База данных: Статьи ППС
Страница 143, Результатов: 1434
Сортировка недоступна
Кол-во результатов более 1000
Отмеченные записи: 0
1421.
Подробнее
К 86
Ксенжик, Г. Н.
«Фронтир» средство для исторической реконструкции границы Казахстана ХVIII – начало ХХ вв. [Текст] / Г. Н. Ксенжик // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 158-171.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
реконструкция -- фронтир -- граница -- визуальные источники ХVIII – начало ХХ вв. -- междисциплинарное -- история -- Фронтирное продвижение
Аннотация: В статье представлены результаты исследования 2024 г. по изучению и анализу пространственного явления в истории Казахстана XVIII – начало ХХ вв. Обнаруженные источники наглядно представляют в исторической перспективе различные конструкции крепостей, маршруты военных отрядов Российской империи, укрепительные линии, подвижность границы, пограничные заставы, вооружение армии Российской империи и административно-территориальные изменения Казахстана в исследуемой период. В результате проведенного анализа выявленных визуальных и письменных источников установлено, что пространственное явление в истории Казахстана на территории Казахстана XVIII – начало XX вв. имело длительный и многоаспектный характер (военный, социокультурный). Основной характеристикой военного фронтира являлась размещение фортификационных сооружений, милитаризация, регулярные воинские части, военизированные формы администрации. Фронтирное продвижение шло с двух сторон: запада и северо - востока. Формирование определенной границы, достигалось путем достижения рек и горных хребтов. Это оправдывало колониальные устремления Российской империи.
Держатели документа:
ЗКУ
К 86
Ксенжик, Г. Н.
«Фронтир» средство для исторической реконструкции границы Казахстана ХVIII – начало ХХ вв. [Текст] / Г. Н. Ксенжик // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 158-171.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
реконструкция -- фронтир -- граница -- визуальные источники ХVIII – начало ХХ вв. -- междисциплинарное -- история -- Фронтирное продвижение
Аннотация: В статье представлены результаты исследования 2024 г. по изучению и анализу пространственного явления в истории Казахстана XVIII – начало ХХ вв. Обнаруженные источники наглядно представляют в исторической перспективе различные конструкции крепостей, маршруты военных отрядов Российской империи, укрепительные линии, подвижность границы, пограничные заставы, вооружение армии Российской империи и административно-территориальные изменения Казахстана в исследуемой период. В результате проведенного анализа выявленных визуальных и письменных источников установлено, что пространственное явление в истории Казахстана на территории Казахстана XVIII – начало XX вв. имело длительный и многоаспектный характер (военный, социокультурный). Основной характеристикой военного фронтира являлась размещение фортификационных сооружений, милитаризация, регулярные воинские части, военизированные формы администрации. Фронтирное продвижение шло с двух сторон: запада и северо - востока. Формирование определенной границы, достигалось путем достижения рек и горных хребтов. Это оправдывало колониальные устремления Российской империи.
Держатели документа:
ЗКУ
1422.
Подробнее
Ш 12
Шақшақов, Қ. Ғ.
Ботай мәдениетінің ескерткіштеріндегі кешенді зерттеулер [Текст] / Қ. Ғ. Шақшақов, М. З. Утегенов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 172-182.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Тарих -- археология -- ескерткіш -- Солтүстік Қазақстан -- мәдениет -- Ботай
Аннотация: Мақалада Ботай мәденитетіндегі соңғы археологиялық зерттеулердің нәтижелері ұсынылған. Солтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы көрнекті ғалым В.Ф. Зайберттің жетекшілігімен 1980 жылы Ботай энеолиттік қонысы ашылды, кейінгі зерттеулер Солтүстік Қазақстан, Көкшетау және Ботай халықаралық экспедициясының ал кейінгі жылдары Ботай қонысына ұқсас болып келген бірқатар ескерткіштер – оның ішіндегі Рощинское, Сергеевка, Красный Яр, Васильковка, Баландино қоныстары ашылды. Солтүстік Қазақстан мен далалық белдеудің энеолиттік ескерткіштеріне қатысты материалдарды талдай келіп, біз мынадай бір заңдылықты байқадық. Ботай мәдениетінің археологиялық нысандар Орал-Ертіс аралығында көп жағдайда классикалық далалық экожүйеде, ал шекаралық аймақтарда – солтүстүгінде орманды-далалық, оңтүстігінде жартылай шөлді өңірлік орналасқан. Ботай мәдениетінің ескерткіштерінің зерттеу жаратылыстану ғылымдары саласындағы отандық, батыстық және ресейлік сарапшылардың зерттеулерінде Ботай қонысының артефактілері және мәдени қабаттарын жан-жақты талдау зерттеу нәтижесінде көптеген автордың жасаған ғылыми жаңалықтарын растайды. Сондай-ақ Ботай мәдениетінің басқа қоныстары. ерте жылқы шаруашылығының құрылымы мен технологиясы Ботай мәдениеті Еуразия және Қазақстан тарихында ерекше орын алады. Ботай мәдениеті тарихы ескерткіштері ғылыми және жалпы ғылыми әдебиеттерде үнемі талқылануда
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Утегенов, М.З.
