Электронный каталог

63.3
М 90
Мұқтар, Ә. Қ.
    В.В.Бардолдің Түркістан археология әуесқойлары үйірмесіндегі қызметі [Электронный ресурс] / Ә. Қ. Мұқтар, Г. Т. Жуматаева // М.Өтемісов Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті хабаршысы. - 2013. - № 1. - Б. 274-281
ББК 63.3

Рубрики: Археология

Кл.слова (ненормированные):
Түркістан -- археология -- ғалым -- шығыстану -- тарих -- бардольт
Аннотация: Мақалада Санкт-Петербург Ғылым Академиясының академигі, шығыста-нушы, арабтанушы, филолог В.В.Бартольдтің Түркістан археология әуесқойлары үйірмесінде қызмет атқара жүріп, Орта Азия, Қазақстанның оңтүстігі мен Жетісудың өткен дәуірлері жөніндегі тарихи деректер жинаумен айналысқандығы туралы айтылады. Осы кезеңде шығыстанушының қазақ тарихына қатысты «Ғылыми мақсатпен Орта Азияға жасалған саяхат туралы есеп», «Жетісу тарихының очерктері», «Моңғол шапқыншылығы дәуіріндегі Түркістан», т.б. еңбектері дүниеге келді.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Жуматаева, Г.Т.

81.2Каз.
О 57
Өмірзақов, Б. Е.
    Ғылым стиль лексикасы [Электронный ресурс] / Б. Е. Өмірзақов. - Электронный ресурс // "ІІІ Махамбет оқулары" Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. - 2010. - 16 маусым. - Б. 250-254
ББК 81.2Каз.

Рубрики: Казахский язык

Кл.слова (ненормированные):
ғылым стиль -- лексика -- қазақ әдеби тіл -- ғылым тіл -- сөздік -- термин -- көрсеткіш -- моңғол сөздері
Аннотация: Қазіргі қазақ әдеби тілінің қатысымдық, қолданыстық, функционалдық даму көрсеткішін айқындайтын негізгі белгілердің бірі-ұлттық ғылым тілі.
Держатели документа:
БҚМУ

63
И 49
Ильясов, А. Ж.
    Айбынды ұлық ұлыс-Алтын Орда-қазақ ұлты тарихының қайнар көзі һәм дәуірлер тоғысындағы Асан Қайғы Сәбитұлы [Текст] / А. Ж. Ильясов // «Тәуелсіз Қазақстан: тарихи тәжірибе және ғылымның дамуы» атты республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция жинағы . - Орал, 2020. - 11 желтоқсан. - Б. 23-28
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Айбынды ұлық ұлыс -- Алтын Орда -- қазақ ұлты тарихы -- Асан Қайғы Сәбитұлы -- қайнар көзі -- Жошы ұлысына -- Шыңғыс хан -- Батыс Дешті-Қыпшақ даласы -- Жәнібек хан -- Орта Азия -- Әмір Темір -- Жетісудың экономика -- Асан би
Аннотация: Алтын Орда дәуірінде Қазақстан аумағы үш моңғол ұлысының кұрамына енді: үлкен (далалық) бөлігі Жошы ұлысына, Оңтүстік жөне Оңтүстік-Шығыс Қазақстан Шағатай ұлысына, Жетісудың солтүстік-шығыс бөлігі Үгедей ұлысына карады. Жошы ұлысы Ертістен батысқа қарайғы ұлан-ғайыр жерді, Жетісудың солтүстік бөлігі мен бүкіл Дешті-Қыпшақты, Еділдің төменгі бойын қоса алып жатты. Шағатай ұлысы жоғарыда аталған жерге қоса, Шығыс Түркістан мен Мәуереннахрды қамтыды. Үгедей Батыс Монғолияны, Жоғарғы Ертіс пен Тарбағатайды биледі. Шыңғыс ұлдары өз ұлыстарын тәуелсіз иеліктерге айналдыруға тырысты. 1227 ж. Шыңғыс хан өлгеннен кейін бұл ұмтылыс күшейе түсіп, империя бірнеше тәуелсіз мемлекеттерге ыдырап кетті.
Держатели документа:
ЗКУ

