Электронный каталог

83
А 37
Айтбаева, А. Е.
    Сырым батыр бастаған көтерілістің қазақ әдебиетіндегі көрінісі [Текст] / А. Е. Айтбаева // А.С. Қыдыршаевтың 60 жас мерейтойына арналған «Қазіргі қоғамдағы және білім беру саласындағы шешендіктанудың өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - Орал, 2023. - Т.1. - 17 қараша. - Б. 95-98.
ББК 83

Рубрики: Литературоведение

Кл.слова (ненормированные):
Сырым батыр -- қазақ әдебиет -- Ұлттық әдебиет -- тaрихи -- хaлық aқындaр
Аннотация: ХVIII ғaсырдың aяғы мен XIX ғaсырдың бaсындa пaтшa үкiметiнiң қaзaқ жерiн отaрлaу сaясaты белең aлғaны белгiлi. Отaршыл империя қaзaқ жерлерiнде бекiнiстер сaлып, жергiлiктi хaлықты aтa мекен қоныстaрынaн ығыстырa бaстaды. Қaзaқтың шұрaйлы жерлерi Ресейден келген мұжықтaрғa берiлiп, өздерi құм мен шөлейтке, тaу мен тaстaқ жерлерге қaрaй ығыстырa бaстaды. Отaрлaу сaясaтының aшықтaн-aшық жүргенiн Қaзaқстaнның әрбiр өңiрiнен нaқты мысaлдaр келтiре отырып сөз етуге болaтын болсa, соның бiрi бaтыс өңiрдегi ел жaғдaйы. Мәселен, бaтысымыздaғы Орaл кaзaк әскерлерiне шұрaйлы жерлердi бөлiп беру хaлықтың жaппaй нaрaзылығын тудырды. Отaршылдыққa қaрсы aлғaшқы дa, мaңызды көтерiлiстердiң ұзaқ жылдaрғa созылғaны тaрихтaн белгiлi.
Держатели документа:
ЗКУ

74
Б 41
Бейбітқызы, А.
    Желтоқсан желі - ызғарлы [Текст] / А. Бейбітқызы // Өркен. - 2024. - 25 желтоқсан. - №11. - Б. 4.
ББК 74

Рубрики: білім

Кл.слова (ненормированные):
БҚУ -- тарих -- еркіндік -- 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы -- Батырлар -- Естелік -- Тәуелсіздік -- Құрмет -- Куәгерлер -- Желтоқсан қаһармандары -- Кездесу кеші
Аннотация: Тарих – өткен шақ емес. Тарих – бүгінгі күннің айнасы. Біздің еркіндігіміз үшін жанын берген . Желтоқсан қаһармандарын əрдайым есте сақтау – əр ұрпақтың парызы. Осыған орай, желтоқсан айының 11-і күні филология факультетінің ҚТƏ- 21, ФИЛ-21 топтарының бірлесуімен «Желтоқсан желі – ызғарлы...» атты Желтоқсан көтерілісінің қатысушылары Қанат Орынтайұлы, Зəуреш Сəлімқызымен кездесу кеші өтті.
Держатели документа:
БҚУ

74
Х 15
Хайрашева, А.
    Еліміздің еркіндігі - Тәуелсіздік [Текст] / А. Хайрашева // Өркен. - 2024. - 25 желтоқсан. - №11. - Б. 4.
ББК 74

Рубрики: білім

Кл.слова (ненормированные):
БҚУ -- Тәуелсіздік күні -- филология факультеті -- Шетел тілдері мен әдебиеті -- Сыныптан тыс іс-шара -- Ұлтшылдық -- Тәуелсіздік -- Әнұран -- Желтоқсан көтерілісі -- Актерлік шеберлік
Аннотация: 20 2 4 ж ы л д ы ң 9 - ш ы ж е л т о қ с а н ы н д а университетіміздің «Жастар лайф» алаңында филология факультеті шетел тілдері мен əдебиеті мұғалімдерін дайындау білім беру бағдарламасының оқытушысы, магистр Навекова Дамира Бахтығалиқызы жəне 2 курс (ИЯ-29) топ студенттерінің ұйымдастыруымен 16 желтоқсан – Тəуелсіздік күніне орай «Еліміздің еркіндігі – Тəуелсіздік» атты сыныптан тыс іс-шара өтті. Мақсаты – студенттерді адамгершілікке, Отанын сүюге, сыйластыққа, ұлтшылдыққа тəрбиелеу.
Держатели документа:
БҚУ

