Электронный каталог

22.1
С 19
Сапарғалиев, М. Т.
    Оқушылардың математикалық сауаттылығын арттыру -жаңа заман талабы. [Текст] / М. Т. Сапарғалиев // Математика. - 2023. - №6. - Б. 13-15
ББК 22.1

Рубрики: Математика

Кл.слова (ненормированные):
PISA -- зерттеу -- математикалық сауаттылық
Аннотация: Оқушылардың білім жетістіктерін бағалау бойынша PISA Халықаралық бағдарламасы оқушылардың оқу барысында алған білімдері мен дағдыларын өмірлік жағдайларда қолдана білу машықтарын, нақты бір оқу пәндерімен тікелей байланысты емес мәселелерді шеше білу құзыреттіліктерін бағалауға бағытталған.
Держатели документа:
БҚУ

63.3-8
Н 41
Негимов, С.
    Халық мұрасын ыждағатпен хаттаған [Текст] / С. Негимов // Егемен Қазақстан. - 2024. - 25 сәуір. - №80. - Б. 14.
ББК 63.3-8

Рубрики: Персоналии государственных и общественно-политических деятелей

Кл.слова (ненормированные):
Оразгүл Нұрмағамбетова -- Ұлы дала -- тапқырлық -- шешендік өнегесін -- аманатын -- сыншылдық көзқарасын -- филология ғылымдарының докторы -- профессор -- эпостық шығармалар -- Казахский героический эпос -- Кобланды батыр -- Ұлы жыршы -- Өмір өрнектері -- Фольклортанушы -- Асыл мұра
Аннотация: Ұлы дала жыраулары мен жыршыларының даналық, тапқырлық, шешендік өнегесін, аманатын, сыншылдық көзқарасын, рухын тірілткен, бірқатар эпостық шығармаларды хатқа түсірген, қолжазбаларды жинақтап, жүйелеп зерделеген филология ғылымдарының докторы, профессор Оразгүл Нұрмағамбетова (1923-2003) есімі ғылыми ортаға жақсы таныс. Оның «Казахский героический эпос «Кобланды батыр» (1988), «Ұлы жыршы» (1972), «Өмір өрнектері» (2004) атты сүбелі еңбектерінде халық ақындарының (Жамбыл, Нұрпейіс, Үмбетәлі) шығармашылығы, айтыс өнері, фольклор мен әдебиеттің өзара байланысы зерттелінген. Әсіресе, қазақтың эпикалық мұрасы «Қобыланды батыр» хақындағы ой-тұжырымдары жаңаша таным, көзқарас, пайым тұрғысынан бағалы. Ғылым текстологиялық, типологиялық салыстырулар жасап, ауызша поэзия өкілдерінің көркемдік әдіс-тәсілдерін, жыршылық, жыраулық, орындаушылық өнер ерекшелігін, кәнігі шебер жыршылардың әлеуетін, көңіл қалауын, түпкі сырын, қызығушылықтарын көрегендікпен байқайды. Сондықтан да жырлау үдерісінде алуан қырлы тәсілдерді, сарын-мақамдарды қолданатынын жетік түсіндіреді.
Держатели документа:
ЗКУ

74
А 17
Есенжол, А.
    Ұрпақ тәрбиесі- қоғам парызы [Текст] / А. Есенжол, Ж. Әлиман // Егемен Қазақстан. - 2024. - 27 шілде. - №144. - Б. 6-7.
ББК 74

