Электронный каталог

20.1
Л 18
Лайсханов, Ш.
    Су тасқыны мәселесінде ғалымдардың зерттеуін ескеру қажет [Текст] / Ш. Лайсханов // Ақиқат. - 2025. - №2. - Б. 22-28.
ББК 20.1

Рубрики: Экология.

Кл.слова (ненормированные):
су тасқыны -- ғалым -- зерттеу -- ел -- өңір -- даму -- фактор -- Антарктида
Аннотация: Мақалада Шахислам Лайсхановпен сұхбат берілген.
Держатели документа:
БҚУ.

67
С 14
Садуақастегі, Н.
    Құқықтық сананы қалыптастыру-маңызды мәселе [Текст] / Н. Садуақастегі // Ақиқат. - 2025. - №2. - Б. 29-31.
ББК 67

Рубрики: Құқық.

Кл.слова (ненормированные):
құқықтық сана -- қалыптастыру -- ҚР -- Конституция -- мемлекет -- бостандық -- қоғам -- бап
Аннотация: Мақала құқықтық сананы қалыптастыру-маңызды мәселе туралы.
Держатели документа:
БҚУ.

83
Д 81
Дүйсенбекова, А.
    Дәстүрге адалдық [Текст] : нұрдәулет Ақыш прозасындағы ұлттық тәрбие мәселесі / А. Дүйсенбекова, А. Картаева // Ақиқат. - 2025. - №2. - Б. 91-94.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану.

Кл.слова (ненормированные):
Ақыш -- проза -- тәрбие -- ел -- әдебиет -- мәдениет -- қаламгер -- балалар жазушысы
Аннотация: Мақала Нұрдәулет Ақыш прозасындағы ұлттық тәрбие мәселесі туралы.
Держатели документа:
БҚУ.
Доп.точки доступа:
Картаева, А.

83
А 39
Акимбаева, Ж. Н.
    Ахмет Байтұрсынұлы еңбектеріндегі ұлттық рух және тіл мәселесі [Текст] / Ж. Н. Акимбаева // Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде. - 2024. - №7-8. - Б. 72-81
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
ахмет байтұрсынұлы -- еңбектері -- тіл мәселесі -- алаш арыстары -- халықшыл ақын -- ұлт ұстазы -- қырық мысал -- маса -- қазақ газеті -- тіл - құрал
Аннотация: Алаш азаматтарының басым көпшілігі ұлт мүддесі үшін аянбай күрескен, сол жолда жандарын қиған ерлер екенін кешегі тарих растайды. Ахмет Байтұрсынұлы - қазақ әліпбиінің алғашқы авторы. Мақалада А.Байтұрсынұлының еңбектеріндегі тіл мәселесі айтылған.
Держатели документа:
БҚУ

74(5каз)
Б 12
Байтанова, Г. Б.
    Көркем білім берудегі жасанды интеллект [Текст] / Г. Б. Байтанова, М.Б Джанаев // Вестник образования . - 2024. - №6. - Б. 13-18
ББК 74(5каз)

Рубрики: Білім беру

Кл.слова (ненормированные):
Көркем білім беру -- жасанды интеллект -- Технологиялық прогресс -- Көркем шығармаларды талдау -- білім беру -- Шығармашылық -- цифрлық мәдениет -- машиналық оқыту -- интерактивті әдістер -- инновациялау -- бейнелеу өнері
Аннотация: Мақалада жасанды интеллекттің даму жолы ақылды жүйелердің көркем шығармаларды талдауды автоматтандыру, студенттедің өзін - өзі көрсету мүмкіндіктерін кеңейту мәселелері қарастырылады.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Джанаев, М.Б

63.5
Б 11
Бөлеев, Қ.
    Қазақтың ұлттық асық ойындары дайындық курсының бағдарламасы [Текст] / Қ. Бөлеев, Б. А. Шилібаев // Қазақ тілі мен әдебиеті. - 2024. - №11-12. - Б. 3-13
ББК 63.5

Рубрики: Этнография

Кл.слова (ненормированные):
асық -- асық ойындары -- асық ойындарына дайындау -- асық ойындарының атаулары -- асық ойындарының түрлері -- асық ойындарының бағдарламасы -- асық ойындарының тарихы -- бағдарлама мазмұны -- асық ойындарына қажетті әдебиеттер
Аннотация: Мақалада қазақтың ұлттық асық ойындарын ата- аналарды, балабақша тәрбиешілерін, орта және кәсіби мектеп оқушылары мен мұғалімдерін, білімгерлері мен оқытушыларды пайдалануға дайындау мәселелері қарастырылған.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Шилібаев, Б.А.

