Электронный каталог


 

База данных: Статьи

Страница 1, Результатов: 22

Отмеченные записи: 0

20
Р 21

Рамазанов, С.
    Біз білмейтін Бөрліде [Текст] / С. Рамазанов // Орал өңірі. - 2012. - №.69.-14 маусым. - Б. 14
ББК 20

Рубрики: Экология

Кл.слова (ненормированные):
табиғат -- қарашығанақ -- даниялкөлді -- қызыл кітап -- өсімдік -- дәуір
Аннотация: Бөрлі ауданы қазыналы Қарашығанақ кенішімен дүниежүзіне әйгілі. Алайда жер астындағы пайдалы қазбалардан бөлек, Бөрлінің қараса көз тоймайтын әсем табиғат мүйістері де жетерлік.
Держатели документа:
БҚМУ

Рамазанов, С. Біз білмейтін Бөрліде [Текст] / С. Рамазанов // Орал өңірі. - 2012. - №.69.-14 маусым.- Б.14

1.

Рамазанов, С. Біз білмейтін Бөрліде [Текст] / С. Рамазанов // Орал өңірі. - 2012. - №.69.-14 маусым.- Б.14


20
Р 21

Рамазанов, С.
    Біз білмейтін Бөрліде [Текст] / С. Рамазанов // Орал өңірі. - 2012. - №.69.-14 маусым. - Б. 14
ББК 20

Рубрики: Экология

Кл.слова (ненормированные):
табиғат -- қарашығанақ -- даниялкөлді -- қызыл кітап -- өсімдік -- дәуір
Аннотация: Бөрлі ауданы қазыналы Қарашығанақ кенішімен дүниежүзіне әйгілі. Алайда жер астындағы пайдалы қазбалардан бөлек, Бөрлінің қараса көз тоймайтын әсем табиғат мүйістері де жетерлік.
Держатели документа:
БҚМУ

37.248(5Қаз)
Ж 79

Жолдасбекова, Д. К
    Қазақтың кесте өнеріндегі ою-өрнектің жасалу жолдары [Текст] / Д.К Жолдасбекова // Мектептегі технология =Технология в школе. - 2013. - №12. - Б. 6-8
ББК 37.248(5Қаз)

Рубрики: Қазақтың қолөнері

Кл.слова (ненормированные):
кесте -- өрнек -- ою-өрнек -- мәдениет -- салт-дәстүр -- қазақ -- қолөнер -- тігу -- мата
Аннотация: Кесте-қазақ халқының қолөнерінің ерекше түрінің бірі. Кесте тігу өнерінің қазақ халқында ерте кезден болғандығын археологиялық қазбалар мен жазба ескерткіштер дәлелдейді. Қазақтың кесте өнеріндегі ою-өрнектің жасалу жолдары ұрпақтың санасын ашып,оның айналаға деген көзқарасын анықтап,ой-өрісінің дамуына шынайы да ұтымды әсері жайында жазылған.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Көбегенова, А.Қ

Жолдасбекова, Д.К Қазақтың кесте өнеріндегі ою-өрнектің жасалу жолдары [Текст] / Д.К Жолдасбекова // Мектептегі технология =Технология в школе. - 2013. - №12.- Б.6-8

2.

Жолдасбекова, Д.К Қазақтың кесте өнеріндегі ою-өрнектің жасалу жолдары [Текст] / Д.К Жолдасбекова // Мектептегі технология =Технология в школе. - 2013. - №12.- Б.6-8


37.248(5Қаз)
Ж 79

Жолдасбекова, Д. К
    Қазақтың кесте өнеріндегі ою-өрнектің жасалу жолдары [Текст] / Д.К Жолдасбекова // Мектептегі технология =Технология в школе. - 2013. - №12. - Б. 6-8
ББК 37.248(5Қаз)

Рубрики: Қазақтың қолөнері

Кл.слова (ненормированные):
кесте -- өрнек -- ою-өрнек -- мәдениет -- салт-дәстүр -- қазақ -- қолөнер -- тігу -- мата
Аннотация: Кесте-қазақ халқының қолөнерінің ерекше түрінің бірі. Кесте тігу өнерінің қазақ халқында ерте кезден болғандығын археологиялық қазбалар мен жазба ескерткіштер дәлелдейді. Қазақтың кесте өнеріндегі ою-өрнектің жасалу жолдары ұрпақтың санасын ашып,оның айналаға деген көзқарасын анықтап,ой-өрісінің дамуына шынайы да ұтымды әсері жайында жазылған.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Көбегенова, А.Қ

63.3(5 Каз)
С 16

Салихова, Г.
    Батыс өңіріндегі сармат ескерткіші [Текст] / Г. Салихова, Р. Қатарова // Дана kaz. - 2016. - №4-5. - Б. 19-21
ББК 63.3(5 Каз)

Рубрики: Қазақстан тарихы

Кл.слова (ненормированные):
Сармат -- сармат ескерткіштері -- Батыс Қазақстан облысы тарихы -- археологиялық қазбалар -- Атырау облысы тарихы -- --
Аннотация: 2006 жылы Х.Досмухамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті Атырау облысы Қызылқоға ауданы Қарабау ауылы маңында орналасқан, Жолайшағыл құмшағылындағы сарматтық "құмтөбелі қабірге" қазба жұмыстары жүргізілді
Держатели документа:
ЗКГУ
Доп.точки доступа:
Қатарова, Р.

Салихова, Г. Батыс өңіріндегі сармат ескерткіші [Текст] / Г. Салихова, Р. Қатарова // Дана kaz. - 2016. - №4-5.- Б.19-21

3.

Салихова, Г. Батыс өңіріндегі сармат ескерткіші [Текст] / Г. Салихова, Р. Қатарова // Дана kaz. - 2016. - №4-5.- Б.19-21


63.3(5 Каз)
С 16

Салихова, Г.
    Батыс өңіріндегі сармат ескерткіші [Текст] / Г. Салихова, Р. Қатарова // Дана kaz. - 2016. - №4-5. - Б. 19-21
ББК 63.3(5 Каз)

Рубрики: Қазақстан тарихы

Кл.слова (ненормированные):
Сармат -- сармат ескерткіштері -- Батыс Қазақстан облысы тарихы -- археологиялық қазбалар -- Атырау облысы тарихы -- --
Аннотация: 2006 жылы Х.Досмухамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті Атырау облысы Қызылқоға ауданы Қарабау ауылы маңында орналасқан, Жолайшағыл құмшағылындағы сарматтық "құмтөбелі қабірге" қазба жұмыстары жүргізілді
Держатели документа:
ЗКГУ
Доп.точки доступа:
Қатарова, Р.

26.34
А 13

Абдигаппарова, М.
    Металл кендері. [Текст] / М. Абдигаппарова // География және табиғат . - 2016. - №5. - Б. 22-23
ББК 26.34

Рубрики: Пайдалы қазбалар геологиясы

Кл.слова (ненормированные):
метал -- Қазақстан металлургиясы -- комбинат -- полиметалл -- мырыш -- мыс -- алюминий
Аннотация: Металдың пайда болу тарихы және Қазақстан металлургиясы өнеркәсібімен таныстыру, металдардың табиғатқа таралуы және Қазақстан металлургия кендері туралы.
Держатели документа:
БҚМУ

Абдигаппарова, М. Металл кендері. [Текст] / М. Абдигаппарова // География және табиғат . - Алматы, 2016. - №5.- Б.22-23

4.

