База данных: Статьи
Страница 1, Результатов: 14
Отмеченные записи: 0
1.
Подробнее
63
К 94
Құсайынұлы, С.
Моңғол мемлекеті (XIII-XIY ғасырлар) [Текст] / С. Құсайынұлы // Дарабоз. - 2013. - №1. - Б. 28-33.
ББК 63
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
Монғол мемлекеті -- Шыңғыс жорықтары -- Ұлы ханның сайлануы
Аннотация: ХІІ ғасырда моңғол тайпалары Байкал өзенінің оңтүстік шығыс аумағына қоныстана отырып, біртұтас тайпалық одақ құрған еді. Солардың ішіндегі біршама ірі тайпалар-Керейіттер ,Меркіттер, Наймандар,Тайжұттар мен Татарлар өзара келісе отырып,сыртқы жаулардан қорғану және ішкі алауыздықтарды жою мақсатында берік одақ құра бастады.
Держатели документа:
БҚМУ
К 94
Құсайынұлы, С.
Моңғол мемлекеті (XIII-XIY ғасырлар) [Текст] / С. Құсайынұлы // Дарабоз. - 2013. - №1. - Б. 28-33.
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
Монғол мемлекеті -- Шыңғыс жорықтары -- Ұлы ханның сайлануы
Аннотация: ХІІ ғасырда моңғол тайпалары Байкал өзенінің оңтүстік шығыс аумағына қоныстана отырып, біртұтас тайпалық одақ құрған еді. Солардың ішіндегі біршама ірі тайпалар-Керейіттер ,Меркіттер, Наймандар,Тайжұттар мен Татарлар өзара келісе отырып,сыртқы жаулардан қорғану және ішкі алауыздықтарды жою мақсатында берік одақ құра бастады.
Держатели документа:
БҚМУ
2.
Подробнее
63
К 16
Кәкішев, Т.
Тәржіман қазаққа да ықпал етті [Текст] / Т. Кәкішев // Аңыз адам. - 2014. - №20.-қазан. - Б. 23
ББК 63
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
Гаспринский Исмаил -- Исмаил Гаспринский -- түркі халқы -- қырым татарлары -- түркішілдік идеясы
Аннотация: Мақала түрік жұртынан шыққан үлкен ғұлама ғалым, ағартушы, демократ- Исмаил Гаспринский туралы.
Держатели документа:
М.Өтемісов атындағы БҚМУ
К 16
Кәкішев, Т.
Тәржіман қазаққа да ықпал етті [Текст] / Т. Кәкішев // Аңыз адам. - 2014. - №20.-қазан. - Б. 23
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
Гаспринский Исмаил -- Исмаил Гаспринский -- түркі халқы -- қырым татарлары -- түркішілдік идеясы
Аннотация: Мақала түрік жұртынан шыққан үлкен ғұлама ғалым, ағартушы, демократ- Исмаил Гаспринский туралы.
Держатели документа:
М.Өтемісов атындағы БҚМУ
3.
Подробнее
63
О-96
Ошан, Ж.
Көне тарихи жәдігерден қалған жалғыз парақ [Текст] / Ж. Ошан // Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым академиясының Хабарлары=Известия Национальной Академии наук РК. - 2015. - №1. - Б. 60-66.-(қоғамдық және гуманитарлық ғылымдар сериясы).
ББК 63
Рубрики: Тарих
Кл.слова (ненормированные):
теңрі еліг -- бұқачак -- алты татар елі -- тоғыз татарлар -- токүз бұқа бектері -- он ұйхұр елі -- ідұқ- құт -- өтүкен
Аннотация: Мақала Қытай астанасындағы деректер қорларының бірінде сақталып келген көне ұйғыр жазуымен жазылған екі бет жазба ескерткіш туралы жазылған.
Держатели документа:
М.Өтемісов атындағы БҚМУ
О-96
Ошан, Ж.
Көне тарихи жәдігерден қалған жалғыз парақ [Текст] / Ж. Ошан // Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым академиясының Хабарлары=Известия Национальной Академии наук РК. - 2015. - №1. - Б. 60-66.-(қоғамдық және гуманитарлық ғылымдар сериясы).
Рубрики: Тарих
Кл.слова (ненормированные):
теңрі еліг -- бұқачак -- алты татар елі -- тоғыз татарлар -- токүз бұқа бектері -- он ұйхұр елі -- ідұқ- құт -- өтүкен
Аннотация: Мақала Қытай астанасындағы деректер қорларының бірінде сақталып келген көне ұйғыр жазуымен жазылған екі бет жазба ескерткіш туралы жазылған.
Держатели документа:
М.Өтемісов атындағы БҚМУ
4.
