База данных: Статьи ППС
Страница 46, Результатов: 480
Отмеченные записи: 0
451.
Подробнее
А 92
Атырау мұнай өңдеу зауытының техногендік әсер ету аймағындағы топырақтың ластану дәрежесін бағалау [Текст] / А. А. Ошақбай, Т. А. Базарбаева, Г. А. Мұқанова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 499-510.
ББК 20.1
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
топырақтың ластануы -- ауыр металдар -- экологиялық қауіп -- Атырау мұнай өңдеу зауыты -- жиынтық көрсеткіш -- техногендік әсер -- топырақтың химиялық құрамы -- экологиялық мониторинг -- ластаушы заттар -- тұрақты даму
Аннотация: Бұл мақалада Атырау мұнай өңдеу зауытының (АМӨЗ) техногендік әсер ету аймағындағы топырақтың ауыр металдармен ластану деңгейі зерттеледі. Зерттеудің негізгі мақсаты – зауыт аймағындағы топырақтың химиялық құрамындағы ауыр металдардың (мышьяк, никель, хром, кадмий және т.б.) концентрациясын анықтап, олардың экологиялық қауіпсіздігін бағалау. Зерттеу далалық және зертханалық әдістерді қолдану арқылы жүргізілді. Топырақтың химиялық ластануының жиынтық көрсеткіші (Zc) есептеліп, оның қауіптілік деңгейі бағаланды. Нәтижелер бойынша ауыр металдардың концентрациясы кейбір нүктелерде шекті рұқсат етілген концентрациядан (ШРК) бірнеше есе жоғары екені анықталды. Әсіресе, хром мен никельдің мөлшері экологиялық және адам денсаулығына үлкен қауіп төндіретін деңгейде. Зерттеу нәтижелері топырақтың ластану дәрежесін төмендету және экологиялық жағдайды жақсарту бойынша нақты ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді. Антропогендік әсерді азайту үшін экологиялық мониторинг жүйесін енгізу және қалпына келтіру шараларын жүргізу қажеттігі атап өтіледі
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Ошақбай, А.А.
Базарбаева, Т.А.
Мұқанова, Г.А.
Қырғызбай, Қ.Т.
Әлимұратқызы, А.
А 92
Атырау мұнай өңдеу зауытының техногендік әсер ету аймағындағы топырақтың ластану дәрежесін бағалау [Текст] / А. А. Ошақбай, Т. А. Базарбаева, Г. А. Мұқанова [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 499-510.
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
топырақтың ластануы -- ауыр металдар -- экологиялық қауіп -- Атырау мұнай өңдеу зауыты -- жиынтық көрсеткіш -- техногендік әсер -- топырақтың химиялық құрамы -- экологиялық мониторинг -- ластаушы заттар -- тұрақты даму
Аннотация: Бұл мақалада Атырау мұнай өңдеу зауытының (АМӨЗ) техногендік әсер ету аймағындағы топырақтың ауыр металдармен ластану деңгейі зерттеледі. Зерттеудің негізгі мақсаты – зауыт аймағындағы топырақтың химиялық құрамындағы ауыр металдардың (мышьяк, никель, хром, кадмий және т.б.) концентрациясын анықтап, олардың экологиялық қауіпсіздігін бағалау. Зерттеу далалық және зертханалық әдістерді қолдану арқылы жүргізілді. Топырақтың химиялық ластануының жиынтық көрсеткіші (Zc) есептеліп, оның қауіптілік деңгейі бағаланды. Нәтижелер бойынша ауыр металдардың концентрациясы кейбір нүктелерде шекті рұқсат етілген концентрациядан (ШРК) бірнеше есе жоғары екені анықталды. Әсіресе, хром мен никельдің мөлшері экологиялық және адам денсаулығына үлкен қауіп төндіретін деңгейде. Зерттеу нәтижелері топырақтың ластану дәрежесін төмендету және экологиялық жағдайды жақсарту бойынша нақты ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді. Антропогендік әсерді азайту үшін экологиялық мониторинг жүйесін енгізу және қалпына келтіру шараларын жүргізу қажеттігі атап өтіледі
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Ошақбай, А.А.
Базарбаева, Т.А.
Мұқанова, Г.А.
Қырғызбай, Қ.Т.
Әлимұратқызы, А.
452.
