Электронный каталог

63
Т 53
Төлегенов, Т. Қ
    Алаш арыстарының еңбектерімен таныстыру [Текст] / Т.Қ Төлегенов, Э, Н Максим, Б Ертайқызы, Ж Сақтапберген // Педагогика мәселелері//Вопросы педагогики. - 2023. - №4-5-6. - Б. 7-13
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
сыншы -- көркем әдебиет -- пікірталас -- рухани байлық -- абайтану -- ұлттық мүдде
Аннотация: Алаш арыстарының бірі ретінде Ыдырыс Мұстамбайұлы,біріншіден,сыншы ретінде 1920 жылдардағы көркем әдебиет туралы пікірталасқа белсене араласып қана қоймай,сол жылдардағы солақай саясаттың ықпалына түспестен,ұлттық мүддені жоғары қоятын берік ұстанымынан таймай,өзіндік батыл пікірлерімен көзге ерекше түссе,екіншіден,ұлтымыздың рухани байлығы,әдебиетіміздің темірқазығы Абай шығармашылығын жоққа шығаруға тырысқан кейбір қаламгерлердің теріс пиғылды мақалаларына батыл түрде тойтарыс беріп,абайтануға өзіндік үлкен үлес қосты
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Э
Максим, Н
Ертайқызы, Б
Сақтапберген, Ж

63
Ж 64
Жетпісбай, М.
    Арыстар ұмытылмауы керек [Текст] / М. Жетпісбай // Егемен Қазақстан. - 2024. - 18 сәуір. - №75. - Б. 12.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Қызылорда -- Сәкен -- Бейімбет -- Ілияс -- ұлт қайраткерлер -- 130 жыл -- тарихы -- Алтын сақина -- Ұлттық сана
Аннотация: Келер жылы Қызылорда қаласының астана болғанына тұп-тура бір ғасыр толады. Сол жылдары ел байтағы болған шағын шаһар халқы 20 мыңның айналасында болған екен. Бірақ осы кезең ішінде ұлт қайраткерлері дария жағасындағы қалада қоғамдық-саяси һәм мәдени орта қалыптастыруға барын салды. Талай қабырғалы қаламгердің ұлт әдебиетінің қорын байытқан жауһар шығармаларының негізі осы Сыр бойында қаланды. Солардың арасында биыл туғанына 130 жыл толып отырған Сәкен, Ілияс, Бейімбет бар еді.
Держатели документа:
ЗКУ

