // әл-Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы = Вестник КазНУ им. аль-Фараби. - Алматы, 2017. - №6 оз. - Б. 356-360. - (Филология серия = Cерия филологическая)
ББК 81
Рубрики: Тіл білімі
Кл.слова (ненормированные):
антропонимика -- антропоним -- ген -- гендерлік ассиметрия -- идеологиялық есімдер -- архаизм
Аннотация: Соңғы жылдары ер мен әйелге ортақ антропонимдердің шығу уәжі мен даму процесін зерттеу ғалымдардың қызығушылығын тудырып отыр және бұл мәселе қазіргі антропонимиканың дамуы үшін де үлкен маңызға ие. Осыған байланысты, мақалада ер мен әйелге ортақ есімдерді зерделеуге талпыныс жасалған. Атап айтқанда, ер мен әйелге ортақ антропонимдердің лексикосемантикалық типтерін, психолингвистикалық аспектісін және шығу төркіні қарастырылады. Өйткені ер мен әйелге ортақ антропонимдердің барлығы дерлік ұлт болмысын білдірумен қатар, халықтың діни дүниетанымы мен ат қоюға байланысты түрлі наным-сенімдерінен, әдет-ғұрыптары және салт-дәстүрлерінен лингвомәдени ақпарат береді.
Держатели документа:
БҚМУ
Б 76
Бозекенов, Т.
Ер мен әйелге ортақ антропонимдердің шығу уәжі мен даму процесі [Текст] / Т. Бозекенов // әл-Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы = Вестник КазНУ им. аль-Фараби. - Алматы, 2017. - №6 оз. - Б. 356-360. - (Филология серия = Cерия филологическая)
Рубрики: Тіл білімі
Кл.слова (ненормированные):
антропонимика -- антропоним -- ген -- гендерлік ассиметрия -- идеологиялық есімдер -- архаизм
Аннотация: Соңғы жылдары ер мен әйелге ортақ антропонимдердің шығу уәжі мен даму процесін зерттеу ғалымдардың қызығушылығын тудырып отыр және бұл мәселе қазіргі антропонимиканың дамуы үшін де үлкен маңызға ие. Осыған байланысты, мақалада ер мен әйелге ортақ есімдерді зерделеуге талпыныс жасалған. Атап айтқанда, ер мен әйелге ортақ антропонимдердің лексикосемантикалық типтерін, психолингвистикалық аспектісін және шығу төркіні қарастырылады. Өйткені ер мен әйелге ортақ антропонимдердің барлығы дерлік ұлт болмысын білдірумен қатар, халықтың діни дүниетанымы мен ат қоюға байланысты түрлі наным-сенімдерінен, әдет-ғұрыптары және салт-дәстүрлерінен лингвомәдени ақпарат береді.
Держатели документа:
БҚМУ
14.
Подробнее
81.
М 12
Мәжит, Б.
Қазақ тіліндегі "отбасы" концептісі және концептілік өрісі [Текст] / Б. Мәжит // Әл-ФАРАБИ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ ХАБАРШЫ )= ВЕСТНИК КАЗНУ им. АЛЬ-ФАРАБИ. - Алматы, 2017. - №3. - Б. 114 - 124. - ( Филология сериясы = Серия филологическая)
ББК 81.
Рубрики: Тіл білімі
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- концептілік өріс -- антропоцентристік бағыт -- лингвомәдениеттану -- аксиологиялық стереотип -- мәдениет
Аннотация: Бұл мақалада қазақ тіліндегі "отбасы" концептісі және " отбасы" концептілік өрісі қазақ халқының дүниетанымы, мәдениеті негізінде тілдегі өзге де баламалы атаулармен салыстырыла отырып зерттеледі
М 12
Мәжит, Б.
Қазақ тіліндегі "отбасы" концептісі және концептілік өрісі [Текст] / Б. Мәжит // Әл-ФАРАБИ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ ХАБАРШЫ )= ВЕСТНИК КАЗНУ им. АЛЬ-ФАРАБИ. - Алматы, 2017. - №3. - Б. 114 - 124. - ( Филология сериясы = Серия филологическая)
Рубрики: Тіл білімі
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- концептілік өріс -- антропоцентристік бағыт -- лингвомәдениеттану -- аксиологиялық стереотип -- мәдениет
Аннотация: Бұл мақалада қазақ тіліндегі "отбасы" концептісі және " отбасы" концептілік өрісі қазақ халқының дүниетанымы, мәдениеті негізінде тілдегі өзге де баламалы атаулармен салыстырыла отырып зерттеледі
15.
