Электронный каталог


 

База данных: Статьи ППС

Страница 343, Результатов: 3427

Сортировка недоступна
Кол-во результатов более 1000

Отмеченные записи: 0

81
Х 12

Хабибуллина, З. А.
    Роль благопожеланий в народной педагогике башкир [Текст] / З. А. Хабибуллина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - С. 63-65.
ББК 81

Рубрики: языкознание

Кл.слова (ненормированные):
Речевой этикет -- башкир -- Башкирский язык -- добрые пожелания -- этнопедагогика -- народная педагогика
Аннотация: Речевой этикет является важной частью культуры любого народа, а для башкир он дополнительно несёт глубокую воспитательную функцию. Благопожелания являются одной из форм речевого этикета, где сконцентрированы мудрость и доброжелательность. Эти устойчивые формулы речи служат для установления контакта, выражения уважения и поддержки, а также для поддержания и завершения общения.
Держатели документа:
ЗКУ

Хабибуллина, З.А. Роль благопожеланий в народной педагогике башкир [Текст] / З. А. Хабибуллина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- С.63-65.

3421.

Хабибуллина, З.А. Роль благопожеланий в народной педагогике башкир [Текст] / З. А. Хабибуллина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- С.63-65.


81
Х 12

Хабибуллина, З. А.
    Роль благопожеланий в народной педагогике башкир [Текст] / З. А. Хабибуллина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - С. 63-65.
ББК 81

Рубрики: языкознание

Кл.слова (ненормированные):
Речевой этикет -- башкир -- Башкирский язык -- добрые пожелания -- этнопедагогика -- народная педагогика
Аннотация: Речевой этикет является важной частью культуры любого народа, а для башкир он дополнительно несёт глубокую воспитательную функцию. Благопожелания являются одной из форм речевого этикета, где сконцентрированы мудрость и доброжелательность. Эти устойчивые формулы речи служат для установления контакта, выражения уважения и поддержки, а также для поддержания и завершения общения.
Держатели документа:
ЗКУ

63
Р 95

Рысбеков, Т.
    Ғұмар Қараш ұлы тұлға екенін мойындайтын уақыт келді [Текст] / Т. Рысбеков // Орал өңірі. - 2025. - №86.- 23 қазан. - Б. 4,5,6.
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
ғұмар қарашұлы -- бөкей орда -- таловка -- қарақұдық -- ғұмартану -- мұрасы -- астрахан губернаторы -- оқу -- білім -- ғылым -- шайыр еңбегі -- тумыш -- қазақстан газеті
Аннотация: Бұл мақалада ағартушы ақын, қазақтың тіл білімі ғылымының бірінші кірпішін қалаған ұлы тұлға Ғұмар Қарашұлы туралы жазылған. Ғұмар мұрасы ақыл - ойға, тәлім - тәрбиеге бек бай.
Держатели документа:
БҚУ

Рысбеков, Т. Ғұмар Қараш ұлы тұлға екенін мойындайтын уақыт келді [Текст] / Т. Рысбеков // Орал өңірі. - 2025. - №86.- 23 қазан.- Б.4,5,6.

3422.

Рысбеков, Т. Ғұмар Қараш ұлы тұлға екенін мойындайтын уақыт келді [Текст] / Т. Рысбеков // Орал өңірі. - 2025. - №86.- 23 қазан.- Б.4,5,6.


63
Р 95

Рысбеков, Т.
    Ғұмар Қараш ұлы тұлға екенін мойындайтын уақыт келді [Текст] / Т. Рысбеков // Орал өңірі. - 2025. - №86.- 23 қазан. - Б. 4,5,6.
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
ғұмар қарашұлы -- бөкей орда -- таловка -- қарақұдық -- ғұмартану -- мұрасы -- астрахан губернаторы -- оқу -- білім -- ғылым -- шайыр еңбегі -- тумыш -- қазақстан газеті
Аннотация: Бұл мақалада ағартушы ақын, қазақтың тіл білімі ғылымының бірінші кірпішін қалаған ұлы тұлға Ғұмар Қарашұлы туралы жазылған. Ғұмар мұрасы ақыл - ойға, тәлім - тәрбиеге бек бай.
Держатели документа:
БҚУ

