Электронный каталог

81(5каз)
Б 43
Белдеубай, Д.
    Айтылым мен жазылым қазақ тілі - ең соңғы қамалымыз [Текст] / Д. Белдеубай // Ana tili. - 2023. - №38.- 21 қыркүйек. - Б. 5
ББК 81(5каз)

Рубрики: Тіл білімі

Кл.слова (ненормированные):
Сауранбаев -- Ауұздұқ ауыздық -- Ахмет Байтұрсынұлы -- Тіл тағылымы -- Айтылымды халық жасайды -- жазу -- Қара тіл мен әдеби тіл -- Халел Досмұхаметұлы -- жазба әдебиет жоқтық бізді сақтады -- Қайтіп-тің лаңы -- Қалыпқа түсіру -- кірме сөздер -- Өзгеретін және өзгермейтін әріптер
Аннотация: Кез келген тілдің айтылымы мен жазылымы яғни орфоэпиясы мен орфографиясы аса маңызды мәселелердің санатында. Жер бетіндегі тірі, дәлірегі – қолданушысы бар тілдердің барлығы бұл мәселені айналып өте алмайды. Басқаның әліпбиін пайдаланар, бірақ өз тілінде бірдеңе жазғысы келген барлық пенде, ондай мәселелермен бетпе-бет келетіні анық. Ондағы басты қиындықтың бірі – ғылым-білім ерте дамыған Еуропада да Ахмет Байтұрсынұлы айтты дегендей «ит деп дыбыстап, шошқа деп жазатын» тілдер бар.
Держатели документа:
БҚУ

83
А 37
Базар, Ж.
    Жүрегінде кісінеген жүз құлыг [Текст] / Ж. Базар // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2023. - 23 қараша. - №224. - Б. 13.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ақын -- қазақ әдебиеті -- қазақ поэзиясы -- Сағатолла Құрашұлы Әбду­ғалиев -- өлең -- Лебіз -- Қаройдағы толғаныс
Аннотация: Сағат ақын. Ол небәрі отыз алты жыл ғана өмір сүрді. Жаратқанның дегеніне көнбейтін пенде бар ма? Тәңірдің пешенесіне жазғаны осы шығар... Ол өзінің қысқа ғұмырында (1948-1984 жж.) қазақ әдебиетінен өз орнын таба білді. Өте кірпияз, таразысы әділ, талабы қатал қазақ поэзиясының, оның талғамы биік оқырманының үдесінен шығу кіл мықтылардың ғана қолынан келеді. Ал біз сөз еткелі отырған Сағат Әбдуғалиев сол мықтылардың қатарында.
Держатели документа:
ЗКУ

86
М 15
Мақаш, А.
    Мағжан мен Мансұр Халлаж [Текст] / А. Мақаш // Егемен Қазақстан. - 2023. - 24 қаңтар. - №16. - Б. 13.
ББК 86

Рубрики: дін

Кл.слова (ненормированные):
Магжаном Жумабаев -- Мансуром Халлаж -- поэзия -- Ахмет Ясауи хикметтері -- Құран -- мұсылман -- дін
Аннотация: Шығыс поэзиясының танымдық тамырына үңілсек, Жаратушымен болмыс бірлігіне ұмтылған лирикалық «менді» байқаймыз. От пен көбелек, гүл мен бұлбұл секілді канондық образдар ақын жанының абсолютті ақиқатқа талпынысын бейнелейді. Осы жолда күллі руханият сатыларын бағындырған кісі «кәмали инсан» немесе «толық адам» деп аталады. Дәл осы сатыда ол үшін пенделіктің пердесі аяқталып, адам – Құдай арасындағы шекара жойылады да, екі болмыс бір бүтінге айналады. Абайдың «әрбір хақиқатқа тырысып, иждиһатыңмен көзің жетсе, соны тұт, өлсең айырылма» деген концептуалды идеясы да осы ойды қуаттайды. Нәтижесінде ақиқатпен тұтасқан кемел рух енді тәңірлік диапазоннан үн қата бастайды. Қысқаша айтсақ, Құдайдың атынан сөйлейді. Енді аталған доктринаның ақын шығармашылығынан қалай көрініс табатынына тоқталайық. Заманында «Мен – Хақпын» деген әйгілі ұстанымы үшін опат болған мистик шайыр Мансұр Халлаж бен «Өзіме өзім табынам» деп жырлаған Мағжан Жұмабаев арасындағы рухани үндестік таңғалдырмай қоймайды.
Держатели документа:
ЗБҚУ