Подробнее
63
Р 95
Рысбеков , Т. З.
Жаңа татар слободкасының құрылуы [Текст] / Т. З. Рысбеков , Ж. Б. Бахитжанова // БҚМУ Хабаршысы. - 2019. - №2. - Б. 400-408
ББК 63
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
этнос -- татар -- алтын орда -- қазан хандығы -- дешті қыпшақ -- Курени -- Татар слободкасы -- Михайло-Архангельск соборы -- жайық қалашығы -- теке ноғайлар -- татар -казах
Аннотация: Мақалада Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласындағы Жаңа татар слободкасының құрылу тарихы, географиялық аумағы қарастырылған. Жалпы, татар халқының Қазақстанға жылжуы қай мезгілде басталғандығы, қай аймаққа шоғырланғандығы көрсетіледі.Сонымен қатар мақалада сол кездегі қаладағы мешіттер саны, татарлардың қоғамдық-cаяси өмірдегі рөлі және демографиялық көрсеткіштері туралы нақты мәліметтер келтіріледі
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Бахитжанова , Ж.Б.
Р 95
Рысбеков , Т. З.
Жаңа татар слободкасының құрылуы [Текст] / Т. З. Рысбеков , Ж. Б. Бахитжанова // БҚМУ Хабаршысы. - 2019. - №2. - Б. 400-408
Рубрики: История
Кл.слова (ненормированные):
этнос -- татар -- алтын орда -- қазан хандығы -- дешті қыпшақ -- Курени -- Татар слободкасы -- Михайло-Архангельск соборы -- жайық қалашығы -- теке ноғайлар -- татар -казах
Аннотация: Мақалада Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласындағы Жаңа татар слободкасының құрылу тарихы, географиялық аумағы қарастырылған. Жалпы, татар халқының Қазақстанға жылжуы қай мезгілде басталғандығы, қай аймаққа шоғырланғандығы көрсетіледі.Сонымен қатар мақалада сол кездегі қаладағы мешіттер саны, татарлардың қоғамдық-cаяси өмірдегі рөлі және демографиялық көрсеткіштері туралы нақты мәліметтер келтіріледі
Держатели документа:
БҚМУ
Доп.точки доступа:
Бахитжанова , Ж.Б.
5.
Подробнее
птеген, С.
Татарлар:тарихы мен тавдыры / С. птеген // Парасат. - 2001. - #8.-9-13б.
Рубрики: Халыкаралык катынастар мен сырткы саясат--жР
Кл.слова (ненормированные):
жР -- Халыкаралык катынастар -- Татарлар
птеген, С.
Татарлар:тарихы мен тавдыры / С. птеген // Парасат. - 2001. - #8.-9-13б.
Рубрики: Халыкаралык катынастар мен сырткы саясат--жР
Кл.слова (ненормированные):
жР -- Халыкаралык катынастар -- Татарлар
6.
Подробнее
Сейсенблы, Д.
Отандастар / Д. Сейсенблы // Егемен жазакстан. - 2002. - 12 кантар
Рубрики: елт саясаты.елттык катынастар--жР
Кл.слова (ненормированные):
жР -- елт саясаты -- Татарлар
Аннотация: кешегi,бvгiнгi Семей татарлары туралы сОз
Сейсенблы, Д.
Отандастар / Д. Сейсенблы // Егемен жазакстан. - 2002. - 12 кантар
Рубрики: елт саясаты.елттык катынастар--жР
Кл.слова (ненормированные):
жР -- елт саясаты -- Татарлар
Аннотация: кешегi,бvгiнгi Семей татарлары туралы сОз
7.
Подробнее
63
О-53
Олжабай, С.
Тұрақтылық тұғыры [Текст] / С. Олжабай // JULDYZ. - 2021. - №10.-қазан. - Б. 199-203
ББК 63
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
этнос -- қазақстан-2050 -- ұлт өкілдері -- мәңгілік ел -- патриоттық сезім -- сайма ақбердиева -- қазақ жері -- татар халқы -- замандашлар ансамблі -- сабантой үрдісі -- зұлмат жылдары -- татарлар құрылтайы -- мәдени дәстүр
Аннотация: Мақалада "Қазақстан-2050" стратегиясының жүзеге асуы арқылы елімізде тату-тәтті ғұмыр кешіп келе жатқан түрлі этнос өкілдері туралы айтылған.
Держатели документа:
БҚУ
О-53
Олжабай, С.