63
К 90

Кульманова, Н. Г.
    Трансформация русской свадебно-обрядовой традиции в условиях Центрального Казахстана во второй половине XX века [Текст] / Н. Г. Кульманова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - С. 66-69.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Свадебно-обрядовый комплекс -- древние традиции -- свадебный обряд -- Центральный Казахстан -- Русское население -- бутоньерка -- день свадьбы -- жених -- дружка -- выкуп -- Венчание
Аннотация: Свадебно-обрядовый комплекс - одна из самых значимых и древних традиций в жизни каждого народа, он отражает культурные, социальные и экономические аспекты общества. Региональной специфике свадебного обряда посвящено бесчисленное количество трудов. Особый интерес представляют собой те традиции, которые сформировались в поликультурной среде, а именно в среде, где русское население не является коренным.
Держатели документа:
ЗКУ

Кульманова, Н.Г. Трансформация русской свадебно-обрядовой традиции в условиях Центрального Казахстана во второй половине XX века [Текст] / Н. Г. Кульманова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- С.66-69.

3423.

Кульманова, Н.Г. Трансформация русской свадебно-обрядовой традиции в условиях Центрального Казахстана во второй половине XX века [Текст] / Н. Г. Кульманова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- С.66-69.


63
К 90

Кульманова, Н. Г.
    Трансформация русской свадебно-обрядовой традиции в условиях Центрального Казахстана во второй половине XX века [Текст] / Н. Г. Кульманова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - С. 66-69.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Свадебно-обрядовый комплекс -- древние традиции -- свадебный обряд -- Центральный Казахстан -- Русское население -- бутоньерка -- день свадьбы -- жених -- дружка -- выкуп -- Венчание
Аннотация: Свадебно-обрядовый комплекс - одна из самых значимых и древних традиций в жизни каждого народа, он отражает культурные, социальные и экономические аспекты общества. Региональной специфике свадебного обряда посвящено бесчисленное количество трудов. Особый интерес представляют собой те традиции, которые сформировались в поликультурной среде, а именно в среде, где русское население не является коренным.
Держатели документа:
ЗКУ

83
Т 49

Тлеубердина, Г. Т.
    Қазақ тарихи жырларының көркемдік ерекшелігі («Жанқожа батыр» жыры негізінде) [Текст] / Г. Т. Тлеубердина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 69-72.
ББК 83

Рубрики: Литературоведение

Кл.слова (ненормированные):
Қазақ халқы -- тарихи жырлары -- қазақ батырлар -- Жанқожа батыр жыры -- Жанқожа Нұрмұхаммедұлы -- ауыз әдебиеті
Аннотация: Қазақ халқының тарихи жырлары – елдің өткенін, батырлық мұрасын, ұлттық рухын сақтаған маңызды әдеби-мәдени қазыналардың бірі. Олар ұлттың тарихи санасын қалыптастыруда, жастарға патриоттық тәрбие беруде, сондай-ақ ел бірлігін нығайтуда ерекше рөл атқарады. Тарихи жырларда қазақ батырларының ерліктері, жаугершілік заманда ел қорғаудағы ерлік әрекеттері, халқына қызмет ету жолындағы қажыр-қайраты мен қайтпас қайсарлығы сипатталады. Бұл жырлар ұлттық идеяны дәріптеп, халықтың бірегей болмысын көрсетеді. Қазақтың ауызша мұраларында сақталған тарихи жырлар көркемдік жағынан да құнды, себебі олар бейнелі тіл, терең мағыналы эпитеттер, метафоралар, теңеулер арқылы халықтың ұғымын көркем түрде жеткізеді. Бұл жырлар қазақ халқының тарихындағы ерлікке толы кезеңдер мен батырлардың тұлғасын дәріптеуге арналған. Батырлар жырының ерекшелігі – олар еркіндік пен азаттық үшін күресті, отанға деген адалдықты, батырлық пен қайсарлықты арқау етеді. Мұндай жырлар ұлттың рухын көтеріп, келер ұрпаққа үлгі боларлық қасиеттерді насихаттайды.
Держатели документа:
ЗКУ

Тлеубердина, Г.Т. Қазақ тарихи жырларының көркемдік ерекшелігі («Жанқожа батыр» жыры негізінде) [Текст] / Г. Т. Тлеубердина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.69-72.

3424.

Тлеубердина, Г.Т. Қазақ тарихи жырларының көркемдік ерекшелігі («Жанқожа батыр» жыры негізінде) [Текст] / Г. Т. Тлеубердина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.69-72.