Ш 12
Шақшақов, Қ. Ғ.
Ботай мәдениетінің ескерткіштеріндегі кешенді зерттеулер [Текст] / Қ. Ғ. Шақшақов, М. З. Утегенов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 172-182.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Тарих -- археология -- ескерткіш -- Солтүстік Қазақстан -- мәдениет -- Ботай
Аннотация: Мақалада Ботай мәденитетіндегі соңғы археологиялық зерттеулердің нәтижелері ұсынылған. Солтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы көрнекті ғалым В.Ф. Зайберттің жетекшілігімен 1980 жылы Ботай энеолиттік қонысы ашылды, кейінгі зерттеулер Солтүстік Қазақстан, Көкшетау және Ботай халықаралық экспедициясының ал кейінгі жылдары Ботай қонысына ұқсас болып келген бірқатар ескерткіштер – оның ішіндегі Рощинское, Сергеевка, Красный Яр, Васильковка, Баландино қоныстары ашылды. Солтүстік Қазақстан мен далалық белдеудің энеолиттік ескерткіштеріне қатысты материалдарды талдай келіп, біз мынадай бір заңдылықты байқадық. Ботай мәдениетінің археологиялық нысандар Орал-Ертіс аралығында көп жағдайда классикалық далалық экожүйеде, ал шекаралық аймақтарда – солтүстүгінде орманды-далалық, оңтүстігінде жартылай шөлді өңірлік орналасқан. Ботай мәдениетінің ескерткіштерінің зерттеу жаратылыстану ғылымдары саласындағы отандық, батыстық және ресейлік сарапшылардың зерттеулерінде Ботай қонысының артефактілері және мәдени қабаттарын жан-жақты талдау зерттеу нәтижесінде көптеген автордың жасаған ғылыми жаңалықтарын растайды. Сондай-ақ Ботай мәдениетінің басқа қоныстары. ерте жылқы шаруашылығының құрылымы мен технологиясы Ботай мәдениеті Еуразия және Қазақстан тарихында ерекше орын алады. Ботай мәдениеті тарихы ескерткіштері ғылыми және жалпы ғылыми әдебиеттерде үнемі талқылануда
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Утегенов, М.З.
1423.
Подробнее
Я 79
Ярыгин, С. А.
Материалы исследования поселения Таусамалы II в Северо-Восточном Жетысу [Текст] / С. А. Ярыгин, С. Рахимжанова, Ч. Кудабаев // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 183-205.
ББК 63.4
Рубрики: Археология
Кл.слова (ненормированные):
поселение -- Таусамалы -- ранний железный век -- средние века -- Жетысу -- керамика -- археология
Аннотация: Археологический комплекс Таусамалы является уникальным по сочетанию разных типов памятников на территории Северо-Восточного Жетысу. В его состав входят поселение Таусамалы II, а также могильники и скопления петроглифов, которые датируются от эпохи бронзы до средневековья. В составе рядя скоплений выявлены тамги, относящиеся к гунно-сарматскому периоду. Основная часть объектов комплекса сосредоточена на конусе выноса реки Аксу, вдоль ее правого берега. Регион, судя по наличию разновременных памятников был хорошо освоен во II тыс. до н.э.– I тыс. н.э. Работы на данном памятнике проводились в 2022 и 2023 гг., в результате этого удалось собрать предварительную информацию о структуре поселения, его стратиграфии, проведен технологический анализ керамики из шурфа 2022 года. Эти данные позволяют говорить о его двухэтапном заселении в раннем железном веке и средневековье. Судя по материалам 2023 года в последние этапы своего существования, оно являлось центром производства керамических котлов. Поселение было частью сети торговых и ремесленных центров средневековья, обслуживавших земледельческое и скотоводческое население в долине реки Аксу и шире вдоль прилегающих северных предгорий Жетысуского Алатау.Обнаружение данного поселения позволяет расширить представления о культуре, хозяйстве и экономике населения региона в широких хронологических рамках.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Рахимжанова, С.
Кудабаев, Ч.
Я 79
Ярыгин, С. А.
Материалы исследования поселения Таусамалы II в Северо-Восточном Жетысу [Текст] / С. А. Ярыгин, С. Рахимжанова, Ч. Кудабаев // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 183-205.