Абдигаппарова, М. Металл кендері. [Текст] / М. Абдигаппарова // География және табиғат . - Алматы, 2016. - №5.- Б.22-23


26.34
А 13

Абдигаппарова, М.
    Металл кендері. [Текст] / М. Абдигаппарова // География және табиғат . - 2016. - №5. - Б. 22-23
ББК 26.34

Рубрики: Пайдалы қазбалар геологиясы

Кл.слова (ненормированные):
метал -- Қазақстан металлургиясы -- комбинат -- полиметалл -- мырыш -- мыс -- алюминий
Аннотация: Металдың пайда болу тарихы және Қазақстан металлургиясы өнеркәсібімен таныстыру, металдардың табиғатқа таралуы және Қазақстан металлургия кендері туралы.
Держатели документа:
БҚМУ

2
Ж 83

Жұбанова, А. А.
    Қоңыр көмірді қайта өңдеудің биотехнологиялық әдісі ретінде биобрикеттеуді пайдалану [Текст] / А. А. Жұбанова, Н. Ш. Акимбеков, Қ. Т. Тастамбек // Қазақстан жоғары мектебі. - 2017. - №3. - Б. 123-128
ББК 2

Рубрики: Жаратылыстану ғылымдары

Кл.слова (ненормированные):
пайдалы қазбалар -- өндірілген көмір -- қоңыр көмір -- биотехнология -- биобрикеттеу
Аннотация: Мақалада қоңыр көмірді қайта өңдеудің биотехнологиялық әдісі ретінде биобрикеттеуді пайдалану жолдары зерттелген
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Акимбеков, Н.Ш.
Тастамбек, Қ.Т.

Жұбанова, А.А. Қоңыр көмірді қайта өңдеудің биотехнологиялық әдісі ретінде биобрикеттеуді пайдалану [Текст] / А. А. Жұбанова, Н. Ш. Акимбеков, Қ. Т. Тастамбек // Қазақстан жоғары мектебі. - 2017. - №3.- Б.123-128

5.

Жұбанова, А.А. Қоңыр көмірді қайта өңдеудің биотехнологиялық әдісі ретінде биобрикеттеуді пайдалану [Текст] / А. А. Жұбанова, Н. Ш. Акимбеков, Қ. Т. Тастамбек // Қазақстан жоғары мектебі. - 2017. - №3.- Б.123-128


2
Ж 83

Жұбанова, А. А.
    Қоңыр көмірді қайта өңдеудің биотехнологиялық әдісі ретінде биобрикеттеуді пайдалану [Текст] / А. А. Жұбанова, Н. Ш. Акимбеков, Қ. Т. Тастамбек // Қазақстан жоғары мектебі. - 2017. - №3. - Б. 123-128
ББК 2

Рубрики: Жаратылыстану ғылымдары

Кл.слова (ненормированные):
пайдалы қазбалар -- өндірілген көмір -- қоңыр көмір -- биотехнология -- биобрикеттеу
Аннотация: Мақалада қоңыр көмірді қайта өңдеудің биотехнологиялық әдісі ретінде биобрикеттеуді пайдалану жолдары зерттелген
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Акимбеков, Н.Ш.
Тастамбек, Қ.Т.

28.89
И 50

Иманқұл , Ж.
    Браконьерлермен күрес-жаңа серпін алуда [Текст] / Ж. Иманқұл // Жалын . - 2020. - №4. - Б. 76-93
ББК 28.89