Подробнее
М 12
Маңғыстау облысында үстірт арқарының (Ovis Vignei Arkal) таралуы мен экологиялық жағдайы [Текст] / Ж. М. Карагойшин, С. А. Бекеева, Д. Т. Утеулиева [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 521-533.
ББК 28.088л6
Рубрики: Заповедники. Заказники. Национальные парки
Кл.слова (ненормированные):
фауна -- табиғи қаумал -- популяция -- уриал -- муфлон -- құлжа -- саулық -- қозықа -- көкпек
Аннотация: Мақалада Маңғыстау облысында мекендейтін Үстірт арқарының таралуы мен саны және тіршілік ортасында жүргізілген экологиялық зерттеулердің нәтижелері келтірілген. Үстірт арқары Қазақстанда тек Маңғыстау облысының аумағында, соның ішінде тау ойпаттарында, тау жоталарының тік беткейлерінде, аласа таулар мен тау бастарында мекендейді. Үстірт арқары немесе Маңғыстау облысындағы Үстірт уриалы Үстірттің шыңдарында; Маңғышлақ түбегінің, сондай-ақ таулы ландшафт сақталған Каспий теңізінің бірқатар жағалау учаскелерінде кең таралған. Жыл сайын Маңғыстау облысы аумағында мекендейтін Үстірт арқарының есебі алынып, мониторинг жүргізілді. 2022 жылғы зерттеулер бойынша тау жоталарында 3019 дарақ Үстірт арқары есепке алынса, 2021 жылмен салыстырғанда бұл жұптұяқтылардың саны 25,17% - ға өскендігін көрсетеді. Үстірт пен Маңғышлақта, оның ішінде Үстірт қорығының аумағында 607, «Қызылсай» өлкелік паркі аумағында және іргелес жатқан жерлерде – 1836, қалған аумақта 576 Үстірт арқары мекендейді. Үстірт арқары Қазақстан, Түркіменстан және Өзбекстан аумағында саны жыл сайын азайып бара жатырған 3 санаттағы сирек кездесетін түр ретінде 3 елдің де Қызыл кітабына енгізілген. Үстірт арқары санының жыл сайынғы өсуі, мекендейтін жерлерінде тиісті қорғауды ұйымдастырумен байланысты: тіршілік ету ортасының көп бөлігі республикалық, жергілікті маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құрамына кіреді. Оларды қорғау мақсатында таралатын аумақтарын қорғауға алып кеңейту және экологиялық жағдайы бұзылған аймақтарды қайтадан қалпына келтіру шараларды жүргізу.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Карагойшин, Ж.М.
Бекеева, С.А.
Утеулиева, Д.Т.
Акимжанов, Д.Ш.
Акоев, М.Т.
М 12
Маңғыстау облысында үстірт арқарының (Ovis Vignei Arkal) таралуы мен экологиялық жағдайы [Текст] / Ж. М. Карагойшин, С. А. Бекеева, Д. Т. Утеулиева [и др.] // БҚУ хабаршысы. - 2025. - №1. - Б. 521-533.
Рубрики: Заповедники. Заказники. Национальные парки
Кл.слова (ненормированные):
фауна -- табиғи қаумал -- популяция -- уриал -- муфлон -- құлжа -- саулық -- қозықа -- көкпек
Аннотация: Мақалада Маңғыстау облысында мекендейтін Үстірт арқарының таралуы мен саны және тіршілік ортасында жүргізілген экологиялық зерттеулердің нәтижелері келтірілген. Үстірт арқары Қазақстанда тек Маңғыстау облысының аумағында, соның ішінде тау ойпаттарында, тау жоталарының тік беткейлерінде, аласа таулар мен тау бастарында мекендейді. Үстірт арқары немесе Маңғыстау облысындағы Үстірт уриалы Үстірттің шыңдарында; Маңғышлақ түбегінің, сондай-ақ таулы ландшафт сақталған Каспий теңізінің бірқатар жағалау учаскелерінде кең таралған. Жыл сайын Маңғыстау облысы аумағында мекендейтін Үстірт арқарының есебі алынып, мониторинг жүргізілді. 2022 жылғы зерттеулер бойынша тау жоталарында 3019 дарақ Үстірт арқары есепке алынса, 2021 жылмен салыстырғанда бұл жұптұяқтылардың саны 25,17% - ға өскендігін көрсетеді. Үстірт пен Маңғышлақта, оның ішінде Үстірт қорығының аумағында 607, «Қызылсай» өлкелік паркі аумағында және іргелес жатқан жерлерде – 1836, қалған аумақта 576 Үстірт арқары мекендейді. Үстірт арқары Қазақстан, Түркіменстан және Өзбекстан аумағында саны жыл сайын азайып бара жатырған 3 санаттағы сирек кездесетін түр ретінде 3 елдің де Қызыл кітабына енгізілген. Үстірт арқары санының жыл сайынғы өсуі, мекендейтін жерлерінде тиісті қорғауды ұйымдастырумен байланысты: тіршілік ету ортасының көп бөлігі республикалық, жергілікті маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құрамына кіреді. Оларды қорғау мақсатында таралатын аумақтарын қорғауға алып кеңейту және экологиялық жағдайы бұзылған аймақтарды қайтадан қалпына келтіру шараларды жүргізу.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Карагойшин, Ж.М.