Рубрики: Археология
Кл.слова (ненормированные):
поселение -- Таусамалы -- ранний железный век -- средние века -- Жетысу -- керамика -- археология
Аннотация: Археологический комплекс Таусамалы является уникальным по сочетанию разных типов памятников на территории Северо-Восточного Жетысу. В его состав входят поселение Таусамалы II, а также могильники и скопления петроглифов, которые датируются от эпохи бронзы до средневековья. В составе рядя скоплений выявлены тамги, относящиеся к гунно-сарматскому периоду. Основная часть объектов комплекса сосредоточена на конусе выноса реки Аксу, вдоль ее правого берега. Регион, судя по наличию разновременных памятников был хорошо освоен во II тыс. до н.э.– I тыс. н.э. Работы на данном памятнике проводились в 2022 и 2023 гг., в результате этого удалось собрать предварительную информацию о структуре поселения, его стратиграфии, проведен технологический анализ керамики из шурфа 2022 года. Эти данные позволяют говорить о его двухэтапном заселении в раннем железном веке и средневековье. Судя по материалам 2023 года в последние этапы своего существования, оно являлось центром производства керамических котлов. Поселение было частью сети торговых и ремесленных центров средневековья, обслуживавших земледельческое и скотоводческое население в долине реки Аксу и шире вдоль прилегающих северных предгорий Жетысуского Алатау.Обнаружение данного поселения позволяет расширить представления о культуре, хозяйстве и экономике населения региона в широких хронологических рамках.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Рахимжанова, С.
Кудабаев, Ч.
1424.
Подробнее
Ш 17
Шаймуханова, Д. С.
Изучение керамики эпохи бронзы Казахстана в период 1991-2023 гг. [Текст] / Д. С. Шаймуханова, Р. С. Жуматаев // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 206-218.
ББК 63.4
Рубрики: Археология
Кл.слова (ненормированные):
Казахстан -- эпоха бронзы -- археологическая культура -- керамика -- бронза -- петрография -- естественнонаучные методы -- археология
Аннотация: Данная работа представляет собой полусистематический обзор литературных источников посвященные керамике эпохи бронзы Казахстана. Оцениваются работы как отечественных, так и зарубежных специалистов, что позволяет провести сравнительный анализ в подходах к керамике как объекту исследования и их интерпретацию. В результате обзора были проанализированы современные работы, опубликованные в период с 1991 по 2023 года. Анализ позволил выявить общие проблемы и тенденций, а также обобщить достигнутые результаты в изучении керамики. Была подчеркнута важность междисциплинарных исследований, таких как радиоуглеродный анализ и химический состав глин, которые позволяют более глубоко понять культурный контекст и значение керамических комплексов. В заключение освещаются достижения и пробелы в нынешнем состоянии изучения керамики эпохи бронзы Казахстана, выявляются основные направления будущих исследований, которые могут привести к более глубокому пониманию культурных и социальных процессов, происходивших в этот период. Таким образом, обзор подчеркивает важность керамики как археологического материала, открывающего новые горизонты в исследовании социальной и культурной истории бронзового века Казахстана, а также формулирует рекомендации для будущих исследований, нацеленных на дальнейшее обогащение знаний о древних этнокультурных общностях региона.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Жуматаев, Р.С.
Ш 17
Шаймуханова, Д. С.
Изучение керамики эпохи бронзы Казахстана в период 1991-2023 гг. [Текст] / Д. С. Шаймуханова, Р. С. Жуматаев // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 206-218.
Рубрики: Археология
Кл.слова (ненормированные):
Казахстан -- эпоха бронзы -- археологическая культура -- керамика -- бронза -- петрография -- естественнонаучные методы -- археология
Аннотация: Данная работа представляет собой полусистематический обзор литературных источников посвященные керамике эпохи бронзы Казахстана. Оцениваются работы как отечественных, так и зарубежных специалистов, что позволяет провести сравнительный анализ в подходах к керамике как объекту исследования и их интерпретацию. В результате обзора были проанализированы современные работы, опубликованные в период с 1991 по 2023 года. Анализ позволил выявить общие проблемы и тенденций, а также обобщить достигнутые результаты в изучении керамики. Была подчеркнута важность междисциплинарных исследований, таких как радиоуглеродный анализ и химический состав глин, которые позволяют более глубоко понять культурный контекст и значение керамических комплексов. В заключение освещаются достижения и пробелы в нынешнем состоянии изучения керамики эпохи бронзы Казахстана, выявляются основные направления будущих исследований, которые могут привести к более глубокому пониманию культурных и социальных процессов, происходивших в этот период. Таким образом, обзор подчеркивает важность керамики как археологического материала, открывающего новые горизонты в исследовании социальной и культурной истории бронзового века Казахстана, а также формулирует рекомендации для будущих исследований, нацеленных на дальнейшее обогащение знаний о древних этнокультурных общностях региона.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Жуматаев, Р.С.
1425.
Подробнее
А 15
Абилева, Н.