Рубрики: Краеведение

Кл.слова (ненормированные):
мемлекет саясаты -- ұлттық қауіпсіздік -- табиғат -- айнала -- қор -- мұхит -- су -- жер -- күн энергиясы -- атмосфера -- таза ауа -- таза су -- құнарлы топырақ -- өсімдіктер әлемі -- жануарлар дүниесі -- байлық
Аннотация: Табиғаттың қандай қоры болсын адамзаттың игілігіне арналған, сан алуан қажетін қамтамасыз етеді. Табиғат бізді айналада қоршап тұрған барлық нәрсе: ауа, су, топырақ, тау, орман, қазба байлықтары, өсімдіктер әлемі, жануарлар дүниесі, т.б. Сан мыңдаған жылдар бабалар мұра етіп қалдырған табиғат пен оның шексіз байлығын қорғау, оларды тиімді пайдалану мәселесі бұл күндері дүниежүзілік аса маңызды мәселелердің біріне айналды. Адамзат қалауынша пайдаланып келе жатқан барлық табиғи қорлар сарқылмайтын және сарқылатындар екі топқа бөлінеді. Сарқылатын қорлар қайта қалпына келмейтіндер және қалпына келетіндер деп бөлінеді. Сарқылмайтын қорларға: Күн энергиясы, атмосфера ауасы, теңіздер мен мұхиттардың сулары, жер, т.б. жатады. Бұлардың кейбіреулері адам-ның теріс іс-әрекетінен бүлініп немесе ластанып, сарқылатын қорларға айналып кетуі мүмкін. Мысалы, Арал теңізін алайық. Теңіздің тартылып, тұзы аспанға көтеріліп, климат өзгеріп, экологиялық аймаққа айналуы – тікелей адам баласының әсерінен орын алды. Сарқылатын қорларға таза ауа, таза су, құнарлы топырақ, өсімдіктер әлемі мен жануарлар дүниесі, қазба байлықтар, т.б. жатады. Табиғат қорларының кейбіреулеріне тоқталып өтейік. Судың негізгі қорын Дүниежүзілік мұхиттар мен теңіздер құрап, айналымы заңдылығы бойынша құрлықтағы өзендер мен көлдер үнемі қоректеніп отыратындықтан, су сарқылмайтын қорға жатады. Арал теңізінің тартылуы сияқты басқа да өзендер мен көлдердің құрғауы, тікелей адамның әрекетінен болған және сол аймаққа ғана тән құбылыс болып табылады. Ауа құрамы мен сапасы да улы газдар мен түтіндер өзгерген. Ауаны лас-тайтын – миллиондаған автокөліктер, ұшақтар, өнеркәсіп, зауыт, жылу стансалары, полигондар, зымырандар т.б. Ауыр өнеркәсіп шоғырланған қалалар мен елдімекендер халқының денсаулығы да төмендеген. Өскемен, Риддер, Зырян, Қарағанды, Екібастұз сынды қалалар маңындағы ауа сапасы талай айтылып келе жатқан мәселе. Еліміздің топырақ қорлары да жылдан-жылға сапасы төмендеп немесе құнарсызданып барады. Соңғы деректер республика жерінің 60 пайызы жарамсыз жерлерге немесе шөлге айналып кеткен. Солтүстік облыстарда тың игеру науқанына байланысты топырақ қарашірігінің 25-30 пайызын жоғалтқан. Еліміздің батыс өңірінде мұнай-газ игеру қарқынды дамуы есебінен топырақ қорлары ластанып, бүлініп жатыр. Топырақтың мұнаймен ластануы, топырақтың техногендік бүлінуі 2,5 млн. га жер аумаққа жайылған. Сұмдық көрсеткіш! Сондай-ақ жайылым қоры да бұл аймақта жарамсызданып барады. Азғыр, Тайсойған сынақ полигондарының салдарынан 1,4 млн га жер бүлінген. Республиканың өзге аймақта-рындағы жер қорларының да күйі мәз емес. Егін егіп, көкөніс отырғызып, тез өнім ала салу үшін тыңайтқыштарды мөлшерден артық қосу топырақтың ластауына, тозуына әкелген. Адамның қамқорлығы азайған сайын, табиғаттың «өзді-гінен қалпына келу» құбылысы жүріп жатыр. Ұшы-қиыры жоқ даланың қойнауы қазба байлықтарының барлық дерлік түріне бай. Өкініштісі, байлық жеке компаниялар арқылы шет елдерге ағылып жатыр. Әлі күнге қазба байлықтарды игеру ысырыапшылдық, пайдақұмарлық есебінен, жоспарсыз жүргізілуде. Қазбаларды елімізде өңдеу технологияларын жабдықтай алмай, есепсіз шетке айдап, қазір сарқылтуға жақын қалдық. Табиғаттың өкпесі орман қоры елімізде тек 21,8 млн га жер қамтиды. Бұл өлкеміздің барлық жерінің 3,35 пайызын ғана құрайтын, өте аз көрсеткіш. Осы аз қордың өзі жыл сайын азайып жатыр. Басты себеп – қаскерлік жолмен орман ағаштарын отау, орманға демалысқа шығып, өрт шығару, жалынды дер кезінде тоқтата алмау, зиянды заттармен ластау, қоқыс тастау т.б. Орман – ауа сүзгісі, ауа жаңартқыш, дәрілік өсімдіктердің сан түрі өсетін асыл қойма, аң мен құстың мекені. Орманға қаскерлік – тіршілік тынысына қаскерлік болып табылады. Орманды қорғау әркімге міндет. Көшеттерді қала маңындағы елді мекендерге, қала саябақтарына, гүл-зарларына отырғызып, игі істер де атқарылып жатыр. Республикамызда өсімдіктердің 6 мыңға жуық түрі бар екен, Олардың 50 пайызы тікелей адамның қамқорлығын қажет етеді. Халқымыз ежелден-ақ мал шаруа-шылығымен айналысқан, табиғаттың төл баласы. Төрт түлік малдан бөлек жортқан жабайы аңдардың әрбірін халқымыз ерекше бағалаған. Сондықтан түз тағыларының өсіп-өнуі, сақталуы тоқталмаған. Сүтқоректілердің – 155, құстардың – 481, бауырымен жорғалаушылардың – 48, қосмекенділердің – 33, балықтардың – 140 түрі тіршілік етеді. Өкінішке орай, қаскерлік пен пайдақұмарлық осы ен байлықтың басты жауы болып отыр. Сәкен Сейфуллиннің «Киікті қазақ және дейді бөкен, мың-мыңдап баяғыда жүрген екен» деп сайын далада еркін жүрген бөкендерді суреттеген керемет жыры бары. Ақбөкендер, қарақұйрықтар, арқарлар, тау ешкілері, жолбарыстар, қабыландар мен құландар қатары қазір сиреп кеткен. Ал дала сұсы жолбарыстар біржола құрып кетті. Іле бойындағы соңғы жолбарысты 1947 жылы атылған деген дерек бар. Шексіз кеңістікте үздіксіз айналған алып ғаламшарлардың көпшілігінен кішкене болғанымен, жұмыр жеріміз де қайнаған тіршілікке толы алып шар. Бірақ адам баласының қарқынды өсуі мен, ғылым прогресі, жылдам көлік түрлері адам аяғы баспаған жер қалдырмады. Ауа, су, топырақ ластанып, өсімдік пен жануарлар дүниесі дабыл қаға бастады. ХХ ғасырдың бас кезінде жануарларды қорғау мәселелері туралы сөз қозғала бастайды. 1902 жылы Париж қаласында алғаш Құстарды қорғаудың Халықаралық Конвенциясына қол қойылды. 