63
А 95
Ахмет, Ә.
    "Алтын сақина" пьесасының құнды қолжазбасы [Текст] / Ә. Ахмет // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 13 желтоқсан. - №242. - Б. 12.
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
«Алтын сақина» пьесасы -- 4 перделі пьеса -- Қошке Кемеңгерұлы -- Ахмет Байтұрсынов -- Алаш арыстарының артында жүздеген кітабы -- алаштанушы ғалымдар -- кітаптар -- Сирек кітаптар мен қолжазбалары
Аннотация: Алаш арыстарының көпшілігі 1937-1938 жылдары «халық жауы» есебінде жалған, ауыр айыптаулармен атылып кеткеннен кейін олардың мұралары түгелге жуық тәркіленгені белгілі. Алаш арыстарының артында жүздеген кітабы қалды. Оны алаштанушы-ғалымдар, төте жазуды оқып, зерттеп жүрген азаматтар зерделеп, қазақ оқырмандарына қайтадан ұсынып жатыр. Бірақ ащы болса да ақиқат сол арыстардан – Ахмет, Әлихан, Міржақып, Мағжан, Телжан Шонанұлы мен Қошке Кемеңгерұлынан қалған қолжазбалар жоқтың қасы. Ал қазір пайдаланып жүргеніміз – тек қана ресми баспада шыққан кітаптары, басылымдарда жарияланған мақалалары, мұрағаттар, деректер. Баспадан шыққан кітаптардан да құнды нәрсе – қолжазба, яғни автордың ең алғашқы, ең дұрыс деп қараған түпнұсқасы. Ал баспадан шыққан кітаптарда сол кездегі цензураға ұшырап, басылмай қалған тіркестер де болады. Кітаби нұсқа мен қолжазбаның арасы жер мен көктей.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
Е 46
Елубай , С.
    Одақ - қазақтың сөзі [Текст] / С. Елубай // Qazaq adebieti. - 2024. - №49-50.- 13 желтоқсан. - Б. 10-11
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Ахмет Байтұрсынұлы -- Мұхтар Әуезов -- Әлімхан Ермеков -- Мұхтар! Әлімхан -- Қазақ­стан Жазушылар одағы -- Мұхамеджан Қаратаев -- Сәбит Мұқанов
Аннотация: Қазақ­стан Жазушылар одағы бүгінде 90-ға толды. Осынау мерейтой үстінде халқымыз халқын қорғап арыстанның аузына шапқан арыстарын ұмытпайды. Алдымен, солардың рухын ардақтайды. Қазақ жазушылары, яғни Қазақ­стан Жазушылар одағы – қашан да қазақтың тілі мен сөзі, яғни қазақтың өзі.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
О-65
Орда, Г
    Ғылым жолында Шериаздан Елеукенов [Текст] / Г Орда // Qazaq adebieti. - 2024. - №43.- 1 қараша. - Б. 3
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Шериаздан Елеукенов -- 95 жыл -- Алаш арыстары -- Қошке Кемеңгерұлы -- ғылым жолы -- Сөз құдіреті
Аннотация: 31 қазанда жазушы, журналист, әдебиетші-ғалым, Мемлекет­тік сыйлықтың лауреаты Шериаздан Елеукенов тұрған үйге белгі-тақта қойылды. Алматы қаласындағы Желтоқсан көшесінде орналасқан бұл үйде қаламгер 1993 – 2020 жылдар аралығында ғұмырын өткізген. Жиынға Кенжехан Матыжанов, Бауыржан Жақып, Мамай Ахет, Дастан Елеукенов, Қансейіт Әбдезұлы, Нұрдәулет Ақыш, Гүлжаһан Орда сынды белгілі ақын-жазушылар мен ғалымдар қатысып, ғалым жайлы жүрекжарды лебіздерін білдірді.
Держатели документа:
БҚУ

83(5каз)
А 13
Әбдіқалық, К.
    Қазіргі қазақ лирикасындағы ұлт зиялыларының бейнесі [Текст] / К. Әбдіқалық // Qazaq adebieti . - 2025. - №4.- 31 қаңтар. - Б. 6-7
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ұлт зиялылары -- Алаш зиялылары -- қазіргі қазақ поэзиясы -- Жарасқан Әбдіраш -- Құлыптас жыры -- Әлиханы Алаштың -- Лұқпан Сисекенов -- Ғұламасы елінің -- Дулатов тұлғасы Әбу Сәрсен­баев
Аннотация: Алаш зиялылары ақталған уақыт­тан бастап әдебиет­те, алдымен, қазіргі қазақ поэзиясында олардың есімдері ардақталып, рухына тағзым етіле бастады. Бүгінгі ақындарымыз Алаш қайраткерлерінің бейнесін көпшілікке таныту мақсатында жарқырата жырға қосты. Ұлт зиялыларының тұлғасын ашатын арнау өлеңдер мен поэмалар легі жылдан-жылға толыса түсті. Алғашқы жылдан бастап, «Көзіме от­тай ыстық ағаларым, Тіріліп келгендейсің бабаларым» деп бастаған Жайық Бектұровтың «Асыл ағаларға» (Орталық Қазақ­стан. 1988, 31 желтоқсан) деген арнау өлеңі жарияланды. Осы ел ағаларын қатар қамтыған үлкен топтама туындылар да дүниеге келді. Айталық, Жарасқан Әбдіраштың «Құлыптас» деген жыр жинағының бірінші топтамасында Әлихан Бөкейхан, Мұстафа Шоқай, Мұхамеджан Тынышбаев, Тұрар Рысқұлов, Шәкәрім Құдайбердіұлы, Міржақып Дулатұлы, Жүсіпбек Аймауытов, Ахмет Байтұрсынұлы, Мағжан Жұмабаев, Сәкен Сейфуллин, Ілияс Жансүгіров, Бейімбет Майлин; Серік Тұрғынбековтің «Атылып кеткен арыстар» («Ана тілі». 1996, 29 ақпан) деген топтама туындысында Шәкәрім, Ахмет, Міржақып, Жүсіпбек, Мағжан; Лұқпан Сисекеновтің «Арыстары алаштың» («Жалын». 2016, №11,12. 11–14-бб.) деген топтама туындысында Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Жүсіпбек Аймауытов, Мұстафа Шоқай, Міржақып Дулатов, Тұрар Рысқұлов, Шәкәрім сынды ұлт зиялылары қамтылған.
Держатели документа:
БҚУ