Орталық Азия елдері қыш ісінің бейзаттық аспектісі: аңыз-әңгімелер мен нанымдар [Текст] / Н. Абилева, С. Рахимжанова, Ж. Аккошкарова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 219-230.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
саз -- қыш ісі -- материалдық емес мәдени мұра -- Орталық Азия -- этнография -- тірі мұра
Аннотация: Мақалада қыш ісіне қатысты аңыз-әңгімелер мен нанымдар материалдық емес мәдени мұраның бір бағыты ретінде ғылыми деректер мен этнографиялық материалдарға негізделіп, рухани мұра ретінде қарастырылады. Дала жұмыстары барысында алынған этнографиялық мәліметтер мен ғылыми материалдар негізінде Орта Азия елдері қыш ісінің материалдық емес аспектісін зерттеу. Аталған мәселені зерделеу кезінде этнографияны зерттеудің негізгі әдістері, атап айтқанда сауалнама және анкета әдістері қолданылды. Сонымен қатар, қыш ісі туралы аңыздар мен рәсімдердің даму процесін анықтауға ықпал еткен сарқыншақ әдісінің ерекше маңыздылығын атап өткен жөн. Алынған мәліметтер негізінде қыш ісіне қатысты аңыз-әңгімелер мен нанымдар материалдық емес мәдени мұра ретінде дәстүрлі дінмен өзгеріске ұшырап, немесе жылдан жылға өз өзектілігін жоғалтып барады. Орталық Азия елдері қыш ісінің материалдық емес мәдени мұрасын зерделеу негізінде мәліметтердің мардымсыз екені анықталып, аталған сұрақ жан-жақты зерттеуді қажет ететіндігі, сонымен қатар бар ақпарат негізінде материалдық емес мәдени мұра элементтерін қайта жаңғыртып, артынан тізімдеу жүргізу қажет етеді деген қорытынды жасалды
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Рахимжанова, С.
Аккошкарова, Ж.
А 15
Абилева, Н.
Орталық Азия елдері қыш ісінің бейзаттық аспектісі: аңыз-әңгімелер мен нанымдар [Текст] / Н. Абилева, С. Рахимжанова, Ж. Аккошкарова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 219-230.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
саз -- қыш ісі -- материалдық емес мәдени мұра -- Орталық Азия -- этнография -- тірі мұра
Аннотация: Мақалада қыш ісіне қатысты аңыз-әңгімелер мен нанымдар материалдық емес мәдени мұраның бір бағыты ретінде ғылыми деректер мен этнографиялық материалдарға негізделіп, рухани мұра ретінде қарастырылады. Дала жұмыстары барысында алынған этнографиялық мәліметтер мен ғылыми материалдар негізінде Орта Азия елдері қыш ісінің материалдық емес аспектісін зерттеу. Аталған мәселені зерделеу кезінде этнографияны зерттеудің негізгі әдістері, атап айтқанда сауалнама және анкета әдістері қолданылды. Сонымен қатар, қыш ісі туралы аңыздар мен рәсімдердің даму процесін анықтауға ықпал еткен сарқыншақ әдісінің ерекше маңыздылығын атап өткен жөн. Алынған мәліметтер негізінде қыш ісіне қатысты аңыз-әңгімелер мен нанымдар материалдық емес мәдени мұра ретінде дәстүрлі дінмен өзгеріске ұшырап, немесе жылдан жылға өз өзектілігін жоғалтып барады. Орталық Азия елдері қыш ісінің материалдық емес мәдени мұрасын зерделеу негізінде мәліметтердің мардымсыз екені анықталып, аталған сұрақ жан-жақты зерттеуді қажет ететіндігі, сонымен қатар бар ақпарат негізінде материалдық емес мәдени мұра элементтерін қайта жаңғыртып, артынан тізімдеу жүргізу қажет етеді деген қорытынды жасалды
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Рахимжанова, С.
Аккошкарова, Ж.
1426.
Подробнее
К 38
Қият, А.
Бопай ханым Қасымқызының тарихтағы бейнесі: деректерді талдау [Текст] / А. Қият // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 231-246.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Төре -- сұлтан -- ханым -- Түркістан -- округ -- көтеріліс -- шежіре
Аннотация: Қазақ тарихында қандай оқиға орын алмасын әйелдердің рөлі көріне бермейді. Патриархаттық құрылымда өмір сүрген қазақ қауымында ат жалын тартып тізгін ұстаған жауынгерлердің батырларға айналуы мен қолбасшылардың ерліктері аңыздар мен жыр-дастандарда баяндалып, әйелдер қазан-ошақ пен бала тәрбиесінің айналасында қалып қояды. Хан-сұлтандардан бастап қатардағы жауынгердің тылында отбасының хал-ахуалы әйелдердің қолында болды. Сөйте тұра, отбасында ғана емес, күллі әулетте құрметке ие болып, сөзін өткізе білген қазақ әйелдері аз емес-ті. Біздің мақаламыз осындай сый-құрметтің иесі Бопай ханым Қасымқызына арналып отыр. Зерттеу барысында Бопай ханымның тарихи бейнесі айшықталып, аңыз бен ақиқаттың арасын ажыратуымызға мүмкіндік туды. Оның Кенесары хан бастаған ұлт-азаттық күресіндегі орны айқындалды. Сайып келгенде, Бопайдың елдегі беделі оның бірбетекей ер мінезділігінің арқасында екендігіне көзіміз жетті. Әрине, оның төре тұқымынан шыққан тегі мен «ханым» статусы да рөл ойнады. Мақаланың бір жаңалығы, Бопай ханымның отбасының тағдырынан хабар береді. Оның алты ұлынан тараған немере-шөберелерінің есімдері тұңғыш рет жарияланып отыр
Держатели документа:
ЗКУ
К 38
Қият, А.