1948 жылы БҰҰ-ның білім беру, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі ұйымы (ЮНЕСКО) Халықаралық табиғат қорғау одағын (IUCN) ұйымдастыру туралы арнайы шешім қабылдады. Бұдан жарты ғасыр уақыт бұрын, дәлірек 54 жыл бұрын, ғылымда «Қызыл кітап» деген ұғым қалыптасты. Кітаптың қызыл сөзімен тіркесі, кез-келген ұлт пен мемлекет үшін түсінікті еді. Қызыл – қауіп, ескерту, қан, соғыс сынды түсініктерді астарлап тұратын түс екені айтпаса да ұғынықты. Бұл кітапты шығару туралы пікірді алғаш рет ұсынған ағылшын ғалымы – Питер Скотт. «Қызыл кітаптарға» жер бетінде жойылу қаупі бар және бұрыннан өте аз кездесетін өсімдіктер мен жануарлардың түрлері тіркеледі. Оларды сақтап қалудың және қорғаудың қажеттігі айқындалып жазылады. Әр мемлекеттің «Қызыл кітабы» мемлекеттік заңдық күші бар құжат болып саналады. Халықаралық «Қызыл кітап» (Red Data Book) – Халықаралық Табиғат Қорғау Одағының (ХТҚО-МСОП-IUCN) – халықаралық деңгейдегі құжаты болып саналады. «Қызыл кітапқа» жойылып кету қаупі төнген, сирек кездесетін, ғылыми тұрғыдан әлі толық зерттелмеген, жылдан-жылға саны күрт азайып бара жатқан, қорғауды қажет ететін өсімдіктер мен жануарлардың түрлері тіркеледі. Қазіргі уақытта «Қызыл кітаптардың» түрлі нұсқалары бар: Халықаралық Табиғат Қорғау Одағының (IUCN) Қызыл кітабы, әр мемлекеттің (республикалық) «Қызыл кітаптары», аймақтың (облыстық) «Қызыл кітаптары» деп аталады. Жалпы ережеге сәйкес мемлекеттік «Қызыл кітаптар» әрбір 10 жылда өзгертіліп әрі толықтырылып отырылуы қажет. Қазақстанда алғашқы «Қызыл кітап» Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1978 жылғы 16 қаңтардағы №20 арнайы қаулысына сәйкес жарық көре бастады. Қазақстанда шыққан алғашқы «Қызыл кітаптың» 1-бөлімі омыртқалы жануарларға арналды және оған 87 түр (балықтардың – 4, қосмекенділердің – 1, жорғалаушылардың – 8, құстардың – 43 және сүтқоректілердің – 31 түрі) тіркелді. Өсімдіктерге арналған «Қызыл кітап» 1981 жылы жарық көріп, ондағы түрлер 1-ші жойылып кету қаупі төнген түрлер болса, 2-шісі сирек кездесетін түрлер. Қазақстанның өсімдіктерге арналған «Қызыл кітабына» (1981) еліміздің аумағында өсетін 307 түрі тіркелген. Онда жабық тұқымдылардың (гүлді өсімдіктердің) – 288 түрі, ашықтұқымдылардың – 2 түрі, қырықжапырақтардың – 3 түрі, саңырауқұлақтардың – 10 түрі және қыналардың – 1 түрі тіркелді. Олардың 20 түріне жойылып кету қаупі төнген, ал 287 түрі сирек кездесетін түрлерге жатады. Жоғарыда айтып өткендей, Қазақстанның омыртқалы жануарларға арналған «Қызыл кітаптары» (1978, 1991, 1996, 2010), омыртқасыз жануарларға арналған «Қызыл кітабы» (2006) және өсімдіктерге арналған «Қызыл кітабы» (1981) жарық көрді. Алматы облысының «Қызыл кітабы» 2006 жылы жарияланды. Бұл кітаптар – ел аумағында жоғалу қаупі жоғары табиғат байлықтарын сақтау мен қорғауға негіз болатын құжаттар. Қазақстанның омыртқасыз жануарларына арналған «Қызыл кітабын» даярлау өте қиынға соқты. Себебі, елімізде кездесетін омыртқасыз жануарлардың түрлерінің саны және олардың биологиялық әрі экологиялық ерекшеліктері толық зерттелмеген. Сондықтан да омыртқасыз жануарларға арналған Қазақстанның «Қызыл кітабының» алғашқы 1 және 2-басылымдарына тіркелген түрлер мұқият талдап саралауды қажет етті. Сонымен, 2006 жылы Қазақстанның омыртқасыз жануарларға арналған «Қызыл кітабының» нақтыланған 3-басылымы жарық көрді. Бұл басылымға омыртқасыз жануарлардың 96 түрі тіркелді. Олардың ішінде буылтық құрттардың – 2, ұлулардың (моллюскалар) – 6, шаянтектестердің – 1, өрмекшітектестердің – 2 және жәндіктердің – 85 түрі тіркелді. Қазақстанның омыртқалы жануарларға арналған «Қызыл кітабының» толықтырылған және өңделген 4-басылымы 2010 жылы жарық көрді. Онда омыртқалы жануарлардың 128 түрі тіркелген. Олардың бір түрі – дөңгелекауыздыларға, 17 түрі – сүйекті балықтарға, 3 түрі – қосмекенділерге, 10 түрі – жорғалаушыларға, 57 түрі – құстарға және 40 түрі – сүтқоректілерге жатады. Бұл «Қызыл кітапта» Халықаралық табиғат қорғау одағының (IUCN) «Қызыл кітабына» тіркелген 20 түр бар. Мұндай түрлерді сақтап қалу үшін Қазақстан бүкіл адамзат алдында аса зор жауапкершілікті сезінуі тиіс. Кітапқа тіркелген түрлердің таби-ғатта сақталу деңгейіне сәйкес 5 санатқа бөлініп берілген: 1.Жойылып кету қаупі төнген түрлер. Мұндай түрлерді сақтап қалу үшін міндетті түрде арнайы шаралар (табиғи қорықтар, ұлттық табиғи саябақтар, табиғи резерваттар және т.б.) ұйымдастыру қажет. 2. Саны күрт азайып бара жатқан түрлер. Ондай түрлердің саны әзірше мол, бірақ қарқынды түрде азаюына жол берілмеуі қажет. 3. Сирек кездесетін түрлер. Ондай түрлердің санының азаюын қадағалап отыру қажет. 4. Толық зерттелмеген түрлер. Ондай түрлер туралы ғылыми-зерттеу жұмыстары мұқият түрде жүргізілуі қажет 5. Қалпына келтірілген түрлер. Табиғатты қорғаудың басты шарты – оның ресурстарын тиімді пайдалану және сақтау. Жабайы жануардың біраз бөлігінің жер бетінен жойылып кету қаупі бар екенін ескертіп, жануарлар мен өсімдіктер дүниесін сақтап қалу үшін қанша дабыл қағылып, айтылып жатса да, жойылып кету қауіпі бар жабайы аңдарды қаскерлік жолмен аулау әрекеті тоқталар емес. Мемлекет тарапынан қаскерлікке тоқтау салу үшін әртүрлі іс-шаралар ұйымдастырылып келеді. 2004 жылы 9-шы шілдеде «Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану» туралы заң қабылданды. Осы заң киік аңын 2020 жылға дейін аулауға қатаң тиым салған. Аң аулауға қатысты талаптар мен ережелер жаңадан бекітілді. Бірақ бұған қарамастан қаскөйлер броконьерлікті жалғастыруда. Сол себепті ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі жануарлар дүниесін қорғау, сақтау, пайдалану, өсімін молайту және саласына келтірілген зиянды әрекеттің орнын толтыру мөлшерін бекіту туралы бұйрықтар мен заңдық күшке ие шешімдерді де шығарып, іске асырып жатыр. Маңғыстау өңірінің табиғатты қорғау инспекторы С.Байталасов: «Сөзіміз дәлелді болу үшін мысал келтіре кетейік. Жабайы аңдардың басым бөлігі қорық аумағы не ерекше қорғалатын аумақта болатындығын ескеріп, заңсыз аң аулау фактісі аталған аймақтардың бірінде болса деп алайық. 1 (бас арқар) х2405х1500 х1,5х3х3=48 701 250 теңге. 1 (бас қарақұйрық)х2405х400х1,5х3х3=12 987 000 теңге. 1 (бас қоян) х 2405х5 х1,5 х3 =54 112 теңге. 1 (бас үйрек) х2405 х5 х1,5 х 3 = 54 112 теңге. 1 (бас киік) х 2405 х500 х1,5 х3 х3= 16 233 750 теңге. Шығын мөлшерінің есептелуіне түсінік бере кетейік, 2405 (АЕК) айлық есептік көрсеткіш, 1,5 заңсыз ауланған аңға қосылатын коэффицент, 3 ерекше қорғалатын аймақта болған үшін қосылатын коэффицент, 3 жойылып кету қаупі бар не «Қызыл кітапқа» енген аң үшін қосылатын коэффицент. 1500, 400, 5, 500 сандары – әрбір дараққа АЕК ретінде салынатын шығын мөлшерінің сандық көрсеткіші. Мүмкін осыншама шығын мөлшерін халық арасында екінің-бірі біле бермеуі мүмкін. Жоғарыда көрсетілген қыруар соманы төлеу кез-келген адам қолынан келе бермейтіні белгілі, мүмкін қаскерлер осыдан сескеніп, қылмыстан аяғын тартар ма екен деген ойдамыз» деп, халықтың табиғатқа келтірілген зиян үшін қанша айыппұл салынатынын нақты сандар мөлшерімен таныстырып өткен. Естіген, оқыған жан тым болмаса, осындай көп мөлшердегі айыппұлдан сескенер.
Держатели документа:
БҚУ