Бекеева, С.А.
Утеулиева, Д.Т.
Акимжанов, Д.Ш.
Акоев, М.Т.
453.
Подробнее
S90
Study of the influence of flooding on the absolute and relative content of plant pigments in Ural licorise (Glycyrrhiza Uralensis) [Текст] / G. Uzakbay, R. Issagat, Y. Mendigaliyev [и др.] // Bulletin WKU. - 2025. - №1. - Р. 549-560.
ББК 28.5
Рубрики: Ботаника
Кл.слова (ненормированные):
G.uralensis -- растительные пигменты -- антоцианы -- каротиноиды -- хлорофилл -- паводок -- водный стресс -- адаптация растений -- лекарственные растения -- экологические факторы -- корреляция Пирсона -- УФ-Вид-спектроскопия
Аннотация: В настоящей работе методом УФ-Вид-спектроскопии исследовано влияние весеннего паводка 2024 года на содержание растительных пигментов в солодке уральской (Glycyrrhiza uralensis). Сравнительное исследование образцов, собранных в 2023 и 2024 годах однозначно указывает на значительное влияние затопления территорий произрастания растений на содержание в них природных пигментов. Изменение содержания пигментов в сторону как увеличения, так и уменьшения объясняется адаптивной реакцией растения на негативное влияние водного стресса на условия произрастания, приводящее к снижению освещенности и нарушению газообмена. Результаты показывают, что данные изменения приводят как к положительному, так и отрицательному дисбалансу как в абсолютном, так и в относительном содержании всех растительных пигментов. Корреляционный анализ Пирсона позволил выявить важные зависимости между содержанием всех исследованных пигментов и установить характер влияния водного стресса на изменение их содержания и соотношения. Также установлено, что листья G. uralensis наиболее богаты хлорофиллами и каротиноидами, в то время как в корнях и цветах обнаружено наибольшее содержание антоцианов.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Uzakbay, G.
Issagat, R.
Mendigaliyev, Y.
Maksotova, A.
Akatyev, N.
S90
Study of the influence of flooding on the absolute and relative content of plant pigments in Ural licorise (Glycyrrhiza Uralensis) [Текст] / G. Uzakbay, R. Issagat, Y. Mendigaliyev [и др.] // Bulletin WKU. - 2025. - №1. - Р. 549-560.
Рубрики: Ботаника
Кл.слова (ненормированные):
G.uralensis -- растительные пигменты -- антоцианы -- каротиноиды -- хлорофилл -- паводок -- водный стресс -- адаптация растений -- лекарственные растения -- экологические факторы -- корреляция Пирсона -- УФ-Вид-спектроскопия
Аннотация: В настоящей работе методом УФ-Вид-спектроскопии исследовано влияние весеннего паводка 2024 года на содержание растительных пигментов в солодке уральской (Glycyrrhiza uralensis). Сравнительное исследование образцов, собранных в 2023 и 2024 годах однозначно указывает на значительное влияние затопления территорий произрастания растений на содержание в них природных пигментов. Изменение содержания пигментов в сторону как увеличения, так и уменьшения объясняется адаптивной реакцией растения на негативное влияние водного стресса на условия произрастания, приводящее к снижению освещенности и нарушению газообмена. Результаты показывают, что данные изменения приводят как к положительному, так и отрицательному дисбалансу как в абсолютном, так и в относительном содержании всех растительных пигментов. Корреляционный анализ Пирсона позволил выявить важные зависимости между содержанием всех исследованных пигментов и установить характер влияния водного стресса на изменение их содержания и соотношения. Также установлено, что листья G. uralensis наиболее богаты хлорофиллами и каротиноидами, в то время как в корнях и цветах обнаружено наибольшее содержание антоцианов.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Uzakbay, G.