Бопай ханым Қасымқызының тарихтағы бейнесі: деректерді талдау [Текст] / А. Қият // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 231-246.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Төре -- сұлтан -- ханым -- Түркістан -- округ -- көтеріліс -- шежіре
Аннотация: Қазақ тарихында қандай оқиға орын алмасын әйелдердің рөлі көріне бермейді. Патриархаттық құрылымда өмір сүрген қазақ қауымында ат жалын тартып тізгін ұстаған жауынгерлердің батырларға айналуы мен қолбасшылардың ерліктері аңыздар мен жыр-дастандарда баяндалып, әйелдер қазан-ошақ пен бала тәрбиесінің айналасында қалып қояды. Хан-сұлтандардан бастап қатардағы жауынгердің тылында отбасының хал-ахуалы әйелдердің қолында болды. Сөйте тұра, отбасында ғана емес, күллі әулетте құрметке ие болып, сөзін өткізе білген қазақ әйелдері аз емес-ті. Біздің мақаламыз осындай сый-құрметтің иесі Бопай ханым Қасымқызына арналып отыр. Зерттеу барысында Бопай ханымның тарихи бейнесі айшықталып, аңыз бен ақиқаттың арасын ажыратуымызға мүмкіндік туды. Оның Кенесары хан бастаған ұлт-азаттық күресіндегі орны айқындалды. Сайып келгенде, Бопайдың елдегі беделі оның бірбетекей ер мінезділігінің арқасында екендігіне көзіміз жетті. Әрине, оның төре тұқымынан шыққан тегі мен «ханым» статусы да рөл ойнады. Мақаланың бір жаңалығы, Бопай ханымның отбасының тағдырынан хабар береді. Оның алты ұлынан тараған немере-шөберелерінің есімдері тұңғыш рет жарияланып отыр
Держатели документа:
ЗКУ
1427.
Подробнее
B40
Beisenbaeva, G.
Prospects for changing methods of studying history in the school curriculum using the example of archaeological materials [Текст] / G. Beisenbaeva, A. Tolegenov, B. Polovetskaya // Bulletin WKU. - 2025. - №1. - Р. 247-259.
ББК 63.4
Рубрики: Археология
Кл.слова (ненормированные):
археология -- семинар -- студенты -- педагогическая археология -- тюркский период
Аннотация: В статье рассматривается возможность раскрытия педагогического потенциала активного изучения предмета история через призму археологии на школьных уроках в Республике Казахстан. Ознакомить с методическими аспектами использования археологического материала в школьном образовании. В статье рассматриваются новые направления педагогики и археологии, их использование в школьном процессе. Современная школьная программа по истории сталкивается с новыми вызовами и возможностями, связанными с изменением методов преподавания и интеграцией новых источников знаний. Одним из таких перспективных направлений является использование археологических материалов. Археология, как наука, предоставляющая конкретные, материальные свидетельства прошлого, может существенно обогатить школьный курс истории, делая его более наглядным и увлекательным для учащихся. Введение археологических материалов в учебный процесс способствует развитию критического мышления, аналитических способностей и расширению кругозора учеников. Ценность данной статьи заключается в том, что она содержит данные анкетного опроса учителей по теме статьи. Опрос призван определить степень удовлетворенности учителей методикой проведения уроков истории с использованием археологических материалов, а также обмен педагогическим опытом при подготовке к урокам истории
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Tolegenov, A.
Polovetskaya, B.
B40
Beisenbaeva, G.
Prospects for changing methods of studying history in the school curriculum using the example of archaeological materials [Текст] / G. Beisenbaeva, A. Tolegenov, B. Polovetskaya // Bulletin WKU. - 2025. - №1. - Р. 247-259.
Рубрики: Археология
Кл.слова (ненормированные):
археология -- семинар -- студенты -- педагогическая археология -- тюркский период
Аннотация: В статье рассматривается возможность раскрытия педагогического потенциала активного изучения предмета история через призму археологии на школьных уроках в Республике Казахстан. Ознакомить с методическими аспектами использования археологического материала в школьном образовании. В статье рассматриваются новые направления педагогики и археологии, их использование в школьном процессе. Современная школьная программа по истории сталкивается с новыми вызовами и возможностями, связанными с изменением методов преподавания и интеграцией новых источников знаний. Одним из таких перспективных направлений является использование археологических материалов. Археология, как наука, предоставляющая конкретные, материальные свидетельства прошлого, может существенно обогатить школьный курс истории, делая его более наглядным и увлекательным для учащихся. Введение археологических материалов в учебный процесс способствует развитию критического мышления, аналитических способностей и расширению кругозора учеников. Ценность данной статьи заключается в том, что она содержит данные анкетного опроса учителей по теме статьи. Опрос призван определить степень удовлетворенности учителей методикой проведения уроков истории с использованием археологических материалов, а также обмен педагогическим опытом при подготовке к урокам истории
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Tolegenov, A.
