Электронный каталог

63.3
К 23
Каримова, К. // Өркен. - 2022. - №5. -31 мамыр. - Б. 11
ББК 63.3

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
М. Өтемісов -- 1920-1922 -- нәтиже -- НКВД -- хх ғасыр 20- 30 жылдар -- Орал -- қүғын - сүрген -- репрессия -- лагер -- комиссия
Аннотация: Махамбет Өтемісұлы атындағы Батыс Қазақстан университетінде "Батыс Қазақстандағы саяси қүғын - сүрген: тарих пен тағдыр: (ХХ ғасырдың 20-50жылдары)" атты ғылыми тәжірибелік конфентенция өтіп, Саяси қүғын - сүрген құрбандарын толық ақтау бойынша өңірлік комиссияның жұмыс нәтижелері жарияланды.
Держатели документа:
БҚУ

63
Р 93
Рысбеков, Т. З.
    Ұлтшылдығы да, ұстаздығы да ерен болған [Текст] / Т. З. Рысбеков // Орал өңірі . - 2022. - 11 тамыз. - №94. - Б. 4-5
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
ел -- тарих -- Тәуелсіз Қазақстан -- алаш орд тарихы -- ұлтты сақтап қалу -- сталиндік репрессия -- алаш идеясы -- ұстаз ұлағаты -- кеңес Үкімет мемлекет
Аннотация: Биылғы жылы ел тәуелсіздігінің 31 жылдық белесі тұрғанын жақсы білеміз. Елдің болашақ тағдыры мен тәуелсіздік ұғымдары бір-бірінен алшақ кетпейді. Тарих үшін бұл кезең - қас қағымдай ғана уақыт.
Держатели документа:
БҚУ

63.3
С 27
Сдыков, М. Н.
    Дело Балаубаева [Текст] / М. Н. Сдыков // Приуралье. - 2023. - 8 июня. - №46. - С. 4-5.
ББК 63.3

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Уральский педагогический институт -- репрессии -- литературный факультет -- Жургенов темирбек караевич -- балаубаев салкен балаубаевич -- история -- уральск -- казахский ученый -- основатель психологических и педагогических наук в казахстане -- автор учебника "психология" -- акын -- переводчик
Аннотация: В Уральском педагогическом институте в 1937-1938 гг. особым репрессиям подвергся литературный факультет, где работали немногочисленные кадры казахов-преподавателей. В отчете факультета говорится: «Обстановка работы в первом семестре была не совсем благоприятна для учебного процесса. Было приостановлено прохождение отдельных дисциплин вследствие снятия нескольких преподавателей, не отвечавших «своему званию педагога высшей школы, ставленники врага народа Жургенова».
Держатели документа:
ЗКУ

63
Е 81
Есқайрова, С. Б.
    Алаш қайраткері, Хазірет Хасан Нұрмұхамедов [Текст] / С. Б. Есқайрова // Кушаев оқулары ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы. - Орал, 2023. - Б. 120-123.
ББК 63

