Электронный каталог

86
К 95
Жұртбай, Т.
    Әуелі "Әуелгі пәлсафа" [Текст] / Т. Жұртбай // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2023. - 1 тамыз. - №143. - С. 9.
ББК 86

Рубрики: дін

Кл.слова (ненормированные):
Ислам -- дүниетанымының поэтикалық құрылымы -- пәлсафалық қисыны -- діни терминдер -- Шариғат пен фиқһты
Аннотация: Исламның ойлау жүйесі мен дүниетанымының поэтикалық құрылымын (Калам), пәлсафалық қисынын (логикасын), діни заңнамалық дәлелін (фиқһ-fiqh) түсінбей Абайды түсіну – мүмкін емес. Соның ішіндегі ең бастысы – Абай қолданған сөздердің астарлы, емеурінді мағынасын білмей, сөз тіркесін қуып Абайды түсіндіруге тырысу зарар ғайри (g`a`yriya), күпірлік (надандық) болмақ. Бұл – ар-ожданға, таза рухқа (wa-la`gayruhi) қарсы мутазилиттік көзқарас. Сондықтан да Абайдың «жұмбағын шешемін», танымын танытамын, ойының астарын түсіндіремін деп: Жаратқанның заттық (d`at) болмысына қатысты «уәжіп» (wa`cib), «мүмкін» (mumkin), «мүмкін емес» (mumtani) деген ең түбірлі сөздерді орынды-орынсыз қолдану да мәтқапылық. Сонымен қатар нақты шешуші мағынасы бар танымдық діни терминдерді жалпы мағынасы ортақ ауыспалы сөз тіркесі есебінде қолданып, қопсыта көпірту – мәселені шешуге жол бастамайды.
Держатели документа:
БҚУ