Polovetskaya, B.
1428.
Подробнее
Н 90
Нурманова, А. К.
Особенности культурного развития в период правления омейядов [Текст] / А. К. Нурманова, К. М. Жаулин, С. Б. Китигулов // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 260-273.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
мусульманская Испания -- культурный расцвет -- Абд ар-Рахман III -- Хасдай ибн Шапрут -- европейское Возрождения
Аннотация: Особое место структурированный культурной функции в средневековой Испании началась в период правления Омейядов. В статье рассматривается особенности культурного развития в период правления омейядского лидера Абд ар-Рахмана III и его еврейского визиря. Успехи Абд ар-Рахман III привлекли внимание всей Европы, и халиф своей мудрой политикой еще в большей степени стяжал всеобщее уважение. Европейские короли, признавая мощь Абд ар-Рахман III, посылали к нему посольства с просьбами о заключении союзов. Арабская Испания превратилась в политический и культурный центр Европы. Он заботился о развитии культуры и об усилении политической мощи покровительствуя развитию сельского хозяйства, ремесла, торговли, литературы и просвещения. При нем были созданы крупные памятники искусства в столице и в других городах. У него был подход к управлению, который включал все группы населения его королевства. Абд ар-Рахман III осознавал, что ему нужно быть осторожным при ведении государственных дел с другими странами, которые не были мусульманскими. Он знал, что это расстроит некоторые консервативные чувства мусульман в аль-Андалусе. Вот почему включил доверенных христиан и евреев в состав своего дипломатического корпуса. Особенно высокого расцвета достигла еврейская община Кордовы после объявления независимого халифата. Визирь Хасдай ибн Шапрут установил связи со своими единоверцами на Востоке, и благодаря ему в Кордову переселились многие еврейские поэты, грамматики и ученые. В результате сотрудничества последних была организована высшая духовная школа. Цель данной статьи состоит в том, чтобы изучить факторы, которые сделали возможным культурный расцвет среди мусульман, евреев и христиан в исламской Испании десятого века во время правления омейядского мусульманского лидера Абд ар-Рахмана III и его еврейского визиря Хасдай ибн Шапрута.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Жаулин, К.М.
Китигулов, С.Б.
Н 90
Нурманова, А. К.
Особенности культурного развития в период правления омейядов [Текст] / А. К. Нурманова, К. М. Жаулин, С. Б. Китигулов // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 260-273.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
мусульманская Испания -- культурный расцвет -- Абд ар-Рахман III -- Хасдай ибн Шапрут -- европейское Возрождения
Аннотация: Особое место структурированный культурной функции в средневековой Испании началась в период правления Омейядов. В статье рассматривается особенности культурного развития в период правления омейядского лидера Абд ар-Рахмана III и его еврейского визиря. Успехи Абд ар-Рахман III привлекли внимание всей Европы, и халиф своей мудрой политикой еще в большей степени стяжал всеобщее уважение. Европейские короли, признавая мощь Абд ар-Рахман III, посылали к нему посольства с просьбами о заключении союзов. Арабская Испания превратилась в политический и культурный центр Европы. Он заботился о развитии культуры и об усилении политической мощи покровительствуя развитию сельского хозяйства, ремесла, торговли, литературы и просвещения. При нем были созданы крупные памятники искусства в столице и в других городах. У него был подход к управлению, который включал все группы населения его королевства. Абд ар-Рахман III осознавал, что ему нужно быть осторожным при ведении государственных дел с другими странами, которые не были мусульманскими. Он знал, что это расстроит некоторые консервативные чувства мусульман в аль-Андалусе. Вот почему включил доверенных христиан и евреев в состав своего дипломатического корпуса. Особенно высокого расцвета достигла еврейская община Кордовы после объявления независимого халифата. Визирь Хасдай ибн Шапрут установил связи со своими единоверцами на Востоке, и благодаря ему в Кордову переселились многие еврейские поэты, грамматики и ученые. В результате сотрудничества последних была организована высшая духовная школа. Цель данной статьи состоит в том, чтобы изучить факторы, которые сделали возможным культурный расцвет среди мусульман, евреев и христиан в исламской Испании десятого века во время правления омейядского мусульманского лидера Абд ар-Рахмана III и его еврейского визиря Хасдай ибн Шапрута.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Жаулин, К.М.
Китигулов, С.Б.
1429.
Подробнее
С 31
Сенгирбаева, З. Ж.