83
Е 56
Елшібек, Ж.
    Туған топырақ тамыршысы [Текст] / Ж. Елшібек // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 28 мамыр. - №101. - Б. 13.
ББК 83

Рубрики: әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Жазушы -- Рүстем Жанаев -- Төлеген Қажыбаев -- Қажығалым Мұқанов -- Тобық Жармағамбетов, Еркеш Ибраһим, Сейіт Кенжеахметов, Зейнел-Ғаби Иманбаев, Кәмен Оразалин, Өмір Кәріпұлы, Байжігіт Әбдіразақов, Мархабат Байғұтов -- журналист -- нағыз тарихшы – журналистер
Аннотация: Жазушы атану – кез келген пенденің маңдайына жазылмаған. Ол да әншілік, күйшілік сияқты қанмен беріліп, күндер жылжып, жылдар бойы жетіліп қалыптасады және ол ұлттық тілдің қайнар көзі арқылы жетілетін өнердің бірі. Осы тұрғыдан алғанда қазақ топырағы да ондай қабілет иелеріне кенде емес. Тілінен бал тамған сөз зергерлері бұрындары да болған, бүгінде де аз емес. Бірақ бізде жазу-сызу дәстүрі өмірге енгелі жазушы атаулының бәрі ондай шығармашылық адамдары көптеп шоғырланған ірі қалаларда немесе бас қалада тұрады деген солақай түсінік бар. Шындығында олай емес. Дәлдеп айтсақ, кешегі Лев Толстой, болмаса Михаил Шолоховтың өзі Мәскеуде не Санкт-Петербургта тұрып, мәңгілік дүниелер тудырған ештеңесі жоқ. Сондай-ақ Жидебайдағы Абай мен Торғайдағы Ыбырай да қара сөздің қаймағын қалқу үшін әйдік қалаларды іздемеген.
Держатели документа:
БҚУ

63.3-8
А 93
Аупбаев, Ж
    Боямасыз өмір [Текст] / Ж Аупбаев // Егемен Қазақстан. - 2024. - 29 қазан. - №209. - Б. 11.
ББК 63.3-8

Рубрики: Персоналии государственных и общественно-политических деятелей

Кл.слова (ненормированные):
Қасым аға -- пендешілік -- Тайтөбе ауылы -- Асахмет Газданов -- Расул Ғамзатов
Аннотация: Қасым аға! Өмірінде пендешіліктен ада, шешенсіп көзге түсуден аулақ, қашан көрсең де қариялылықты қадір тұтып, ақсақалдыққа адал болып жүрген жан ол. Бұл кісінің осы қасиеттерін көргенде: «Сөз еткелі отырған кейіпкеріміздің бойындағы мұндай тұрақтылық пен бірқалыптылықтың сыры неде?» деген сұрақ келеді көкейімізге. Кезінде осыған жауап іздеп, «Дегдар» атты портреттік очерк пен «Бір өмірдің үш беті» деген мақала жазғанымыз бар. Бірақ сол туындыларымыздың өзінде ағамыздың болмыс-бітімін толық ашып бере алдық дей алмаймыз. Сондықтан жоғарыдағы жазбаларымыздың «кем-кетігін» толықтыру ретінде осы ғазиз жан жөнінде қолымызға қайта қалам алып отырмыз. Мақсат: өмір деген ұзақ жолда көргені көп, қым-қуыт мына тіршілікте жиған тәжірибесі мол, ХХ және ХХІ деп аталатын қос ғасырдағы күрделі оқиғаларға куәгер оның әр кездері біздерге айтқан сирек жайттарға толы сөздерін бүгінгі ұрпаққа еш қоспасыз жазып, жеткізу.
Держатели документа:
ЗКУ