26.8
Б 82
Боранкулова, М. Д.
    География сабақтарында оқушылардың зерттеу дағдыларын нәтижеге бағытталған іс-әрекеттер арқылы дамыту [Текст] / М. Д. Боранкулова, Б. Аксой, А. Бейкитова, М. Р. Мусахан // Білім ғылым-педагогикалық журнал. - 2025. - №1. - Б. 42-60
ББК 26.8

Рубрики: география

Кл.слова (ненормированные):
географиялық білім -- зерттеу дағдылары -- нәтижеге бағытталған әре-кеттер -- гидрологиялық нысан -- цифрлық ресурс
Аннотация: Қазіргі уақытта география сабағында берілетін тапсырмалардың саны, түрлері өте көп. Бірақ маңыздылығы мен мазмұндылығы тарапынан зерттеу дағ-дыларын қалыптастыратын іс-әрекеттерді пайдалануды қамтамасыз ету қажет. Зерттеу дағдысы қалыптасқан оқушылар оқу үдерісінде география сабақтарын-да тапсырмаларды орындаумен қатар, алған дағдыларын күнделікті өмірде, кез келген ортада қолдана алады. Пән мұғалімі география сабағында зерттеушілік орта қалыптастыру арқылы тәжірибелік іс-әрекеттерін жетілдіріп, оқытудың және зерттеу дағдыларын дамытудың жоғары деңгейлерін жүзеге асырады. Мақалада мектеп оқушыларының зерттеу дағдыларын қалыптастыру сабақта және сабақтан тыс оқу жағдайларда орындалатын іс-әрекеттерінің зерттеу нәтижелері келтіріл-ген. Зерттеу дағдылары ұғымына ғылыми дереккөздеріне талдау жасау арқылы анықтамалар берілді. География пәні мұғалімдерінен сауалнама алынып, нәтиже-сінде зерттеу тақырыбына байланысты мәселелер айқындалып, оның шешу жол-дары ұсынылды. Оқушылардың зерттеу дағдыларын анықтауға байланысты бірқа-тар мәселелер сауалнама нәтижелері арқылы анықталды. Сондықтан да география пәні мұғалімдеріне әдістемелік көмекші құрал ретінде және оқушыға бағыт-бағдар беретін оқыту тәсілдері ұсынылды. Зерттеу жұмыстары мен күнделікті сабақтарда жүргізілетін дәстүрлі және қашықтық форматта орындалатын тапсырмалардың бағдарламалық қамтамасыз етілген нұсқалары келтіріліп, сандық, статистикалық тәсілдермен айқындалды. Алынған ANOVA сынағының нәтижесінде әсер өлшемін (.54) ескере отырып, топтар арасындағы айтарлықтай айырмашылықтар бар екенін көрсетеді. Оқушылардың зерттеу дағдыларын дамытатын іс-әрекеттерде цифр-лық, онлайн оқыту сервистерінің мүмкіндіктері қарастырылды және оқушылар қы-зығушылығын арттыратын ресурстардың түрлері сараланды. Зерттеу дағдыларын дамыту оқушылардың пәндік білім деңгейінің жоғары әрі сапалы болуының кепілі
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Аксой, Б.
Бейкитова, А.
Мусахан, М.Р.