Рубрики: білім

Кл.слова (ненормированные):
тәрбие -- ұрпақ тәрбиесі -- Қасым-Жомарт Тоқаев -- бала тәрбиесі -- Сайран Бұқанов -- Шала­тай Мырзахметов -- Жәнібек Кәрібжанов -- Әділ Ахметов -- Өмірзақ Озғанбай
Аннотация: Қазір қоғамды алаңдатып отырған өзекті мәселе – ұрпақ яки бала тәр­биесі. Бұған ел ертеңін ойлаған әр­бір азамат бейжай қарамайды. Пре­­­зидент Қасым-Жомарт Тоқаев әр­­дайым ұрпақ тәрбиесіне жауапты болуды жүйелі ескертіп-ақ жүр. Мұны Ұлттық құрылтай мін­берінен де айтты. Бір сөзінде: «Өс­келең ұрпақтың тәрбиесі – өте маңызды мәселе. Ашығын айтсақ, қазір жас ұрпақ әлеуметтік желі арқылы тәрбие алып жатыр. Баланы дұрыс бағыт­қа бұрып, жол көрсетіп отырмасақ, бұл – өте қауіпті үрдіс», деген-ді. Осы жағынан келгенде, бар салмақ ата-анаға түседі. Өйткені бала тәрбиені алдымен отбасында алады. Отбасында не көрді, не түйді – соны бойына сіңіреді. Бұл ретте сан ғасыр жалғасып келе жатқан ұлттық тәрбиеміздің рөлі зор. Елдік тәрбиенің қайнарына қанып өскен өреннің танымы да терең. Әсіресе қазақ отбасында ата-әже, әке-шеше, бауыр деген ұғымдардың орны бөлек. Қоғам, уақыт өзгерді дегенімен, ұлт­­тық тәрбиеден ажырамаған жөн. Бұған өз ұлтының дәстүрі мен болмысын сақтаған әлем елде­рінен көп мысал келтіре аламыз. Сонымен қатар Президенттің «Адал адам» тұжырымдамасы да ха­кім Абайдың «Толық адам» ілімі­мен үндеседі. Осы рет­те біз бүгін қазіргі жас ұр­пақты адал­дыққа, таза­лық­қа, ең­бек­сүйгіштікке қалай тәр­бие­лей­міз, сондай-ақ қоғамдағы ысы­рап­­­шылдық секілді келеңсіз көрі­ніс­­­­­терді қалай тоқтатамыз деген мақ­­­сат­­пен дөңгелек үстел мәжілісін ұйым­­дастырып, оған елімізге танымал тұл­ғалар – тарих ғылымдары­ның док­торы, про­фес­сор Өмірзақ Озғанбай, белгілі дипломат, филология ғы­лымда­рының докторы, профессор Әділ Ахметов, ардагер-журналист Сайраш Әбішқызы, мемлекет және қоғам қайраткері Жәнібек Кәрібжанов, Қазақстанның Еңбек Ері Сайран Бұқанов, қоғам қай­раткері Шала­тай Мырзахметов секілді азаматтарды шақырдық.
Держатели документа:
ЗКУ
Доп.точки доступа:
Әлиман, Ж.

85.4
Е 72
Еркін, Қ.
    Ұлттық операның раушан гүлі - Роза Жаманова [Текст] / Қ. Еркін // Мәдениет. - 2024. - №7. - Б. . 47-55
ББК 85.4

Рубрики: Искусство

Кл.слова (ненормированные):
ұлттық опера -- Роза Жаманова Үмбетқызы -- Абай атындағы қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театры -- "Қыз Жібек" операсы -- Жібек -- Төлеген -- Қанатбек Байсейітов -- әнші Күләш Байсейітова -- сахна -- театр -- мәдениет
Аннотация: Қазақ топырағында өнерлі жандар баршылық. Ақтөбе өңірінде туғандары да жеткілікті. Әйтседе, өнер иесі Ақтөбеде тусада жерлестері оның Ақтөбелік екенін толық біле бермейтін жағдайларда болады. Солардың бірі және бірегейі Роза Үмбетқызы Жаманова. Ол 1928 жылы 16 сәуірде Ақтөбе қаласында туған. Әке-шешесінен ерте айырылған Роза Оралдағы №1 жетім балалар үйінде тәрбиеленіп өседі. Балалар үйінде музыкаға сүйіспеншілік жетелеп, Роза бос уақытын музыка аспаптарында ойнауға арнайды. Бірақ кейіннен ынта-назары фортопиано аспабына ауысты. Жылдар өтер, заман өзгерер, замандас көргендер, әсем әнін тыңдаған көрермендер кетер, бірақ ұлы әнші Қазақстанның опера өнерінің мақтанышы, елінің даңқты қызы аса көрнекті мәдениет - өнер қайраткері Роза Үмбетқызы Жаманова халықтың жадында әрдайым сақталады. Себебі, оның ісі - өнері ұрпаққа өнеге - үлгі.
Держатели документа:
БҚУ

83
Д 84
Дүсіпқызы, Қ.
    Нарынның наркескен ақыны [Текст] / Қ. Дүсіпқызы // Қазақ әдебиеті . - 2024. - 23 тамыз. - №33. - Б. 19.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

MeSH-не главная:

Кл.слова (ненормированные):
Ақындық -- Нұралы Әжіғалиев -- ақын -- өлеңдер -- Ақынның өлеңдері -- Әдебиеттің психологиялық параллелизмі -- Әдебиеттің маңыздылығы мен маңыздылығы
Аннотация: Нұралы Әжіғалиев 1939 жылы 23 қыркүйекте Нарын құмындағы Сүйекті елді мекенінде дүниеге келген. Әкесі соғыстан оралмаған жалғыз ұлын анасы Рапыш колхоздың қара жұмысын бел шешпей атқара жүріп өсірген. Сөзге шешен, ойға жүйрік анасы баласының бойында қазақтың қара өлеңіне деген сүйіспеншілігін оята алды. Жастайынан алғыр, зерек бала қатарының алды болды, озат оқушы атанды.
Держатели документа:
БҚУ