Иманқұл , Ж. Браконьерлермен күрес-жаңа серпін алуда [Текст] / Ж. Иманқұл // Жалын . - 2020. - №4.- Б76-93

6.

Иманқұл , Ж. Браконьерлермен күрес-жаңа серпін алуда [Текст] / Ж. Иманқұл // Жалын . - 2020. - №4.- Б76-93


28.89
И 50

Иманқұл , Ж.
    Браконьерлермен күрес-жаңа серпін алуда [Текст] / Ж. Иманқұл // Жалын . - 2020. - №4. - Б. 76-93
ББК 28.89

Рубрики: Краеведение

Кл.слова (ненормированные):
мемлекет саясаты -- ұлттық қауіпсіздік -- табиғат -- айнала -- қор -- мұхит -- су -- жер -- күн энергиясы -- атмосфера -- таза ауа -- таза су -- құнарлы топырақ -- өсімдіктер әлемі -- жануарлар дүниесі -- байлық
Аннотация: Табиғаттың қандай қоры болсын адамзаттың игілігіне арналған, сан алуан қажетін қамтамасыз етеді. Табиғат бізді айналада қоршап тұрған барлық нәрсе: ауа, су, топырақ, тау, орман, қазба байлықтары, өсімдіктер әлемі, жануарлар дүниесі, т.б. Сан мыңдаған жылдар бабалар мұра етіп қалдырған табиғат пен оның шексіз байлығын қорғау, оларды тиімді пайдалану мәселесі бұл күндері дүниежүзілік аса маңызды мәселелердің біріне айналды. Адамзат қалауынша пайдаланып келе жатқан барлық табиғи қорлар сарқылмайтын және сарқылатындар екі топқа бөлінеді. Сарқылатын қорлар қайта қалпына келмейтіндер және қалпына келетіндер деп бөлінеді. Сарқылмайтын қорларға: Күн энергиясы, атмосфера ауасы, теңіздер мен мұхиттардың сулары, жер, т.б. жатады. Бұлардың кейбіреулері адам-ның теріс іс-әрекетінен бүлініп немесе ластанып, сарқылатын қорларға айналып кетуі мүмкін. Мысалы, Арал теңізін алайық. Теңіздің тартылып, тұзы аспанға көтеріліп, климат өзгеріп, экологиялық аймаққа айналуы – тікелей адам баласының әсерінен орын алды. Сарқылатын қорларға таза ауа, таза су, құнарлы топырақ, өсімдіктер әлемі мен жануарлар дүниесі, қазба байлықтар, т.б. жатады. Табиғат қорларының кейбіреулеріне тоқталып өтейік. Судың негізгі қорын Дүниежүзілік мұхиттар мен теңіздер құрап, айналымы заңдылығы бойынша құрлықтағы өзендер мен көлдер үнемі қоректеніп отыратындықтан, су сарқылмайтын қорға жатады. Арал теңізінің тартылуы сияқты басқа да өзендер мен көлдердің құрғауы, тікелей адамның әрекетінен болған және сол аймаққа ғана тән құбылыс болып табылады. Ауа құрамы мен сапасы да улы газдар мен түтіндер өзгерген. Ауаны лас-тайтын – миллиондаған автокөліктер, ұшақтар, өнеркәсіп, зауыт, жылу стансалары, полигондар, зымырандар т.б. Ауыр өнеркәсіп шоғырланған қалалар мен елдімекендер халқының денсаулығы да төмендеген. Өскемен, Риддер, Зырян, Қарағанды, Екібастұз сынды қалалар маңындағы ауа сапасы талай айтылып келе жатқан мәселе. Еліміздің топырақ қорлары да жылдан-жылға сапасы төмендеп немесе құнарсызданып барады. Соңғы деректер республика жерінің 60 пайызы жарамсыз жерлерге немесе шөлге айналып кеткен. Солтүстік облыстарда тың игеру науқанына байланысты топырақ қарашірігінің 25-30 пайызын жоғалтқан. Еліміздің батыс өңірінде мұнай-газ игеру қарқынды дамуы есебінен топырақ қорлары ластанып, бүлініп жатыр. Топырақтың мұнаймен ластануы, топырақтың техногендік бүлінуі 2,5 млн. га жер аумаққа жайылған. Сұмдық көрсеткіш! Сондай-ақ жайылым қоры да бұл аймақта жарамсызданып барады. Азғыр, Тайсойған сынақ полигондарының салдарынан 1,4 млн га жер бүлінген. Республиканың өзге аймақта-рындағы жер қорларының да күйі мәз емес. Егін егіп, көкөніс отырғызып, тез өнім ала салу үшін тыңайтқыштарды мөлшерден артық қосу топырақтың ластауына, тозуына әкелген. Адамның қамқорлығы азайған сайын, табиғаттың «өзді-гінен қалпына келу» құбылысы жүріп жатыр. Ұшы-қиыры жоқ даланың қойнауы қазба байлықтарының барлық дерлік түріне бай. Өкініштісі, байлық жеке компаниялар арқылы шет елдерге ағылып жатыр. Әлі күнге қазба байлықтарды игеру ысырыапшылдық, пайдақұмарлық есебінен, жоспарсыз жүргізілуде. Қазбаларды елімізде өңдеу технологияларын жабдықтай алмай, есепсіз шетке айдап, қазір сарқылтуға жақын қалдық. Табиғаттың өкпесі орман қоры елімізде тек 21,8 млн га жер қамтиды. Бұл өлкеміздің барлық жерінің 3,35 пайызын ғана құрайтын, өте аз көрсеткіш. Осы аз қордың өзі жыл сайын азайып жатыр. Басты себеп – қаскерлік жолмен орман ағаштарын отау, орманға демалысқа шығып, өрт шығару, жалынды дер кезінде тоқтата алмау, зиянды заттармен ластау, қоқыс тастау т.б. Орман – ауа сүзгісі, ауа жаңартқыш, дәрілік өсімдіктердің сан түрі өсетін асыл қойма, аң мен құстың мекені. Орманға қаскерлік – тіршілік тынысына қаскерлік болып табылады. Орманды қорғау әркімге міндет. Көшеттерді қала маңындағы елді мекендерге, қала саябақтарына, гүл-зарларына отырғызып, игі істер де атқарылып жатыр. Республикамызда өсімдіктердің 6 мыңға жуық түрі бар екен, Олардың 50 пайызы тікелей адамның қамқорлығын қажет етеді. Халқымыз ежелден-ақ мал шаруа-шылығымен айналысқан, табиғаттың төл баласы. Төрт түлік малдан бөлек жортқан жабайы аңдардың әрбірін халқымыз ерекше бағалаған. Сондықтан түз тағыларының өсіп-өнуі, сақталуы тоқталмаған. Сүтқоректілердің – 155, құстардың – 481, бауырымен жорғалаушылардың – 48, қосмекенділердің – 33, балықтардың – 140 түрі тіршілік етеді. Өкінішке орай, қаскерлік пен пайдақұмарлық осы ен байлықтың басты жауы болып отыр. Сәкен Сейфуллиннің «Киікті қазақ және дейді бөкен, мың-мыңдап баяғыда жүрген екен» деп сайын далада еркін жүрген бөкендерді суреттеген керемет жыры бары. Ақбөкендер, қарақұйрықтар, арқарлар, тау ешкілері, жолбарыстар, қабыландар мен құландар қатары қазір сиреп кеткен. Ал дала сұсы жолбарыстар біржола құрып кетті. Іле бойындағы соңғы жолбарысты 1947 жылы атылған деген дерек бар. Шексіз кеңістікте үздіксіз айналған алып ғаламшарлардың көпшілігінен кішкене болғанымен, жұмыр жеріміз де қайнаған тіршілікке толы алып шар. Бірақ адам баласының қарқынды өсуі мен, ғылым прогресі, жылдам көлік түрлері адам аяғы баспаған жер қалдырмады. Ауа, су, топырақ ластанып, өсімдік пен жануарлар дүниесі дабыл қаға бастады. ХХ ғасырдың бас кезінде жануарларды қорғау мәселелері туралы сөз қозғала бастайды. 1902 жылы Париж қаласында алғаш Құстарды қорғаудың Халықаралық Конвенциясына қол қойылды. 