Issagat, R.
Mendigaliyev, Y.
Maksotova, A.
Akatyev, N.
454.
Подробнее
П 27
Перспективы устойчивого развития сельских территорий, потенциал развития экологического и агротуризма в Республике Казахстан [Текст] / А. Ш. Утарбаева, Г. К. Сатыбалдиева, Э. С. Бөрібай [и др.] // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 561-574.
ББК 20.1
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
устойчивое развитие -- сельские территории -- экотуризм -- агротуризм -- Турция -- Республика Казахстан -- государственные программы
Аннотация: В статье рассмотрены правовые и социально-экономические аспекты развития экологического и аграрного туризма как одного из показателей устойчивого развития сельских территорий Республики Казахстан. Экотуризм и агротуризм становятся успешно развивающимися сферами туристических услуг. В работе сделан обзор стратегических государственных программ и проектов Республики Казахстан по развитию туризма, меры по их реализации на ближайшие годы, обсуждена важность преобразования эко- и агротуризма в доходную отрасль экономики, а также его вклад в социально-экономическое развитие страны. Авторы рассмотрели необходимость поиска путей диверсификации условий жизни местного населения, решения насущных проблем села и предпосылок для экономического роста сельских территорий. Изучен опыт Турции в области развития эко- и агротуризма. Турция в настоящее время активно развивает экологический и агротуризм. Данные направления получают поддержку государства и частного бизнеса. Развитие эко- и агротуризма в нашей стране послужит эффективным средством охраны природы, культурного и духовного наследия и одним из факторов устойчивого развития сельский территорий
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Утарбаева, А.Ш.
Сатыбалдиева, Г.К.
Бөрібай, Э.С.
Есимова, Д.Д.
Октай, К.
Адбанова, А.А.
П 27
Перспективы устойчивого развития сельских территорий, потенциал развития экологического и агротуризма в Республике Казахстан [Текст] / А. Ш. Утарбаева, Г. К. Сатыбалдиева, Э. С. Бөрібай [и др.] // Вестник ЗКУ. - 2025. - №1. - С. 561-574.
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
устойчивое развитие -- сельские территории -- экотуризм -- агротуризм -- Турция -- Республика Казахстан -- государственные программы
Аннотация: В статье рассмотрены правовые и социально-экономические аспекты развития экологического и аграрного туризма как одного из показателей устойчивого развития сельских территорий Республики Казахстан. Экотуризм и агротуризм становятся успешно развивающимися сферами туристических услуг. В работе сделан обзор стратегических государственных программ и проектов Республики Казахстан по развитию туризма, меры по их реализации на ближайшие годы, обсуждена важность преобразования эко- и агротуризма в доходную отрасль экономики, а также его вклад в социально-экономическое развитие страны. Авторы рассмотрели необходимость поиска путей диверсификации условий жизни местного населения, решения насущных проблем села и предпосылок для экономического роста сельских территорий. Изучен опыт Турции в области развития эко- и агротуризма. Турция в настоящее время активно развивает экологический и агротуризм. Данные направления получают поддержку государства и частного бизнеса. Развитие эко- и агротуризма в нашей стране послужит эффективным средством охраны природы, культурного и духовного наследия и одним из факторов устойчивого развития сельский территорий
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Утарбаева, А.Ш.
Сатыбалдиева, Г.К.
Бөрібай, Э.С.
Есимова, Д.Д.
Октай, К.
Адбанова, А.А.
455.
Подробнее
S43
Seeds as a characteristic of kazakh species of Gymnospermium and Leontice with different ecological distribution [Текст] / K. Abidkulova, D. Almabek, N. Mukhitdinov [и др.] // Bulletin WKU. - 2025. - №1. - Р. 590-599.
