Электронный каталог

63
С 76
Стамшалов, Е. И.
    Европадағы Түркістандық эмиграция өкілдері және ХХ ғ. 20-30 жылдарындағы қазақ босқындарының тағдыры [Текст] / Е. И. Стамшалов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №3. - Б. 149-166.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Түркістандық босқындар -- дайындау науқандары -- қазақ босқындары -- халық көтерілістері -- түйешілер керуені -- уәкілетті өкілдер -- реэмигранттар -- саяси эмиграция өкілдері -- қоныс аударушылар -- көмек қоры
Аннотация: Ресейдегі билік большевиктердің қолына көшкеннен кейінгі Европаға кеткен түрік саяси эмиграциясының алғашқы толқыны сапында идеялық тұғырнамаларына орай кеңестік билікті қабыл етпеген саяси қайраткерлер, интеллигенция өкілдері болды. М. Шоқай сияқты қайраткер тұлғалар өз тарихи отанында болып жатқан әлеуметтік-экономикалық және саяси өзгерістерді жіті қадағалап отырды. Шаруашылықты кеңестік үлгіде қайта жаңғыртудың солақай тәсілдері салдарынан орын алған аштық, босқыншылық көріністері Европадағы саяси эмиграция өкілдерін әрекетке бастады. Қазақстанның оңтүстік және батыс өңірлерінен іргелес Өзбекстан, Қарақалпақстан, Түркіменстан, Тәжікстан арқылы алыс шетелдер Иран мен Ауғанстанға ағылған босқындар көші пайда болды. Аштық пен жазалау шараларынан жан сақтауды мұрат еткен қазақ босқындарының шекаралық әскери күштер тарапынан қуғын-сүргінге ұшырады. Архив құжаттары мен естелік деректері босқыншылықтың ауыр зардабынан құтылу мақсатында қоныс аударушылар түрліше айла-тәсілдермен бой тасалап, кеңестік өкімет құрығынан құтылып кетуге жанталаса ұмтылысын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