Подробнее
81.2-3
О-65
Ордабекова, Х. А
Дәстүрлі және қазіргі тілдік санадағы «қасқыр» лексемасының лингвомәдени сипаты [Текст] / Х.А Ордабекова, К. Қ. Күркебаев // Вестник КазНУ им. аль-Фараби = әл--Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы. - Алматы, 2018. - №3(171). - Б. 153-161. - (Серия филологическая=Филология сериясы)
ББК 81.2-3
Рубрики: Лексикология
Кл.слова (ненормированные):
лексема -- сема -- сөздің семантикалық құрылымы -- фразеологиялық мағына -- тілдік сана -- ассоциативті эксперимент -- қасқыр -- Қазақ халқы -- Қасқыржем
Аннотация: Мақалада қазақ халқының дәстүрлі тілдік санасындағы «қасқыр» лексемасымен байланысты лексика-фразеологиялық қорға кешенді контекс аясында тілдік талдау жүргізіледі. Қазақ халқының тілдік санасында қасқыр «қайсарлық пен батырлықтың» символы ретінде танылады. Қасқыр зоонимы қазақ халқының дүниетанымында қайсар, тапқыр, азулы, отбасына берік, қамқоршы, жол көрсетуші, текті жануар ретінде таңбаланады. Қазақ халқы үшін «қасқыр» лексемасының мәдени феномен ретінде қабылдануын аңыз-әңгімелер, ертегілер, этнолингвистикалық арналар, яғни тілдің лексикалық қоры арқылы дәйектеледі. «Қасқыр» лексемасының қазақ халқының когнитивтік санасында жалпыхалықтық лексикадан берік орын алуы, осы лексема негізінде жасалған бірнеше қарапайым және ғылыми ұғым атауларының қалыптасқандығына тілдік талдаулар жүргізіледі. Қазақ халқының санасында қасқыр туралы қалыптасқан аялық білім жүйесі қоғамдық қатынастардың дамуы барысында өзге тілдік ерекшеліктермен толыға түседі.Мақала аясында қазіргі қазақ жастарының тілдік санасында қасқыр туралы аялық білім жүйесі қаншалықты деңгейде екенін анықтау үшін ассоциативті эксперимент жүргізілді
Держатели документа:
ЗКГУ
Доп.точки доступа:
Күркебаев, К.Қ.
О-65
Ордабекова, Х. А
Дәстүрлі және қазіргі тілдік санадағы «қасқыр» лексемасының лингвомәдени сипаты [Текст] / Х.А Ордабекова, К. Қ. Күркебаев // Вестник КазНУ им. аль-Фараби = әл--Фараби атындығы Қазақ ұлттық университеті хабаршы. - Алматы, 2018. - №3(171). - Б. 153-161. - (Серия филологическая=Филология сериясы)
Рубрики: Лексикология
Кл.слова (ненормированные):
лексема -- сема -- сөздің семантикалық құрылымы -- фразеологиялық мағына -- тілдік сана -- ассоциативті эксперимент -- қасқыр -- Қазақ халқы -- Қасқыржем
Аннотация: Мақалада қазақ халқының дәстүрлі тілдік санасындағы «қасқыр» лексемасымен байланысты лексика-фразеологиялық қорға кешенді контекс аясында тілдік талдау жүргізіледі. Қазақ халқының тілдік санасында қасқыр «қайсарлық пен батырлықтың» символы ретінде танылады. Қасқыр зоонимы қазақ халқының дүниетанымында қайсар, тапқыр, азулы, отбасына берік, қамқоршы, жол көрсетуші, текті жануар ретінде таңбаланады. Қазақ халқы үшін «қасқыр» лексемасының мәдени феномен ретінде қабылдануын аңыз-әңгімелер, ертегілер, этнолингвистикалық арналар, яғни тілдің лексикалық қоры арқылы дәйектеледі. «Қасқыр» лексемасының қазақ халқының когнитивтік санасында жалпыхалықтық лексикадан берік орын алуы, осы лексема негізінде жасалған бірнеше қарапайым және ғылыми ұғым атауларының қалыптасқандығына тілдік талдаулар жүргізіледі. Қазақ халқының санасында қасқыр туралы қалыптасқан аялық білім жүйесі қоғамдық қатынастардың дамуы барысында өзге тілдік ерекшеліктермен толыға түседі.Мақала аясында қазіргі қазақ жастарының тілдік санасында қасқыр туралы аялық білім жүйесі қаншалықты деңгейде екенін анықтау үшін ассоциативті эксперимент жүргізілді
Держатели документа:
ЗКГУ
Доп.точки доступа:
Күркебаев, К.Қ.
