Электронный каталог

28
К 58
Кожагалиева, Р. Ж.
    Шежін жайылмасы табиғи көлтабандарындағы бидайық қауымдастығының биологиялық өнімділігін зерттеу әдіснамасы және оқу процесінде пайдалану [Текст] / Р. Ж. Кожагалиева, Г. Н. Нұрәділова // БҚМУ хабаршысы. - Орал, 2020. - №3. - Б. 243-248
ББК 28

Рубрики: Биологические науки

Кл.слова (ненормированные):
Шежін жайылмасы -- табиғи көлтабандар -- биологиялық өнімділік -- бидайық қауымдастығы -- әдіснама -- оқу процесі -- қолданбалы биология -- далалық зерттеу -- зертханалық жұмыс -- биомасса
Аннотация: Биология ғылымдар саласының негізгі зерттеу әдістері: бақылау эксперимент жүргізу және жинақталған фактілерді теориялық тұрғыдан қорытындылау болып табылады. Бақылау және эксперимент жолмен жинақталған материалдарды салыстыру, қорытындылау зерделеу оқушылардың логикалық шығармашылық ойлауын дамытады.Бидайық қауымдастығының биологиялық өнімділігін анықтау әдіснамасы қолданбалы биология курсы бойынша білім алатын студенттерге зерттеу тақырыптары бойынша жұмыстану барысында қажет болады. Қазақстанда қоғамдық мал шаруашылығын дамыту ең алдымен қолда бар шабындықтар мен жайылымдардың өнімділігін арттыру және оларды тиімді пайдалану есебінен жемшөп базасын нығайтуды талап етеді.Шежін-Дерін жайылымдарының ең құнды өсімдіктері – көпжылдық астық тұқымдас жоғары өнімді шөптер- бидайық, арпабас және т. б.Бидайық (Agropyron) - шөп шабуға, сондай-ақ жаюға арналған құнды және өнімді жем-шөп дақылдарының бірі. Бидайық (Agropyron) тұзды және қатты сілтілі топырақтарда, сазды және сазды топырақтарда өсіп, дамуы мүмкін, сондықтан бүлінген жерлерді биологиялық қалпына келтіру үшін табысты. Су басудың төменгі деңгейінде (іс жүзінде, бүкіл вегетациялық кезең) және жер асты суларының жоғары деңгейін, топырақтың жайылуы мен нығыздалуына (жайылымдық учаскелерде) жақсы бейімделген.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Нұрәділова, Г.Н.

20.1
Т 12

    Тағамдық май қалдықтары қоспасының реологиялық қасиеттерін зерттеу жолымен қоршаған ортаға антропогендік әсерін төмендету [Текст] / Г. С. Жумагулова, Б. Н. Корганбаев, Е. Н. Кочеров [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №2. - Б. 444-463.
ББК 20.1

Рубрики: Экология

Кл.слова (ненормированные):
тағамдық май қалдықтары -- қажетке жарату -- сабынды-сілтілі ерітінді -- реологиялық қасиеттер -- тұтқырлық
Аннотация: Дайындау үрдісі мен сақтау шарттарына тәуелді қолданылған тағамдық май қалдықтары бос май қышқылдарының, ылғалдың, минералдардың, ішінара ацилглициридтердің, сонымен қатар көмірсутектердің, альдегидтердің, кетондардың, пероксидтердің, олигомерлердің, құрамында фосфор, күкірт және азот мазмұндайтын және т.б. қосылыстардан тұрады. Мұнан бөлек, қолданылған тағамдық майлардың негізгі бөлігі (95% дейін) тазартылған триацилглицердтерге сәйкес келгенімен, ондағы қоспалар май қалдықтарын азық-түлік немесе жемдік мақсаттарда қолдануға жарамсыз етіп қоймай, сонымен қатар кейінгі түрлендірулер үшін де күрделі мәселелі шикізатқа айналдырады. Осы аталған себептерге орай, қолданылған тағамдық май қалдықтарын ары қарай түрлендіруден бұрын оларды алдын ала өңдеуді талап етпейтін қажетке жарату әдісін жасау өзекті мәселе болып табылады. Қолданылған тағамдық май қалдықтарының тұрмыстық химиялық заттарды, санитарлық гигиеналық тазалық өнімдерін алуда қайталама шикізат ретінде қолданылу бойынша зерттеу нәтижелері ұсынылған. Сабынның шоғырына тәуелсіз 60-90°С температуралар аралығында псевдопластиналық қасиетті Ньютондық емес сұйықтықтар болып табылатын натрийлі сабын ерітіндісінің тұтқырлық модельі өңделді. Модельдік өңдеулер мицеллалардың геометриялық пішіні және өлшемімен, мицеллалардағы молекулалардың орналасу формаларымен және осы формалардың гексабұрышты және ламеллярлы құрылымдардың кристалдық торларында орналасуымен анықталатын сабынның фазалық құрамы мен құрылымын қарастыруға негізделген. Тұтқырлықты сипаттау үшін эмперикалық формулалар құрастырылды. Формулалардың дұрыстығы есептік және тәжірибелік мәліметтерді салыстыру жолымен тексерілді: орташа қате мәні салыстырмалы түрде 10%. Ұсынылған зерттеу нәтижелері тағамдық май қалдықтарын екіншілей шикізат ретінде қолданып, санитарлық гигиеналық сабын алу үрдісін жетілдіруде қолданбалы
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Жумагулова, Г.С.
Корганбаев, Б.Н.
Кочеров, Е.Н.
Раматуллаева, Л.И.
Колесников, А.С.