83
Е 70
Ержанова, Э. С.
    Алтынның сынығы, Алаштың асылы [Текст] / Э. С. Ержанова // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2024. - № 5-6. - Б. 41 - 45
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ұлы ақын -- Абай Құнанбаев -- сөз өнері -- мағжан -- зерттеуші- ғалым -- абайтанушы -- Қайым Мұхамедханов -- абай мұрасы -- алаш арыстары -- семей
Аннотация: Ұлы ақын Абай Құнанбайұлы қазақ өлеңінің қасиетін арттырып, сөз өнерінің сарайын соғып ғана қойған жоқ, ол өзінің үлкен ақындық мектебін қалыптастырып кеткен кемел тұлға. Мақалада Тұрағұл Абайұлы туралы айтылады.
Держатели документа:
БҚУ

83
А 39
Акимбаева, Ж. Н.
    Ахмет Байтұрсынұлы еңбектеріндегі ұлттық рух және тіл мәселесі [Текст] / Ж. Н. Акимбаева // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде. - 2024. - №7-8. - Б. 72-81
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ахмет байтұрсынұлы -- еңбектері -- тіл мәселесі -- алаш арыстары -- халықшыл ақын -- ұлт ұстазы -- қырық мысал -- маса -- қазақ газеті -- тіл - құрал
Аннотация: Алаш азаматтарының басым көпшілігі ұлт мүддесі үшін аянбай күрескен, сол жолда жандарын қиған ерлер екенін кешегі тарих растайды. Ахмет Байтұрсынұлы - қазақ әліпбиінің алғашқы авторы. Мақалада А.Байтұрсынұлының еңбектеріндегі тіл мәселесі айтылған.
Держатели документа:
БҚУ

63(5каз)
С 89
Сүлейменов, Ж.
    Ұлт зиялыларына қатысты тың деректер [Текст] / Ж. Сүлейменов // Егемен Қазақстан. - 2025. - №190.-2 қазан. - Б. 6
ББК 63(5каз)

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Ұлт зиялылары -- Ахмет байтұрсынов -- Ақтөбелік экспедиция -- мемлекеттік архив -- Әлихан Бөкейхан -- Міржақып Дулатұлы -- Алаш арыстары -- Орынбор губернаторы -- Қазақ газеті
Аннотация: "Архив -2025" бағдарламсы аясында Ақтөбе облысы мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының қолдауымен өңірлік мемлекеттік архив басшылығы ғылыми іздестіру экспедициясын ұйымдастырды. Орынбор облысының мемлкеттік архивінде, Башқұртстанның Ұлттық архивінде зерттеу жұмысы жүргізілген.
Держатели документа:
БҚУ

Ғалым, Қ.
    Алаштың "Сарыарқа" газетін басқарған қайраткер [Текст] / Қ. Ғалым // Егемен Қазақстан. - 2025. - №196.- 10 қазан. - Б. 8.
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
алаш қозғалысы -- сарыарқа газеті -- қайраткер -- имам әлімбекұлы -- 140 жыл -- қазақ газеті -- музей -- алаш арыстары -- Qyr baIasy қоғамдық қоры -- алаш сериясымен -- қайта оралған есім кітап
Аннотация: Биыл Алаш қозғалысының көрнекті өкілі, көсемсөзші, педагог- ұстаз Имам Әлімбекұлының туғанына 140 жыл толып отыр. Осыған орай Қарқаралы ауданы Бесоба ауылының орта мектебінде Алаш арысына музей бұрышы ашылды.
Держатели документа:
БҚУ