Электронный каталог

63
Ф 17
Файзолла, А.
    Алаш публицистикасы және бүгінгі заман [Текст] / А. Файзолла // Oral oniri. - 2024. - 18 сәуір. - №32. - Б. 10.
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Алаш -- Қазақ хандығы -- Алтын орда империясы -- Түркі қағанаты -- Алашорда -- ұлт зиялылары -- тарихшы Мәмбет Қойкелді -- іржақып Дулатұлы -- Ұлт зиялысы
Аннотация: Елімізді алып бәйтерекке теңесек, оның діңі – Алаш. Ал тамырлары Қазақ хандығы мен Алтын орда империясы, Түркі қағанаты болып тереңге кете береді. Осындай қуатты тамырлардан нәр алған Алашорда үкіметі қазақтың тәуелсіздігі үшін арпалысты, мемлекеттіліктің негізін қалады, бүгінгі территориямызды бекітіп, белгіледі. Өткен ғасырда ғұмыр кешкен ұлт зиялылары халқының келешегі үшін тек саясат майданында ғана емес, сондай-ақ ағартушылық саласында да қаны мен терін төкті. Бұл жөнінде тарихшы Мәмбет Қойкелді «Алашордашылар үшін ұлттық боcтaндық жолындaғы күрec пeн aғaртушылық қызмeт қaйықтың қоc ecкeгіндeй болaтын» – деп жазды. Ұлт қайраткерлерінің жұртын өркендеу, даму жолына үндеген шығармалары күні бүгінге дейін өзектілігін жойған жоқ. Сол себепті біз бұл мақаламызда Алаш публицистикасына тоқталмақпыз.
Держатели документа:
БҚУ

63
Б 20
Балташұлы, Е.
    Кәрім Мыңбаевтың мұрасы мен мұраты [Текст] / Е. Балташұлы // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 14 маусым. - №114. - Б. 20.
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Кәрім Мыңбаев -- академик -- ұшақ апаты -- ұлт зиялылары
Аннотация: 1948 жылы 30 қыркүйекте Сарыарқаның оңтүстігінде, Балқаш көлі мен Бетпақдаланың түйіскен жерінде алапат апат орын алды. Алматыдан шыққан ұшақ Балқаш қаласынан жанармай құйып, әуеге көтерілген соң 15 минуттан кейін жарылып кетті. Ұшақтың ішінде Мәскеуге, Сталин қолдан жасаған академик Т.Лысенконың 50 жасқа толған тойына шақырылған Қазақстан ауыл шаруашылығы ғылымының бетке шығатын тұлғалары – академик Кәрім Мыңбаев бастаған ғалымдар – Қылыш Бабаев, Сапар Нұғыманов, Хасен Наурызбаев, Федор Солодников бар еді. Бәрі қайғылы қазаға ұшырады.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
А 13
Әбдіқалық, К.
    Қазіргі қазақ лирикасындағы ұлт зиялыларының бейнесі [Текст] / К. Әбдіқалық // Qazaq adebieti . - 2025. - №4.- 31 қаңтар. - Б. 6-7
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ұлт зиялылары -- Алаш зиялылары -- қазіргі қазақ поэзиясы -- Жарасқан Әбдіраш -- Құлыптас жыры -- Әлиханы Алаштың -- Лұқпан Сисекенов -- Ғұламасы елінің -- Дулатов тұлғасы Әбу Сәрсен­баев
Аннотация: Алаш зиялылары ақталған уақыт­тан бастап әдебиет­те, алдымен, қазіргі қазақ поэзиясында олардың есімдері ардақталып, рухына тағзым етіле бастады. Бүгінгі ақындарымыз Алаш қайраткерлерінің бейнесін көпшілікке таныту мақсатында жарқырата жырға қосты. Ұлт зиялыларының тұлғасын ашатын арнау өлеңдер мен поэмалар легі жылдан-жылға толыса түсті. Алғашқы жылдан бастап, «Көзіме от­тай ыстық ағаларым, Тіріліп келгендейсің бабаларым» деп бастаған Жайық Бектұровтың «Асыл ағаларға» (Орталық Қазақ­стан. 1988, 31 желтоқсан) деген арнау өлеңі жарияланды. Осы ел ағаларын қатар қамтыған үлкен топтама туындылар да дүниеге келді. Айталық, Жарасқан Әбдіраштың «Құлыптас» деген жыр жинағының бірінші топтамасында Әлихан Бөкейхан, Мұстафа Шоқай, Мұхамеджан Тынышбаев, Тұрар Рысқұлов, Шәкәрім Құдайбердіұлы, Міржақып Дулатұлы, Жүсіпбек Аймауытов, Ахмет Байтұрсынұлы, Мағжан Жұмабаев, Сәкен Сейфуллин, Ілияс Жансүгіров, Бейімбет Майлин; Серік Тұрғынбековтің «Атылып кеткен арыстар» («Ана тілі». 1996, 29 ақпан) деген топтама туындысында Шәкәрім, Ахмет, Міржақып, Жүсіпбек, Мағжан; Лұқпан Сисекеновтің «Арыстары алаштың» («Жалын». 2016, №11,12. 11–14-бб.) деген топтама туындысында Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Жүсіпбек Аймауытов, Мұстафа Шоқай, Міржақып Дулатов, Тұрар Рысқұлов, Шәкәрім сынды ұлт зиялылары қамтылған.
Держатели документа:
БҚУ

63(5каз)
С 89
Сүлейменов, Ж.
    Ұлт зиялыларына қатысты тың деректер [Текст] / Ж. Сүлейменов // Егемен Қазақстан. - 2025. - №190.-2 қазан. - Б. 6
ББК 63(5каз)

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Ұлт зиялылары -- Ахмет байтұрсынов -- Ақтөбелік экспедиция -- мемлекеттік архив -- Әлихан Бөкейхан -- Міржақып Дулатұлы -- Алаш арыстары -- Орынбор губернаторы -- Қазақ газеті
Аннотация: "Архив -2025" бағдарламсы аясында Ақтөбе облысы мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының қолдауымен өңірлік мемлекеттік архив басшылығы ғылыми іздестіру экспедициясын ұйымдастырды. Орынбор облысының мемлкеттік архивінде, Башқұртстанның Ұлттық архивінде зерттеу жұмысы жүргізілген.
Держатели документа:
БҚУ