ББК 28.5
Рубрики: Ботаника
Кл.слова (ненормированные):
семена -- Gymnospermium alberti -- Gymnospermium altaicum -- Leontice incerta -- Leontice ewersmannii -- Berberidaceae -- морфометрические параметры -- Казахстан
Аннотация: Семена являются одной из основных характеристик растений, применяемой в таксономии и необходимой составляющей для их идентификации. Именно морфологические и морфометрические параметры семян указываются при описании того или иного вида. В данной статье мы анализируем морфометрические параметры семян Gymnospermium alberti (Regel) Takht., Gymnospermium altaicum (Pall.) Spach, Leontice incerta Pall. и Leontice ewersmannii Bunge (Berberidaceae), встречающихся в Казахстане и произрастающих в разных экологических условиях. Максимальной длиной и шириной семян и наибольшей массой 1000 штук отличалась Leontice ewersmannii, минимальные параметры семян и их масса была у Gymnospermium altaicum. По величине коэффициента формы семена у Gymnospermium alberti и Leontice ewersmannii - шаровидные, а у Gymnospermium altaicum - продолговатые. Семена Gymnospermium отличаются от семян Leontice наличием выростов семенной кожуры – строфиоли. Вариабельность морфометрических параметров у всех изученных таксонов является очень низкой или низкой, что говорит о стабильности данных признаков
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Abidkulova, K.
Almabek, D.
Mukhitdinov, N.
Kurbatova, N.
Karasholakova, L.
Turalin, B.
S43
Seeds as a characteristic of kazakh species of Gymnospermium and Leontice with different ecological distribution [Текст] / K. Abidkulova, D. Almabek, N. Mukhitdinov [и др.] // Bulletin WKU. - 2025. - №1. - Р. 590-599.
Рубрики: Ботаника
Кл.слова (ненормированные):
семена -- Gymnospermium alberti -- Gymnospermium altaicum -- Leontice incerta -- Leontice ewersmannii -- Berberidaceae -- морфометрические параметры -- Казахстан
Аннотация: Семена являются одной из основных характеристик растений, применяемой в таксономии и необходимой составляющей для их идентификации. Именно морфологические и морфометрические параметры семян указываются при описании того или иного вида. В данной статье мы анализируем морфометрические параметры семян Gymnospermium alberti (Regel) Takht., Gymnospermium altaicum (Pall.) Spach, Leontice incerta Pall. и Leontice ewersmannii Bunge (Berberidaceae), встречающихся в Казахстане и произрастающих в разных экологических условиях. Максимальной длиной и шириной семян и наибольшей массой 1000 штук отличалась Leontice ewersmannii, минимальные параметры семян и их масса была у Gymnospermium altaicum. По величине коэффициента формы семена у Gymnospermium alberti и Leontice ewersmannii - шаровидные, а у Gymnospermium altaicum - продолговатые. Семена Gymnospermium отличаются от семян Leontice наличием выростов семенной кожуры – строфиоли. Вариабельность морфометрических параметров у всех изученных таксонов является очень низкой или низкой, что говорит о стабильности данных признаков
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Abidkulova, K.
Almabek, D.
Mukhitdinov, N.
Kurbatova, N.
Karasholakova, L.
Turalin, B.
456.
Подробнее
Р 17
Разливанова, В. А.
Использование геоинформационных технологий в планировании и проведении краеведческих экспедиций по программе школа-вуз-школа [Текст] / В. А. Разливанова, Г. Т. Акрамова // Сборник материалов республиканской научно-практической конференции «Ивановские чтения – 2024». - Уральск, 2024 . - 10-11 октября. - С. 24-28.
ББК 26.82
Рубрики: География
Кл.слова (ненормированные):
Школа -- ВУЗ -- практическая деятельность школы и вуза -- геоинформационные технологии -- география -- Отработка туристских навыков на местности -- Изучение современного экологического состояния географических объектов -- Туристические тропы Теректы
Аннотация: Проект «Школа – ВУЗ – Школа» предусматривает совместную научную и практическую деятельность школы и вуза, основанную на тесном сотрудничестве творческих групп учащихся и учителей школ с одной стороны и преподавателей, магистрантов и студентов естественно-географического факультета ЗКУ им. М. Утемисова, с другой стороны
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Акрамова, Г.Т.
Р 17
Разливанова, В. А.
Использование геоинформационных технологий в планировании и проведении краеведческих экспедиций по программе школа-вуз-школа [Текст] / В. А. Разливанова, Г. Т. Акрамова // Сборник материалов республиканской научно-практической конференции «Ивановские чтения – 2024». - Уральск, 2024 . - 10-11 октября. - С. 24-28.