1948 жылы БҰҰ-ның білім беру, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі ұйымы (ЮНЕСКО) Халықаралық табиғат қорғау одағын (IUCN) ұйымдастыру туралы арнайы шешім қабылдады. Бұдан жарты ғасыр уақыт бұрын, дәлірек 54 жыл бұрын, ғылымда «Қызыл кітап» деген ұғым қалыптасты. Кітаптың қызыл сөзімен тіркесі, кез-келген ұлт пен мемлекет үшін түсінікті еді. Қызыл – қауіп, ескерту, қан, соғыс сынды түсініктерді астарлап тұратын түс екені айтпаса да ұғынықты. Бұл кітапты шығару туралы пікірді алғаш рет ұсынған ағылшын ғалымы – Питер Скотт. «Қызыл кітаптарға» жер бетінде жойылу қаупі бар және бұрыннан өте аз кездесетін өсімдіктер мен жануарлардың түрлері тіркеледі. Оларды сақтап қалудың және қорғаудың қажеттігі айқындалып жазылады. Әр мемлекеттің «Қызыл кітабы» мемлекеттік заңдық күші бар құжат болып саналады. Халықаралық «Қызыл кітап» (Red Data Book) – Халықаралық Табиғат Қорғау Одағының (ХТҚО-МСОП-IUCN) – халықаралық деңгейдегі құжаты болып саналады. «Қызыл кітапқа» жойылып кету қаупі төнген, сирек кездесетін, ғылыми тұрғыдан әлі толық зерттелмеген, жылдан-жылға саны күрт азайып бара жатқан, қорғауды қажет ететін өсімдіктер мен жануарлардың түрлері тіркеледі. Қазіргі уақытта «Қызыл кітаптардың» түрлі нұсқалары бар: Халықаралық Табиғат Қорғау Одағының (IUCN) Қызыл кітабы, әр мемлекеттің (республикалық) «Қызыл кітаптары», аймақтың (облыстық) «Қызыл кітаптары» деп аталады. Жалпы ережеге сәйкес мемлекеттік «Қызыл кітаптар» әрбір 10 жылда өзгертіліп әрі толықтырылып отырылуы қажет. Қазақстанда алғашқы «Қызыл кітап» Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1978 жылғы 16 қаңтардағы №20 арнайы қаулысына сәйкес жарық көре бастады. Қазақстанда шыққан алғашқы «Қызыл кітаптың» 1-бөлімі омыртқалы жануарларға арналды және оған 87 түр (балықтардың – 4, қосмекенділердің – 1, жорғалаушылардың – 8, құстардың – 43 және сүтқоректілердің – 31 түрі) тіркелді. Өсімдіктерге арналған «Қызыл кітап» 1981 жылы жарық көріп, ондағы түрлер 1-ші жойылып кету қаупі төнген түрлер болса, 2-шісі сирек кездесетін түрлер. Қазақстанның өсімдіктерге арналған «Қызыл кітабына» (1981) еліміздің аумағында өсетін 307 түрі тіркелген. Онда жабық тұқымдылардың (гүлді өсімдіктердің) – 288 түрі, ашықтұқымдылардың – 2 түрі, қырықжапырақтардың – 3 түрі, саңырауқұлақтардың – 10 түрі және қыналардың – 1 түрі тіркелді. Олардың 20 түріне жойылып кету қаупі төнген, ал 287 түрі сирек кездесетін түрлерге жатады. Жоғарыда айтып өткендей, Қазақстанның омыртқалы жануарларға арналған «Қызыл кітаптары» (1978, 1991, 1996, 2010), омыртқасыз жануарларға арналған «Қызыл кітабы» (2006) және өсімдіктерге арналған «Қызыл кітабы» (1981) жарық көрді. Алматы облысының «Қызыл кітабы» 2006 жылы жарияланды. Бұл кітаптар – ел аумағында жоғалу қаупі жоғары табиғат байлықтарын сақтау мен қорғауға негіз болатын құжаттар. Қазақстанның омыртқасыз жануарларына арналған «Қызыл кітабын» даярлау өте қиынға соқты. Себебі, елімізде кездесетін омыртқасыз жануарлардың түрлерінің саны және олардың биологиялық әрі экологиялық ерекшеліктері толық зерттелмеген. Сондықтан да омыртқасыз жануарларға арналған Қазақстанның «Қызыл кітабының» алғашқы 1 және 2-басылымдарына тіркелген түрлер мұқият талдап саралауды қажет етті. Сонымен, 2006 жылы Қазақстанның омыртқасыз жануарларға арналған «Қызыл кітабының» нақтыланған 3-басылымы жарық көрді. Бұл басылымға омыртқасыз жануарлардың 96 түрі тіркелді. Олардың ішінде буылтық құрттардың – 2, ұлулардың (моллюскалар) – 6, шаянтектестердің – 1, өрмекшітектестердің – 2 және жәндіктердің – 85 түрі тіркелді. Қазақстанның омыртқалы жануарларға арналған «Қызыл кітабының» толықтырылған және өңделген 4-басылымы 2010 жылы жарық көрді. Онда омыртқалы жануарлардың 128 түрі тіркелген. Олардың бір түрі – дөңгелекауыздыларға, 17 түрі – сүйекті балықтарға, 3 түрі – қосмекенділерге, 10 түрі – жорғалаушыларға, 57 түрі – құстарға және 40 түрі – сүтқоректілерге жатады. Бұл «Қызыл кітапта» Халықаралық табиғат қорғау одағының (IUCN) «Қызыл кітабына» тіркелген 20 түр бар. Мұндай түрлерді сақтап қалу үшін Қазақстан бүкіл адамзат алдында аса зор жауапкершілікті сезінуі тиіс. Кітапқа тіркелген түрлердің таби-ғатта сақталу деңгейіне сәйкес 5 санатқа бөлініп берілген: 1.Жойылып кету қаупі төнген түрлер. Мұндай түрлерді сақтап қалу үшін міндетті түрде арнайы шаралар (табиғи қорықтар, ұлттық табиғи саябақтар, табиғи резерваттар және т.б.) ұйымдастыру қажет. 2. Саны күрт азайып бара жатқан түрлер. Ондай түрлердің саны әзірше мол, бірақ қарқынды түрде азаюына жол берілмеуі қажет. 3. Сирек кездесетін түрлер. Ондай түрлердің санының азаюын қадағалап отыру қажет. 4. Толық зерттелмеген түрлер. Ондай түрлер туралы ғылыми-зерттеу жұмыстары мұқият түрде жүргізілуі қажет 5. Қалпына келтірілген түрлер. Табиғатты қорғаудың басты шарты – оның ресурстарын тиімді пайдалану және сақтау. Жабайы жануардың біраз бөлігінің жер бетінен жойылып кету қаупі бар екенін ескертіп, жануарлар мен өсімдіктер дүниесін сақтап қалу үшін қанша дабыл қағылып, айтылып жатса да, жойылып кету қауіпі бар жабайы аңдарды қаскерлік жолмен аулау әрекеті тоқталар емес. Мемлекет тарапынан қаскерлікке тоқтау салу үшін әртүрлі іс-шаралар ұйымдастырылып келеді. 2004 жылы 9-шы шілдеде «Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану» туралы заң қабылданды. Осы заң киік аңын 2020 жылға дейін аулауға қатаң тиым салған. Аң аулауға қатысты талаптар мен ережелер жаңадан бекітілді. Бірақ бұған қарамастан қаскөйлер броконьерлікті жалғастыруда. Сол себепті ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі жануарлар дүниесін қорғау, сақтау, пайдалану, өсімін молайту және саласына келтірілген зиянды әрекеттің орнын толтыру мөлшерін бекіту туралы бұйрықтар мен заңдық күшке ие шешімдерді де шығарып, іске асырып жатыр. Маңғыстау өңірінің табиғатты қорғау инспекторы С.Байталасов: «Сөзіміз дәлелді болу үшін мысал келтіре кетейік. Жабайы аңдардың басым бөлігі қорық аумағы не ерекше қорғалатын аумақта болатындығын ескеріп, заңсыз аң аулау фактісі аталған аймақтардың бірінде болса деп алайық. 1 (бас арқар) х2405х1500 х1,5х3х3=48 701 250 теңге. 1 (бас қарақұйрық)х2405х400х1,5х3х3=12 987 000 теңге. 1 (бас қоян) х 2405х5 х1,5 х3 =54 112 теңге. 1 (бас үйрек) х2405 х5 х1,5 х 3 = 54 112 теңге. 1 (бас киік) х 2405 х500 х1,5 х3 х3= 16 233 750 теңге. Шығын мөлшерінің есептелуіне түсінік бере кетейік, 2405 (АЕК) айлық есептік көрсеткіш, 1,5 заңсыз ауланған аңға қосылатын коэффицент, 3 ерекше қорғалатын аймақта болған үшін қосылатын коэффицент, 3 жойылып кету қаупі бар не «Қызыл кітапқа» енген аң үшін қосылатын коэффицент. 1500, 400, 5, 500 сандары – әрбір дараққа АЕК ретінде салынатын шығын мөлшерінің сандық көрсеткіші. Мүмкін осыншама шығын мөлшерін халық арасында екінің-бірі біле бермеуі мүмкін. Жоғарыда көрсетілген қыруар соманы төлеу кез-келген адам қолынан келе бермейтіні белгілі, мүмкін қаскерлер осыдан сескеніп, қылмыстан аяғын тартар ма екен деген ойдамыз» деп, халықтың табиғатқа келтірілген зиян үшін қанша айыппұл салынатынын нақты сандар мөлшерімен таныстырып өткен. Естіген, оқыған жан тым болмаса, осындай көп мөлшердегі айыппұлдан сескенер.
Держатели документа:
БҚУ