Тұрақтылық тұғыры [Текст] / С. Олжабай // JULDYZ. - 2021. - №10.-қазан. - Б. 199-203
Рубрики: тарих
Кл.слова (ненормированные):
этнос -- қазақстан-2050 -- ұлт өкілдері -- мәңгілік ел -- патриоттық сезім -- сайма ақбердиева -- қазақ жері -- татар халқы -- замандашлар ансамблі -- сабантой үрдісі -- зұлмат жылдары -- татарлар құрылтайы -- мәдени дәстүр
Аннотация: Мақалада "Қазақстан-2050" стратегиясының жүзеге асуы арқылы елімізде тату-тәтті ғұмыр кешіп келе жатқан түрлі этнос өкілдері туралы айтылған.
Держатели документа:
БҚУ
8.
Подробнее
63.3(5Қаз)
Ж 11
Жұпбаев, Қ.
Қазақ татар - моңғолдары [Текст] / Қ. Жұпбаев // Қазақ тарихы. - 2021. - №5. - б. 31-35
ББК 63.3(5Қаз)
Рубрики: Тарих
Кл.слова (ненормированные):
түріктер -- моңғолдар -- татарлар -- түрік халқы -- жел хан -- тау хан -- тайпалар
Аннотация: Бұрын біртұтас, бір халық болған түріктердің жеке бір тайпасын, руын сипаттап, оның тарихына, жетістіктеріне тоқталып, мәдениеті мен күш-қуатын айтқанда басқа түрік тайпаларының дәрежесі төмен, әлсіз, жеткен жетістігі жоқ деген сөз емес, олай деп ешкім айта алмайды, әр елдің жетістіктері де және әрине, кемшіліктері де бар. Түрік тайпаларының бәрі де намысшыл, ұстамды, шыдамды, қарапайым, ержүрек, шыншыл, мейірімді, өнерлі, еңбекқор адамдардан құралған. Олардың ұзақ ғасырларға созылған қиын да күрделі тарихы бар. Олар жасампаз елдер. Олар көптеген мемлекеттер, империялар құрған. Дүниежүзілік тарихқа белсене қатысып, оны жасасқан, өшпес із қалдырған.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
Ж 11
Жұпбаев, Қ.
Қазақ татар - моңғолдары [Текст] / Қ. Жұпбаев // Қазақ тарихы. - 2021. - №5. - б. 31-35
Рубрики: Тарих
Кл.слова (ненормированные):
түріктер -- моңғолдар -- татарлар -- түрік халқы -- жел хан -- тау хан -- тайпалар
Аннотация: Бұрын біртұтас, бір халық болған түріктердің жеке бір тайпасын, руын сипаттап, оның тарихына, жетістіктеріне тоқталып, мәдениеті мен күш-қуатын айтқанда басқа түрік тайпаларының дәрежесі төмен, әлсіз, жеткен жетістігі жоқ деген сөз емес, олай деп ешкім айта алмайды, әр елдің жетістіктері де және әрине, кемшіліктері де бар. Түрік тайпаларының бәрі де намысшыл, ұстамды, шыдамды, қарапайым, ержүрек, шыншыл, мейірімді, өнерлі, еңбекқор адамдардан құралған. Олардың ұзақ ғасырларға созылған қиын да күрделі тарихы бар. Олар жасампаз елдер. Олар көптеген мемлекеттер, империялар құрған. Дүниежүзілік тарихқа белсене қатысып, оны жасасқан, өшпес із қалдырған.
Держатели документа:
М. Өтемісов атындағы БҚУ
9.
Подробнее
63.3(2)л6
С 11
Сүйінбике ханымға ескерткіш қойылды [Текст] // Ана тiлi. - 2022. - 16-22 маусым. - №24. - Б. 12
ББК 63.3(2)л6
Рубрики: Исторические памятники и памятные места
Кл.слова (ненормированные):
Ораз Мұхаммед -- ескерткіш -- қазақ хан -- Едіге би -- Татарлар Қазан -- Ноғайлы Едіге -- Сібір хан -- Көшім хан -- Мұхтар Мағауин -- Шәрбану Бейсенова
Аннотация: Оқырманның есінде болса 2019 жылы жазушы Мұхтар Мағауиннің «Аласапыран» романының кейіпкері, кезінде Қасым хандығында билік құрған Ораз Мұхаммедке Ресейдің Рязань облысында мемориалды ескерткіш тақта орнатылғаны отандық БАҚ-та жарияланды. Енді сол қазақ хандығы болған аумаққа, әйгілі Едіге бидің қызы Сүйінбикенің ескерткіші қойылды. Татарлар Қазан хандығының тәуелсіздігі үшін күрескен, арғы тегі алтынордалық асылбегімнің ескерткішін ежелгі астанада (яғни Қазанда) қойғылары келген. Бірақ оған Мәскеу ұрықсат бермесе керек.