Рубрики: География
Кл.слова (ненормированные):
Школа -- ВУЗ -- практическая деятельность школы и вуза -- геоинформационные технологии -- география -- Отработка туристских навыков на местности -- Изучение современного экологического состояния географических объектов -- Туристические тропы Теректы
Аннотация: Проект «Школа – ВУЗ – Школа» предусматривает совместную научную и практическую деятельность школы и вуза, основанную на тесном сотрудничестве творческих групп учащихся и учителей школ с одной стороны и преподавателей, магистрантов и студентов естественно-географического факультета ЗКУ им. М. Утемисова, с другой стороны
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Акрамова, Г.Т.
457.
Подробнее
К 15
Кайсагалиева, Г. С.
Бударино ауылы маңайының өсімдіктер құрамына флористикалық талдау [Текст] / Г. С. Кайсагалиева, Б. Б. Сарсенова, С. М. Хайрушева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 37-41.
ББК 28
Рубрики: Биология
Кл.слова (ненормированные):
биология -- флористикалық талдау -- Бударино ауылы -- өсімдіктер -- Батыс Қазақстан облысы -- су -- Климат -- лимандар -- Мезоксерофит -- Мезофиттер -- Экологиялық топтары
Аннотация: Зерттеу нысаны – Батыс Қазақстан облысы, Ақжайық ауданының Бударино ауыл маңайына жақын орналасқан жайылымдық жерлер (шалғындық және далалық өсімдік қауымдастықтары). Зерттеу аймағы Каспий маңы ойпатында орналасқан, екі геоморфологиялық ауданға бөлінеді: аздап толқынды су айрық жазық және Жайық өзенінің аңғары. Аздап толқынды су айрық жазық жергілікті тектоникалық қозғалыстар әсерінен көтерілген саздақты төрттік дәуірде теңіз шөгінділерінен құралған, аздап оңтүстікке қарай еңістеу болып келеді. Жер бедері тегіс, микрорельефі жақсы дамыған. Жайық өзенінің аңғарына қарай біркелкі еңістеу болып келеді. Ұзын, кей жерлері өте терең болатын сайлармен тілімделген. Төселме жыныстары болып Хвалын теңізінің сазды және құмдақты шөгінділері саналады
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Сарсенова, Б.Б.
Хайрушева, С.М.
К 15
Кайсагалиева, Г. С.
Бударино ауылы маңайының өсімдіктер құрамына флористикалық талдау [Текст] / Г. С. Кайсагалиева, Б. Б. Сарсенова, С. М. Хайрушева // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 37-41.
Рубрики: Биология
Кл.слова (ненормированные):
биология -- флористикалық талдау -- Бударино ауылы -- өсімдіктер -- Батыс Қазақстан облысы -- су -- Климат -- лимандар -- Мезоксерофит -- Мезофиттер -- Экологиялық топтары
Аннотация: Зерттеу нысаны – Батыс Қазақстан облысы, Ақжайық ауданының Бударино ауыл маңайына жақын орналасқан жайылымдық жерлер (шалғындық және далалық өсімдік қауымдастықтары). Зерттеу аймағы Каспий маңы ойпатында орналасқан, екі геоморфологиялық ауданға бөлінеді: аздап толқынды су айрық жазық және Жайық өзенінің аңғары. Аздап толқынды су айрық жазық жергілікті тектоникалық қозғалыстар әсерінен көтерілген саздақты төрттік дәуірде теңіз шөгінділерінен құралған, аздап оңтүстікке қарай еңістеу болып келеді. Жер бедері тегіс, микрорельефі жақсы дамыған. Жайық өзенінің аңғарына қарай біркелкі еңістеу болып келеді. Ұзын, кей жерлері өте терең болатын сайлармен тілімделген. Төселме жыныстары болып Хвалын теңізінің сазды және құмдақты шөгінділері саналады
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Сарсенова, Б.Б.
Хайрушева, С.М.
458.
Подробнее
А 56
Альжанова, Б. С.
Орал қаласын көгалдандыруда қолданылатын ашық тұқымдас өсімдіктердің экологиялық жағдайы [Текст] / Б. С. Альжанова, А. Т. Иманказалиева, А. Қ. Амангельдиев // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 41-45.