16.
Подробнее
81.2-5
Б 30
Бахтиярова , Р. М.
Бұқаралық ақпарат құралдарындағы медиалингвистиканың рөлі [Текст] / Р. М. Бахтиярова // Вестник Казахского национального университета имени Аль-Фараби=Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетi. - Алматы, 2018. - №4. - Б. 49-54. - (Серия филологическая)
ББК 81.2-5
Рубрики: Лингвистика текста
Кл.слова (ненормированные):
медиалинвистика -- бұқаралық ақпарат құралары -- прагматика -- мерзімді баспасөз -- ақпарат -- прагматика -- лингвомәдениетанымын -- сөз сөйлеу мәдениетін -- қарым қатынас этикасы -- Лингвистика -- массмедиа -- визуалды -- аудиалды -- аудио-визуальдық -- nternet -- ғаламтор -- instagram -- WhatsApp -- телевидение -- радио -- Прагматика
Аннотация: Қазіргі заманда адамдар ақпаратты жеңіл де тез ала алады. Қоғамда болып жатқан алуан түрлі оқиғаларды нақты фактілермен қамтамасыз ету бұқаралық ақпарат құралдарының басты қызметі. Бұқаралық ақпарат құралдарының ақпаратты адресатқа әсерлі де мазмұнды жеткізу прагматикасы әр түрлі тілдік бірліктер мен (тұрақты сөз тіркестері, фразеология, т.б.) сыртқы әсер етуші кодтарды (сурет, музыка т.б.) қолдану арқылы жүзеге асады. Бұқаралық ақпарат құралдарының тіліне қатысты барлық мәселелер медиалингвистика аясында қаралады. Медиалингвистика ақпарат құралдарының тілін ғана емес, қызметін, әлемдік ақпараттық бейнесін, танымын, прагматикасын, лингвомәдениетанымын, сөз сөйлеу мәдениетін, қарым қатынас этикасын да зерттеумен айналысады
Держатели документа:
БҚМУ
Б 30
Бахтиярова , Р. М.
Бұқаралық ақпарат құралдарындағы медиалингвистиканың рөлі [Текст] / Р. М. Бахтиярова // Вестник Казахского национального университета имени Аль-Фараби=Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетi. - Алматы, 2018. - №4. - Б. 49-54. - (Серия филологическая)
Рубрики: Лингвистика текста
Кл.слова (ненормированные):
медиалинвистика -- бұқаралық ақпарат құралары -- прагматика -- мерзімді баспасөз -- ақпарат -- прагматика -- лингвомәдениетанымын -- сөз сөйлеу мәдениетін -- қарым қатынас этикасы -- Лингвистика -- массмедиа -- визуалды -- аудиалды -- аудио-визуальдық -- nternet -- ғаламтор -- instagram -- WhatsApp -- телевидение -- радио -- Прагматика
Аннотация: Қазіргі заманда адамдар ақпаратты жеңіл де тез ала алады. Қоғамда болып жатқан алуан түрлі оқиғаларды нақты фактілермен қамтамасыз ету бұқаралық ақпарат құралдарының басты қызметі. Бұқаралық ақпарат құралдарының ақпаратты адресатқа әсерлі де мазмұнды жеткізу прагматикасы әр түрлі тілдік бірліктер мен (тұрақты сөз тіркестері, фразеология, т.б.) сыртқы әсер етуші кодтарды (сурет, музыка т.б.) қолдану арқылы жүзеге асады. Бұқаралық ақпарат құралдарының тіліне қатысты барлық мәселелер медиалингвистика аясында қаралады. Медиалингвистика ақпарат құралдарының тілін ғана емес, қызметін, әлемдік ақпараттық бейнесін, танымын, прагматикасын, лингвомәдениетанымын, сөз сөйлеу мәдениетін, қарым қатынас этикасын да зерттеумен айналысады
Держатели документа:
БҚМУ
17.