83
Т 49

Тлеубердина, Г. Т.
    Қазақ тарихи жырларының көркемдік ерекшелігі («Жанқожа батыр» жыры негізінде) [Текст] / Г. Т. Тлеубердина // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 69-72.
ББК 83

Рубрики: Литературоведение

Кл.слова (ненормированные):
Қазақ халқы -- тарихи жырлары -- қазақ батырлар -- Жанқожа батыр жыры -- Жанқожа Нұрмұхаммедұлы -- ауыз әдебиеті
Аннотация: Қазақ халқының тарихи жырлары – елдің өткенін, батырлық мұрасын, ұлттық рухын сақтаған маңызды әдеби-мәдени қазыналардың бірі. Олар ұлттың тарихи санасын қалыптастыруда, жастарға патриоттық тәрбие беруде, сондай-ақ ел бірлігін нығайтуда ерекше рөл атқарады. Тарихи жырларда қазақ батырларының ерліктері, жаугершілік заманда ел қорғаудағы ерлік әрекеттері, халқына қызмет ету жолындағы қажыр-қайраты мен қайтпас қайсарлығы сипатталады. Бұл жырлар ұлттық идеяны дәріптеп, халықтың бірегей болмысын көрсетеді. Қазақтың ауызша мұраларында сақталған тарихи жырлар көркемдік жағынан да құнды, себебі олар бейнелі тіл, терең мағыналы эпитеттер, метафоралар, теңеулер арқылы халықтың ұғымын көркем түрде жеткізеді. Бұл жырлар қазақ халқының тарихындағы ерлікке толы кезеңдер мен батырлардың тұлғасын дәріптеуге арналған. Батырлар жырының ерекшелігі – олар еркіндік пен азаттық үшін күресті, отанға деген адалдықты, батырлық пен қайсарлықты арқау етеді. Мұндай жырлар ұлттың рухын көтеріп, келер ұрпаққа үлгі боларлық қасиеттерді насихаттайды.
Держатели документа:
ЗКУ

81
И 41

Икапова, Д. С.
    Күрделі сөздер мен фразеологиялық сөз тіркестері [Текст] / Д. С. Икапова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 73-75.
ББК 81

Рубрики: Языкознание

Кл.слова (ненормированные):
Лингвистикалық зерттеулер -- әдебиет -- күрделі сөздер -- фразеологиялық сөз тіркестер -- Қазақ тілі
Аннотация: Лингвистикалық зерттеулер мен әдебиеттерде және оқу құралдарында күрделі сөздер мен фразеологиялық сөз тіркестерінің арасы әлі де болса ажыратылмай келеді. Әдетте, cөз атаулы құрамына қарай жалаң сөз және күрделі сөз делініп екі топқа бөлініп қарастырылады. Жалаң сөздерге қандай сөздердің жататындығы туралы мәселе-тіл білімінде айқындалған, пікір таласын тудырмайтын мәселе. Ал әр түрлі тілдердегі күрделі сөздердің шегін, олардың түрлерін айқындау, әсіресе күрделі сөздерден фразеологиялық сөз тіркестерін ажырату мәселелері тиянақты шешімін таба алмай келеді.
Держатели документа:
ЗКУ

Икапова, Д.С. Күрделі сөздер мен фразеологиялық сөз тіркестері [Текст] / Д. С. Икапова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.73-75.

3425.

Икапова, Д.С. Күрделі сөздер мен фразеологиялық сөз тіркестері [Текст] / Д. С. Икапова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.73-75.


81
И 41

Икапова, Д. С.
    Күрделі сөздер мен фразеологиялық сөз тіркестері [Текст] / Д. С. Икапова // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 73-75.
ББК 81

Рубрики: Языкознание

Кл.слова (ненормированные):
Лингвистикалық зерттеулер -- әдебиет -- күрделі сөздер -- фразеологиялық сөз тіркестер -- Қазақ тілі
Аннотация: Лингвистикалық зерттеулер мен әдебиеттерде және оқу құралдарында күрделі сөздер мен фразеологиялық сөз тіркестерінің арасы әлі де болса ажыратылмай келеді. Әдетте, cөз атаулы құрамына қарай жалаң сөз және күрделі сөз делініп екі топқа бөлініп қарастырылады. Жалаң сөздерге қандай сөздердің жататындығы туралы мәселе-тіл білімінде айқындалған, пікір таласын тудырмайтын мәселе. Ал әр түрлі тілдердегі күрделі сөздердің шегін, олардың түрлерін айқындау, әсіресе күрделі сөздерден фразеологиялық сөз тіркестерін ажырату мәселелері тиянақты шешімін таба алмай келеді.
Держатели документа:
ЗКУ

82
Ж 11

Жүнісқали, Ә. Қ.
    Қазақ фольклорындағы этно-мәдени коннотация [Текст] / Ә. Қ. Жүнісқали // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 75-78.
ББК 82