ХХ ғасырдың 30-50 жылдары оңтүстікке арнайы қонысаударушылардың әлеуметтік-экономикалық жай күйі [Текст] / З. Ж. Сенгирбаева, Ғ. Р. Айнабекова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 274-284.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
КСРО -- Арнайы қонысаудару -- депортация -- Сталин -- Оңтүстік -- әлеуметтік-экономикалық -- гректер -- ұлттар -- Қазақстан -- мәдениет
Аннотация: Бұл мақалада ХХ ғасырдың 30-50 жылдарындағы Сталиннің жүргізген солақай саясатының нәтижесінде бүкіл КСРО-ның аймақтарынан арнайы қоныс аудартқан түрлі ұлт өкілдерінің соның ішінде гректердің тағдыры мен олардың Қазақстанның Оңтүстік өңіріне көшуінің салдарынан елдің әлеуметтік – экономикалық жағдайын әсер еткен тұсы жайында және мәдени рухани өмірі жайында сөз болмақ. Кез келген ұлттың өзіне тән салт-дәстүрі мен рухани мәдениеті болары сөзсіз. Оны олар өздерінің ата баба салтымен қанға сіңген дәстүрі мен салттарын көздерінің қарашығындай сақтап, атадан балаға мұра ретінде өздерінен кейінгі ұрпақтарына аманат етіп мұра етері сөзсіз. Сол сияқты өткен ғасырымыздың ортасындағы грек ұлтының Қазақ жеріне қоныс аударуының нәтижесінде олардың сол оңтүстік өңірдің әлеуметтік және экономикалық, саяси-мәдени жағдайының өзгеріске ұшырағанын байқамасқа болмас. Қазақтардың өзге ұлт өкілдерін қарсы алудағы өзара іс-әрекеттерін, олардың күдіктері мен ойларын, сонымен қоса көрсеткен қонақжайлығы мен көмегі жайында да сөз болмақ. Қазіргі таңдағы біздің өлкеміздің көп ұлтты болып шоғырлануының себебін де осы өткен ғасыр оқиғаларымен өте тығыз байланысты екендігін аңғаруымызға әбден болады
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Айнабекова, Ғ.Р.
С 31
Сенгирбаева, З. Ж.
ХХ ғасырдың 30-50 жылдары оңтүстікке арнайы қонысаударушылардың әлеуметтік-экономикалық жай күйі [Текст] / З. Ж. Сенгирбаева, Ғ. Р. Айнабекова // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 274-284.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
КСРО -- Арнайы қонысаудару -- депортация -- Сталин -- Оңтүстік -- әлеуметтік-экономикалық -- гректер -- ұлттар -- Қазақстан -- мәдениет
Аннотация: Бұл мақалада ХХ ғасырдың 30-50 жылдарындағы Сталиннің жүргізген солақай саясатының нәтижесінде бүкіл КСРО-ның аймақтарынан арнайы қоныс аудартқан түрлі ұлт өкілдерінің соның ішінде гректердің тағдыры мен олардың Қазақстанның Оңтүстік өңіріне көшуінің салдарынан елдің әлеуметтік – экономикалық жағдайын әсер еткен тұсы жайында және мәдени рухани өмірі жайында сөз болмақ. Кез келген ұлттың өзіне тән салт-дәстүрі мен рухани мәдениеті болары сөзсіз. Оны олар өздерінің ата баба салтымен қанға сіңген дәстүрі мен салттарын көздерінің қарашығындай сақтап, атадан балаға мұра ретінде өздерінен кейінгі ұрпақтарына аманат етіп мұра етері сөзсіз. Сол сияқты өткен ғасырымыздың ортасындағы грек ұлтының Қазақ жеріне қоныс аударуының нәтижесінде олардың сол оңтүстік өңірдің әлеуметтік және экономикалық, саяси-мәдени жағдайының өзгеріске ұшырағанын байқамасқа болмас. Қазақтардың өзге ұлт өкілдерін қарсы алудағы өзара іс-әрекеттерін, олардың күдіктері мен ойларын, сонымен қоса көрсеткен қонақжайлығы мен көмегі жайында да сөз болмақ. Қазіргі таңдағы біздің өлкеміздің көп ұлтты болып шоғырлануының себебін де осы өткен ғасыр оқиғаларымен өте тығыз байланысты екендігін аңғаруымызға әбден болады
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Айнабекова, Ғ.Р.
1430.
Подробнее
З-12
Заңәділұлы, Н.
Алтын орданың мемлекеттік идеологиясы ретінде ясауи ілімі (Қытай зерттеулері негізінде) [Текст] / Н. Заңәділұлы, Б. Сайфунов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 285-302.