Подробнее
71
Б 18
Байсарина , Ж. С.
Үш ақынның үндестігі (Абай, Лермонтов, Байрон) [Текст] / Ж. С. Байсарина // Вестник Казахского национального университета имени Аль-Фараби=Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетi хабаршы. - Алматы, 2018. - №4. - Б. 78-85. - (Серия философии, культурологии и политологии=Философия, мəдениеттану, саясаттану сериясы)
ББК 71
Рубрики: Культура
Кл.слова (ненормированные):
аударма -- ұлттық-мәдени концептілер -- эмоционалды концептілер -- мәдениет-аралық -- қарым-қатынас -- Абай -- Лермонтов -- Байрон -- ақын -- ұлттық код -- ұлттық бірегейлікті өркендету -- мәдени шекаралар -- өлең аудармалары -- ұлттық-мәдени сана -- мәдени тұжырымдамалар -- лингвомәдени салыстырмалы-салыстырмалы әдіс -- шығармашылық мұрасы ақын -- мәдениетаралық рухани байланыстар
Аннотация: Бүгінгі таңда қазақтың ұлттық бірегейлікті өркендету, ұлттық кодын сақтау мен мәдени кеңістіктер шекараларын анықтау кезеңіндегі аударманың мәдени контексте зерттелуі Абайдың «Көңілім менің қараңғы...» өлеңінің қазақ және орыс тілдеріндегі аудармаларының ағылшын тіліндегі түпнұсқа туындысымен үндестіктері мен айырмашылықтарын анықтау арқылы, туыс емес тілдердегі ұлттық мәдени және эмоционалды концептілерге тілдік және философиялық талдау жасау арқылы мақаланың басты мақсаты мен міндеті айқындалады. Абай дәуірінің және оның мұрасын зерттеудің мәні мен мазмұны Лермонтов, Байрон еңбектерімен сабақтастырыла ашылса, онда әлемдік кеңістікте ұлттықмәдени сананы қалыптастырудағы рухани үндестіктің нақтылануы зерттеу болжамы болып табылады. Абай аудармасының көркемдік қыры мен мәдени концепциялары негізінде ақын өлеңдерінде қазақ, орыс, ағылшын тілдері мәдениетіндегі кездесетін ұғымдарға философиялықтаным теориясы негізінде түсінік беріліп, лингвомәдени салыстырмалысалғастырмалы әдіс қолданыла отырылып, герменевтикалық талдау жасалды. Абай мұрасын талдау барысында қазақстандық және шетелдік ғалымдардың құнды тұжы рымдары негізге алынды. Ақын мұрасының ұлттық және халықаралық құндылығы қазақ ұлтының мәдени рухани аралық байланысын нығайта түсуінде екендігі қорытындыланады.
Держатели документа:
БҚМУ
Б 18
Байсарина , Ж. С.