63
У 47
Ұлықбек, Б.
    Шыңғыс хан кім? [Текст] / Б. Ұлықбек // Жас алаш. - 2020. - №21. - Б. 6
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
Шыңғыс хан -- Моңғолия -- қытай -- қыпшақтар
Аннотация: Мақала Ұлы даланың алмас қылыштай жарқылдаған ру, тайпаларының басын қосып , ашса алақанында, жұмса жұдырығында ұстаған әрі аспанасты империясын бағындырған , Орта Азия және басқа да көптеген елдердің тізесін бүктірген Шыңғыс хан туралы .
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ

63
К 90
Күлтегін, Б.
    Батуханның қазынасы. [Текст] / Б. Күлтегін // Жас алаш. - 2020. - №24. - Б. 6
ББК 63

Рубрики: тарих

Кл.слова (ненормированные):
тарих -- жошы -- Бату -- Алтын орда -- моңғол -- Сарай-Бату -- Шыңғыс хан
Аннотация: Мақала Жошы негізін қалаған Алтын Орданы түпкілікті алпауыт мемлекет етіп құра білген Жошының ұлы Батухан туралы.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ

66
М 36
Махамбетова, М. А.
    Қазіргі таңдағы Қазақстан-Түрік қатынастарының даму динамикасы [Текст] / М. А. Махамбетова // «Қазақтардың рухани қасиетті орындары туралы білімді зерттеу мен насихаттаудағы трансшекаралық ынтымақтастық» тақырыбындағы халықаралық ғылыми-тәжірибелік онлайн конференцияның материалдары. - Орал, 2021. - 14 қазан. - Б. 131-135
ББК 66

Рубрики: Политика

Кл.слова (ненормированные):
Қазақстан -- Түркия -- Дипломатиялық қарым-қатынастар -- Дипломатия -- саяси -- Статистика -- Қазақ Ататүрігі -- Мұстафа Кемал
Аннотация: Қазақстан мен Түркия Республикасының өзара қарым- қатынасы ежелгі дәуірден бастау алған. Теоретик, медиевист, мәдениеттанушы және европеист П.М. Бицилли "Шығыс және Батыс" панорамасы туралы өз зерттеулерінде түркілердің бір бөлігі XI ғасырда батысқа қарай жылжып, "жалпы түркі-моңғол массасынан бөлініп шығады"деп атап өткен. Осыдан кейін Тұран әлемінің бірлігі қалпына келтірілмейді. Біреуінің орнына Тұран экспансиясының екі орталығы пайда болады: батыс және шығыс, екі Түркия: біреуі Түркістанда "нағыз", екіншісі Босфорда "иранизацияланған". Әрі қарай кеңейту параллель және бір уақытта кеңейеді. П. М. Бицилли Орталық Азия мен Таяу Шығысты салыстырады, бірақ ол әлі де Осман мемлекетін Шығыс пен Батысты біріктіруге ұмтылған "екінші" Тұран ретінде қабылдайды[1]. Осылайша екі орталық пайда болды.
Держатели документа:
ЗКУ

28.693.34
О-71
Орынғалиева, Д. Е.
    Батыс Қазақстанда Natrix natrix (Linnaues, 1758) кәдімгі сары бас жыланының таралуын зерттеу [Текст] / Д. Е. Орынғалиева // Қаныш Сәтбаевтың 125 жылдық мерейтойына арналған 81-ші халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары. - Орал, 2024. - 12 сәуір . - Б. 28-32.
ББК 28.693.34