ББК 20.1
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
экология -- Орал қаласы -- көгалдандыру -- өсімдіктер -- экологиялық жағдайы -- ландшафт -- қарағай -- кәдімгі шырша -- жартасты арша -- қара арша
Аннотация: Атмосфералық ауаның ластануы адам денсаулығына және экожүйелердің тұрақтылығына теріс әсер етеді, сондықтан таза атмосфералық ауа салауатты өмір сүрудің ажырамас шарты болып табылады. Қазіргі таңда Орал қаласы еліміздегі ең таза, жасыл қалалардың бірі болып саналады. Негізінде Орал қаласының табиғаты ағаш егуге қолайлы аймақ болып саналады. Жайық, Шаған, Деркөл өзендерінің тоғысында орналасқан Орал қаласында ағаш егу жұмыстары өз бастауын ежелден алады. Дегенмен соңғы жылдары құрылыс жұмыстарының қауырт өсуіне және транспорт қозғалысының өсуіне байланысты, көшелерді көгалдандыру, қаладағы жасыл желектер ауданын арттыру, олардың түрлік құрамын жергілікті-жердің топырақ-климаттық жағдайларына сәйкес таңдау, оларды отырғызу және дұрыс күтім жасауды қолға алу мәселелері өзекті болып саналады
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Иманказалиева, А.Т.
Амангельдиев, А.Қ.
А 56
Альжанова, Б. С.
Орал қаласын көгалдандыруда қолданылатын ашық тұқымдас өсімдіктердің экологиялық жағдайы [Текст] / Б. С. Альжанова, А. Т. Иманказалиева, А. Қ. Амангельдиев // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 41-45.
Рубрики: Экология
Кл.слова (ненормированные):
экология -- Орал қаласы -- көгалдандыру -- өсімдіктер -- экологиялық жағдайы -- ландшафт -- қарағай -- кәдімгі шырша -- жартасты арша -- қара арша
Аннотация: Атмосфералық ауаның ластануы адам денсаулығына және экожүйелердің тұрақтылығына теріс әсер етеді, сондықтан таза атмосфералық ауа салауатты өмір сүрудің ажырамас шарты болып табылады. Қазіргі таңда Орал қаласы еліміздегі ең таза, жасыл қалалардың бірі болып саналады. Негізінде Орал қаласының табиғаты ағаш егуге қолайлы аймақ болып саналады. Жайық, Шаған, Деркөл өзендерінің тоғысында орналасқан Орал қаласында ағаш егу жұмыстары өз бастауын ежелден алады. Дегенмен соңғы жылдары құрылыс жұмыстарының қауырт өсуіне және транспорт қозғалысының өсуіне байланысты, көшелерді көгалдандыру, қаладағы жасыл желектер ауданын арттыру, олардың түрлік құрамын жергілікті-жердің топырақ-климаттық жағдайларына сәйкес таңдау, оларды отырғызу және дұрыс күтім жасауды қолға алу мәселелері өзекті болып саналады
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Иманказалиева, А.Т.
Амангельдиев, А.Қ.
459.
Подробнее
Б 61
Бимагамбетова, Г. А.
Атмосфералық ауаны реттеуде ағаш өсімдіктерінің маңызы [Текст] / Г. А. Бимагамбетова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 54-57.
ББК 28.5
Рубрики: Ботаника
Кл.слова (ненормированные):
атмосфера -- биосфера -- Қала атмосфера -- өсімдіктер -- экологиялық шаралар -- климат -- формальдегид -- Жасыл екпелер -- Ағаштар -- Жасыл өсімдіктер
Аннотация: Қала атмосферасының тазалығы– қазіргі таңда аса маңызды мәселелердің бірі. Бүгінде адамның шаруашылық қызметінің әсерінен бүкіл биосфераның жағдайы алаңдатарлықтай өзгеріске ұшырауда. Қаламыздың көшелеріне жасыл ағаштар отырғызу, өндіріс алаңдарын көгалдандыру, санитарлық қорғаныш жасыл желек қоршаулар жасау өте қажетті экологиялық шаралар болып табылады. Мұндай жасыл аймақтар ластанған ауаның жоғарғы қабатына таралуына және ластаушы заттар қорының жиналуына мүмкіндік бермейді, шаң тозаңдар мен аэрозольды газдардың таралуын бәсеңдетеді
Держатели документа:
ЗКУ
Б 61
Бимагамбетова, Г. А.
Атмосфералық ауаны реттеуде ағаш өсімдіктерінің маңызы [Текст] / Г. А. Бимагамбетова // «Иванов оқулары – 2024» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы материалдары жинағы. - Орал, 2024. - 10-11 қазан. - Б. 54-57.