37.248(5Каз)
М 45

Мейрманова, К.
    Кесте тігу өнері [Текст] / К. Мейрманова, А. Төлегенова // Мектептегі технология = Технология в школе. - 2014. - №3. - Б. 16-17
ББК 37.248(5Каз)

Рубрики: Ұлттық қолөнер

Кл.слова (ненормированные):
кесте тігу -- өнер -- қолөнер -- қазақ халқы
Аннотация: Қазақ халқының қолөнерінің ерекше түрінің бірі-кесте. Кесе тігу өнерінің қазақ халқында ерте кезден болғандығын археологиялық қазбалар мен жазба ескерткіштері дәлелдейді. Мақала кесте өнері және ұлттық дәстүрімізді одан әрі жалғастыруға тәрбиелейді.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Төлегенова, А.

Мейрманова, К. Кесте тігу өнері [Текст] / К. Мейрманова, А. Төлегенова // Мектептегі технология = Технология в школе. - 2014. - №3.- Б.16-17

7.

Мейрманова, К. Кесте тігу өнері [Текст] / К. Мейрманова, А. Төлегенова // Мектептегі технология = Технология в школе. - 2014. - №3.- Б.16-17


37.248(5Каз)
М 45

Мейрманова, К.
    Кесте тігу өнері [Текст] / К. Мейрманова, А. Төлегенова // Мектептегі технология = Технология в школе. - 2014. - №3. - Б. 16-17
ББК 37.248(5Каз)

Рубрики: Ұлттық қолөнер

Кл.слова (ненормированные):
кесте тігу -- өнер -- қолөнер -- қазақ халқы
Аннотация: Қазақ халқының қолөнерінің ерекше түрінің бірі-кесте. Кесе тігу өнерінің қазақ халқында ерте кезден болғандығын археологиялық қазбалар мен жазба ескерткіштері дәлелдейді. Мақала кесте өнері және ұлттық дәстүрімізді одан әрі жалғастыруға тәрбиелейді.
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Төлегенова, А.

85(5каз)
Б 29

Бауыржанқызы, В.
    Қазақтың дәстүрлі музыкалық өнері және күйші-композиторлары [Текст] / В. Бауыржанқызы // Мәдениет. - 2020. - №1. - Б. 24-29
ББК 85(5каз)

Рубрики: Искусство

Кл.слова (ненормированные):
Қазақстанның киелі жерлері -- музыка -- ұлттық өнер -- А.И.Левшин -- қазақ халқы -- елді-мекен -- Тәңірберген ауылдық округі
Аннотация: "Қазақстанның киелі жерлер географиясы" жобасы аясында Мәртөк аудандық мқражай қызметкерлері Мәртөк ауданы аумағындағы Ақсу, Көкпекті, Шаура киелі жерлер, қорымдар, құлыптас, пайдалы қазбалары орындарына арнайы барып, деректер жинақтаған болатын. Бірінші жол бағытымыз Тәңірберген ауылдық округіне қарасты Ақсу ауылы. Қазірде мал шаруашылығымен айналысатын қожалық жері, кезінде мыңғырған малы бар, көпбалалы отбасылар тұрған ұйыған елді-мекен болғанын аңыз қылып айтады.
Держатели документа:
БҚМУ

Бауыржанқызы, В. Қазақтың дәстүрлі музыкалық өнері және күйші-композиторлары [Текст] / В. Бауыржанқызы // Мәдениет. - 2020. - №1.- Б.24-29

8.