Рубрики: Фольклор

Кл.слова (ненормированные):
Қазақ фольклор -- этно-мәдени коннотация -- Коннотация -- лингвопоэтика -- лингвостилистика
Аннотация: Адамзат жаратылысында тіл айрықша маңызды рөл атқаратыны белгілі. Адам тіл арқылы жай ғана ақпарат алып немесе ақпарат беріп қоймайды. Сонымен қатар әрдайым өзінің қоршаған ортаға, құбылысқа деген көзқарасын, сезімін, субъективті қарым-қатынасын, бағасын тіл арқылы жеткізіп отырады. Тіл бірліктерінің адам эмоциясын жеткізудегі экспрессивтік-бағалауыштық қызметі ғалымдардың назарын көптен аударып келеді. Эмоция мен бағадан тұратын сөз мағынасының үстеме макрокомпонентін ғалымдар эмоциялық, коннотаттық, прагматикалық деп атап жүр
Держатели документа:
ЗКУ

Жүнісқали, Ә.Қ. Қазақ фольклорындағы этно-мәдени коннотация [Текст] / Ә. Қ. Жүнісқали // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.75-78.

3426.

Жүнісқали, Ә.Қ. Қазақ фольклорындағы этно-мәдени коннотация [Текст] / Ә. Қ. Жүнісқали // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.75-78.


82
Ж 11

Жүнісқали, Ә. Қ.
    Қазақ фольклорындағы этно-мәдени коннотация [Текст] / Ә. Қ. Жүнісқали // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 75-78.
ББК 82

Рубрики: Фольклор

Кл.слова (ненормированные):
Қазақ фольклор -- этно-мәдени коннотация -- Коннотация -- лингвопоэтика -- лингвостилистика
Аннотация: Адамзат жаратылысында тіл айрықша маңызды рөл атқаратыны белгілі. Адам тіл арқылы жай ғана ақпарат алып немесе ақпарат беріп қоймайды. Сонымен қатар әрдайым өзінің қоршаған ортаға, құбылысқа деген көзқарасын, сезімін, субъективті қарым-қатынасын, бағасын тіл арқылы жеткізіп отырады. Тіл бірліктерінің адам эмоциясын жеткізудегі экспрессивтік-бағалауыштық қызметі ғалымдардың назарын көптен аударып келеді. Эмоция мен бағадан тұратын сөз мағынасының үстеме макрокомпонентін ғалымдар эмоциялық, коннотаттық, прагматикалық деп атап жүр
Держатели документа:
ЗКУ

81
М 94

Мырзағалиева, А. С.
    Қазақ және татар тілдеріндегі «Кедейлік» концептісі: лингвомәдени шолу [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 78-80.
ББК 81

Рубрики: Языкознание

Кл.слова (ненормированные):
концепт -- концептосфера -- тілдік әлем бейнесі -- лингвистика -- этномәдениет
Аннотация: Тілдің мәдениетпен және халықтың дүниетанымымен өзара байланысы тілде ұлттық мінез бен мәдениеттің, қоршаған әлемді танудың ерекше тәсілінің көрініс табуына ықпал етеді. Бұл құбылыс концепт деп аталатын мәдени бірліктер арқылы тілде бейнеленеді. Осы зерттеуде қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» («кедейлік») концептосферасына енетін лексемалардың түрлі сөздіктердегі концептуалдық мәндерінің көрініс беру ерекшеліктері қарастырылады. Зерттеудің негізгі мақсаты – туыстас қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалардың этимологиясы мен түсіндірмесін салыстырмалы- салғастырмалы талдау және осы лексемалардың синонимдік қатарын анықтау. Тақырыптың өзектілігі – қазақ және татар этносоциолексемаларын антропоцентрлік парадигма аясында зерттеу қажеттілігімен байланысты, бұл тілдік бірліктер ұлттық менталитеттің айқын көрсеткіштері болып табылады. Осындай этносоциолексемалар қатарында «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалар ерекше орын алады. Зерттеудің материалдары ретінде қазақ және татар тіл білімінде жинақталған лексикографиялық деректер алынды, атап айтқанда, этимологиялық және түсіндірме сөздіктер, синонимдер сөздігі, сондай- ақ зерттеліп отырған тілдердің ұлттық корпустарының деректері пайдаланылды. Эмпирикалық, лингвомәдени, салыстырмалы-салғастырмалы, синхрондық және диахрондық талдау әдістері арқылы жүргізілген зерттеу нәтижесінде «кедейлік/ярлылык» концептосферасы қазақ және татар тілдерінің тілдік әлем бейнесінде кеңінен көрініс табатыны анықталды. Алайда, «кедейлік» және «ярлылык» лексемаларының синонимдері қазақ тілінің синонимдер сөздігінде кеңінен қамтылғанымен, татар тілінің синонимдер сөздігінде азырақ берілген. Аталған концептосфера құрылымында адамзаттың базалық концептілерінің қатарына жататын, бағалау әлеуеті жоғары және репрезентацияның кең функционалдық мүмкіндіктеріне ие лексемалар бар. Бұл лексемалар қазақ және татар халықтарының шынайылықты қабылдау ерекшеліктерін бейнелейді және мәдени-тарихи факторлармен, осы тілдік қауымдастықтардың ұлттық ерекшеліктерімен тығыз байланысты.
Держатели документа:
ЗКУ