63.3-8
К 18
Қамзабекұлы, Д.
    Әбіш Кекілбайұлы және "Егемен Қазақстан" [Текст] / Д. Қамзабекұлы, З. Ерғали // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 26 қыркуйек. - №186. - Б. 7.
ББК 63.3-8

Рубрики: Персоналии государственных и общественно-политических деятелей

MeSH-не главная:

Кл.слова (ненормированные):
Әбіш Кекілбайұлы -- Көрнекті жазушы -- Журналистика Әбіш Кекілбайұлы -- Әбіш Кекілбайұлының білімі мен қызметтері -- Әбіш Кекілбайұлының шығармашылық жетістігі
Аннотация: Көрнекті жазушы, мемлекет және қоғам қайраткері Әбіш Кекілбайұлы көсемсөзі біршама зерделенген. Бұл тақырыптың қоғамдық сұранысы да айрықша. Өйткені Әбекеңді қатарлас, замандас қаламгерлерден ерекшелейтін қасиет – оның сөйлеуде де, жазуда да шешендігі, әркез әдебиеттің қоғамдық жүгін жіті сезінгені, көркем шығармасында – бейнелер жүйесін, көсемсөзінде – ой қисынын тарих тағылымымен табиғи үйлестіргені еді. Президент Қ.Тоқаев айтқандай, «руханият тарихында Әбіш Кекілбайұлы қазақтың болмыс-бітіміне әлемдік кеңістіктен көз салған кемел ойдың иесі» болып қалады.
Держатели документа:
БҚУ

83
Ж 21
Жайлыбай, Ғ.
    Тағдырлы жырдың тамыры [Текст] / Ғ. Жайлыбай // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 9 қазан. - №196. - Б. 11
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

MeSH-не главная:

Кл.слова (ненормированные):
Нұрлан Оразалин -- ақын -- қабырғалы қайраткер -- өлеңбаяны мен өмірбаяны -- Поэзия -- шығармалары
Аннотация: Мезгілдің тосын мінезін тосырқамай қарсы алып, жылдардың аптабы мен ақпанына қасқая қарап, даласынан даралық, тауынан даналық іздеген, тұтас ғұмырын кіндігімен байланған қазақ жұртының тағдырына түйіндеген тұғырлы тұлға, көрнекті ақын, қабырғалы қайраткер Нұрлан Оразалиннің өлеңбаяны мен өмірбаянының арасында көңілге көктемдей нұр құятын бір көзге көріне бермес, жібек жіптей есілген қасиетті байланыс бар. Оның тұтас шығармашылығын зерделесең, «аттың жалы, түйенің қомында» андағайлап атқа қонған батырлар, алмас тілді ақындар, сөз бастаған шешендер, қол бастаған көсемдер көз алдыңда елес беріп, жұлдызың жарқырап, жаның жадырап жүре береді.
Держатели документа:
БҚУ

63.3-8
А 93
Аупбаев, Ж
    Боямасыз өмір [Текст] / Ж Аупбаев // Егемен Қазақстан. - 2024. - 29 қазан. - №209. - Б. 11.
ББК 63.3-8

Рубрики: Персоналии государственных и общественно-политических деятелей

Кл.слова (ненормированные):
Қасым аға -- пендешілік -- Тайтөбе ауылы -- Асахмет Газданов -- Расул Ғамзатов
Аннотация: Қасым аға! Өмірінде пендешіліктен ада, шешенсіп көзге түсуден аулақ, қашан көрсең де қариялылықты қадір тұтып, ақсақалдыққа адал болып жүрген жан ол. Бұл кісінің осы қасиеттерін көргенде: «Сөз еткелі отырған кейіпкеріміздің бойындағы мұндай тұрақтылық пен бірқалыптылықтың сыры неде?» деген сұрақ келеді көкейімізге. Кезінде осыған жауап іздеп, «Дегдар» атты портреттік очерк пен «Бір өмірдің үш беті» деген мақала жазғанымыз бар. Бірақ сол туындыларымыздың өзінде ағамыздың болмыс-бітімін толық ашып бере алдық дей алмаймыз. Сондықтан жоғарыдағы жазбаларымыздың «кем-кетігін» толықтыру ретінде осы ғазиз жан жөнінде қолымызға қайта қалам алып отырмыз. Мақсат: өмір деген ұзақ жолда көргені көп, қым-қуыт мына тіршілікте жиған тәжірибесі мол, ХХ және ХХІ деп аталатын қос ғасырдағы күрделі оқиғаларға куәгер оның әр кездері біздерге айтқан сирек жайттарға толы сөздерін бүгінгі ұрпаққа еш қоспасыз жазып, жеткізу.
Держатели документа:
ЗКУ

83
К 91
Құнанбайқызы, А.
    Бөбек бөлеу-бесік жыры [Текст] / А. Құнанбайқызы // EGEMEN QAZAQSTAN. - 2024. - 6 желтоқсан. - №237. - Б. 12.
ББК 83