Рубрики: Пресмыкающиеся. Герпетология

Кл.слова (ненормированные):
Батыс Қазақстан облысы -- Natrix natrix -- жыланы -- кәдімгі сары бас жыланы -- жолақ пішінді -- су жыланы -- жолбарыс жылан -- жапон жыланы -- қосмекенділер мен бауырымен жорғалаушылар
Аннотация: Бұл зерттеу жұмысы Батыс Қазақстанда Natrix natrix (Linnaeus, 1758) кәдімгі сары бас жыланының таралуы туралы жазған зерттеушілердің еңбегіне талдау жасау. Жылан Еуропада кеңінен таралған және батыс-орталық палеарктикалық таралу аймағы бар түр. Бұл түрдің қазіргі таралу аймағы Солтүстік Африка мен Кіші Азиядан Шығыс Сібірге дейінгі аумақты қамтиды, оның ішінде солтүстіктен басқа Еуропаның барлығы дерлік, ал оңтүстік Сібірден Байкал өзеніне дейін. Түрдің ауқымы Еуропаның көп бөлігін, Африканың солтүстік-батысын, Батыс Азияны, Кавказды, Қазақстан мен Оңтүстік Сібірдің едәуір бөлігін, Моңғолия мен Қытайдың солтүстік-батысына дейін (еуропалық фауналық кешен) қамтиды.
Держатели документа:
ЗКУ

63
З-12
Заңәділұлы, Н.
    Алтын орданың мемлекеттік идеологиясы ретінде ясауи ілімі (Қытай зерттеулері негізінде) [Текст] / Н. Заңәділұлы, Б. Сайфунов // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 285-302.
ББК 63

Рубрики: История

Кл.слова (ненормированные):
Алтын Орда -- Ислам діні -- Берке хан -- Өзбек хан -- Кубравийа тариқаты -- Ясауи тариқаты -- Ұлы жосық (Ұлы заң)
Аннотация: Алтын Орда - Жошы ұлысы негізінде құрылған мемлекет. Алтын Орда мемлекетінің хандарынан алғашқы болып Берке хан Ислам дінін қабылдады. Өзбек хан тұсында Ислам діні мемлекеттік дінге айналды. Тарихи тұрғыдан қарасақ, Алтын Орда мемлекетінің исламдану үдерісі мемлекеттік деңгейде өте жүйелі түрде жүзеге асырылды. Бұл үдерісте сопылық бағытты ұстанатын Хорезм мұсылмандарының рөлі ерекше болған. Алайда Қожа Ахмет Ясауи (1041-1166) [1; 2; 3] негізін қалаған Ясауи тариқаты маңызды рөл атқарды. Алтын Орда хандары Ислам дінін мемлекеттік дін етіп, Ясауи мектебінің ұстанымдарын мемлекеттік идеологияға айналдыру арқылы тұтас Жошы ұлысының бірлігін қамтамасыз ете алды. Ясауи ілімін ұстану арқылы көшпелі тұрмыс-салт Исламмен үндесіп ұлыстың негізін құрайтын моңғол-қыпшақ руларының қолдауына ие болды. Алтын Орда мемлекетінің ұзақ уақыт өмір сүруінің және Жошы әулеті билігінің Алтын Ордадан тарған хандықтарда да Ясауи ілімі сәулесін шашып тұрды. Көркейген ислам мәдениетімен Ясауи жолын ұстануының арқасында Алтын Орда мемлекеті парсы, орыс және тағы басқа мәдениеттерге жұтылмай түркілік реңін сақтап қалды. Мақалада Берке хан мен Өзбек хан дәуіріндегі тарихи үдерістер кеңінен қарастырылып, олардың билігі тұсында қалыптасқан саяси, діни және мәдени жетістіктерге назар аударылады. Әсіресе, Ясауи ілімін ұстану Алтын Орда мемлекетінің дамуына тигізген ықпалы ерекше атап өтіледі. Мақалада тақырыбымызға қатысты қытай зерттеулеріне айрықша мән беріліп, осы тақырыпқа қатысты қытай тарихшыларының еңбектері егжей-тегжейлі талданған. Сонымен қатар, салыстырмалы талдау әдісі қолданылып, Берке хан мен Өзбек хан дәуіріндегі исламның таралуы, құқықтық жүйенің өзгеруі және мәдени алмасу үдерістері салыстырылып сипатталады. Бұл тәсіл тарихи деректердің объективтілігін қамтамасыз етіп, Алтын Орда тарихын тереңірек түсінуде жаңа ғылыми көзқарас қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Сайфунов, Б.