Үш ақынның үндестігі (Абай, Лермонтов, Байрон) [Текст] / Ж. С. Байсарина // Вестник Казахского национального университета имени Аль-Фараби=Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетi хабаршы. - Алматы, 2018. - №4. - Б. 78-85. - (Серия философии, культурологии и политологии=Философия, мəдениеттану, саясаттану сериясы)
Рубрики: Культура
Кл.слова (ненормированные):
аударма -- ұлттық-мәдени концептілер -- эмоционалды концептілер -- мәдениет-аралық -- қарым-қатынас -- Абай -- Лермонтов -- Байрон -- ақын -- ұлттық код -- ұлттық бірегейлікті өркендету -- мәдени шекаралар -- өлең аудармалары -- ұлттық-мәдени сана -- мәдени тұжырымдамалар -- лингвомәдени салыстырмалы-салыстырмалы әдіс -- шығармашылық мұрасы ақын -- мәдениетаралық рухани байланыстар
Аннотация: Бүгінгі таңда қазақтың ұлттық бірегейлікті өркендету, ұлттық кодын сақтау мен мәдени кеңістіктер шекараларын анықтау кезеңіндегі аударманың мәдени контексте зерттелуі Абайдың «Көңілім менің қараңғы...» өлеңінің қазақ және орыс тілдеріндегі аудармаларының ағылшын тіліндегі түпнұсқа туындысымен үндестіктері мен айырмашылықтарын анықтау арқылы, туыс емес тілдердегі ұлттық мәдени және эмоционалды концептілерге тілдік және философиялық талдау жасау арқылы мақаланың басты мақсаты мен міндеті айқындалады. Абай дәуірінің және оның мұрасын зерттеудің мәні мен мазмұны Лермонтов, Байрон еңбектерімен сабақтастырыла ашылса, онда әлемдік кеңістікте ұлттықмәдени сананы қалыптастырудағы рухани үндестіктің нақтылануы зерттеу болжамы болып табылады. Абай аудармасының көркемдік қыры мен мәдени концепциялары негізінде ақын өлеңдерінде қазақ, орыс, ағылшын тілдері мәдениетіндегі кездесетін ұғымдарға философиялықтаным теориясы негізінде түсінік беріліп, лингвомәдени салыстырмалысалғастырмалы әдіс қолданыла отырылып, герменевтикалық талдау жасалды. Абай мұрасын талдау барысында қазақстандық және шетелдік ғалымдардың құнды тұжы рымдары негізге алынды. Ақын мұрасының ұлттық және халықаралық құндылығы қазақ ұлтының мәдени рухани аралық байланысын нығайта түсуінде екендігі қорытындыланады.
Держатели документа:
БҚМУ
18.
Подробнее
Кушкимбаева , А.С.
М.Әуезов драмаларындағы «Ел» концептісінің когнитивтік моделі [Текст] / А.С. Кушкимбаева // Вестник ЗКГУ=БҚМУ хабаршысы. - Орал, 2019. - №1. - Б. 200-207
ББК
83.3(5Каз)1-8 Әуезов М.
Рубрики: Литературоведение
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- метафоралау -- семантикалық өріс -- перифериялар -- М.Әуезов -- Ел -- драма -- когнитивтік моделі -- шығарма -- лексикалық бірліктер -- халық -- жұрт -- әлеумет -- жамағат -- қауым -- көпшілік -- тайпа -- қарындас -- өңір -- аймақ -- мемлекет -- тобыр -- М.Әуезовтің аксиологиялық мінез-құлқын жеткізуші -- Халық ауыз әдебиеті -- жетім халық -- халық тірегі -- халық-шыдамдылық
Аннотация: Мақалада М.Әуезовтің «Ел» концептісін драмалық шығармаларында беру ерекшелігі ашылады. «Ел» концептісі семантикалық тұрғыдан сипаттау (лингвомәдени) өзара байланысты үш компоненттің негізінде толық ашылады. «Ел» концептісі алыс, жақын, шеткері перифериялар өрісіне топтастырылады. «Ел» концептісі – М.Әуезовтің аксиологиялық мінез- құлқын жеткізуші доминант сөздердің бірі. Бұл – бүкіл ұлтқа, қала берді адамзатқа тән аксиологиялық сөз, қолданысы кең лексикалық бірлік. Ел концептісінің когнитивтік моделі былайша жіктелді: «Ел – панасыз бала», «Ел – ер тірегі», «Ел – көнбіс», «Ел – бұзық», «Ел – сел». Драмалық дискурстағы ел концептісінің когнитивтік модельдері ел ұғымының концептуалдық жүйесін құрайды. Автор тілінде метафоралық көрініс белсенді қызмет атқарған
Держатели документа:
БҚМУ
Кушкимбаева , А.С.
