Электронный каталог

60.7
Б 37
Бегжанова, М.
    Батыс Қазақстан облыстарындағы демографиялық қартаюдың ерекшеліктері [Текст] / М. Бегжанова // Қазақтың рухани көсемі, Алаш ардақтысы, Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 150 жыл толуына орай «А.Байтұрсынұлы мұрасы: зерттеу, жүйелеу жəне насихаттау» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. - Орал, 2022. - Б. 213-216.

ББК 60.7

Рубрики: Демография

Кл.слова (ненормированные):
демографиялық қартаю -- өмір сүру ұзақтығы -- зейнеткерлік жас -- денсаулық сақтау -- əлеуметтік қызметтер -- Батыс Қазақстан облыс
Аннотация: Мақалада демографиялық қартаю мəселесінің əлеуметтік жəне экономикалық салаларға əсері мен салдары жəне оны шешу жолдары айтылады. Сонымен қатар бұл үдерістің Қазақстандағы жүру қарқыны ТМД елдерімен салыстырылып, Батыс Қазақстан аймағындағы облыстардың демографиялық қартаю көрсеткіштерінің айырмашылықтарына талдау жасалады
Держатели документа:
ЗКУ

28
К 13
Кажымуратова, Ж. С.
    Өсуді реттеуші заттардың өсімдіктерді тұқыммен көбейтудегі әсері [Текст] / Ж. С. Кажымуратова, Х. С. Сенбаева, Қ. Т. Таңатарова // БҚУ хабаршысы. - 2024. - №1. - Б. 301-311.

ББК 28

Рубрики: Биология

Кл.слова (ненормированные):
өсу процесі -- даму процесі -- синтетикалық стимуляторлар -- гетероауксин -- эпин-экстра -- янтарь қышқылы -- циркон -- цитокинин -- тұқым -- өскін -- вегетативті -- генеративті
Аннотация: Өсімдіктердің жалпы тіршілік дәуірі өсу және даму деген ұғымдармен сипатталады. Өсімдіктердің салмағы мен көлемі, оның органдарының саны мен мөлшері және клеткалар санының артуы, сондай-ақ жаңадан протоплазма түзілу процестері өсу деп аталады. Өсу процесі – өсімдік органдарының ұзарып, енденіп, жуандап, көлемінің, салмағының ұлғаюымен, және жеке мүшелерінің жаңадан қалыптасып, сандарының көбеюімен бейнеленеді. Өсімдіктің тіршілік мерзімі өсу және көбею деген екі кезеңге бөлінеді. Бірінші – өсу кезеңіндегі жапырақтары, сабақтары, тамырлары қарқынды қалыптасып, көбейіп, бұтақтанады, түптенеді, гүл мүшелері қалыптасады. Екінші кезеңде өсімдік гүлденіп, жемістенеді. Өсімдік гүлденгеннен кейін ондағы физиологиялық және биохимиялық процестер өзгеріп, жеке өсу мүшелерінің ылғалдылығы төмендеп, жапырақтағы азотты қосындылардың мөлшері күрт азаяды да, органикалық заттар сақтағыш орындарға шоғырланып, сабақтың ұзарып өсуі тоқтайды. Өсімдіктің дамуы деген ұғым сапалы физиологиялық және морфологиялық, биохимиялық өзгерістерді бейнелейді. Организмдегі сапалық өзгеріс процестерін даму деп атайды, бұл жағдайда организм қызметінің жаңа түрлері немесе жаңа формалар пайда болады. Мысалы, өркендегі жапырақтар санының артуы өсу құбылысы болып табылады. Тұқымның өскінге айналуы, меристемалық клетканың өткізгіш ткань клеткасына өзгеруі даму процестері болып саналады. Бұндай өзгерістер организмде жаңа құрылымдардың пайда болуына байланысты өсімдіктің тіршілік өмірінің – онтогенезінің белгілі сатыларын – жастық шағын, жетілуін, көбею, қартаю және тіршілігінің тоқтау кезеңдерін сипаттайды. Өсімдіктерді өсіру барысында аз уақыт аралығында, сонымен қатар мол өнім алуда синтетикалық стимуляторларды қолдануға болады. Өсімдіктердің кейбір бөліктерінде стимуляторлардың мөлшері айрықша көп болады: мысалы, ауксиндермен сабақтың жоғарғы меристемалары, гиббереллиндермен – жапырақтары, цитокининдермен – тамыры мен дәні бай. Өсу стимуляторлары әртүрлі өсу процестеріне себеп болады, бұл процестерге өсімдіктердің белсенді өсуі, генерациялық дамуы, тропизмдер, регенерация және т.б. жатады.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Сенбаева, Х.С.
Таңатарова, Қ.Т.

28.707.3
Б 12
Бақбергенова, А. С.
    Балалар мен жасөспірімдердің өсуі мен дамуына өмір сүру жағдайларының әсерлері [Текст] / А. С. Бақбергенова // «Педагогтің кәсіби шеберлігі» Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының арасында өткізілген республикалық байқаудың жинағы. - Орал, 2024. - Б. 368-372.

ББК 28.707.3

Рубрики: Физиология человека

Кл.слова (ненормированные):
Балалар -- жасөспірімдердің өсуі -- өмір сүру -- Организмнің дамуы -- физикалық және функциялық дамуы -- өсіп даму -- жетілу -- кемелдену -- қартаю -- Адам өмірі -- Жас ерекшеліктер физиологиясы
Аннотация: Өсу мен даму заңдылықтарын, оның жас кезеңдеріне байланысты гетерохрондылығын және де оған әсер етуші факторлармен танысу, оқып, білу; акселерация ұғымын физиологиялық тұрғыдан түсіну, оның болу себептеріне жан- жақты ғылыми және тәжірибелік мысалдар келтіріп,түсініктеме жасауға бағыттау
Держатели документа:
ЗКУ