Мырзағалиева, А.С. Қазақ және татар тілдеріндегі «Кедейлік» концептісі: лингвомәдени шолу [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.78-80.

3427.

Мырзағалиева, А.С. Қазақ және татар тілдеріндегі «Кедейлік» концептісі: лингвомәдени шолу [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан.- Б.78-80.


81
М 94

Мырзағалиева, А. С.
    Қазақ және татар тілдеріндегі «Кедейлік» концептісі: лингвомәдени шолу [Текст] / А. С. Мырзағалиева // Профессор Отарәлі Бүркіттің лингвистикалық мұрасы, қазіргі қазақ филологиясының парадигмалары: Қазақстан Республикасы білім беру ісінің Құрметті қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Бүркітов Отарәлі Бүркітұлының туғанына 70 жыл толуына арналған халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. - Орал, 2024. - 13 желтоқсан. - Б. 78-80.
ББК 81

Рубрики: Языкознание

Кл.слова (ненормированные):
концепт -- концептосфера -- тілдік әлем бейнесі -- лингвистика -- этномәдениет
Аннотация: Тілдің мәдениетпен және халықтың дүниетанымымен өзара байланысы тілде ұлттық мінез бен мәдениеттің, қоршаған әлемді танудың ерекше тәсілінің көрініс табуына ықпал етеді. Бұл құбылыс концепт деп аталатын мәдени бірліктер арқылы тілде бейнеленеді. Осы зерттеуде қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» («кедейлік») концептосферасына енетін лексемалардың түрлі сөздіктердегі концептуалдық мәндерінің көрініс беру ерекшеліктері қарастырылады. Зерттеудің негізгі мақсаты – туыстас қазақ және татар тілдеріндегі «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалардың этимологиясы мен түсіндірмесін салыстырмалы- салғастырмалы талдау және осы лексемалардың синонимдік қатарын анықтау. Тақырыптың өзектілігі – қазақ және татар этносоциолексемаларын антропоцентрлік парадигма аясында зерттеу қажеттілігімен байланысты, бұл тілдік бірліктер ұлттық менталитеттің айқын көрсеткіштері болып табылады. Осындай этносоциолексемалар қатарында «кедейлік/ярлылык» концептосферасын құрайтын лексемалар ерекше орын алады. Зерттеудің материалдары ретінде қазақ және татар тіл білімінде жинақталған лексикографиялық деректер алынды, атап айтқанда, этимологиялық және түсіндірме сөздіктер, синонимдер сөздігі, сондай- ақ зерттеліп отырған тілдердің ұлттық корпустарының деректері пайдаланылды. Эмпирикалық, лингвомәдени, салыстырмалы-салғастырмалы, синхрондық және диахрондық талдау әдістері арқылы жүргізілген зерттеу нәтижесінде «кедейлік/ярлылык» концептосферасы қазақ және татар тілдерінің тілдік әлем бейнесінде кеңінен көрініс табатыны анықталды. Алайда, «кедейлік» және «ярлылык» лексемаларының синонимдері қазақ тілінің синонимдер сөздігінде кеңінен қамтылғанымен, татар тілінің синонимдер сөздігінде азырақ берілген. Аталған концептосфера құрылымында адамзаттың базалық концептілерінің қатарына жататын, бағалау әлеуеті жоғары және репрезентацияның кең функционалдық мүмкіндіктеріне ие лексемалар бар. Бұл лексемалар қазақ және татар халықтарының шынайылықты қабылдау ерекшеліктерін бейнелейді және мәдени-тарихи факторлармен, осы тілдік қауымдастықтардың ұлттық ерекшеліктерімен тығыз байланысты.
Держатели документа:
ЗКУ

Страница 343, Результатов: 3427

 

Все поступления за 
Или выберите интересующий месяц