М.Әуезов драмаларындағы «Ел» концептісінің когнитивтік моделі [Текст] / А.С. Кушкимбаева // Вестник ЗКГУ=БҚМУ хабаршысы. - Орал, 2019. - №1. - Б. 200-207
Рубрики: Литературоведение
Кл.слова (ненормированные):
концепт -- метафоралау -- семантикалық өріс -- перифериялар -- М.Әуезов -- Ел -- драма -- когнитивтік моделі -- шығарма -- лексикалық бірліктер -- халық -- жұрт -- әлеумет -- жамағат -- қауым -- көпшілік -- тайпа -- қарындас -- өңір -- аймақ -- мемлекет -- тобыр -- М.Әуезовтің аксиологиялық мінез-құлқын жеткізуші -- Халық ауыз әдебиеті -- жетім халық -- халық тірегі -- халық-шыдамдылық
Аннотация: Мақалада М.Әуезовтің «Ел» концептісін драмалық шығармаларында беру ерекшелігі ашылады. «Ел» концептісі семантикалық тұрғыдан сипаттау (лингвомәдени) өзара байланысты үш компоненттің негізінде толық ашылады. «Ел» концептісі алыс, жақын, шеткері перифериялар өрісіне топтастырылады. «Ел» концептісі – М.Әуезовтің аксиологиялық мінез- құлқын жеткізуші доминант сөздердің бірі. Бұл – бүкіл ұлтқа, қала берді адамзатқа тән аксиологиялық сөз, қолданысы кең лексикалық бірлік. Ел концептісінің когнитивтік моделі былайша жіктелді: «Ел – панасыз бала», «Ел – ер тірегі», «Ел – көнбіс», «Ел – бұзық», «Ел – сел». Драмалық дискурстағы ел концептісінің когнитивтік модельдері ел ұғымының концептуалдық жүйесін құрайды. Автор тілінде метафоралық көрініс белсенді қызмет атқарған
Держатели документа:
БҚМУ
19.
Подробнее
81.2(5Каз)
А 45
Алдашева , К.С.
Неологизмдерді когнитивтік аспектіде зерделеудің негізгі бағыттары [Текст] / К.С. Алдашева // Вестник ЗКГУ=БҚМУ хабаршысы. - Орал, 2019. - №1. - Б. 233-239
ББК 81.2(5Каз)
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
неологизм -- когнитивтік лингвистика -- когнитивтік неология -- когнитивтік дискурс -- лингводидактикалық аспектілер -- М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті -- сөзжасам -- қазақ тілі -- семантикалық тыныс -- лингвистика -- новообразование -- лексика -- жылтылдақ концепт -- Жаңа сөздер -- Субкатегоризациялау процесі -- окказионализм
Аннотация: Зерттеу ҚР Білім және Ғылым министрлігі Ғылым комитетінің 2018-2020 жылдарға арналған ғылыми жобаларды гранттық қаржыландыру бағдарламасы шеңберінде М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінде орындалатын «Қазіргі қазақ тіліндегі неологизмдердің қалыптануы: когнитивтік және лингводидактикалық аспектілер» деп аталатын жоба нәтижелерін қорытындылауға бағытталған.Қазіргі кезеңде қазақ әдеби тілінің динамикасында жаңа сөздерді / неологизмдерді жасау үшін сөзжасам модельдерінің барлық мүмкіндіктері айқындалған және олардың жалпы сипаттамасы, тиімділігі мен икемділігі сөзжасам бойынша еңбектерде жеткілікті дәрежеде тұжырымдалған. Сөзжасам модельдерінің қатарында қазақ тілінің семантикалық тынысын (төл сөздердің қайта жаңғыруы) игеру арқылы жасалған жаңа сөздер айрықша орын алады, олар өздеріне тән күрделі, лингвистикалық, лингвомәдени және сыртқы факторларға байланысты ерекшеліктері бойынша қалыптану және нормалану тұрғысынан жете зерделеуді қажет етеді.Мақалада жаңа сөздерді когнитивтік аспектіде зерттеуге арналған ғылыми еңбектер талданады
Держатели документа:
БҚМУ
А 45
Алдашева , К.С.