74
Н 90
Нурбаева, М.К.
    Қалалар географиясын оқытуда ChatGPT-ді қолданудың артықшылықтары мен мәселелерін объективті бағалау [Текст] / М.К. Нурбаева, А.М. Сергеева, А.С. Нургазина, Г.Ж. Шумакова // Білім ғылым-педагогикалық журнал. - 2025. - №1. - С. 98-111
ББК 74

Рубрики: Педагогика

Кл.слова (ненормированные):
жасанды интеллект -- ChatGPT -- цифрлік білім беру -- қалалар географи-ясын оқыту -- сыни тұрғыдан ойлау
Аннотация: ChatGPT – ақпаратты жылдам жеткізе алатын және әртүрлі педагогика-лық тәсілдерді қолдайтын құрал. Зерттеудің мақсаты география мұғалімдерінің пікірлерін ескере отырып, қалалар географиясын оқытуда ChatGPT қолдану мүм-кіндіктері мен шектеулерін талдау. Негізгі зерттеу сұрақтары келесілерді қамты-ды: ChatGPT-ті оқу үдерісіне енгізудің артықшылықтары мен қиындықтары; оны қолданудың оқушылардың академиялық адалдығына, сыни ойлауына және тәу-елсіздігіне әсері, т.б. Зерттеу мақсатына жету үшін Қазақстанның бірнеше қалала-ры мен облыстарынан 306 география пәнінің мұғалімдеріне сауалнама жүргізіл-ді және Ақтөбе облысындағы орта мектептердің 20 оқытушысына фокус-топ әдісі негізінде сұқбаттар алынды. Зерттеу нәтижелері ChatGPT ақпаратқа қол жеткізуді жеңілдететінін, білім беру кеңестерін қолдайтынын, тапсырмаларды жоспарлауға және жеке оқытуға көмектесетінін көрсетті. Дегенмен, академиялық тұтастыққа әсері, білім алушылардың дербестігінің төмендеуі, оқу материалдарын талдау-дың жеткіліксіз тереңдігі, ескірген және дұрыс емес мәліметтерді беру қаупі си-яқты айтарлықтай шектеулер де анықталды. Бұл құралды шамадан тыс пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін әлсіретіп, аналитикалық тапсырмалардың құндылығын төмендетіп, автоматтандырылған шешімдерге тәуелділікті тудыруы мүмкін. Қорытындыда қалалар географиясын оқытуда ChatGPT-ті тиімді пайдалану үшін цифрлық технологияларды дәстүрлі оқыту әдістерімен үйлестіру қажет екен-дігі баса айтылады. Оқушылар мен мұғалімдер арасында цифрлық сауаттылықты дамыту, ақпаратты сыни талдауға үйрету, жасанды интеллектті (ЖИ) оқу үдерісіне енгізу бойынша әдістемелік ұсыныстар әзірлеу үлкен маңызға ие.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Сергеева, А.М.
Нургазина, А.С.
Шумакова, Г.Ж.

83(5каз)
Н 87
Нұғманова, Ф.Б.
    Бастауыш сынып оқушыларының тыңдалым және айтылым дағдылары арқылы тілдерін дамыту [Текст] / Ф.Б. Нұғманова, Ж.К. Ахмадиева // Білім ғылым-педагогикалық журнал. - 2025. - №1. - Б. 112-127
ББК 83(5каз)

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
эссе -- дағды -- тыңдалым -- айтылым -- тіл дамыту -- әдістеме
Аннотация: Мақалада авторлар бастауыш сыныптарда «Әдебиеттік оқу» пәні бойын-ша тыңдалым мен айтылымға қатысты мәселелерді қарастырған. Зерттеу бары-сында сауалнама жүргізу және тапсырмалар беру арқылы оқушылардың тыңда-лым мен айтылым дағдыларын дамыту жолдары көрсетілген. «Әдебиеттік оқу» пәні бойынша үш кезеңде бақылау жүргізу арқылы негізгі мәселелер айқындалған. «Сөздерді ата» және «Сурет бойынша айтып бер» әдістемелері арқылы оқушылар-дың тыңдалым мен айтылым дағдыларын дамыту барысында кездесетін қиын-дықтар нақтыланған. Оқушылардың бұл дағдыларын дамытудағы қиындықтарды тапсырмалар мен оқыту және сөйлету әдістерін қолдану арқылы жеңу жолдары қарастырылған. Осы мақсатта авторлар зерттеу жұмысын эксперимент, қалыпта-стыру және бақылау кезеңдері арқылы жүргізген. Мақалада шетелдік авторлардың оқу іс-әрекеттерін ұйымдастыру жолдарына сүйене отырып, әдебиеттік оқуға қол жеткізуге бағытталған әдіс-тәсілдер мен теориялық және практикалық зерттеулер талданған. Тыңдалым мен айтылым дағдыларын дамытуға бағытталған әдіс-тәсіл-дердің тиімділігі айқындалған. Зерттеу барысында М.П. Воюшина тыңдалым дағ-дыларын анықтау үшін оқушылардың мәтінді қабылдау деңгейін, сөйлеу дағды-ларын және оқу мотивациясын зерттеуді ұсынады. Сонымен қатар, М.П. Воюшина әзірлеген аяқталмаған сөйлемдерге негізделген жартылай проективті әдіс қолда-нылған. Мақала бастауыш сынып мұғалімдеріне пайдалы болмақ.
Держатели документа:
БҚУ
Доп.точки доступа:
Ахмадиева, Ж.К.