Рубрики: Ботаника
Кл.слова (ненормированные):
атмосфера -- биосфера -- Қала атмосфера -- өсімдіктер -- экологиялық шаралар -- климат -- формальдегид -- Жасыл екпелер -- Ағаштар -- Жасыл өсімдіктер
Аннотация: Қала атмосферасының тазалығы– қазіргі таңда аса маңызды мәселелердің бірі. Бүгінде адамның шаруашылық қызметінің әсерінен бүкіл биосфераның жағдайы алаңдатарлықтай өзгеріске ұшырауда. Қаламыздың көшелеріне жасыл ағаштар отырғызу, өндіріс алаңдарын көгалдандыру, санитарлық қорғаныш жасыл желек қоршаулар жасау өте қажетті экологиялық шаралар болып табылады. Мұндай жасыл аймақтар ластанған ауаның жоғарғы қабатына таралуына және ластаушы заттар қорының жиналуына мүмкіндік бермейді, шаң тозаңдар мен аэрозольды газдардың таралуын бәсеңдетеді
Держатели документа:
ЗКУ
460.
Подробнее
I-61
Inhibition properties of glycyrrhiza uralensis aqueous extracts for protection of carbon steel in pure water [Текст] / N. V. Akatyev, G. B. Uzakbay, A. P. Talapova [и др.] // Сборник материалов республиканской научно-практической конференции «Ивановские чтения – 2024». - Уральск, 2024. - 10-11 октября. - Р. 73-78.
ББК 34.66
Рубрики: Коррозия металлов. Защита металлов от коррозии
Кл.слова (ненормированные):
снижения активности коррозионной среды -- методов защиты металлов -- коррозия -- физический барьер -- ингибиторы -- зеленая химия -- биологическое разложение -- металл
Аннотация: Использование ингибиторов для снижения активности коррозионной среды является одним из важнейших методов защиты металлов от коррозии. Образуя пленку на поверхности металла, они снижают скорость коррозионного разрушения и создают физический барьер между защищаемым металлом и агрессивной средой [1]. В последние годы все большее внимание уделяется разработке новых эффективных ингибиторов коррозии из растительных материалов. Первой причиной этого является быстро распространяющаяся тенденция к использованию принципов “зеленой” химии, которая включает в себя создание безопасных, экологически чистых материалов и технологий и их использование в производстве [2]. Природные "зеленые" ингибиторы обладают многими преимуществами, такими как легкая доступность, способность к биологическому разложению, низкая стоимость производства и экстракции, а также извлечение из возобновляемых ресурсов
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Akatyev, N.V.
Uzakbay, G.B.
Talapova, A.P.
Logashkina, A.I.
Nurzhanova, D.B.
I-61
Inhibition properties of glycyrrhiza uralensis aqueous extracts for protection of carbon steel in pure water [Текст] / N. V. Akatyev, G. B. Uzakbay, A. P. Talapova [и др.] // Сборник материалов республиканской научно-практической конференции «Ивановские чтения – 2024». - Уральск, 2024. - 10-11 октября. - Р. 73-78.
Рубрики: Коррозия металлов. Защита металлов от коррозии
Кл.слова (ненормированные):
снижения активности коррозионной среды -- методов защиты металлов -- коррозия -- физический барьер -- ингибиторы -- зеленая химия -- биологическое разложение -- металл
Аннотация: Использование ингибиторов для снижения активности коррозионной среды является одним из важнейших методов защиты металлов от коррозии. Образуя пленку на поверхности металла, они снижают скорость коррозионного разрушения и создают физический барьер между защищаемым металлом и агрессивной средой [1]. В последние годы все большее внимание уделяется разработке новых эффективных ингибиторов коррозии из растительных материалов. Первой причиной этого является быстро распространяющаяся тенденция к использованию принципов “зеленой” химии, которая включает в себя создание безопасных, экологически чистых материалов и технологий и их использование в производстве [2]. Природные "зеленые" ингибиторы обладают многими преимуществами, такими как легкая доступность, способность к биологическому разложению, низкая стоимость производства и экстракции, а также извлечение из возобновляемых ресурсов
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Akatyev, N.V.
Uzakbay, G.B.
Talapova, A.P.
Logashkina, A.I.
Nurzhanova, D.B.
Страница 46, Результатов: 480