Неологизмдерді когнитивтік аспектіде зерделеудің негізгі бағыттары [Текст] / К.С. Алдашева // Вестник ЗКГУ=БҚМУ хабаршысы. - Орал, 2019. - №1. - Б. 233-239
Рубрики: Языкознание
Кл.слова (ненормированные):
неологизм -- когнитивтік лингвистика -- когнитивтік неология -- когнитивтік дискурс -- лингводидактикалық аспектілер -- М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті -- сөзжасам -- қазақ тілі -- семантикалық тыныс -- лингвистика -- новообразование -- лексика -- жылтылдақ концепт -- Жаңа сөздер -- Субкатегоризациялау процесі -- окказионализм
Аннотация: Зерттеу ҚР Білім және Ғылым министрлігі Ғылым комитетінің 2018-2020 жылдарға арналған ғылыми жобаларды гранттық қаржыландыру бағдарламасы шеңберінде М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінде орындалатын «Қазіргі қазақ тіліндегі неологизмдердің қалыптануы: когнитивтік және лингводидактикалық аспектілер» деп аталатын жоба нәтижелерін қорытындылауға бағытталған.Қазіргі кезеңде қазақ әдеби тілінің динамикасында жаңа сөздерді / неологизмдерді жасау үшін сөзжасам модельдерінің барлық мүмкіндіктері айқындалған және олардың жалпы сипаттамасы, тиімділігі мен икемділігі сөзжасам бойынша еңбектерде жеткілікті дәрежеде тұжырымдалған. Сөзжасам модельдерінің қатарында қазақ тілінің семантикалық тынысын (төл сөздердің қайта жаңғыруы) игеру арқылы жасалған жаңа сөздер айрықша орын алады, олар өздеріне тән күрделі, лингвистикалық, лингвомәдени және сыртқы факторларға байланысты ерекшеліктері бойынша қалыптану және нормалану тұрғысынан жете зерделеуді қажет етеді.Мақалада жаңа сөздерді когнитивтік аспектіде зерттеуге арналған ғылыми еңбектер талданады
Держатели документа:
БҚМУ
20.
Подробнее
80
Х 24
Хасанова , И. У.
Этномәдени бірліктердің тілдік табиғаты [Текст] / И. У. Хасанова , Т. Е. Байгелдиева // БҚМУ Хабаршысы. - 2019. - №3. - Б. 253-262
ББК 80
Рубрики: Филологические науки
Кл.слова (ненормированные):
Этнографизмдер -- лингвомәдени бірліктер -- этнолингвистика ғылымы -- сөз мағынасы -- этнографиялық лексика -- тарихи лексикология -- қазақтың мәдени лексикасы -- материалдық мәдениет -- рухани мәдениет -- ұлттық психология -- таным -- өнер атаулары -- қаазақ лингвомәдениеттану ғылымы
Аннотация: Мақалада этномәдени бірліктердің тілдік табиғаты сөз болады. Қазақ этнографизмдеріне ғылыми тұрғыдан түсінік беріледі. Этномәдени бірліктердің ерекшеліктері мен лексика-семантикалық топтары қазақ жазушыларының шығармаларындағы мысалдар бойынша талданады.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Байгелдиева , Т.Е.
Х 24
Хасанова , И. У.
Этномәдени бірліктердің тілдік табиғаты [Текст] / И. У. Хасанова , Т. Е. Байгелдиева // БҚМУ Хабаршысы. - 2019. - №3. - Б. 253-262
Рубрики: Филологические науки
Кл.слова (ненормированные):
Этнографизмдер -- лингвомәдени бірліктер -- этнолингвистика ғылымы -- сөз мағынасы -- этнографиялық лексика -- тарихи лексикология -- қазақтың мәдени лексикасы -- материалдық мәдениет -- рухани мәдениет -- ұлттық психология -- таным -- өнер атаулары -- қаазақ лингвомәдениеттану ғылымы
Аннотация: Мақалада этномәдени бірліктердің тілдік табиғаты сөз болады. Қазақ этнографизмдеріне ғылыми тұрғыдан түсінік беріледі. Этномәдени бірліктердің ерекшеліктері мен лексика-семантикалық топтары қазақ жазушыларының шығармаларындағы мысалдар бойынша талданады.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Байгелдиева , Т.Е.
Страница 2, Результатов: 26