81
Р 93
Рысқұлов, М.A.
    Фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан оқыту – оқушылардың шешен сөйлеу қабілетін дамытудың негізі [Текст] / М.A. Рысқұлов // Білім ғылым-педагогикалық журнал. - 2025. - №1. - Б. 128-138
ББК 81

Рубрики: Тіл білімі

Кл.слова (ненормированные):
фразеологизм -- когнитивті -- шешен сөйлеу -- дағды -- дүниетаным -- ұлт-тық код -- аялық білім
Аннотация: Бүгінгі таңда «Қазақ тілі» сабақтарында оқушылардың сөйлеу дағдыла-рын жетілдіруге ерекше мән беріліп отыр. Соған сәйкес оқытудың әдіс-тәсілдері жетілдіріліп, білім сапасын жақсартудың жолдары іздестірілуде. Осыған байланы-сты мақалада 10-11-сынып оқушыларына фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілетін дамыту мәселесі сөз болады. Мақала-да тұрақты тіркестердің лексикалық бірліктерден – жеке сөз бен еркін сөз тірке-стерінен айырмашылығы көрсетіліп, фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан оқыту арқылы шешен сөйлеу қабілетін дамытуда не нәрсеге аса мән беру керек екені нақты көрсетілді, автор тарапынан коммуникативтік дағдылары мен сөйлеу мәнерін жетілдіруге қатысты ұсыныстар берілді. Бұл орайда фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілеттерін дамытуда оқушылардың психологиялық ерекшеліктері, аялық білімі, коммуникативті сөй-леу дағдылары, сөйлеу мәнерін меңгеруі ескерілуі керек екені айтылады. Фра-зеологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілетін дамытуда теория мен практика сабақтастықта сөз болып, фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан зерттеп жүрген ғалымдардың еңбектерімен қатар тұрақты тіркестерді когнитивті тұрғыдан меңгертуге қатысты әдістемелік еңбектер де тал-данады. Фразеологизмдерді меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілеттерін дамы-ту кезең-кезеңмен жұмыс жүргізілуі керек екені ескертіліп, дайындық кезеңінде оқушылардың фразеологизмдерді, шешен сөйлеу дағдыларын меңгеру деңгейі анықталатыны, теориялық материалмен таныстырылатыны, негізгі кезеңде түр-лі жаттығулар арқылы фразеологизмдердің өзіндік ерекшелігі, құрылымы мен мәніне қатысты теориялық ақпарат бекітіліп, фразеологизмдердің қолданылуын сөйлеу жағдаятымен, уәждеме теориясымен байланыстыра отырып, шешен сөй-леу дағдыларын меңгертілетіні айтылып, нақты ұсыныстар беріледі. Фразеоло-гизмдерді меңгерту арқылы оқушылардың шешен сөйлеу дағдыларын кезең-ке-зеңмен қалыптастыру студенттердің коммуникативті дағдыларын жетілдіруге, шешен сөйлеу қабілетін шыңдауға жол ашады. 10-11-сынып оқушыларына фразе-ологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілетін да-мыту білім алушылардың ұлттық дүниетанымды түсінуіне, аялық білімін кеңейтіп, лингвистикалық және мәдени танымдарын кеңейтуге мүмкіндік береді. Бұл ойын еркін жеткізе алатын, сөздік қоры бай, шешен сөйлейтін, ұлттық кодты, фразеоло-гизмдердің астарын түсіне білетін тілдік тұлға болып қалыптасуына ықпал етеді.
Держатели документа:
БҚУ