Рубрики: Әдебиеттану

Кл.слова (ненормированные):
Илияс Жансүгіров -- Шығарма -- Өлеңнің ойы -- «Бөбек бөлеу»
Аннотация: Қаламынан поэзиялық жауһарлармен қатар, прозалық кесек шығармалар тудырған Ілияс Жансүгіров – балалар әдебиетінің де негізін салушылардың бірі. Ілиястың балаларға арналған өлеңдері шынайы қазақи өмірдің көріністерінен құралған. Бейбіт өмірге, оқу-білімге бастайтын игі мақсаттар баланың білімге ұмтылуына түрткі болатын ұлттық таным екені сөзсіз. «Жазғытұры», «Күз», «Қыс», «Оқимын», «Бөбек бөлеу», «Тас шешей», «Сабын», «Ұршық», «Саптыаяқ», «Күн боламыз», «Элеватор», «Комбайн», «Қазақ үйдің тұрмысы», т.б. өлеңдері бүгінгі балалар әдебиетіндегі үлкен үлгі.
Держатели документа:
БҚУ

81
Р 93
Рысқұлов, М.A.
    Фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан оқыту – оқушылардың шешен сөйлеу қабілетін дамытудың негізі [Текст] / М.A. Рысқұлов // Білім ғылым-педагогикалық журнал. - 2025. - №1. - Б. 128-138
ББК 81

Рубрики: Тіл білімі

Кл.слова (ненормированные):
фразеологизм -- когнитивті -- шешен сөйлеу -- дағды -- дүниетаным -- ұлт-тық код -- аялық білім
Аннотация: Бүгінгі таңда «Қазақ тілі» сабақтарында оқушылардың сөйлеу дағдыла-рын жетілдіруге ерекше мән беріліп отыр. Соған сәйкес оқытудың әдіс-тәсілдері жетілдіріліп, білім сапасын жақсартудың жолдары іздестірілуде. Осыған байланы-сты мақалада 10-11-сынып оқушыларына фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілетін дамыту мәселесі сөз болады. Мақала-да тұрақты тіркестердің лексикалық бірліктерден – жеке сөз бен еркін сөз тірке-стерінен айырмашылығы көрсетіліп, фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан оқыту арқылы шешен сөйлеу қабілетін дамытуда не нәрсеге аса мән беру керек екені нақты көрсетілді, автор тарапынан коммуникативтік дағдылары мен сөйлеу мәнерін жетілдіруге қатысты ұсыныстар берілді. Бұл орайда фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілеттерін дамытуда оқушылардың психологиялық ерекшеліктері, аялық білімі, коммуникативті сөй-леу дағдылары, сөйлеу мәнерін меңгеруі ескерілуі керек екені айтылады. Фра-зеологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілетін дамытуда теория мен практика сабақтастықта сөз болып, фразеологизмдерді когнитивті тұрғыдан зерттеп жүрген ғалымдардың еңбектерімен қатар тұрақты тіркестерді когнитивті тұрғыдан меңгертуге қатысты әдістемелік еңбектер де тал-данады. Фразеологизмдерді меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілеттерін дамы-ту кезең-кезеңмен жұмыс жүргізілуі керек екені ескертіліп, дайындық кезеңінде оқушылардың фразеологизмдерді, шешен сөйлеу дағдыларын меңгеру деңгейі анықталатыны, теориялық материалмен таныстырылатыны, негізгі кезеңде түр-лі жаттығулар арқылы фразеологизмдердің өзіндік ерекшелігі, құрылымы мен мәніне қатысты теориялық ақпарат бекітіліп, фразеологизмдердің қолданылуын сөйлеу жағдаятымен, уәждеме теориясымен байланыстыра отырып, шешен сөй-леу дағдыларын меңгертілетіні айтылып, нақты ұсыныстар беріледі. Фразеоло-гизмдерді меңгерту арқылы оқушылардың шешен сөйлеу дағдыларын кезең-ке-зеңмен қалыптастыру студенттердің коммуникативті дағдыларын жетілдіруге, шешен сөйлеу қабілетін шыңдауға жол ашады. 10-11-сынып оқушыларына фразе-ологизмдерді когнитивті тұрғыдан меңгерту арқылы шешен сөйлеу қабілетін да-мыту білім алушылардың ұлттық дүниетанымды түсінуіне, аялық білімін кеңейтіп, лингвистикалық және мәдени танымдарын кеңейтуге мүмкіндік береді. Бұл ойын еркін жеткізе алатын, сөздік қоры бай, шешен сөйлейтін, ұлттық кодты, фразеоло-гизмдердің астарын түсіне білетін тілдік тұлға болып қалыптасуына ықпал етеді.
Держатели документа:
БҚУ