Рубрики: история

Кл.слова (ненормированные):
Алаш қайраткері -- Хазірет Хасан Нұрмұхамедов -- Алаш қозғалысы -- қазақ халқы -- Большевик -- қоғам қайраткері -- Батыс Қазақстан облысы -- Алаш автономиясы -- Совет үкіметі
Аннотация: Алаш қозғалысы қазақ халқының рухани жаңғыруы, мемлекеттік дербестігі және атамекен жерінің тұтастығы үшін жүргізген күресі, яғни қазақ елінің ұлт-азаттық қозғалысы. Ол екі кезеңнен тұрады. Алғашқы кезең (1905-17 жж.) патшалық биліктің соңғы жылдарымен тұстас келді. Бар болғаны он екі жылда ол үлкен жолдан өтті, қазақ халкының табиғи ұлттық мүддесі бар екендігін, ең алдымен, қазақ халқының өзіне танытты, сондай-ақ оны империялық күштерге мойындатты, оларды қазақтың талап-тілегімен есептесуге мәжбүр етті. Азаттық қозғалыстың екінші кезеңі советтік биліктің кұрылған, қалыптасқан және ауқымды реформалық шараларды іске асырған жылдарына сәйкес келді (1917-32 жж.). Большевиктік билік жүргізген өзгерістер бұрынғы империялык әдіс, құралдар аркылы іске асырылды. Советтік билік орнағанға дейін азаттық қозғалыстың басында болған ұлт зиялылары бұл өзгерістерден шеттетілді, тіптен контрреволюциялык, сепаратистік элементтер ретінде қуғын-сүргінге ұшыратылып, жойылды. Екінші кітап алаш зиялыларының осы соңғы тарихи кезеңдегі өмірі мен қызметіне арналған. Автор алаш зиялыларын екі буыннан тұратын тарихи құбылыс ретінде қарастырады. Екі буынды да, олардың түрлі ерекшеліктеріне қарамастан, біріктіріп тұрған қызыл жіп - ұлт тағдыры. Тергеу ісіне тартылған тек алаштық зиялылар емес-тін, олардың қатарында ұлт-азаттық қозғалыска жанашырлык танытқан ауқаттылар, советтік идеологияға қырын қараған дін кызметкерлері де болды. ЧК-ОГПУ-НКВД жүргізген перманентті репрессиялық шаралар қазақ қоғамындағы осы үш әлеуметтік күшке - ұлт зиялыларына, ауқаттыларға, дін кызметкерлеріне қарсы бағытталды. Бұл, әрине, дербес талдауды қажет ететін ауқымды тақырыптар [1, 3б]. Біз зерттеуімізде аталған ауқымды кеңестік саясаттың жүргізген бұл шараларының арасында күллі мұсылман әлеміне танымал діни хазірет, мемлекет және қоғам қайраткері Хасан Нұрмұхамедов туралы зерттеуді қолға алдық.
Держатели документа:
ЗКУ

63
У 84
Утегенов, М. З.
    Солтүстік Қазақстандағы жаппай ұжымдастыру және «бай мен кулактарды» тап ретінде жою (1930–1932 жж.) тарихынан [Текст] / М. З. Утегенов, Ш. Т. Бектасов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №2. - Б. 139-154.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
ұжымдастыру -- бай мен кулактарды тап ретінде жою -- қуғын-сүргін саясаты -- жер аудару -- Петропавл округі -- Ақмола округі
Аннотация: Мақалада Ақмола және Петропавл округтерінің құрамына кірген аудандардағы жаппай ұжымдастыру және «байлар мен кулактарды» тап ретінде жою науқаны қарастырылған. Авторлар жергілікті мемлекеттік биліктің жоғары органдарының нұсқауларын орындауға бағытталған әрекеттерін Ақмола, Солтүстік Қазақстан облыстары, Астана қаласы, Қазақстан Республикасы Президентінің архивтері қорларында сақталған мұрағаттық құжаттар негізінде талдайды. Мақалада ұжымдастыру мен «байлар мен кулактарды» жоюға қатысты жүзеге асырылған іс-шаралардың мерзімдері мен сипаты, оларды жүзеге асыру әдістері, сондай-ақ жергілікті халықтың билік органдарының әрекеттеріне қатынасы туралы ақпарат берілген. Авторлардың пікірінше, мұндай аймақтық зерттеулер бүкіл ел бойынша ұжымдастыру мен «байлар мен кулактарды» тап ретінде жою науқандарының заңдылықтарын, принциптерін және механизмдерін ашуға мүмкіндік береді. Авторлардың ойынша, БКП(б) өлкелік, округтік және аудандық партия комитеттері ұжымдастыру барысын бақылау мен басқарудың негізгі органдары болды, бұл ауыл тұрғындарынан саяси, әлеуметтік-экономикалық бағыныштылықты талап етті. Бұл өз кезегінде биліктің репрессиялық саясатында көрініс тапқан әлеуметтік-саяси және экономикалық дағдарысқа әкеліп соқты. Мемлекеттің жаппай ұжымдастыруға бағытталған аграрлық саясаты Солтүстік Қазақстандағы қазақ ауылы, орыс-украин селоларындағы әлеуметтік қарым-қатынастар жүйесін түпкілікті өзгертті
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Бектасов, Ш. Т.