Электронный каталог

63
С 22
Сахи, Ж.
    Дәстүрлі мәдениет тұжырымдарына қатысты көзқарас [Текст] / Ж. Сахи, А. А. Айдымбаева // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 320-332.

ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
қазақ -- тарих -- дәстүрлі мәдениет -- дәстүрлі қоғам -- мәдени мұра -- трансформация
Аннотация: Қазіргі зерттеулерде дәстүрлі мәдениетке деген қызығушылық айтарлықтай артты. Оның себебі жаһандану мен ақпараттандыру жағдайында дәстүр тарихи жадымен байланыстырушы түйінге айналды және ұлттық-мәдени бірегейлікті сақтауға мүмкіндік береді. Алайда, «дәстүрлі мәдениет» ұғымының өзіне арнайы әдебиеттерде әртүрлі түсіндірмелер беріледі. Демек, «дәстүрлі», «архаикалық», «индустрияға дейінгі», «аграрлық», «шаруа», «жазбаша», «тұрмыстық», «күнделікті», «мамандандырылмаған» (мәдениет) сынды түрлі терминдерде қоланылады. Технологиялардың қарқынды өсуі, қоғамдағы заманауй өзгерістер, инновациялар «дәстүрлі мәдениет» болмысына өзгеріс әкелмей қоймайды. Инновация, модернизация үдерістері, трансформациялану дәстүрлі мәдениет үлгілерінің барлық қырынан көрініс табады. Дәстүрлі мәдениеттің сақталуы мен заманға сай бейімделуіне әртүрлі тұжырымдардың қалыптасуы «дәстүрлі мәдениет» ұғымының қай кезеңде де ғылыми ортада өзекті екенін айғақтайды. Мақала қазіргі тарихнамадағы дәстүрлі мәдениетті зерттеудің маңыздылығы мен негізгі бағыттарын талдауға арналған. Дәстүрлі мәдениеттің қазіргі зерттеулердегі орны, оның әлеуметтік-мәдени, тарихи және рухани аспектілері қарастырылады. Сонымен қатар, дәстүрлі мәдениетті зерттеудің методологиялық тәсілдері, дереккөздердің түрлері және оларды талдау әдістеріне тоқталады. Мақаланың негізгі мақсаты – қазіргі зерттеулердегі дәстүрлі мәдениетті зерттеудің өзектілігін көрсету, оның ғылыми танымның маңызды бөлігі екенін дәлелдеу. Сондай-ақ, аталмыш мақалада дәстүрлі мәдениеттің қазіргі қоғамдағы рөлі мен маңызына, ұлттық бірегейлікті сақтаудағы және қазақ халқының рухани мұрасын жаңғыртудағы орнына баса назар аударылды.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Айдымбаева, А.А.

26.82
Г 35

    Географиядан өтілетін «жасыл энергия көздері» тақырыбын проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастыру [Текст] / К. А. Тлеубергенова, Е. А. Тулегенов, Э. Қ. Қуандықова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 425-436.