Бауыржанқызы, В. Қазақтың дәстүрлі музыкалық өнері және күйші-композиторлары [Текст] / В. Бауыржанқызы // Мәдениет. - 2020. - №1.- Б.24-29


85(5каз)
Б 29

Бауыржанқызы, В.
    Қазақтың дәстүрлі музыкалық өнері және күйші-композиторлары [Текст] / В. Бауыржанқызы // Мәдениет. - 2020. - №1. - Б. 24-29
ББК 85(5каз)

Рубрики: Искусство

Кл.слова (ненормированные):
Қазақстанның киелі жерлері -- музыка -- ұлттық өнер -- А.И.Левшин -- қазақ халқы -- елді-мекен -- Тәңірберген ауылдық округі
Аннотация: "Қазақстанның киелі жерлер географиясы" жобасы аясында Мәртөк аудандық мқражай қызметкерлері Мәртөк ауданы аумағындағы Ақсу, Көкпекті, Шаура киелі жерлер, қорымдар, құлыптас, пайдалы қазбалары орындарына арнайы барып, деректер жинақтаған болатын. Бірінші жол бағытымыз Тәңірберген ауылдық округіне қарасты Ақсу ауылы. Қазірде мал шаруашылығымен айналысатын қожалық жері, кезінде мыңғырған малы бар, көпбалалы отбасылар тұрған ұйыған елді-мекен болғанын аңыз қылып айтады.
Держатели документа:
БҚМУ

26.3
Б 48

Берлигужин, М. Т.
    Батыс Қазақстан аумағында орта және жоғарғы плейстоцен жануарлары қазба қалдықтарының табылуы. [Текст] / М. Т. Берлигужин // Соқпақ - Тропинка. - 2021. - №3(92). - Б. 57-59
ББК 26.3

Рубрики: Геологиялық ғылымдар

Кл.слова (ненормированные):
Батыс Қазақстан -- палеонтологиялық қазбалар -- кайнозой -- омыртқалылар -- оңтүстік пілі -- орта және жоғары плейстоцен -- сүтқоректілер
Аннотация: Батыс Қазақстан аумағында кайнозой дәуіріндегі омыртқалы жануарлардың палеонтологиялық қалдықтарын зерттеу тарихы 18-ші ғасырға жатады. Өткен ғасырлардағы зерттеулер бойынша ондаған палеонтологиялық қалдықтардың орналасқан жерлері ашылды, ол орналасқан жерлерден қанқалар, бас сүйектер , тістер, омыртқалар сияқты құнды палеонтологиялық материалдар жинақталды. Мақалада орта және жоғарғы плейстоцен жануарлары қазба қалдықтарының зерттеу тарихы негізге алына отырып , ірі сүтқоректілердің осы кезеңде Батыс Қазақстан аумағында тіршілік еткендігі туралы жазылған.
Держатели документа:
БҚУ

Берлигужин, М.Т. Батыс Қазақстан аумағында орта және жоғарғы плейстоцен жануарлары қазба қалдықтарының табылуы. [Текст] / М. Т. Берлигужин // Соқпақ - Тропинка. - 2021. - №3(92).- Б.57-59

9.

Берлигужин, М.Т. Батыс Қазақстан аумағында орта және жоғарғы плейстоцен жануарлары қазба қалдықтарының табылуы. [Текст] / М. Т. Берлигужин // Соқпақ - Тропинка. - 2021. - №3(92).- Б.57-59


26.3
Б 48

Берлигужин, М. Т.
    Батыс Қазақстан аумағында орта және жоғарғы плейстоцен жануарлары қазба қалдықтарының табылуы. [Текст] / М. Т. Берлигужин // Соқпақ - Тропинка. - 2021. - №3(92). - Б. 57-59
ББК 26.3

Рубрики: Геологиялық ғылымдар

Кл.слова (ненормированные):
Батыс Қазақстан -- палеонтологиялық қазбалар -- кайнозой -- омыртқалылар -- оңтүстік пілі -- орта және жоғары плейстоцен -- сүтқоректілер
Аннотация: Батыс Қазақстан аумағында кайнозой дәуіріндегі омыртқалы жануарлардың палеонтологиялық қалдықтарын зерттеу тарихы 18-ші ғасырға жатады. Өткен ғасырлардағы зерттеулер бойынша ондаған палеонтологиялық қалдықтардың орналасқан жерлері ашылды, ол орналасқан жерлерден қанқалар, бас сүйектер , тістер, омыртқалар сияқты құнды палеонтологиялық материалдар жинақталды. Мақалада орта және жоғарғы плейстоцен жануарлары қазба қалдықтарының зерттеу тарихы негізге алына отырып , ірі сүтқоректілердің осы кезеңде Батыс Қазақстан аумағында тіршілік еткендігі туралы жазылған.
Держатели документа:
БҚУ

63
К 13


    Қадым заманнан қалған Қышқала [Текст] // Qazaq adebieti. - 2021. - №44.- 29 қазан. - Б. 12
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
Қадым замннан қалған -- Қышқала -- Профессор -- Мадияр Елеуов -- Археологиялық экспедиция -- Археологиялық қазбалар -- Қоғалы көл -- Ұлық ұлыс - Алтын орда -- Мақала -- Алтын орда -- Тұран археологиялық экспедиция -- Қазба
Аннотация: Мақалада "Ұлық ұлыс - Алтын орда" атты халықаралық ғылыми - практикалық конференцияда оқылған баяндаманы көпшілік оқырманға берілген.
Держатели документа:
БҚУ

Қадым заманнан қалған Қышқала [Текст] // Qazaq adebieti. - 2021. - №44.- 29 қазан.- Б.12

10.

Қадым заманнан қалған Қышқала [Текст] // Qazaq adebieti. - 2021. - №44.- 29 қазан.- Б.12


63
К 13


    Қадым заманнан қалған Қышқала [Текст] // Qazaq adebieti. - 2021. - №44.- 29 қазан. - Б. 12
ББК 63

Рубрики: Тарих

Кл.слова (ненормированные):
Қадым замннан қалған -- Қышқала -- Профессор -- Мадияр Елеуов -- Археологиялық экспедиция -- Археологиялық қазбалар -- Қоғалы көл -- Ұлық ұлыс - Алтын орда -- Мақала -- Алтын орда -- Тұран археологиялық экспедиция -- Қазба
Аннотация: Мақалада "Ұлық ұлыс - Алтын орда" атты халықаралық ғылыми - практикалық конференцияда оқылған баяндаманы көпшілік оқырманға берілген.
Держатели документа:
БҚУ

Страница 1, Результатов: 22

 

Все поступления за 
Или выберите интересующий месяц