63
К 38
Қият, А.
    Бопай ханым Қасымқызының тарихтағы бейнесі: деректерді талдау [Текст] / А. Қият // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 231-246.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Төре -- сұлтан -- ханым -- Түркістан -- округ -- көтеріліс -- шежіре
Аннотация: Қазақ тарихында қандай оқиға орын алмасын әйелдердің рөлі көріне бермейді. Патриархаттық құрылымда өмір сүрген қазақ қауымында ат жалын тартып тізгін ұстаған жауынгерлердің батырларға айналуы мен қолбасшылардың ерліктері аңыздар мен жыр-дастандарда баяндалып, әйелдер қазан-ошақ пен бала тәрбиесінің айналасында қалып қояды. Хан-сұлтандардан бастап қатардағы жауынгердің тылында отбасының хал-ахуалы әйелдердің қолында болды. Сөйте тұра, отбасында ғана емес, күллі әулетте құрметке ие болып, сөзін өткізе білген қазақ әйелдері аз емес-ті. Біздің мақаламыз осындай сый-құрметтің иесі Бопай ханым Қасымқызына арналып отыр. Зерттеу барысында Бопай ханымның тарихи бейнесі айшықталып, аңыз бен ақиқаттың арасын ажыратуымызға мүмкіндік туды. Оның Кенесары хан бастаған ұлт-азаттық күресіндегі орны айқындалды. Сайып келгенде, Бопайдың елдегі беделі оның бірбетекей ер мінезділігінің арқасында екендігіне көзіміз жетті. Әрине, оның төре тұқымынан шыққан тегі мен «ханым» статусы да рөл ойнады. Мақаланың бір жаңалығы, Бопай ханымның отбасының тағдырынан хабар береді. Оның алты ұлынан тараған немере-шөберелерінің есімдері тұңғыш рет жарияланып отыр
Держатели документа:
ЗКУ

63
С 76
Стамшалов, Е. И.
    Европадағы Түркістандық эмиграция өкілдері және ХХ ғ. 20-30 жылдарындағы қазақ босқындарының тағдыры [Текст] / Е. И. Стамшалов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №3. - Б. 149-166.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Түркістандық босқындар -- дайындау науқандары -- қазақ босқындары -- халық көтерілістері -- түйешілер керуені -- уәкілетті өкілдер -- реэмигранттар -- саяси эмиграция өкілдері -- қоныс аударушылар -- көмек қоры
Аннотация: Ресейдегі билік большевиктердің қолына көшкеннен кейінгі Европаға кеткен түрік саяси эмиграциясының алғашқы толқыны сапында идеялық тұғырнамаларына орай кеңестік билікті қабыл етпеген саяси қайраткерлер, интеллигенция өкілдері болды. М. Шоқай сияқты қайраткер тұлғалар өз тарихи отанында болып жатқан әлеуметтік-экономикалық және саяси өзгерістерді жіті қадағалап отырды. Шаруашылықты кеңестік үлгіде қайта жаңғыртудың солақай тәсілдері салдарынан орын алған аштық, босқыншылық көріністері Европадағы саяси эмиграция өкілдерін әрекетке бастады. Қазақстанның оңтүстік және батыс өңірлерінен іргелес Өзбекстан, Қарақалпақстан, Түркіменстан, Тәжікстан арқылы алыс шетелдер Иран мен Ауғанстанға ағылған босқындар көші пайда болды. Аштық пен жазалау шараларынан жан сақтауды мұрат еткен қазақ босқындарының шекаралық әскери күштер тарапынан қуғын-сүргінге ұшырады. Архив құжаттары мен естелік деректері босқыншылықтың ауыр зардабынан құтылу мақсатында қоныс аударушылар түрліше айла-тәсілдермен бой тасалап, кеңестік өкімет құрығынан құтылып кетуге жанталаса ұмтылысын сипаттайды
Держатели документа:
ЗКУ