ББК 26.82

Рубрики: География

Кл.слова (ненормированные):
жасыл энергия -- экология -- күн -- жел -- сарқылмайтын -- педагогика -- проблемалық оқыту технологиясы
Аннотация: Мақалада білім алушылардың География пәнінен оқылатын «жасыл энергия көздері» түсінігі, проблемалық оқыту технологиясы арқылы қарастырылып отыр. Атап айтқанда күн мен желден алынатын энергиялардың Қазақстандағы жағдайы мен ерекшеліктері қарастырылған. Ал бұл баламалы энергия көздері осы кездері біздің елдің ғана емес жүниежүзілік елдер деңгейіндегі көкейтесті мәселелерінің бірі болып отыр. Және «Баламалы энергия» көздері табиғи ресурстарды үнемі тұтынудың мүмкіндігі болмаған жағдайда сарқылмайтын энергия көзі ретінде тиімді пайдалануға бағытталған. Жасыл экономиканы дамыту, экологиялық дағдарысты болдырмаудың бірден бір жолы. Жердегі табиғи жасыл энергияның негізгі көзі - таусылмайтын энергия қорлары - Жел мен Күн. Және Қазақстан кремнийге бай болғандықтан жаңа технологиялар көмегімен, фотоэлектрлік модульдер өндіру қолға алынуда. Астанада фотоэлектрлік модульдер шығаратын «Astana Solar» зауыты Қазақстандық кремнийден күн батареяларын шығаруды қатты қолға алуда. Аталған энергия көздерінің адамзат тіршілігі үшін өте маңыздысы - радиоактивті заттар шығармауында. 2013 ж. Мемлекет басшысының Жарлығымен Қазақстанның «жасыл» экономикаға көшу тұжырымдамасы қабылданды. 2020 ж. дейінгі қысқа және 2030-2050 жылдарға дейінгі ұзақ мерзімді тұжырымдамада болашақта дамытатын индикаторлар қажеттігі көрсетілген. Демек, жасыл немесе жаңартылған энергия негізінде дамитын - елдің табиғатын жақсартуға, жаңартуға үлес қосатын, зиян келтірмеуге бағытталған жаңа технологиялардың қажеттілігі. Осы орайда, білім алушылардың танымдық әрекетін қалыптастыру мақсатында, берілген тапсырмалар - проблемалық технологиялар арқылы оқытудың жеке, топтық жолдары арқылы ұйымдастырылған.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Тлеубергенова, К. А.
Тулегенов, Е.А.
Қуандықова, Э.Қ.
Қиясова, Л.Ш.
Жорабай, С.Т.

40.3
А 51
Алмагамбетова, С. Т.
    Топырақты ауыр металдардан тазарту технологияларын зерттеу [Текст] / С. Т. Алмагамбетова, М. Горбачева, А. Әділбай // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары . - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 49-52.

ББК 40.3

Рубрики: Почвоведение

Кл.слова (ненормированные):
Топырақтану -- жер -- Индустрияландыру -- урбанизация -- темір -- никель -- марганец -- мырыш -- микроэлементтер -- Ауыр металдар -- Фиторемедиация -- гипераккумуляторлық өсімдіктер -- Биологиялық сорғыны
Аннотация: Соңғы жылдары қоршаған ортаның ауыр металдармен және тұрақты органикалық ластаушы заттармен ластануының жаһандық проблемасына көбірек көңіл бөлінуде. Индустрияландыру мен урбанизацияның өсуіне байланысты соңғы бірнеше онжылдықта қоршаған ортадағы ауыр металдар мазмұны айтарлықтай өсті, бұл бүкіл әлемде үлкен алаңдаушылық туғызды. HMs-тығыздығы 5 г/см3-тен асатын және атомдық массасы кальцийден асатын металл элементтер тобы (MW = 40). Ауыр металдардың көпшілігі өте улы. Олардың жартылай шығарылу кезеңі 20 жылдан асады және табиғаты бойынша өте тұрақты, сондықтан биологиялық немесе физикалық процестер арқылы ыдырамайды, бірақ топырақта жиналады, бұл қоршаған ортаға ұзақ мерзімді қауіп төндіреді. Табиғатта микроэлементтер екі санатқа бөлінеді: алмастырылмайтын және алмастырылмайтын. Кобальт (Co), мыс (Cu), хром (Cr), темір (Fe), никель (Ni), марганец (Mn) және мырыш (Zn) сияқты металдар тірі организмдердегі физиологиялық және биохимиялық процестер үшін өте маңызды және маңызды металдар болып табылады; дегенмен, артық болған кезде олар улы болуы мүмкін. Кадмий (Cd), сынап (Hg) және қорғасын (Pb) — бұл тірі организмдер үшін өте қауіпті ауыр металдар
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Горбачева, М.
Әділбай, А.