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Алтын Орда -- Ислам діні -- Берке хан -- Өзбек хан -- Кубравийа тариқаты -- Ясауи тариқаты -- Ұлы жосық (Ұлы заң)
Аннотация: Алтын Орда - Жошы ұлысы негізінде құрылған мемлекет. Алтын Орда мемлекетінің хандарынан алғашқы болып Берке хан Ислам дінін қабылдады. Өзбек хан тұсында Ислам діні мемлекеттік дінге айналды. Тарихи тұрғыдан қарасақ, Алтын Орда мемлекетінің исламдану үдерісі мемлекеттік деңгейде өте жүйелі түрде жүзеге асырылды. Бұл үдерісте сопылық бағытты ұстанатын Хорезм мұсылмандарының рөлі ерекше болған. Алайда Қожа Ахмет Ясауи (1041-1166) [1; 2; 3] негізін қалаған Ясауи тариқаты маңызды рөл атқарды. Алтын Орда хандары Ислам дінін мемлекеттік дін етіп, Ясауи мектебінің ұстанымдарын мемлекеттік идеологияға айналдыру арқылы тұтас Жошы ұлысының бірлігін қамтамасыз ете алды. Ясауи ілімін ұстану арқылы көшпелі тұрмыс-салт Исламмен үндесіп ұлыстың негізін құрайтын моңғол-қыпшақ руларының қолдауына ие болды. Алтын Орда мемлекетінің ұзақ уақыт өмір сүруінің және Жошы әулеті билігінің Алтын Ордадан тарған хандықтарда да Ясауи ілімі сәулесін шашып тұрды. Көркейген ислам мәдениетімен Ясауи жолын ұстануының арқасында Алтын Орда мемлекеті парсы, орыс және тағы басқа мәдениеттерге жұтылмай түркілік реңін сақтап қалды. Мақалада Берке хан мен Өзбек хан дәуіріндегі тарихи үдерістер кеңінен қарастырылып, олардың билігі тұсында қалыптасқан саяси, діни және мәдени жетістіктерге назар аударылады. Әсіресе, Ясауи ілімін ұстану Алтын Орда мемлекетінің дамуына тигізген ықпалы ерекше атап өтіледі. Мақалада тақырыбымызға қатысты қытай зерттеулеріне айрықша мән беріліп, осы тақырыпқа қатысты қытай тарихшыларының еңбектері егжей-тегжейлі талданған. Сонымен қатар, салыстырмалы талдау әдісі қолданылып, Берке хан мен Өзбек хан дәуіріндегі исламның таралуы, құқықтық жүйенің өзгеруі және мәдени алмасу үдерістері салыстырылып сипатталады. Бұл тәсіл тарихи деректердің объективтілігін қамтамасыз етіп, Алтын Орда тарихын тереңірек түсінуде жаңа ғылыми көзқарас қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Сайфунов, Б.
З-12
Заңәділұлы, Н.
Алтын орданың мемлекеттік идеологиясы ретінде ясауи ілімі (Қытай зерттеулері негізінде) [Текст] / Н. Заңәділұлы, Б. Сайфунов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 285-302.
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
Алтын Орда -- Ислам діні -- Берке хан -- Өзбек хан -- Кубравийа тариқаты -- Ясауи тариқаты -- Ұлы жосық (Ұлы заң)
Аннотация: Алтын Орда - Жошы ұлысы негізінде құрылған мемлекет. Алтын Орда мемлекетінің хандарынан алғашқы болып Берке хан Ислам дінін қабылдады. Өзбек хан тұсында Ислам діні мемлекеттік дінге айналды. Тарихи тұрғыдан қарасақ, Алтын Орда мемлекетінің исламдану үдерісі мемлекеттік деңгейде өте жүйелі түрде жүзеге асырылды. Бұл үдерісте сопылық бағытты ұстанатын Хорезм мұсылмандарының рөлі ерекше болған. Алайда Қожа Ахмет Ясауи (1041-1166) [1; 2; 3] негізін қалаған Ясауи тариқаты маңызды рөл атқарды. Алтын Орда хандары Ислам дінін мемлекеттік дін етіп, Ясауи мектебінің ұстанымдарын мемлекеттік идеологияға айналдыру арқылы тұтас Жошы ұлысының бірлігін қамтамасыз ете алды. Ясауи ілімін ұстану арқылы көшпелі тұрмыс-салт Исламмен үндесіп ұлыстың негізін құрайтын моңғол-қыпшақ руларының қолдауына ие болды. Алтын Орда мемлекетінің ұзақ уақыт өмір сүруінің және Жошы әулеті билігінің Алтын Ордадан тарған хандықтарда да Ясауи ілімі сәулесін шашып тұрды. Көркейген ислам мәдениетімен Ясауи жолын ұстануының арқасында Алтын Орда мемлекеті парсы, орыс және тағы басқа мәдениеттерге жұтылмай түркілік реңін сақтап қалды. Мақалада Берке хан мен Өзбек хан дәуіріндегі тарихи үдерістер кеңінен қарастырылып, олардың билігі тұсында қалыптасқан саяси, діни және мәдени жетістіктерге назар аударылады. Әсіресе, Ясауи ілімін ұстану Алтын Орда мемлекетінің дамуына тигізген ықпалы ерекше атап өтіледі. Мақалада тақырыбымызға қатысты қытай зерттеулеріне айрықша мән беріліп, осы тақырыпқа қатысты қытай тарихшыларының еңбектері егжей-тегжейлі талданған. Сонымен қатар, салыстырмалы талдау әдісі қолданылып, Берке хан мен Өзбек хан дәуіріндегі исламның таралуы, құқықтық жүйенің өзгеруі және мәдени алмасу үдерістері салыстырылып сипатталады. Бұл тәсіл тарихи деректердің объективтілігін қамтамасыз етіп, Алтын Орда тарихын тереңірек түсінуде жаңа ғылыми көзқарас қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Сайфунов, Б.
Страница 143, Результатов: 1434