Держатели документа:
ЗКУ
С 11
Сүйінбике ханымға ескерткіш қойылды [Текст] // Ана тiлi. - 2022. - 16-22 маусым. - №24. - Б. 12
Рубрики: Исторические памятники и памятные места
Кл.слова (ненормированные):
Ораз Мұхаммед -- ескерткіш -- қазақ хан -- Едіге би -- Татарлар Қазан -- Ноғайлы Едіге -- Сібір хан -- Көшім хан -- Мұхтар Мағауин -- Шәрбану Бейсенова
Аннотация: Оқырманның есінде болса 2019 жылы жазушы Мұхтар Мағауиннің «Аласапыран» романының кейіпкері, кезінде Қасым хандығында билік құрған Ораз Мұхаммедке Ресейдің Рязань облысында мемориалды ескерткіш тақта орнатылғаны отандық БАҚ-та жарияланды. Енді сол қазақ хандығы болған аумаққа, әйгілі Едіге бидің қызы Сүйінбикенің ескерткіші қойылды. Татарлар Қазан хандығының тәуелсіздігі үшін күрескен, арғы тегі алтынордалық асылбегімнің ескерткішін ежелгі астанада (яғни Қазанда) қойғылары келген. Бірақ оған Мәскеу ұрықсат бермесе керек.
Держатели документа:
ЗКУ
10.
Подробнее
83
Б 43
Белдеубай, Д.
Абыз немесе сөздің обалы туралы [Текст] / Д. Белдеубай // Ana tili. - 2022. - №47.- 24-30 қараша. - Б. 3
ББК 83
Рубрики: Әдебиеттану
Кл.слова (ненормированные):
абыз -- түрколог -- Лазарь Будагов -- Қазан татарларының тілінде оқымысты -- білгір -- сауатты адам -- Этимология -- Рабиға Сыздық -- Сөздер сөйлейді -- Мыңбай Ысқақов -- Халық календары -- абыз дегеніміз
Аннотация: Осы бір ауыз толтырып айтуға ыңғайлы атауды біреу біліп, біреу білмей қолданады. Әңгіме – абыз атап отырған адамы сол бағаға лайық па, жоқ па, сонда болуы тиіс. Оны білу үшін, алдымен түркілердің жадында бәлен мың жылдан бері келе жатқан абыз сөзінің мән-маңызына бойлау қажет. Бірден айту керек, бұл сөздің төркіні араб не парсыдан емес, түркілердің төл сөзі. Сондықтан түрлі түсіндірме сөздіктерден дәлел келтірейік. Белгілі түрколог Лазарь Будаговтың (1812–1879) жазуынша: «Қазан татарларының тілінде «оқымысты, білгір, сауатты адам», тобыл наречиесінде абзи «аға», абыз тотай, одан қысқарған абыстай, «апай, дін басы болған адамның әйелі, мұғалім әйел», башқұртша абсай «ана, шеше», абыз етмек, абызламақ «оқыту, ағарту», абызмақ «оқу, сауаттану» («Сравнительный словарь турецко-татарских наречий»).
Б 43
Белдеубай, Д.
Абыз немесе сөздің обалы туралы [Текст] / Д. Белдеубай // Ana tili. - 2022. - №47.- 24-30 қараша. - Б. 3
Рубрики: Әдебиеттану
Кл.слова (ненормированные):
абыз -- түрколог -- Лазарь Будагов -- Қазан татарларының тілінде оқымысты -- білгір -- сауатты адам -- Этимология -- Рабиға Сыздық -- Сөздер сөйлейді -- Мыңбай Ысқақов -- Халық календары -- абыз дегеніміз
Аннотация: Осы бір ауыз толтырып айтуға ыңғайлы атауды біреу біліп, біреу білмей қолданады. Әңгіме – абыз атап отырған адамы сол бағаға лайық па, жоқ па, сонда болуы тиіс. Оны білу үшін, алдымен түркілердің жадында бәлен мың жылдан бері келе жатқан абыз сөзінің мән-маңызына бойлау қажет. Бірден айту керек, бұл сөздің төркіні араб не парсыдан емес, түркілердің төл сөзі. Сондықтан түрлі түсіндірме сөздіктерден дәлел келтірейік. Белгілі түрколог Лазарь Будаговтың (1812–1879) жазуынша: «Қазан татарларының тілінде «оқымысты, білгір, сауатты адам», тобыл наречиесінде абзи «аға», абыз тотай, одан қысқарған абыстай, «апай, дін басы болған адамның әйелі, мұғалім әйел», башқұртша абсай «ана, шеше», абыз етмек, абызламақ «оқыту, ағарту», абызмақ «оқу, сауаттану» («Сравнительный словарь турецко-татарских наречий»).
Страница 1, Результатов: 14